سامانه ويدئوی درخواستي يا «VOD» هر روز بيشتر از قبل در حال ديده شدن است بهطوريكه روز گذشته حتي دربي را نيز يکي از اين VODها براي مخاطبانش پخش کرد.
به گزارش
بولتن نیوز، VOD سامانهاي است که مانند شمشيري دولبه در کنار ايجاد فرصت تعامل بيشتر با مخاطبان، مخاطراتي را نيز در پي دارد که قطعاً با ورود نهادهاي فرهنگي و ارائهکنندگان مطمئن از ميزان اين مخاطرات کاسته ميشود.
علي عسکري، رئيس صداوسيما در مراسم اختتاميه سيزدهمين اجلاس فناوري رسانه، از حق انحصاري صداوسيما در انتشار صوت و تصوير دفاع کرد و آن را حقي دانست که از سوي قانون اساسي به صداوسيما داده شده است. صداوسيما معاونتي را در همين زمينه راهاندازي کرده و با چند شرکت براي انجام کارهاي IPTV قرارداد بسته است تا به عنوان مجري طرح تلويزيون تعاملي فعاليت کنند. با اينکه هنوز صداوسيما نتوانسته است شبکه تعاملياش را به مرحله بهرهبرداري برساند، VOD رقيب جدي تلويزيون تعاملي از سوي وزارت ارشاد و شرکتهاي خصوصي در حال پيگيري است.
روز گذشته يکي از اپراتورهاي تلفن همراه، براي مشترکانش بازي دربي را به صورت رايگان از طريق نرمافزار VOD پخش کرد. يکي ديگر از اپراتورها نيز با اخذ مجوز توانسته است چندين عنوان فيلم سينمايي را در VODاي که راهاندازي کرده است، براي مشترکانش بارگذاري کند. از سوي ديگر بخش خصوصي نيز درقالب سايتهاي اينترنتي و بر بستر اينترنت، چند VOD را راهاندازي كرده است. نمونه فعاليتهاي اين VODها و برنامههاي اينترنتي در طول برگزاري سي و پنجمين جشنواره فيلم فجر خودنمايي کرد.
جشنوارهاي پر از برنامههاي اينترنتي
سي و پنجمين جشنواره فيلم فجر، محلي براي خودنمايي توليدات تصويري سايتهاي اينترنتي بود که در استوديوهاي کوچکي که در لابي مرکز همايشهاي برج ميلاد ايجاد شده بودند، روزانه اقدام به توليد و انتشار برنامه ميکردند؛ برنامههايي که اخبار و رخدادهاي روز جشنواره فيلم فجر را پوشش ميدادند و غالباً مهمانان اين برنامهها هم اهالي سينما بودند.
پيش از آغاز جشنواره نيز چند سايت اينترنتي اقدام به توليد برنامههاي هفتگي کرده و در فواصل مشخص زماني منتشر ميکردند. برنامههايي که در سه قالب مشخص برنامههاي گفتوگومحور سينمايي، اجتماعي و سياسي طبقهبندي ميشوند، اما حضور اين برنامهها در جشنواره فيلم فجر، توانمندي بخش غيردولتي را براي گسترش کمي و کيفي برنامههاي اينترنتي به نمايش گذاشت و در عوض حضور دوربينهاي صداوسيما را تحتالشعاع قرار داد. اکنون اين سؤال مطرح ميشود که قرار است برنامههاي اينترنتي با دستمايه قرار دادن حضور موفقشان در جشنواره فيلم فجر بر دامنه حضورشان در فضاي رسانه بيفزايند و آنچه را صداوسيما حق انحصاري خود ميداند با چالشي جدي روبهرو کنند؟!
محمد صراف، رئيس صنف VOD و IPTV ميگويد: «پس از پايان سي و پنجمين جشنواره فيلم فجر، صنف VOD و IPTV آمادگي پذيرش آثار کوتاه، مستند و داستاني راه يافته به بخش سوداي سيمرغ و چشمانداز اين دوره از جشنواره را به منظور انتشار در سامانههاي VOD و IPTV دارد.»
برنامههاي غيرموفق تلويزيوني چاشني موفقيت VOD
جشنواره فيلم فجر محلي براي اعتراض به برخي از برنامههاي صداوسيما شد، با وجود اينکه هر روز دوربينهاي تلويزيون چه در بخشهاي خبري و چه ويژهبرنامههاي خاص جشنواره به کاخ جشنواره (برج ميلاد) و کاخ مردمي جشنواره (پرديس ملت) سر ميزدند و توليد برنامه داشتند، غالب اهالي سينما از رويکرد صداوسيما نسبت به سينما انتقاد کرده و حتي برنامه تلويزيوني شبکه3 را به باد نقد گرفتند. به نظر ميرسد هر چقدر بر دامنه انتقادها از برنامههاي تلويزيون افزوده ميشد، شانس ديده شدن برنامههاي اينترنتي بيشتر شده و اين برنامهها با اتکا به مميزي کمتر و دست بازتر در پرداخت به موضوعات، بر محبوبيت خود ميافزودند. اکنون مسئله صداوسيما اين است که با وجود برخورداري از حمايت قانون اساسي، آيا توان رقابت با جريان فناوري ارتباطات را خواهد داشت يا خير؟!
آیا دولت دنبال تضعیف صداوسیما است؟
دو وزارتخانه دولت به طور مشترک در حال پيشبرد زمينههاي راهاندازي VOD هستند. وزارت ارشاد و وزارت ارتباطات در دو بخش تأمين محتوا و ايجاد زيرساختهاي لازم براي راهاندازي VOD همکاري دارند. وزارت ارشاد در زمينه محتواي VOD به آرشيو عظيم فيلمهاي سينمايي، مستند، کوتاه و انيميشن ايراني که در اختيار دارد متکي است، اما از نظر زيرساختها و اينکه شركتهاي VOD بر چه بستري فعاليت ميکنند اين وزارت ارتباطات است که تصميمگيرنده است. وزارت ارتباطات در آخرين روزهاي دهه فجر از فاز دوم شبکه ملي اطلاعات رونمايي کرد. مراسمي که در آن از شرکتهاي فعال در زمينه VOD نيز دعوت شده بود تا شاهد اين پيشرفت تکنولوژيک باشند. دولت عملاً با دعوت از اين شرکتها حمايت خود را از فعاليت آنها اعلام کرد؛ موضوعي که نميتواند چندان مورد علاقه صداوسيما باشد. از سوي ديگر اپراتورهاي تلفن همراه در تلاش هستند تا از قافله راهاندازي VOD عقب نمانند و وزارت ارتباطات نيز در اين زمينه با آنها همکاري خوبي داشته است.
VOD به چه قيمتي؟
اينکه VOD يکي از محصولات فناوري ارتباطات است و ايجاد آن به عنوان خدمات ارزش افزوده باعث درآمدزايي خواهد شد، باعث شده است بخش خصوصي و غيردولتي که امکان حضور در تلويزيون را ندارند، با هزينه پايين و بر بستر اينترنت برنامههاي تلويزيوني را توليد و منتشر کنند. با اين وجود کيفيت نازل برخي از اين برنامهها باعث ميشود راهي که ميتواند به تحول ساختاري در سپهر رسانهاي داخل کشور منجر شود، در مسير غلطي بيفتد. کمرنگ شدن خطوط قرمز و مميزيها منجر به اين شده است که برنامههاي اينترنتي غالباً با هيجانهاي کاذب همراه باشد. براي نمونه يکي از مجريان سابق تلويزيون برنامهاي اينترنتي را بر بستر يکي از سايتهاي مهم VOD منتشر ميکند که در آن کاملاً جنبههاي فمنيستي به چشم ميآيد.
ويدئوی درخواستي از منبع مطمئن
در فضايي که هنوز قوانين مشخصي براي توليد محتوا و انتشار بر بستر VOD و IPTV وجود ندارد، قطعاً موفقيت از آن دسته از ارائهکنندگان است که جامعه نسبت به آنها ذهنيت خوبي دارد؛ ارائهکنندگاني که از سويي توانايي تأمين محتوا را داشته باشند و از سوي ديگر مخاطبان به کيفيت محتواي توليد شده اطمينان داشته باشند، اپراتورهايي که توانايي فني مناسبي براي ايجاد يک شبکه گسترده را نيز داشته باشد. قطعاً با فراگيرتر شدن VOD، ميتوان انتظار ورود نهادهاي فرهنگي را به اين حيطه داشت.
منبع : روزنامه جوان