آمارهای ضد و نقیضی درباره میزان مطالعه در کشورمان وجود دارد؛ آمارهایی که حداکثر چند دقیقه را به عنوان میزان وقتی که روزانه ایرانیان برای مطالعه صرف میکنند، نشان میدهد. در یکی از آخرین آمارهای ارائه شده سرانه مطالعه کتاب و نشریات در ایران ۱۳ دقیقه عنوان شده که در مقابل ۱۱۲ دقیقه مطالعه در روز مردم هند یا ۹۲ دقیقه مطالعه مردم ژاپن و ۷۴ دقیقهای که انگلیسیها صرف مطالعه میکنند، رقم شرمندهکنندهای به نظر میرسد. البته نهاد کتابخانههای عمومی آمار و ارقام دیگری دارد و طبق اعلام این نهاد، کتابخوانی ایرانیها روزانه حدود یک ساعت است، اما آنچه همه در ایران روی آن اتفاق نظر دارند، این است که میزان مطالعه در کشورمان نسبت به سطح مطلوب بسیار پایین است.
یکی از راههای افزایش میزان مطالعه استفاده از ابزار تشویقی مانند برگزاری مسابقات کتابخوانی و مشارکت رسانهها در تبلیغ مطالعه کتاب است. در طول سالهای اخیر چند پویش کتابخوانی در کشور به راه افتاده است که به طور تقریبی همه آنها موفق بودهاند. آخرین موفقیت این پویشها نیز به مسابقه «بخون و ببر» برنامه خندوانه باز میگردد.
طبق اعلام صدوقی، مدیر پروژه طاقچه(اپلیکیشن فروش کتاب که کتابهای مسابقه خندوانه را عرضه کرده است) نزدیک به ۲۹۰ هزار کتاب الکترونیک و نزدیک به ۱۲۰ هزار جلد کتاب چاپی در این مسابقه به فروش رسیده است. به گفته صدوقی ۷۴ هزار نفر در این مسابقه شرکت کردهاند و در مدت یک ماه برگزاری این مسابقه ۲ میلیارد تومان کتاب خریداری شده است.
تلویزیون جایی برای تبلیغ کتاب
شاید چند سال پیش تصور اینکه روزی برای کتاب و کتابخوانی تیزر سینمایی تولید شود، کمی سخت و غیرقابل باور بود، اما تا امروز چند تیزر سینمایی برای معرفی کتابهایی که در پویشهای کتابخوانی حضور دارند، تولید شده که بعضاً با استقبال خوبی نیز روبهرو شدهاند. مسابقات کتابخوانی در حال استفاده از ظرفیت رسانه و به طور ویژه صداوسیما هستند تا مسابقه و کتابهای مورد استفاده از آن را معرفی کنند. پویش کتابخوانی روشنا که امسال دوره ششم برگزاریاش را پشت سر گذاشت یا مسابقه بزرگ کتابخوانی «کتاب و زندگی» که دوره چهارم آن بر اساس مطالعه کتاب «رؤیای نیمه شب» نوشته حجتالاسلام مظفر سالاری در حال برگزاری است، از جمله مسابقاتی است که از رسانههای مکتوب، دیداری و شنیداری برای ترغیب مردم برای مشارکت در کتابخوانی استفاده کردهاند. نهاد کتابخانههای عمومی نیز در فضای مجازی اقدام به راهاندازی پویش«کتابخوانی مجازی» کرده است یا در تابستان امسال سازمان فرهنگی و هنری شهرداری نیز مسابقه کتابخوانی را برگزار کرد که تبلیغات محیط خوبی برای معرفی آن انجام شد.
موفقیت پویش کتابخوانی برنامه خندوانه که به طور مستقیم تلویزیون آن را اجرا میکند یا دیگر پویشهایی که به نحوی تلویزیون در تبلیغ آنها دستاندرکار است، نشان میدهد که میتوان برای بالا بردن سرانه مطالعه و حتی تخمین دقیقتر آمار سرانه مطالعه میتواند کمک کند. هم اکنون چند برنامه معرفی کاب به طور مستقل در تلویزیون فعالیت دارند که فعالیتشان ارتباطی با پویشهای کتابخوانی ندارد، ولی به صورت مستقل در حال معرفی و نقد کتابهایی هستند که در بازار نشر وجود دارند. این برنامهها نیز به نوبه خود نقش مثبتی در معرفی کتاب دارند. در این بین نباید نظرات منتقدان برنامههای تلویزیونی درباره کتاب را نیز نادیده گرفت. علی اکبر اشعری، مدیر پروژه باغ کتاب یکی از منتقدان برنامههای تلویزیونی درباره کتاب معتقد است این برنامهها به صورت جزیرهای عمل میکنند و از سیاست از پیش تعیینشدهای پیروی نمیکنند و این باعث دور شدن از هدف میشود؛ ایرادی که اشعری بیان میکند، نفیکننده موفقیت برنامههایی مانند خندوانه نیست، بلکه میتواند راهکاری برای منسجم شدن حضور کتاب در رسانه ملی برای رسیدن به هدف والایی مانند ارتقای فرهنگ مطالعه در کشور باشد.
منع: آوینی نیوز
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com