سیاست های متناقض آمریکا در عراق و سوریه

گروه بین الملل، نوری المالکی نخست وزیر عراق این هفته اظهار داشت که از بمباران هوائی مواضع داعش در مرز سوریه و عراق استقبال می کند.

به گزارش بولتن نیوز، لقمان فِیلی، نماینده عراق در سازمان ملل روز ٢۶ ژوئن به المانیتور گفت که "هر کمکی در جهت تقویت نیروی هوائی عراق مطمئنا تاثیر چشم گیری خواهد داشت. از نظر ما این مسئله عاملی کلیدی در تغییر وضعیت موجود (به نفع حکومت عراق) است."

فیلی جنگ عراق علیه داعش را یک "آزمون ارزشیابی" روابط آمریکا و عراق خوانده و گفت: "ما قبل از این پیشنهاداتی از سوی سوریه داشتیم که آن ها را رد کردیم. اما ظاهرا کمک های آمریکا که برای ما جنبه فوریت دارد به موقع به ما نخواهد رسید. این امر ما را در موقعیت نامطلوبی قرار می دهد که مجبوریم از هر کس که می تواند به ما کمک کند یاری بجوئیم."

دولت اوباما اشتغال خود در عراق را با فرستادن ٣٠٠ مشاور نظامی و به اجرا درآوردن پروازهای شناسائی توسط هواپیماهای بدون سرنشین عمق بیشتری بخشیده است با این حال تا این لحظه از فرستادن کمک های نظامی خودداری کرده است.

در غیاب کمک های نظامی آمریکا به دولت عراق، فرصتی برای روسیه ایجاد شد که در روز ٢٨ ژوئن ١٠ جنگنده سوخو تحویل حکومت عراق دهد.

پل ساندرز برای المانیتور می نویسد که فروش سلاح به عراق، برای مبارزه با داعش، در راستای همان سیاستی است که روسیه در سوریه دنبال می کند هر چند که به احتمال قوی نقش این کشور به لحاظ دیپلماتیک در عراق محدود خواهد بود.

مالکی بر روی ایران که هواپیماهای بدون سرنشین، مشاوران نظامی، و تجهیزات ارتشی در اختیار عراق قرار می دهد و هم چنین سوریه که حاضر است تلاش های بیشتری را برای مبارزه با داعش به عمل درآورد، حساب می کند.

ایاد علاوی، نخست وزیر سابق عراق که اینک ٢١ کرسی در مجلس نمایندگان عراق را در اختیار دارد می گوید: "اگر به نقشه قلمرو نفوذ روسیه نگاه کنیم متوجه یک هلالی می شویم که از شبه جزیره کریمه در دریای سیاه آغاز می شود و سپس ایران، عراق، سوریه و بخشی از لبنان را مورد پوشش قرار می دهد. این منطقه نفوذ روسها ممکن است گسترش نیز بیابد."

جان کری وزیر امور خارجه آمریکا این هفته با متحدان آمریکا در منطقه، از جمله پادشاه عربستان سعودی ملک عبدالله دیدار و گفتگو کرد. روز ٢۶ ژوئن کاخ سفید از یک ابتکار با ثبات کردن منطقه خبر داد. طبق این رویکرد قرار است آمریکا یک میلیارد دلار به کشورهای همسایه سوریه برای تقویت و نیز "امنیت مرزهایشان با سوریه و هم چنین مقابله با فشارهای ناشی از سیل پناهندگان کمک کند. هم چنین آمریکا ۵٠٠ میلیون دلار برای کمک به نیروهای سوری مخالف (بشار اسد) که با معیارهای آمریکا همخوانی دارند اختصاص داده است."

ایالات متحده گروه های مختلف عراقی را که قرار است روز اول ماه ژوئیه تشکیل جلسه دهند، برای تشکیل یک حکومت فراگیر فرا می خواند با تکیه بر این امر که مالکی نخست وزیر بعدی عراق نخواهد بود. این در حالی است که ترکیه و سوریه هر دو تمایل به برکناری اسد و مالکی دارند.

از دید پادشاهی سعودی، عراق و سوریه صحنه جنگ مبارزه بر سر به دست آوردن منطقه نفوذ، بین ایران و آن کشور است.

افزایش کمک های آمریکا به مخالفین سوری که مورد استقبال عربستان و دیگر کشورهای مخالف اسد قرار گرفته است در تضاد با سیاست آمریکا در خصوص اولویت داشتن مبارزه با داعش در عراق و سوریه است. به خصوص که سوریه آماده است نیروهای خود را برای مبارزه با داعش بسیج کند.

روز ٢٧ ژوئن جان کری در اظهار نظری اعلام کرد که "ائتلاف ملی سوریه"، گروه اپوزیسیون بشار اسد" این قابلیت را دارد که به عنوان بازیگری مهم علیه حضور داعش به مقابله برخیزد. آنها نه تنها در سوریه بلکه در عراق هم حضور دارند."

روز پس از این اظهارات یکی از مقامات وزارت امور خارجه آمریکا تصریح کرد که مقصود جان کری "این نبوده که اپوزیسیون سوری نقشی در جنگ داخلی عراق خواهند داشت."

سیاست آمریکا در افزایش کمک هایش به نیروهای مخالف سوری، که توسط حکومت آمریکا دستچین شده اند، این خطر را در بر دارد که آمریکا را بیش از پیش درگیر نظامی در سوریه کند چرا که اپوزیسیون مزبور، در غیاب یک دخالت خارجی چشمگیر، شانسی برای پیروزی در برابر حکومت سوریه و نیروهای داعش ندارد.

آنچه که مسئله را بغرنج تر می کند این است که نیروهای مسلح سوری در حال حمله به داعش بوده و حاضرند عملیات مزبور را گسترش دهند در حالی که آمریکا و متحدانش بر گزینه های دیگری که در تضاد با این حرکت است روی آورده اند.

دبیر کل سازمان ملل متحد، بن کی مون، در روز ٢٠ ژوئن اظهار داشت که طرح شش ماده ای او برای سوریه "شامل کنترل مرزهای زمینی و هوائی همسایگان سوریه برای جلوگیری از جریان سلاح به داخل سوریه است."

اگر ترکیه تمهیدات معنادار و جدی ای را برای کنترل مرزهایش در پیش گرفته بود شاید داعش نمی توانست به چنین ظرفیتی دست یابد و ما شاهد این وضعیت در عراق نبودیم.

سمیح آبدیز این هفته در المانیتور نوشت، گسترش منطقه نفوذ داعش "آنکارا مجبور کرده است که در سیاست های خاورمیانه ای خود تجدید نظر کند و از برنامه های بلند پروازانه و ماجراجویانه خود که چند سال پیش توسط وزیر امور خارجه آن کشور، دعوت اوغلو، طراحی شده بود دست بردارد."

در ملاقات ٢۶ ژوئن بین جان کری با سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان، عبدالله بن زاید وزیر امور خارجه امارات و ناصر جده وزیر امور خارجه اردن، در مورد مسئله عراق، هیچ بحثی برای قطع کمک های مالی و جلوگیری از گسترش شبکه های تروریستی به عمل نیامد. حداقل از اعلامیه وزارت امور خارجه که پس از این جلسه منتشر شد چنین استنباط می شود.

ضروری است که هر چه زودتر گروه های کاری، بین بازیگران منطقه ای برای تقویت امنیت مرزها و عملیات ضد تروریستی هماهنگ، تشکیل گردد. برای مقابله با وضعیتی که ایجاد شده هیچ راه حل سریعی وجود ندارد با این همه موقعیتی فراهم شده که برای امنیت منطقه رویکرد جدیدی اتخاذ شود. این رویکرد می تواند با شرکت دادن ایران، که قدری هم دیر شده است، شکل بگیرد.

بحران عراق و سوریه با رفتن و یا نرفتن مالکی و اسد حل نخواهد شد. به خصوص در مورد سوریه که به نظر نمی رسد اسد رفتنی باشد.

۱۱ سال بعد از براندازی صدام، یکی از بیرحم ترین دیکتاتورهای زمان خود، ما در وضعیتی که شاهد آنیم به سر می بریم. از طرفی برای آنان که دوست دارند از تاریخ معاصر درس بگیرند وضعیت لیبی مورد خوبی است که سه سال پس از سرنگونی قذافی، کشور در حال فروپاشی است و هر گوشه آن را گروه های ستیزه جوی مسلح، در اختیار خود گرفته اند.

بحران آب در شهر حلب

ادوارد دارک (نام مستعار) این هفته در مورد ریشه ها و عواقب بحران آب، تنها یکی از مصیبت های جنگ در سوریه، نوشت:

"شورشیان موسوم به "شورای شریعت" مانع از رسیدن آب به مناطق تحت کنترل رژیم (سوریه) می شوند و تنها اجازه می دهند که مناطق تحت تسلط شورشیان از آب برخوردار شوند. این امر باعث فروپاشی سیستم آبرسانی شهر حلب و مناطق اطراف آن شده است. آب اینک به صورت کالائی نایاب در شهر حلب درآمده در حالی که مردان مسلح کمترین اهمیتی به عواقب اعمال خود، که به ویران شدن زندگی میلیون ها انسان خواهد انجامید، نمی دهند."

"نمونه این اعمال مجرمانه انفجار تونلی در نزدیکی تاسیسات آب شهر در روز دوم ژوئن بود که باعث وارد آمدن خسارات شدید به لوله هائی شد که تاسیسات مزبور را به شبکه آبرسانی شهر متصل می کنند. انفجار، باعث ایجاد حفره ای عظیم در زمین و از میان رفتن سه لوله اصلی آبرسانی، از چهار لوله موجود شد. هم چنین انفجار باعث صدمه زدن به سیستم فاضلاب و وارد شدن گنداب بر سیستم آبرسانی و مسمومیت صدها تن گردید. بحران آب اینک در حلب یک فاجعه عظیم است."

"تا زمان نوشتن این سطور شبکه آب مرمت نشده و با محدود شدن شدید آبرسانی مدت سه هفته است که میلیون ها نفر در منطقه مزبور در بی آبی بسر می برند. صف های طولانی مردم، اغلب آنها کودکان، با ظرف های پلاستیکی، برای آوردن آب از چاهها، مساجد و کلیساها (به طور دائم) به چشم می خورد. منظره مردمی که با ظرف های به اشکال و اندازه های گوناگون با خود آب حمل می کنند به صورت امری عادی درآمده است. آب تمیز درون بطری آنقدر گران شده که مردم از عهده خرید آن برنمی آیند. تازه اگر هم پیدا شود به احتمال قوی تقلبی است و منفعت طلبانی که از جنگ سود می برند آن را از آب شهر و یا آب چاه ها پر کرده اند."