تاثیر تحریمها بر حضور جهانی سینمای ایران
این نقدها وقتی جدی‌تر شد که حمایت از فیلمسازان فیلم‌اولی از عهده این مرکز خارج شد و این جدایی و مساله بودجه میلیاردی "لاله" این شائبه را ایجاد کرد که با پول فیلمسازان سینمای مستند این فیلم تولید می‌شود و از سوی دیگر در سال 91 شاهد افت حضور فیلمسازان سینمای مستند در محافل بین‌المللی بودیم.
این مدیر سینمایی در گفتگو با خبرگزاری مهر به سئوالاتی چون دلایل حضور کم‌رنگ سینمای ایران در خارج از کشور، بی‌متولی بودن فیلمسازان فیلم‌اولی و سرگردانی این فیلمسازان در سازمان‌های مختلف سینمایی پاسخ داد و دست آخر با ارزیابی اجمالی از نوع فعالیت‌هایی که انجام داده است، قضاوت درباره کارنامه‌اش را به گذر زمان واگذار کرد.
* یکی از مسائلی که قبل از ورود شما به پروژه سینمایی "لاله" مطرح بود، ضعف عملکرد در عرصه بین‌الملل بود که یادم هست در نشست خبری جشنواره "ایدفا" درباره این موضوع با شما صحبت شد و در همان زمان هم به ارائه آمار بسنده کردید. چرا؟
- در طول سال 91 به دفعات شنیدم که در بخش بین‌الملل ضعیف عمل کردم که من برای ضعف حضور بین‌المللی فیلم‌های این مرکز دلیل دارم. مهمترین دلیل حضور کم‌رنگ در مجامع سینمایی جهان بحث تحریمها بود و این تحریمها در حضور بین‌الملل سینمای ایران و همچنین سیاستگذاری‌های کلان فرهنگی تاثیر داشت.
اما با وجود همین تحریمها با جشنواره‌ها و محافل مختلف سینمایی در ارتباط بودیم و فیلم های ایرانی را به جشنواره های بسیار می فرستادیم. به عنوان مثال جشنواره کلرمونت فراند از جمله جشنواره‌هایی بود که سه فیلم از سینمای ایران با موضوع دفاع مقدس در آنجا حضور پیدا کرد که من فکر می‌کنم این آثار با اقبال رو‌به‌رو شوند و هیات داوران جشنواره حداقل یکی از جوایز خود را به یکی از این سه فیلم اهدا کند. بنابراین من به عنوان مدیر این مرکز سینمایی و مجموع همکارانم در مرکز سینمای مستند و تجربی تلاش خود را به کار می‌گیریم تا سینمای مستند در محافل سینمایی بین‌الملل خوش بدرخشد.
* پس چرا این تلاش و حضورها آنگونه که باید بازتاب نداشته است؟
- این سئوالی است که من از شما و دیگر همکاران رسانه‌ایتان دارم.
* تا جاییکه من اطلاع دارم غیر از صدا و سیما دیگر همکاران خبرنگارم هیچگاه از سوی هیچ مدیر سینمایی برای حضور در جشنواره‌های خارجی دعوت نشدند و اگر در جشنواره‌ای هم خبرنگارانی حضور داشته‌اند صرفا با صرف هزینه شخصی خودشان بوده است.
- تا اندازه‌ای این انتقاد را قبول دارم منتها بحث من این است که قرار نیست مجموع این تلاش‌ها در کوتاه‌مدت همه نتایجش را نشان دهد ولی مطمئن باشید نتیجه آنچه در دو سال اخیر به ویژه سه ماهه آخر سال 91 انجام شده است به زودی دیده خواهد شد.
* به تحریم اشاره کردید اما نمی‌توان فعالیت کم‌رنگ مدیریت دولتی سینمای ایران برای معرفی سینمای ایران به جهان و حضور قدرتمند در عرصه‌های جهانی را گردن تحریمها انداخت. در همین فاصله بسیاری از فیلمسازان به‌صورت شخصی آثارشان را به خیلی از جشنواره‌ها بردند.
- بله همینطور است. اما در زمینه سینما از نوع نگاه در سیاستگذاری‌های کلان تا بحث‌های رسانه‌ای و حضور مخاطب در سینمای ایران به‌ویژه سینمای مستند و فیلم کوتاه هنوز خیلی مشکل داریم.
من یک مثال می زنم و بعد شما و خواننده‌های مطلب را ارجاع می‌دهم به شرایطی که در ایران وجود دارد. جشنواره کلرمونت فراند 35 سال سابقه فعالیت در حوزه نمایش فیلم کوتاه دارد. برای اولین بار با فیلم "کورسو" به کارگردانی امید عبداللهی در این جشنواره حضور پیدا کردم. این فیلم در شش سانس در نه سالن نمایش داده شد و من تنها موفق به دیدن این فیلم در سه سانس سینمایی شدم. حال اینکه برای نمایش فیلم به سالن های سینما مراجعه کردم و دیدم 1400 صندلی پر شده بود و این حضور برای من تعجب‌آور بود. پرس و جو کردم تا بدانم چند درصد از مهمانان دعوتی هستند و چند درصد بلیت خرید‌ه‌اند که پاسخ گرفتم که به جز تعداد اندکی از مهمانان جشنواره، باقی این جمعیت بلیت با قیمت 4 یورو را خریداری کرده‌اند. با این مثال این نکته را یادآور می شوم که در ایران مخاطب‌سازی در این زمینه صورت نگرفته است.
* یکی دیگر از اتفاق هایی که در دوره مدیریت شما در مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی رخ داد و در سال 91 نمود عینی پیدا کرد، این بود که حمایت از تولید فیلماولیها از مرکز گرفته و به بخش‌های دیگر سینما چون بنیاد فارابی در حوزه تولید فیلم‌های تهران و انجمن سینمای جوان در حوزه تولید فیلم‌های شهرستان واگذار شد. در نهایت هم اتفاقی که در جشنواره سی و یکم جشنواره فیلم فجر افتاد این بود که فیلماولیها بی‌متولی ماندند.
- این تصمیمی بود که گرفته و به مرکز ابلاغ شده بود.
* در دوران مدیریت محمد آفریده فیلم‌های خوبی توسط کارگردان‌هایی که نخستین اثر خود را کلید می‌زدند، در مرکز ساخته شد ولی شما در صحبت‌های خود اشاره کردید حمایت از فیلم اولی‌ها از اولویت‌های مرکز نیست. چرا؟
- اگر تاکید می‌کنم که تولید و حمایت از فیلماولیها از اولویت‌های مرکز نیست به دلیل سیاستگذاری‌های جواد شمقدری در سازمان سینمایی است و اینگونه نبوده که من به عنوان مدیر مرکز سینمای مستند و تجربی نخواهم این تولیدات را به سرانجام برسانم و فکر می‌کنم واگذاری این بخش مهم از سینمای ایران هم اکنون در مرحله آزمون و خطا قرار دارد.
* با این اوصاف اگر پیشنهاد بازگشت مجدد حمایت از تولیدات فیلم اولی به مرکز به شما داده شود، می‌پذیرید.
- قطعا می‌پذیرم و اعتراف می کنم که در رودربایستی با جواد شمقدری مبنی بر واگذاری حمایت از تولیدات فیلم اولی به فارابی و انجمن سینمای جوان ماندم و با شما هم عقیده هستم که فیلم‌های اول در جشنواره سی و یکم فیلم فجر بی‌متولی ماندند. از همین جا اعلام می کنم که اگر جواد شمقدری اجازه دهد و صلاح بداند تولید و حمایت از فیلم اولی‌ها را به مرکز برگرداند، ما آمادگی کامل داریم. منتها باید قبول کرد که بسیاری از مشکلات فیلم اولی‌ها در حوزه سیاستگذاری‌های کلان نیست.
* چطور؟
- سال 91 با یک بحران مالی مواجه شدیم و این بحران در همه مراکز سینمایی از جمله مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی تاثیر گذاشت. به همین دلیل بود که مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی فیلم بلند مستند کم تولید کرد.
* توانمندی انجمن سینمای جوان در رسیدگی به آثار فیلمسازان در شهرستان ها را چطور ارزیابی می کنید؟
- سینمای جوان اتفاقا می‌تواند حضور خوبی در بخش فیلمسازان شهرستانی داشته باشد چون ارتباط خوبی با استان‌ها دارد و در این بخش می تواند کمک باشد.
* کمتر از سه ماه به انتخابات دوره جدید ریاست جمهوری مانده و ممکن است عمر مدیریت شما پس از پایان این دوران به اتمام برسد با این فرضیه عملکرد خود را چطور ارزیابی می‌کنید؟
- تمام تلاش خودم را در جهت اعتلای فرهنگ سینمای مستند و سینمای تجربی انجام داده‌ام. خوشحالم که در راه مدیریت این مرکز قدم گذاشتم و شاید فعالیت‌هایی را انجام داده‌ام که ماندگار شده است و طبعا تاریخ قضاوت خواهد کرد. در این راه طبیعی است که نتوانستم همه را راضی نگه دارم. اما از سوی دیگر متاسفم که فعالیت های اجرایی، موقعیت های فیلمسازی را از من گرفت و شاید در این مدت می‌توانستم فیلم های خوبی بسازم. البته برای آینده فیلمسازی‌ام برنامه‌هایی دارم.
*به عنوان سئوال آخر به عنوان یک مدیر سینمایی از 0 تا 20 چه نمره‌ای به خود می دهید؟
- من عدد اعلام نمی کنم اما معتقدم که باید منتظر گذر زمان بود تا تاریخ سینما این نمره را به کارنامه کاری من دهد.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
