مروری بر مناسبت‌های امروز ۳۰ تیر
گروه سیاسی: در این مطلب مروری خواهیم داشت بر وقایع و مناسبت هایی که در سی تیر این وقایع و مناسبت ها عبارت هستند از: مجبور شدن شاه به برکناری کابینه‌ی ۴روزه قوام پس از قیام مردم تهران با حمایت روحانیان و در اعتراض به کابینه و سر کار آوردن محمد مصدق بار دیگر با عنوان نخست وزیر و وزیر جنگ در سال ۱۳۳۱، درگذشت مشکوک حجت الاسلام شیخ احمد کافی سخنران، واعظ مشهور و بنیانگذار مهدیه تهران در سال ۱۳۵۷، برگزاری مراسم تاجگذاری احمدشاه آخرین پادشاه سلسله قاجار در تهران پس از رسیدن به سن بلوغ قانونی با قرض کردن از بانک شاهی در سال ۱۲۹۳، اقدام متهورانه و شجاعانه سرلشکر خلبان عباس دوران در کوبیدن جنگنده خود به سالن برگزاری کنفرانس سران غیرمتعهد‌ها در عراق و شهادت عزتمندانه وی در سال ۱۳۶۱.
مجبور شدن شاه به برکناری کابینه‌ی ۴روزه قوام پس از قیام مردم تهران با حمایت روحانیان و در اعتراض به کابینه و سر کار آوردن محمد مصدق بار دیگر با عنوان نخست وزیر و وزیر جنگ در سال ۱۳۳۱:
۲۵ تیر ۱۳۳۱ مصدق به سبب رد تقاضای واگذاری اختیارات کامل و پست وزارت جنگ استعفا داد و قوام مأمور تشکیل کابینه شد. یک روز بعد مجلس با حضور فقط ۴۲ نفر اعلام رأی کرده و قوام با ۴۰ رأی نخست‌وزیر شد. قوام پس از تصدی سمت نخست‌وزیری بیانیه تند و شدید اللحنی خطاب به مردم صادر کرد که متضمن برخورد شدید و مجازات طبقات مختلف جامعه بود، جو تازه‌ای ایجاد شد و به گفته حسین مکی قسمتی از شکست قوام را باید به حساب آن گذاشت. آیت‌الله کاشانی نیز در سقوط قوام نقش اصلی داشت، ایشان با صدور اعلامیه‌ای سوابق قوام را برشمرده و او را عامل استعمار انگلیس برای برهم زدن صنعت نفت خواندند.
قوام تنها ۴ روز نخست‌وزیر بود و با قیام ۳۰ تیر که منجر به کشته شدن عده‌ای از مردم تهران و شهرستان‌ها شد استعفای قوام از طریق رادیو به اطلاع مردم رسید. قوام به دلیل نقش اصلی در سرکوبی و کشتار مردم توسط آیت‌الله کاشانی مهدور الدم شناخته شد و مجلس قانون تعقیب و مجازات قوام و نیز مصادره اموال وی را تصویب کرد.
درگذشت مشکوک حجت الاسلام شیخ احمد کافی سخنران، واعظ مشهور و بنیانگذار مهدیه تهران در سال ۱۳۵۷:
همه ساله با فرار رسیدن نیمه شعبان، مهدیه تهران محل برگزاری یکی از باشکوه‌ترین جشن‌های ولادت امام زمان (عج) بود. نیمه شعبان سال ۱۳۹۸ ه ق با روز‌های پرشور حرکت‌های مردمی علیه نظام سلطنتی همزمان گردید. به دنبال پرسش‌های مکرر از امام خمینی در خصوص برپایی جشن‌های شعبانیه، معظم له طی اعلامیه‌ای ضمن تحریم برپایی جشن‌ها فرمودند:
«.. رژیم منحط برای مسلمین ایران عیدی نگذاشته است. دست شاه تا مرفق به خون ملت ایران فرو رفته و در حال حاضر ملت عزیز در عزای خود نشسته، چگونه ممکن است کسی نظر دهد که جشن بگیرند و شادمانی کنند...»
مسئولان مهدیه تهران که از مدت‌ها قبل در تدارک برپایی جشن نیمه شعبان بودند، به تبعیت از این فرمان از برگزاری جشن خودداری نمودند. این اقدام انقلابی باعث خشم و عصبانیت رژیم شد. در پی این اتفاقات حجه الاسلام کافی با فشار ساواک به مسافرتی رفت که دیگر برگشت نداشت. وی به همراه خانواده و راننده خود عازم زادگاهش مشهد مقدس گردید. در صبح روز جمعه پانزده شعبان ۱۳۹۸ ق برابر با سی تیر ۱۳۵۷ پس از اقامه نماز صبح در مسجد شیروان هنوز سی کیلومتر از شهرستان قوچان فاصله نگرفته بودند که اتومبیل آن‌ها دچار سانحه شد.
همان روز جنازه وی را به مشهد برده و در مسجد جعفری‌ها قرار دادند. با انعکاس این خبر در مطبوعات جمعیت زیادی خود را آماده تشییع جنازه وی نمودند. خصوصاً اینکه بسیاری سانحه تصادف را توطئه ساواک می‌دانستند.
برگزاری مراسم تاجگذاری احمدشاه آخرین پادشاه سلسله قاجار در تهران پس از رسیدن به سن بلوغ قانونی با قرض کردن از بانک شاهی در سال ۱۲۹۳:
احمدشاه، آخرین شاه قاجار روز ۳۰ تیر ۱۲۹۳ در ۱۸ سالگی در تهران تاجگذاری کرد. این مراسم ۵ سال پس از خلع محمدعلی شاه در دوره فترت بین مجلس دوم و سوم و در شرایطی صورت گرفت که دوران حاکمیت ناصرالملک به‌عنوان نایب‌السلطنه نیز رو به پایان بود و هیچ ارگان و نهادی بر کشور حاکم نبود.
تاجگذاری احمدشاه یک ماه قبل از آغاز جنگ جهانی اول انجام شد. اقدامات او برای بیرون راندن قوای انگلیسی و روسی که طبق قرارداد‌های ۱۹۰۷ و ۱۹۱۵ ایران را به دو منطقه نفوذ خود تقسیم کرده بودند، بی‌نتیجه ماند. با وقوع انقلاب بلشویکی ۱۹۱۷ در روسیه، دولت این کشور قرارداد ۱۹۱۵ با انگلیس را لغو کرد و نیروهای خود را از ایران فراخواند. به‌دنبال آن نیروهای انگلیسی حاضر در ایران به سمت شمال پیشروی کردند و تقریبا تمام خاک ایران را تحت نفوذ خود درآوردند. پس از آن انگلستان کوشش کرد تا با اتکا به عوامل داخلی خود، قرارداد معروف ۱۹۱۹ را که طبق آن ایران تحت الحمایه انگلیس می‌شد و کلیه امور مالی و گمرکی نظامی کشور را به‌دست می‌گرفت به ایران تحمیل کند؛ اما این قرارداد به‌دلیل مخالفت مردم و مقامات دینی و سیاسی الغا شد. سلطنت احمدشاه تا ۱۳۰۴ ادامه یافت و در این سال وی تحت فشار رضاخان از پادشاهی خلع و به ناچار رهسپار اروپا شد. روز ۹ آبان ۱۳۰۴ با تصویب ماده واحده‌ای در مجلس شورای ملی، رسما انقراض سلسله قاجار اعلام و نظام ۱۵۳ ساله قاجار منقرض شد. احمدشاه نهم اسفند ۱۳۰۹ در پاریس به‌دلیل بیماری کلیه درگذشت.
اقدام متهورانه و شجاعانه سرلشکر خلبان عباس دوران در کوبیدن جنگنده خود به سالن برگزاری کنفرانس سران غیرمتعهد‌ها در عراق و شهادت عزتمندانه وی در سال ۱۳۶۱:
با شکست ارتش عراق در عملیات بیت‌المقدس، جایگاه سیاسی دشمن در جهان متزلزل شد. عملیات رمضان در حال شکل‌گیری و انجام بود که موضوع برگزاری کنفرانس سران غیرمتعهد‌ها در بغداد مطرح شد تا صدام حسین رئیس این اجلاس باشد. جمهوری اسلامی ایران سیاست بی‌اثر کردن این اجلاس را در دستور کار خود قرار داد و در اولین گام، اجلاس غیرمتعهد‌ها را تحریم کرد.
در این زمان بود که ایجاد ناامنی در بغداد در دستور کار نظامی ـ سیاسی جمهوری اسلامی قرار گرفت تا ضمن هدف قرار دادن تأسیسات پالایشگاهی «الدوره» در جنوب شرقی این شهر، از برگزاری نشست سران غیرمتعهد‌ها در بغداد نیز جلوگیری شود.
انجام این ماموریت به نیروی هوایی ارتش واگذار می‌شود و سرهنگ خلبان عباس دوران برای جلوگیری از تشکیل کنفرانس سران غیرمتعهد‌ها در بغداد، در تاریخ بیستم تیرماه سال ۱۳۶۱ مأموریت یافت تا پایتخت عراق را ناامن کند. با توجه به اهمیت فوق‌العاده موضوع، شش تن از برجسته‌ترین خلبانان نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران و سه فروند هواپیمای فانتوم برای انجام این مأموریت در نظر گرفته شدند تا ناتوانی رژیم بعث در تأمین امنیت آسمان بغداد به جهانیان نشان داده شود.
ساعت ۵:۳۰ صبح سی‌ام تیرماه ۶۱ مأموریت آغاز شد در حالی که فانتوم شماره یک، رهبری گروه پرواز را بر عهده داشت. حرکت گروه پرواز از شرق بغداد به جنوب شرق آن شهر و سپس «پالایشگاه الدوره» پیش‌بینی شده بود. خلبانان می‌بایست پس از عبور از مرز و ناامن کردن آسمان بغداد، به انجام ماموریت خود بپردازند و این در حالی بود که پیشرفته‌ترین تجهیزات پدافند هوایی از آسمان این شهر حفاظت می‌کرد.
جنگنده‌ها تا ۱۵ کیلومتری بغداد بدون هیچ مشکلی پیش می‌روند تا اینکه در این نقطه، با دیوار آتش و پدافند دشمن روبهرو شده و در همین فاصله چند گلوله به یکی از هواپیما‌ها برخورد می‌کند. با اصابت این گلوله‌ها، موتور سمت راست هواپیمای دوران از کار می‌افتد، اما او باز هم تصمیم به ادامه عملیات می‌گیرد؛ بنابراین هواپیما‌ها به سمت جنوب شرقی شهر بغداد که پالایشگاه «الدوره» در آنجا بود، ادامه مسیر داده و با این که پدافند دشمن بسیار قوی عمل می‌کرد، تمام بمبها را روی این پالایشگاه تخلیه می‌کنند.
جنگنده‌ها پس از تخلیه بمبها به مسیری ادامه می‌دهند که در نهایت به سالن کنفرانس سران غیرمتعهد‌ها ختم می‌شد. در این زمان قسمت عقب هواپیمای دوران نیز مورد اصابت چندین گلوله ضدهوایی قرار گرفته و از بین می‌رود. هواپیما آتش گرفته و عباس از خلبان عقب (منصور کاظمیان) می‌خواهد که هواپیما را ترک کند و وقتی جوابی نمی‌شنود، دکمه خروج اضطراری کابین عقب را زده و کاظمیان به بیرون پرتاب می‌شود. فرمانده گروه در این لحظه طبق گفته‌های قبلی خود، تصمیمی مبنی بر ترک هواپیما ندارد. وی بار‌ها گفته بود: «اگر هواپیما بال نداشته باشد خودم بال در آورده و بر سر دشمن فرود میآیم و هرگز تن به اسارت نخواهم داد.»
شعله‌های آتش هرلحظه شدیدتر و ارتفاع هواپیما نیز هر لحظه کمتر می‌شد تا اینکه هتل محل برگزاری اجلاس غیرمتعهد‌ها پیش روی خلبان قرار گرفت. به سوی هتل حرکت کرده و هواپیما را (درحالی که هنوز هدایت آن را برعهده داشت)، به ساختمان آن می‌کوبد. این اقدام شهادت‌طلبانه عباس دوران در ناامن ساختن آسمان بغداد، موجب شد تا برگزاری این اجلاس از بغداد به دهلی نو منتقل شود.
بقایای پیکر پاک امیر الاستشهادیون، خلبان عباس دوران بعد از ۲۰ سال در تاریخ ۳۰ تیرماه ۱۳۸۱ به کشور بازگشت و در زادگاهش (شیراز) به خاک سپرده شد.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
