پایان تاریخ مصرف جبهه النصره و اسناد ارتباط تشكيلاتي آن با شبكه القاعده

"عماریون"- یاسر کنعانی*/ توضيح : اين مقاله ترجمه ای از آلن روديه كارشناس امنيتي فرانسه و از سردبيران" مركز فرانسوي تحقيقات" که در آپريل 2013 نگاشته شده است و حاوي اطلاعات ارزشمندي از نحوه فعاليتهاي شبكه هاي تروريستي در سوريه و ارتباط جبهه النصره با شبكه القاعده مي باشد و بنظر می رسد دوران ماه عسل تروریستهای سلفی و حامیان غربی و عربی آنها در حال تمام شدن است و ناتوانی در تسخیر سوریه و سرنگون کردن بشار اسد به عمق اختلافات و فروپاشی تشکیلاتی این جبهه منجر خواهد شد . از طرف دیگر در بعد حقوق بين المللي نشاندهنده دخالت دولتهای غربي در عملياتهاي تروريستي در خاورميانه مي باشد.
در حال حاضر با تشدید اختلافات درون گروهی ترورریستی – سلفی در سوریه وتسویه حسابهای داخلی که باعث نزاع خونین میان داعش با جبهه النصره و سایر گروهها شده است ؛ بنظر می رسد که تاریخ مصرف این گروههای تروریستی بین المللی به پایان رسیده است و غرب و آمریکا در صدد خلاص کردن خود از این شهروندان غربی می باشد که با تابعیت اروپایی از سراسر پایتخت های غربی و عربی به سوریه اعزام شدند که با وارد شدن مقاومت به جبهه دفاع میدانی از سوریه و بازسازی ارتش سوریه ؛ زمینه برای تغییر تاکتیکی در جبهه نبرد سوریه در آستانه نشست ژنو 2 در حال انجام است.

ترجمه اصل این مقاله عبارتست :
در سال 2013 اظهارت متناقضي توسط عناصر وابسته به القاعده در وبسايت رسمي و فضاي مجازي منتشر گرديد كه در 3 آپريل ايمن الظواهري رهبر القاعده در سخنراني طولاني در سايت جهادي" الصحاب" اعلام كرد كه مجاهدان بايد يك دولت اسلامي تاسيس نمايند. در 5 ماه آپريل " ابوبكرالحسيني القريشي البغدادي" (الياس ابو دعا) رهبر دولت اسلامي عراق و بعنوان شاخه عراقي القاعده در پيامي صوتي اعلام كرد : (8آپريل) كه جبهه النصره با شباهت ساختاري نسبت به القاعده در سوريه ؛واكنش نشان مي دهد "؛ زمان آن فرا رسيده كه مردم جهان بدانند؛ جبهه النصره بخشي از دولت اسلامي عراق است و نماينده ما ابو محمد الجولاني از سربازان ما مي باشد و گروهي از فرزندانمان را به لوانت اعزام كرده ايم تا به سلول هاي ما محق شوند ... ما به آنها برنامه و استراتژي را طرح ريزي كرده ايم ...و بصورت ماهيانه حمايت مالي را كه مي توانيم ...و مرداني كه نحوه نبرد جهادي با خارجيان و مشركان ؛ تامين مي كنيم. وي در پايان اعلام مي كند كه دو اين دوتشكل از اين به بعد ادغام شده شده و تحت عنوان " دولت اسلامي عراق و شام " فعال مي باشند.
سرانجام در 10 آپريل ابو محمد الجولاني با رهبر القاعده اعلان بيعت نموده :"ما جبهه النصره اعلام مي كنيم كه با رهبر القاعده شيخ ايمن الظواهري بيعت مي كنيم" و با اشاره به واژه "دولت اسلامي عراق" ؛جملات ذيل را تاييد مي كند:" اعلام مي كنيم در اين ادغام ؛نه فرماندهي النصره نه شوراي آن و نه نماينده عالي آن در جريان اين بيانيه نبوده اند و تنها از طريق رسانه ها و سخنراني صوتي در جريان اين موضوع قرار گرفتند ..و جبهه النصره به الگوي خود و پرچم دولت اسلامي عراق؛ و كسانيكه آنرا حمل كرده و كسانيكه جان خود را قرباني و خون خود را مي ريزند ؛اعلان وفاداري مي كند.

دولت اسلامي عراق:
مصعب الزرقاوي اولين رهبر شاخه اسلامي سني در كشورعراق بعد از حمله آمريكايي در سال 2003 كي باشد ؛كه گروه وي نام" توحيد و جهاد" را يدك مي كشيد.
در سال 2001 سيف العدل رهبر عملياتي القاعده با زرقاوي كه با همكاري يكديگر اردوگاههاي اموزشي در افغانستان را براي مبارزان بين المللي راه اندازي كرده بود ؛ دچار اختلاف مي شوند . بعد از سقوط طالبان در اواخر 2001 زرقاوي گروه توحيد و جهاد را به مناطق شمالي ايران و عراق منتقل مي كندو سپس تشكيلات خود را بنام "القاعده عراق "نامگذاري مي كند كه مورد رسميت اسامه بن لادن مي گيرد (حداقل حمايت معنوي ). جانشينان وي نام "دولت اسلامي عراق "را براي تظاهر به عدم ارتباط با القاعده ؛ و برخورداري از موفقيتهاي تاكتيكي براي حضور نمايندگانش در ميان مردم؛ تغيير مي دهند. بعد از حمله آمريكا به عراق ؛دمشق؛ مبارزان سوري و خارجي زيادي را براي مبارزه در جنبش هاي جهادي از جمله دولت اسلامي عراق ؛دشمن مورد هدف آمريكايي ها ؛اعزام نمود. تضاد زماني خودش را نشان داد كه بخشي از اين داوطبان امروزه از سوريه ؛رويگردان شدند.
امروز دولت اسلامي عراق بر عليه حكومت مركزي بغداد كه اكثريت شيعي مي باشد در حال جنگ مي باشد و در شرق كشور و در مرزهاي سوريه ؛حضور دارند. آنها معتقدند كه عراق و سوريه تنها يك سرزمين جهادي مي باشند و هدف انها برقراري خلافت اسلامي در كل منطقه مي باشد.

جبهه النصره :
جبهه النصره (جبهه نصره اهل شام من مجاهدان الشام في ساحة الجهاد ) در ژانويه 2012 بعد از يكسال از آغاز ناآرامي هاي در سوريه ؛اعلان موجوديت كرد. هدف اين گروه ساقط كردن رژيم ريس جمهور بشار اشد مي باشد اما با ين وجود قصد خود براي برقراري دولت اسلامي و جهاد بين المللي در خاورميانه و سپس همه كره زمين؛ پنهان نمي كنند و در نهايت در اواخر سال 2012 بعنوان گروهي تروريستي توسط ايالت متحده ؛معرفي گرديد.
جبهه النصره از حمايتهاي جنگجويان خارجي بهره مي برد و علت آن فرخوان ايمن ظواهري درفوريه 2012 مي باشد كه در پيامي تكاهنده از" هر مسلمان و آزاديخواهي در تركيه؛عراق؛اردن و لبنان درخواست مي كند كه براي كمك به براداران سوري خود با هروسيله ممكن ؛شتاب كنند".اين بيانيه به شكل گيري علني جبهه النصره منجر گرديد و بنظر مي رسد عملياتي و كدگذاري مشترك ميان القاعده مركزي كه در پاكستان قرار دارد و فعالاني كه بعنوان النصره در سوريه ؛ مي باشند؛ ايجاد شده است اما جزييات بيشتري از اين تدابير هنوز آشكار نشده است ؛اما مبارزاني از ليبي؛ عربستان سعودي؛مصر، اردن ؛تونس ؛ لبنان؛كويت؛امارات متحده عربي؛چچن؛كوزوو؛عراق؛آذربايجان؛اروپاي شرقي و حتي ايالت متحده و كانادا ؛ به سوريه اعزا م شده اند كه تعداد آنها در بهار 2013جمعا به 4 هزار مبارز يا بيشتر ؛رسيدها ست كه در مقايسه با شورشيان سوري الاصل كه در مجموع 40 هزار نفر بدون احتساب هودارانشان؛مي باشند.
دولت اسلامي عراق بيش از نيمي از بودجه خود ار براي حمايت از شاخه سوري النصره اختصاص داده است كه فعاليتهاي آن در ميان ديگر مخالفان بصورت "حرفه اي" مي باشد . با توجه به انجام عملياتهاي انتحاري انان مدعي هستند كه تمام تلاش خود را براي كاهش تلفات مردمي ؛انجام مي دهند و "درصدد فتح قلوب و وجدانها" مي باشند. گروههاي النصره تواما در كنار ارتش سوريه آزاد بخصوص در ناحيه حلب به نبرد مشغول مي باشد و هدف آنها برقراري تدريجي رژيم اسلامي در مناطق تحت كنترل خود مي باشند . بنظر مي رسد كه آنها از اشتباهات گذشته عبرت كرده اند ؛چرا كه اجراي خشن شريعت ؛باعث شوريدن مردم بر عليه مجاهدان شده است. اين شيوه جديد برخورد توسط شخص ايمن الظواهري موردتجويز قرار گرفته است.
در حال جاضر اگرچه جبهه النصره بخوبي شناخته شده است؛اما تنها جنبش سني افراطي نمي باشد كه جنگ مقدس را برعليه رژيم سوريه ؛براه انداخته شده است؛چرا كه گروههاي مهمي چون جوخه هاي احرار الشام متشكل از(6 هزار مبازر را شمال غربي سوريه در غالب 11 جنبش سلفي با عنوان جبهه اسلامي سوريه در دسامبر 2012؛ سازماندهي كرده است ) يا شاخه ثغور الشام ؛حضور دارند و تا به امروز هيچ كدام از اين واحدها داعيه ارتباط با شبكه القاعده ؛نشده اند.
با اين وجود اين سوال مطرح مي شود كه چرا دولت اسلامي عراق با انتشار بيانيه اي از اتحاد رسمي جبهه النصره با القاعده پرده برداشته است؟
در بعد كلان ارتباطاتي اين آشكار سازي منجر به بروز نقطه اي بسيار منفي براي مقاومان شده است كه ديگر نمي توانند پديده افراطي گري را همچون گذشته كوچك جلوه دهند .با اين وجود بنظر مي رسد باز هم رهبر النصره ؛الجولاني نتوانسته تصوير واضحي در خصوص نحوه دستورگيري با گروه "دولت اسلامي عراق" را ارائه دهد واين مي تواند اين ادعا راثابت كند كه سران النصره تنها از طريق جرايد در جريان اين تغييرات ساختاري و ادغام تشكيلاتي ؛قرار گرفته اند.

اتحاد جبهه النصره با جنبش هاي سلفي:
در 19 نوامبر 2012 جبهه النصره و 13 گروه سلفي كه در حلب مستقر هستند؛ رسمااز ائتلاف ملي نيروهاي مخالف و انقلاب كه تنها هشت روز از تشكيل آن مي گذشت ؛ بدليل اينكه به غربي ها وابستگي زيادي داشت ؛ جدا شدند و بر تشكيل يك دولت اسلامي در سوريه تاكيد كردند. جبهه النصره بعد از اينكه توسط ايالت متحده همچون گروه تروريستي ؛تعيين گرديد با همراهي نه گروه سلفي ديگر؛ "اتحادشوراي مجاهدين"در شهر ديرالزور اعلان كردند. اين گروهها عبارت بودند:
1-جبهه النصره
2-جوخه الانصار
3-جوخه وموسوم به عباس
4-لشگر لااله الا الله
5-جوخه موسوم به حمزه
6-جوخه سقا
7-جوخه عزالدين قسام
8-جوخه القسام
9-جوخه دعوه و جبهه جهاد
اگر بصورت مشروع اهميت اين واحدهاي خودسر را در نظر بگيريم ؛اراده سلفي هاي افراطي براي جمع شدن در ذيل لواي واحد براي غربي ها بسيار نگرانكننده است ؛ چرا كه هدف اعلان شده آنها استحكام صفوف بخاطر خداوند مي باشد تا با بتوانند توان خود را براي مبارزه با سربازان كافر(غربي) و منافقان(علوي ها و متحدانشان) ساماندهي كند.
فرماندهي واحد قطعا توسط رهبران جبهه التصرة انجام خواهد شد كه داراي ظرفيت بيشتري بوده و بنظر مي رسد از ابتداي ستا 2012به مانور مشغول مي باشند و با اين وجود از تجربيات حرفه اي و حمايتهاي لجستيكي القاعده ؛ بهره مند مي باشند.
بايد اذعان كرد كه مرحله كنوني كه در حال حاضر در سوريه در حال وقوع است ؛به همان مرحله اي كه در سال 2006 در عراق ؛صورت گرفت شباهت دارد كه در آنزمان شبكه القاعده اقدام به تشكيل شوراي مجاهدين نمود كه اقدام به يكپارچه سازي گروههاي جهادي سني و اعلان دولت اسلامي عراق ؛نمود.

نحوه تجهيز سلاح و مهمات جبهه النصرة:
نياز به يادآوري است كه دستگاههاي اطلاعاتي غرب مدعي هستند كه اين شبكه سلاح هاي خود را از تصرف پادگان 46 نظامي ارتش سوريه بدست آورده اند كه سلاح هاي ساخت روسيه و ونزوئلا و ليبي از آن جمله مي باشند و در همين راستا شورشيان از سال 2012 در بعد تبليغاتي با نمايش موشك انداز زمين به هوا (مانپاد) ؛ عنوان نمودند كه آنرا از مخازن كشور ليبي بدست اورده اند و اين در حالي است منبع اصلي تامين سلاح و مهمات براي مخالفان نظام سوريه؛ كشورهاي قطر و عربستان هستند كه با تامين منابع مالي سفارش اين تجهيزات در بازار جهاني سلاح برعهده دارند و اين سلاح ها از مرزهاي اردن ؛لبنان و تركيه به سوريه وارد مي شوند SA-24 و 9K 338.
جبهه النصرة :اين جبهه كه بنا بر برخي برآوردها در حدود 10% نيروهاي شورشي در سوريه را نمايندگي مي كند ؛تا كنون مسووليت صدها حمله در سوريه را بر عهده گرفته است و از آغاز سال 2012 از 52 عمليات انتحاري در سوريه 42 سوء قصد انتحاري را انجام داده است . با وجود اين عملياتها اين جبهه خود را بخشي قانوني از مخالفان سوري تلقي مي كندو اين در حالي است كه در حال مصادره مبارزه مردم سوريه به نفع القاعده براي دستيابي به تشكيل دولت اسلامي در سوريه و عراق ؛مي باشد.
ايالت متحده براي دور نگه داشتن خود از جبهه النصره دو تن از سران اين گروه را در ليست تروريست بين المللي قرار داده است و جبهه النصره را بخشي از القاعده تلقي كرده است و در همين راستا ابوبكر البغدادي القريشي از فرماندهان القاعده را متهم به كنترل توامان القاعده و النصرة نموده است و 10 ميليون دلار براي سر وي جايزه تعيين كرده است كه كارشناسان امنيتي اين تدابير را تاكتيكي ارزيابي مي كنند. ديگر افراد عبارتند:
1-ميسرعلي موسي عبدالله الجبوري : اين فرد عراقي الاصل از سال 2004 از اعضاي القاعده بوده استو بعد از ترك موصل در اواخر 2011 به سوريه براي تبليغ ايدئولوژي القاعده و تشكيل گروههاي حامي ؛ عزيمت كرده است و بعنوان رهبر نظامي و مذهبي جبهه النصره ؛بشمار مي آيد.
2- اناس حسن خطاب با مليت عراقي بعنوان رابط با شيكه القاعده مسوول پشتيباني جبهه النصره را بر عهده دارد.
خرانه داري ايالت متحده ؛شيخ ابو محمد الجولاني رهبر رسمي جبهه النصره به بهانه عدم تعيين هويت واقعي را در اين ليست تروريستي قرار نداده است و اين در حالي است كه مليت سوري وي ؛قطعي مي باشد.
مبارزان النصره تنها در عملياتهاي خاص وارد عمل شده و در ميان مردم بصورت پنهاني به فعاليت و تحريك ارتش آزاد سوريه مشغول مي باشند و در همكاري مشترك با ديگر گروههاي سلفي؛ عمليات مشترك را طرح ريزي كرده اند كه مي توان در دسامبر 2012 به همراهي در تصرف مركز نظامي شيخ سليمان در منطقه حلب؛اشاره كرد كه بمدت دو ماه طول انجاميد. در عرصه نبرد عملياتي حلب و تقسيم وظايف؛نيروهاي ارتش آزادسوريه به نبرد ميداني مشغول مي باشند و نيروهاي النصره به فتح ميداني و دفاع از آنها مبادرت مي ورزند.
جبهه النصره بدليل ضعف انساني در تامين نيرو براي مقابله با ارتش سوريه به تغيير تاكتيكي و تقويت وابستگي به حضور جنگجويان خارجي روي آورده است و گسيل كردن مبارزان چند مليتي به سمت دمشق و رها كردن صحنه يمن و سومالي در همين راستا مي باشد. در راستاي تمركز بر سوريه؛ صحنه افغانستان و عراق به مبارزان بومي واگذار شده است كه ظاهرا ديگر نيازي به جنگجويان خارجي ندارند. در مورد كشور مالي صحنه كمي پيچيده تر مي باشد و دسترسي به ورود به اين كشور براي خارجي ها دشوار شده است. با اين وجود پيوستن به جبهه مخالفان سوريه از مرزهاي لبنان ؛تركيه ؛ اردن و عراق بصورت نسبي ؛راحت است.
كشورهاي حامي جبهه النصره بعد از ناكامي در بحران سوريه كه بر مدل ناامني در عراق بنا شده بود به طراحي الگوي ناامني موسوم به " لبنانيزه كردن " روي آورده اند و در همين راستا سخنگوي شوراي انقلابي شهر دير الزور اعلان كرده است :"كه جبهه النصره كه قدرتمندترين گروه در منطقه عملياتي ارتش آزاد سوريه بوده ؛اما جنگجوياني را به صحنه هاي نبرد گسيل كرده اند كه در ميان شهرها ؛ مورد اقبال قرار نداشتند."بنا بر اخبار موثق بعد از فشارهاي رياض و دوحه براي كنار گذاشتن افسران مخالف با اخواني ها در ارتش آزاد سوريه ژنرال رياض الاسد؛ محمد الحاج علي و مصطفي علي شيخ ؛كنار گذاشته شدند.
گروهها وفادار حكومت (علوي ها؛ مسيحيان؛ شيعيان و غيره) كه هنوز توانايي بازپس گيري مناطق از دست داده را ندارند؛به حفظ و كنترل مناطق تحت تابعه خود روي خواهند آورد،چرا كه در صورت شكست در حفظ اين مناطق ؛ بيم قتل عام عمومي ؛وجود خواهد داشت و در مقابل شوراي مجاهدين كه توسط جبهه النصره هدايت مي گردد به فتح تدريجي مناطق تحت سلطه ارتش سوريه آزاد؛مبادرت خواهند كرد.
از طرف ديگر انشعاب گروههاي سلفي از جبهه النصره نيز محتمل بوده و مابقي ارتش سوريه آزاد در مجاورت مرزهاي تركيه و لبنان ؛استقرار خواهند يافت .
در حال حاضركردهاي مستقردر شمال غربي سوريه ، همچون سلاح آماده شليك باقي مانده اند؛چرا كه آنها زماني واكنش نشان خواهند داد كه مورد كه تهديد مستقيم شوند و با برخورداري از عمق استراتژيك شمال عراق؛ جايگاه خاصي دارند.
همچنين در كشورهاي درگير انقلاب عربي ؛ نبرد خامومشي ميان سلفيون افراطي و اخوان المسلمين در جريان است؛ و اگر امروز هدف مشترك آنها سقوط رژيم بشار اسد است و منازعات خونيني را براي كنترل قدر جديد در جريان است اگرچه قربانيان آن اقليتهاي قومي و مذهبي خواهند بود.
جبهه النصره در ارديبهشت 1392 بعد از تحمل تلفات شديد نظامي از سويه ارتش سوريه به اقدامات ضد انساني و وحشايانه روي آورده است كه تصاوير منتشرشده در خصوص درآوردن قلب يك مسلمان سوري و اعدام دسته جمعي اسيران وفادار به بشار اسد از جنايات اخير ضد بشري جبهه النصره مي باشد و در همين راستا با انجام عمليتهاي انتحاري انساني در 25/2/92 درصدد فتح زتدان حلب و آزاد كردن زندانيان تروريست بودند كه با ناكامي مواجهه شدند.

*دانشجوی دکترای علوم سیاسی