چرا باید ثبت گواهینامه در بیمه شخص ثالث را انجام دهیم؟

اغلب می‌پرسند که آیا برای بیمه ماشین گواهینامه لازم است یا نه. طبق بخشنامه بیمه مرکزی، هنگام خرید یا تمدید بیمه شخص ثالث باید اطلاعات گواهینامه رانندگی خود را هم ثبت کنیم. اما این یعنی اگر شخصی غیر از صاحب گواهینامه هنگام تصادف پشت فرمان باشد، دیگر شرکت بیمه خسارتی پرداخت نمی‌کند؟ اصلا ثبت گواهینامه در بیمه شخص ثالث به چه علت انجام می‌شود؟ در ادامه می‌خواهیم به همین موضوع بپردازیم.

۳ دلیل مهم ثبت گواهینامه در بیمه شخص ثالث

اگر استعلام بیمه شخص ثالث خودرو خود را بگیریم، می‌بینیم که اطلاعات گواهینامه‌‌مان هم در آن ثبت شده است. طبق قانون تمامی شرکت‌های بیمه موظف هستند که اطلاعات گواهینامه‌ای شخص بیمه‌گزار را از او دریافت کرده و در سامانه سنهاب ثبت کنند. تا پیش از این چنین الزامی وجود نداشت اما حالا در هنگام تمدید یا خرید بیمه‌نامه، حتما باید این کار انجام شود. از مهم‌ترین دلایل و مزایای آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱) راننده‌محورشدن بیمه شخص ثالث

خیلی وقت‌ها خودرو به نام یک نفر است، اما فرد دیگری از آن استفاده می‌کند. بیمه شخص ثالث در گذشته خسارت حوادث را فقط به مالک خودرو یا همان صاحب پلاک پرداخت می‌کرد. اما حالا دیگر بیمه شخص ثالث راننده‌محور است؛ به این معنا که دیگر لزومی ندارد که بیمه حتما به نام مالک ماشین باشد و می‌تواند به نام کسی صادر شود که واقعا پشت فرمان می‌نشیند.

۲) امکان بررسی سوابق راننده توسط بیمه

با ثبت شماره گواهینامه، شرکت بیمه هم مطمئن می‌شود که بیمه‌نامه به فردی معتبر و دارای صلاحیت رانندگی تعلق می‌گیرد. از طرفی می‌تواند سوابق رانندگی، تخلفات و تصادفات پیشین راننده را بررسی کند. این اطلاعات در تعیین ریسک و نرخ بیمه نقش مهمی دارند.

۳) امکان حفظ و انتقال تخفیفات بیمه شخص ثالث

با راننده‌محور شدن بیمه شخص ثالث، سوابق رانندگی و تخفیف‌های عدم خسارت به خود راننده تعلق می‌گیرد، نه به پلاک خودرو. یعنی اگر در مدت اعتبار بیمه‌نامه تصادفی رخ ندهد، تخفیف‌ها برای راننده‌ای که گواهینامه‌اش در بیمه‌نامه ثبت شده ذخیره می‌شود.

مزیت مهم این طرح آن است که راننده می‌تواند تخفیف‌های جمع‌شده را در آینده به خودروی جدید خود یا به خودروهای بستگان درجه‌یک (همسر، فرزند یا والدین) منتقل کند.

پوشش‌های بیمه شخص ثالث را بشناسیم

گواهینامه نقش پررنگی در تصادفات رانندگی و پرداخت خسارت بازی می‌کند. اما پیش از اینکه در این مورد توضیح دهیم بهتر است پوشش‌های بیمه شخص ثالث را بشناسیم. این بیمه در کل ۳ نوع خسارت را پوشش می‌دهد:

۱) خسارت‌ مالی افراد ثالث
اگر اموال اشخاص درگیر در حادثه (به‌جز راننده مقصر) آسیب ببیند، بیمه خسارت آن را پرداخت می‌کند. سقف تعهد مالی شرکت‌ها برای این خسارت در پایین‌ترین حالت ۲/۵ درصد و در بیشترین حالت ۵۰ درصد نرخ دیه مرد مسلمان در ماه حرام است.
در سال ۱۴۰۴ مبلغ دیه در ماه‌های حرام ۲ میلیارد و ۱۳۳ میلیون تومان اعلام شده و بر این اساس، پوشش مالی بیمه شخص ثالث بین ۵۳ میلیون و ۳۲۵ هزار تومان تا ۱ میلیارد و ۶۶ میلیون تومان خواهد بود.

۲) خسارت‌ جانی افراد ثالث

اگر فرد یا افرادی (به‌جز راننده مقصر) در تصادف دچار آسیب بدنی شوند، بیمه خسارت آن‌ها را جبران می‌کند. حداکثر مبلغ تعهد بدنی بیمه شخص ثالث معادل دیه کامل انسان در ماه‌های حرام است؛ یعنی شرکت بیمه موظف است خسارت‌های جانی را تا این مبلغ پرداخت کند.

۳) خسارت جانی راننده (بیمه حوادث راننده)

این پوشش مخصوص راننده‌ای است که در تصادف مقصر شناخته می‌شود. اگر او دچار آسیب، نقص عضو یا فوت شود، بیمه حوادث راننده خسارت‌های مربوطه را پرداخت می‌کند. البته سقف تعهد بیمه حوادث کمتر از پوشش‌های قبلی و معادل مبلغ دیه مرد در ماه‌های غیرحرام است.

حال به سراغ نقش ثبت گواهینامه در بیمه شخص ثالث و پرداخت خسارت آن برویم.

تأثیر گواهینامه بر قوانین بیمه شخص ثالث در تصادف

گاهی پیش می‌آید که هنگام تصادف گواهینامه‌مان منقضی شده یا شخصی که گواهینامه نداشته، با آن در حال رانندگی بوده است. در شرایط مختلف جبران خسارت بیمه، تحت این قوانین صورت می‌گیرد:

۱) راننده دارای گواهینامه معتبر و مرتبط است

در این حالت، تمام خسارت‌های مالی و جانی حادثه طبق شرایط بیمه‌نامه پرداخت می‌شود. اگر راننده مقصر باشد، خسارت افراد ثالث (اعم از مالی و جانی) از سوی شرکت بیمه پرداخت شده و خسارت‌های مربوط به خود راننده هم از محل پوشش «بیمه حوادث راننده» جبران می‌شود.

۲) راننده فاقد گواهینامه یا دارای گواهینامه منقضی‌شده است

قانون جدید بیمه شخص ثالث بدون گواهینامه این‌طور می‌گوید که حتی اگر راننده هنگام حادثه گواهینامه معتبر نداشته باشد، شرکت بیمه همچنان خسارت جانی واردشده به افراد ثالث را پرداخت می‌کند. اما پس از پرداخت، راننده مقصر باید کل مبلغ خسارت را به‌صورت نقدی یا اقساطی به شرکت بیمه بازگرداند.

۳) راننده مقصر آسیب دیده اما گواهینامه ندارد

در بیمه حوادث راننده پرداخت خسارت فقط در صورتی انجام می‌شود که فرد دارای یک گواهینامه رانندگی معتبر و مرتبط با وسیله نقلیه باشد. یعنی اگر راننده مقصر فاقد گواهینامه معتبر باشد و در تصادف دچار آسیب بدنی شود، بیمه هیچ‌گونه مسئولیتی در قبال او ندارد. در این وضعیت، تنها خسارت‌های جانی اشخاص ثالث موقتاً از سوی شرکت بیمه یا «صندوق تأمین خسارت‌های بدنی» پرداخت می‌شود و پس از آن، مبلغ پرداختی از راننده مقصر بازپس‌گیری خواهد شد.

جمع‌بندی

ثبت گواهینامه در بیمه شخص ثالث یک الزام اداری است و روند پرداخت خسارت‌ها را شفاف می‎سازد. با این کار شرکت بیمه می‌تواند سوابق رانندگی را دقیق‌تر بررسی کند و تخفیف‌ها را به راننده واقعی اختصاص دهد. بیمه‌گزار هم خیالش راحت خواهد بود که اگر شخص دیگری با خودروی او تصادف کند، تخفیفاتش محفوظ می‌ماند.