گروه اقتصادی: پیش از ورود به اصل مطلب، لازم است مسیری که ما را به این نقطه رسانده است، مرور کنیم. این پرونده، حاصل ماهها پیگیری و انتشار گزارشهای مستند در «بولتن نیوز» بوده است که هر یک، پردهای از این سو استفاده سازمانیافته را کنار زدند. خلاصه این هفت گزارش به شرح زیر است:
1. چگونه صادرکنندگان ناشناخته مس ایران به سود بادآورده رسیدند؟
به گزارش بولتن نیوز در این گزارش، به ریشههای سیاستگذاری سو استفادهزا پرداخته شد و نشان داده شد که چگونه سیاست تهاتر کالایی (واردات در مقابل صادرات)، به بستری برای سودجویی هنگفت و ظهور شرکتهای بینام و نشان در صنعت مس تبدیل شد.
2. تخلف یک میلیارد دلاری در صادرات مس/ آقای مدرس خیابانی پاسخگو باشد
در این مقاله، برای اولین بار از حجم تخلف (حدود یک میلیارد دلار) پردهبرداری و شگرد اصلی آن یعنی "اظهار خلاف واقع" (صادرات مس خالص به جای مس مخلوط برای فرار از تعهد ارزی) افشا گردید و از مدیرعامل شرکت ملی مس خواسته شد تا پاسخگو باشد.
3. ترک فعل گمرک در پرونده صادرات مس با کد تعرفه فلز برنج
این گزارش به نقش و مسئولیت گمرک در این پرونده پرداخت و نشان داد که چگونه این نهاد نظارتی با "ترک فعل" و سپس صدور یک بخشنامه غیرشفاف، عملاً مسیر را برای متخلفان هموار کرده و سپس تلاش در سرپوش گذاشتن بر آن داشته است.
4. سازمان بورس از مدیرعامل شرکت مس خواستار شفافسازی فوری شد
این گزارش نشان داد که ابعاد سو استفاده در شرکت ملی مس فراتر از صادرات بوده و با افشای پرونده اختلاس در خرید برنج، مشخص شد که سوءمدیریت و سو استفاده در این شرکت ریشهدار است و حساسیت نهادهای نظارتی بازار سرمایه را نیز برانگیخته است.
بیشتر بخوانید:
چگونه صادرکنندگان ناشناخته مس ایران به سود بادآورده رسیدند؟
مدرسخیابانی به عنوان مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران باید در خصوص قاچاق مس و تخلف در اظهارنامه ها پاسخگو باشد
بخشنامه جدید گمرک پس از پرونده جنجالی اظهار فلز برنج بجای فلز مس
برنج ۷۰ میلیاردی حاشیهساز شد؛ ابهام در قرارداد خرید شرکت ملی مس ایران
ناترازی های امروز کشور ماحصل بی تدبیری های دیروز دولتمردان
رگهای مسی اقتصاد در تسخیر قاچاق؛ یک میلیارد دلار ارز در مسیر واردات موبایل
پروندهی سنگین «قاچاق صادراتی مس» و واردات میلیونی موبایل/وقتی نظارت میخوابد، رانت بیدار میشود
5. برنامههای کمیتی وزارت صمت کشور را بیچاره میکند
در این تحلیل، از سطح یک تخلف خاص فراتر رفته و به نقد سیاستگذاری کلان صنعتی کشور پرداختیم. استدلال شد که برنامههای صرفاً "کمیتی" و بدون پشتوانه تحلیلی وزارت صمت، ریشه اصلی بروز چنین سو استفادههای سیستماتیکی است.
6. یک میلیارد دلار ارز صادراتی مس صرف واردات موبایل شد
این گزارش، مقصد ارزهای گمشده را ردیابی کرد و نشان داد که چگونه یک میلیارد دلار سرمایه ملی که باید به چرخه اقتصاد بازمیگشت، صرف واردات کالای مصرفی مانند موبایل شده و رانتی عظیم را نصیب شبکهای از واردکنندگان کرده است.
7. قاچاق سازمانیافته صادرات مس و واردات موبایل از گمرکات شمالی
در آخرین پرده، جزئیات دقیقتری از شگرد "جعل تعرفه" (اظهار مفتول مس به جای مفتول برنج) و ارتباط مستقیم و سازمانیافته میان شبکه صادرکنندگان متخلف و واردکنندگان غیرقانونی موبایل از طریق گمرکات شمالی کشور افشا شد.
داستان حیف و میل شدن سرمایه ملی در پرونده صادرات مس، ابعادی میان ۱۰۰ میلیون تا یک میلیارد دلار دارد. این ارقام نجومی، تنها روایتگر یک فساد اقتصادی نیست، بلکه داستان شبکهای پیچیده از روابط و مسئولیتهایی است که امروز در سکوتی معنادار فرو رفتهاند. این مقاله قصد ندارد فردی را متهم کند؛ بلکه میخواهد از سه فرد کلیدی که بیشترین اشراف و تسلط را بر این پرونده دارند، یک مطالبه ملی را فریاد بزند: عاملان این جنایت بزرگ در حق بیتالمال را به مردم معرفی کنید.
برای فهم عمق ماجرا، باید به روابط درهمتنیده میان افراد و نهادها دقت کرد. شرکت ملی صنایع مس ایران، یکی از زیرمجموعههای شرکت سرمایهگذاری تأمین اجتماعی (شستا) است. نکته کلیدی اینجاست: زمانی که آقای رضوانیفر مدیرعامل شستا بود، آقای چناری به عنوان کارشناس تحقیق و تفحص مجلس، در حال بررسی همان مجموعه، یعنی شستا بود. این یعنی آقای چناری به واسطه مأموریتش، تسلط و اشرافی کامل بر تمام زیرمجموعههای شستا، از جمله شرکت مس و مسائل مربوط به آن پیدا کرده بود.
سپس یک جابجایی بزرگ و تأملبرانگیز رخ میدهد: آقای رضوانیفر از مدیرعاملی شستا به ریاست کل گمرک ایران منصوب میشود؛ یعنی به سازمانی که تخلف بزرگ صادراتی مس در آن رخ داده است. کمی بعد، آقای چناری که کارشناس و ناظر بر شستا بود، به عنوان عضو هیئت مدیره همان مجموعه (شستا) منصوب میگردد و آقای مدرسی خیابانی نیز عضو هیئت مدیره شرکت ملی مس میشود.
این جابجاییها به این معناست که سه ضلع اصلی این پرونده، یعنی شستا (شرکت مادر)، شرکت مس (محل تولید محصول) و گمرک (محل خروج و وقوع تخلف)، توسط سه فردی مدیریت یا نظارت شدهاند که ارتباط کاری نزدیکی داشته و هر سه بر جزئیات این پرونده اشراف کامل دارند.
غارت ۱۰۰ میلیون تا یک میلیارد دلار، تنها سرقت پول نیست؛ این تجاوز به اعتماد عمومی و شلیک به قلب امید یک ملت است. این پول، زندگی مردمی است که هر روز زیر بار فشار اقتصادی له میشوند. این پول، آینده جوانی است که به دلیل فقر، رؤیای ازدواج و تشکیل خانواده را به گور میبرد. این پول، امیدی بود که میتوانست هزاران شغل ایجاد کند اما به جیب شبکهای از مفسدان و رانتخواران سرازیر شد.
این غارت، کمتر از تجاوز نظامی دشمن به خاک این کشور نیست. اگر دشمن با موشک، امنیت ما را هدف میگیرد، مفسد داخلی با دزدیدن بیتالمال، «امید» و «اعتماد» را که ستونهای اصلی یک جامعه هستند، ویران میکند.
آقایان چناری، رضوانیفر و مدرسی خیابانی! شما که میدانید، بگویید آنها کیستند! ما شما را به عنوان صاحبنظران و مسئولانی خطاب قرار میدهیم که به واسطه جایگاه و تخصصتان، بیش از هر کس دیگری بر زوایای پنهان این پرونده مسلط هستید. این تخلف در زمان مسئولیت شما رخ داده و شما به خوبی از عاملان این قضیه خبر دارید. بنابراین، افکار عمومی از شما انتظار دارد تا به این مطالبه پاسخ دهید:
شما سه بزرگوار که یکی کارشناس تحقیق و تفحص از شستا و مس بوده، دیگری مدیرعامل شستا و سپس رئیس گمرک شده، و سومی بر صندلی هیئت مدیره مس تکیه زدهاید، با تسلط کاملی که بر موضوع دارید، چند نفر از عاملان اصلی این جنایت بزرگ را برای روشن شدن افکار عمومی معرفی کنید.
مردم ایران منتظرند تا شما به وظیفه ملی و حرفهای خود عمل کرده و با معرفی متخلفان، نشان دهید که در مبارزه با فساد، سکوت را جایز نمیدانید. سکوت شما در برابر این مطالبه، بزرگترین کمک به متخلفانی است که سرمایه این ملت را به یغما بردهاند. بگویید آنها کیستند.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com