سیره و سیمای باب الحوائج در برگ های چند کتاب خواندنی

گروه فرهنگ و هنر: بیست و پنجمین روز از ماه رجب، سالروز شهادت هفتمین امام شیعیان، حضرت امام موسی کاظم (علیه السلام) است. امام کاظم (علیه السلام) در هفتم ماه صفر سال 128 هجرى در منطقه ای به نام «ابواء» که میان دو شهر مکه و مدینه قرار دارد، به دنیا آمدند.

امام صادق (علیه السلام) پیرامون ایشان فرموده اند: «حمیده، تصفیه شده است از هر دنس و چركى؛ مانند شمش طلا. پیوسته فرشتگان او را حفاظت و پاسبانى نموده تا رسیده است به من، به خاطر آن كرامتى كه از خداى متعال براى من و حجت پس از من است.»

امام کاظم (علیه السلام) در 25 شوال 148 هجری، پس از شهادت پدرشان، در حالی که بیست سال از عمر شریف شان می گذشت، به امامت شیعیان رسیدند. مدت امامت ایشان 35 سال به طول انجامید.

امام کاظم (علیه السلام) در 25 رجب سال 183 هجرى، در سن 55 سالگى، به‏ وسیله زهرى كه در زندان «سندى بن شاهك» به دستور «هارون ‏الرشید» به آن حضرت خورانده شد، به شهادت رسیدند.

دوران زندگی این امام همام، به ویژه دوران امامت ایشان از اهمیت ویژه ای در سیر اجتماعی و سیاسی زندگانی 250 ساله اهل بیت (علیهم السلام) پیش از آغاز غیبت برخوردار است. تقویت قدرت حکومت سفاک عباسی و سخت گیری های فراوان بر ایشان و شیعیان آن حضرت، شیوه های ارتباطی با پیروانشان با وجود سخت گیری های فراوان حکومت، وقوع قضایای اسماعلیه و ... از موضوعات مهمی است که همگی در دوران امامت ایشان به وقوع پیوسته است.

این ویژگی ها و اهمیت، همه در حالی است که متاسفانه تاکنون کمتر به بخش های مختلف زندگی ایشان پرداخته شده و اطلاعات مکتوب بسیار کمی در این زمینه به دست ما رسیده است؛ گویی که این امام بزرگوار در این زمینه، از مظلومیت مضاعفی برخوردار بوده اند. خاصه آنکه بسیاری از این تولیدات پیرامون زندگی ایشان نیز در سالهای دور تولید شده اند. این کم کاری درحالی است که آشنایی، مطالعه و تحلیل اتفاقات و رخدادهای مختلف دوران زندگی و امامت ایشان اهمیت ویژه ای دارد.

در بسته مطالعاتی زیر که به مناسبت سالروز شهادت حضرت امام کاظم (علیه السلام) ارائه می شود، تلاش شده با معرفی برخی از کتب تدوین شده پیرامون زندگی آن حضرت، فرصتی جهت آشنایی بیشتر مخاطب با برهه های مختلف زندگی این امام همام فراهم آید.

1ـ تحلیلی از زندگانی امام کاظم (علیه السلام)

این کتاب یکی از آثار نویسنده پرکار شیعه «باقر شریف قرشی»، که «محمد رضا عطایی» آن را ترجمه کرده است.

این کتاب را «کنگره جهانی امام رضا (ع) در دو جلد 585 و 680 صفحه ای و در قطع وزیری منتشر کرده است. نسخه الکترونیک این کتاب در قالب های مختلف را میتوانید از اینجا دریافت کنید.

2ـ تاریخ اسلام در عصر امامت امام صادق و امام کاظم علیهما السلام

این کتاب که مرجعی مناسب برای مطالعه تاریخ دو تن از امامان شیعه است را «علی رفیعی» در «پژوهشکده تحقیقات اسلامی نمایندگی ولی فقیه در سپاه» نوشته است.

کتاب در چهار فصل به بررسی مهمترین وقایع تاریخی ایام زندگی امام ششم و امام هفتم شیعیان پرداخته و ضمن بیان رویدادهای تاریخی آن دوران، به ارائه تحلیلی مشخص پیرامون آنها می پردازد. کتاب را در سال 1382 نشر «تحسین» در 168 صفحه به بازار کتاب عرضه کرده است.

نسخه مختلف الکترونیکی این کتاب را از اینجا می توانید دریافت کنید.

3ـ سخنان حضرت موسی بن جعفر (ع)

در این کتاب بخشی از سخنان و احادیث امام کاظم (علیه السلام) جمع آوری و ترجمه شده است. این کتاب را «سید محمد تقی حکیم» جمع آوری کرده و «دفتر نشر فرهنگ اسلامی» در 196 صفحه منتشر کرده است. ششمین چاپ این کتاب در سال 1387 به بازار نشر عرضه شده است.

4ـ فرهنگ و آداب کار در کلام امام کاظم (ع)

این کتاب که به همت «سيدصالح طاهري خرم آبادی» به رشته تحریر درآمده، شامل احادیث مختلفی از قول امام کاظم (علیه السلام) پیرامون فرهنگ، ارزش و آداب کار است.

این کتاب را «دفتر نشر برگزیده» در 88 صفحه در قطع رقعی منتشر کرده است. این کتاب برای اولین بار در سال 1383 چاپ و به بازار نشر عرضه شده است.

5ـ سیره و زمانه امام موسی کاظم (علیه السلام)

این کتاب قابل توجه که در دو جلد منتشر شده است، منتخبی از مقالات رسیده به همایشی با همین عنوان است که توسط انجمن تاریخ پژوهان برگزار شد.

در این دو جلد مقالاتی از رهبر معظم انقلاب، حضرت آیت الله خامنه ای (مدّظله العالی)، آیت الله مکارم شیرازی، حمید رضا مطهری، مصطفی صادقی کاشانی، محسن الویری و نویسندگان دیگری به چشم می خورد. وضعیت اهل بیت در زمان امام کاظم(ع)، گونه شناسی روایات سیره اجتماعی سیاسی امام کاظم(ع)، سبک زندگی و سیره اخلاقی امام کاظم(ع)، سیره فرهنگی امام کاظم(ع)، تحلیلی از سیره اقتصادی امام کاظم(ع)، جایگاه تغذیه در زندگانی امام کاظم(ع)، اندیشه سیاسی امام کاظم(ع)، امام کاظم(ع) و حاکمیت وقت، استراتژی امام کاظم(ع) و هژمونی حاکمان عباسی، راهبرد و مواضع سیاسی امام کاظم(ع) در مقابل خلفای عباسی، امام کاظم (ع) و مدیریت تعارض و ... از جمله مقالاتی است که در این دو جلد دیده می شود.

6ـ پرسش های مردم و پاسخ های امام هفتم

این کتاب که در قالب پرسش و پاسخ و از میان روایات به جا مانده از امام هفتم شیعیان، حضرت امام موسی کاظم (علیه السلام) تدوین شده است را «احمد قاضی زاهدی» به زبان عربی نوشته که «محمدحسین رحیمیان» آن را در 546 صفحه ترجمه کرده است.

این کتاب ارزشمند را انتشارات «پیوند با امام» در سال 1392 به بازار نشر ارائه نموده است. مقدمه این کتاب در قالب یک فابل PdF   را می توانید از اینجا دریافت کنید.