آیا حاشیه های سیاسی اجازه واردات و ثبات قیمت خودرو را می دهد؟

گروه اقتصادی - اگر چه به طور دقیق نمی توان وضعیت قیمت خودرو را در ماه های آینده پیش بینی کرد اما کارشناسان با اشاره به نزدیک شدن قیمت خودرو به رقم هزینه تولید، و روش قیمت گذاری جدید و همچنین فاصله گرفتن دولت از قیمت گذاری در بازار خودرو، به سرمایه گذاران و احتکار کنندگان هشدار می دهند که مراقب قیمت خودرو در بازار ماه های آینده باشند زیرا با ثبات قیمت خودرو و کاهش احتمالی برخی مدل ها، امکان ضرر یا رکود سرمایه آنها وجود دارد....

به گزارش بولتن نیوز، قیمت در بازار خودرو، به طور کلی متاثر از سه دسته عوامل شامل هزینه تولید و نرخ ارز، عرضه و تقاضا و سوم حاشیه های سیاسی است که این سومی می تواند  در کوتاه مدت، مثلا در مقطع انتخابات، با تغییرات و تصمیمات مدیریتی، بخشی از منابع، قیمت ها و درآمد و هزینه و.... را به سمت وسویی که انتظار دارد هدایت کند اما در عین حال، در میان مدت و بلندمدت نمی تواند اثرات گسترده  بر بازار داشته باشد .

اگرچه در شرایط رشد نرخ دلار و سایر ارزها، هزینه های تولید، هزینه واردات خودرو خارجی، مواد اولیه، قطعات و... افزایش می یابد و تمایل به افزایش قیمت خودرو در بازار و کارخانه را افزایش می دهد، اما با توجه به اتفاقات روزهای اخیر، اعلام قیمت گذاری جدید، آزادسازی قیمت گذاری تدریجی خودرو، رشد شدید قیمت خودروهایی مانند پراید و پژو و سایر محصولات داخلی، قیمت به هزینه تولید بسیار نزدیک شده است.
به عنوان مثال، مدیران شرکت سایپا پیش از این اعلام کرده بودند که پراید محصول پرتیراژ و ارزان قیمت این کارخانه   با 3 تا 5 میلیون خسارت و ضرر همراه بوده است اما حالا با افزایش های اخیر، این قیمت به هزینه تولید نزدیک شده و ثبات قیمت، تعادل در درآمد و هزینه، ایجاد خواهد کرد.
البته اگر بازهم شاهد رشد هزینه های تولید و نرخ ارز باشیم  تمایل به رشد قیمت دوباره بیشتر می شود.اما اگر نرخ ارز 2500 تومان مبنای قیمت گذاری باشد و به اندازه نیاز خودروسازان تامین شود موجب تعادل و ثبات نسبی در قیمت خودرو خواهد شد.

براین اساس، در مقطع کنونی که نرخ 2500 تومان دلار و رشد قیمت ها مطرح است باید به اندازه نیاز خرید کنند و از احتکار خود داری کنند تا با رکود سرمایه خود مواجه نشوند.
نکته دیگر که در ماه های آینده روی قیمت تعادلی بازار اثرگذار خواهد بود، احتمال رشد تولید و عرضه خودرو است زیرا وقتی قیمت خودرو بالا باشد و امکان تامین ارز 2500تومانی نیز بیش از گذشته باشد، در نتیجه رشد تولید در کارخانه ها تحقق خواهد یافت و همین امر باعث می شود که  تقاضای بیشتری را تامین کند و در نتیجه قیمت نیز با ثبات نسبی مواجه می شود.

 
اثر سیاست بر بازار و قیمت خودرو

سیاست به دو صورت بر بازار و قیمت خودرو و سایر کالاها و خدمات اثرگذار است یکی از طریق اقتصاد سیاسی یا سیاست های اقتصادی موجب می شود که هزینه تولید، قیمت گذاری، فضای کسب وکار و رقابت، صادرات و واردات و.... تغییر کند و شرایط را برای خودروساز ساده تر یا سخت تر می کند.
به عنوان مثال، وقتی تعرفه واردات خودرو افزایش یابد خودروخارجی نمی تواند با خودروساز داخلی در قیمت و خدمات پس از فروش رقابت کند یا وقتی فضای کسب وکار تغییرمی کند و نرخ ارز بالا می رود یا امکان خرید اعتباری مواد اولیه و پرداخت مبلغ هزینه پس از شش ماه و یکسال وجود ندارد و باید به صورت نقدی خرید انجام شود، در نتیجه هزینه تولید بالا می رود و نیاز به نقدینگی بیشتر می شودو خودروساز به اعتبارات بانکی بیشتری نیاز خواهد داشت.
وقتی در یک دوره 10 ساله نرخ ارز حدود 1000 تومان ثابت می ماند با افزایش تولید خودرو،  هزینه تولید و هزینه های سربار به طور نسبی بین تیراژ تولید پخش می شود و کاهش نسبی نشان می دهد و در نتیجه قیمت خودرو در مقایسه با تورم کمتر رشد می کند.
 اما وقتی نرخ ارز تغییر می کند، قیمت گذاری خودرو امکان افزایش قیمت کارخانه و تعادل در هزینه و درآمد را ایجاد نمی کند و خودروساز ضرر می دهد، در نتیجه تولید کاهش می یابد..
برخی تحولات مدیریتی و سیاسی نیز باعث می شود که انباشت سرمایه و افزایش سرمایه اولیه به اندازه نیاز کارخانه نباشد، خروج سود سهام شرکت های دولتی و خرید سهام سایر شرکت ها، خرید و فروش املاک و دارایی های شرکت خودروساز، کاهش یا افزایش تعرفه واردات خودرو، خرید مواد اولیه به صورت فاینانس وخرید اعتباری قطعه و مواد اولیه و... نیز مجموعه ای از تصمیمات مدیریتی و سیاسی است که روی عملکرد خودروساز و قیمت خودرو و هزینه تولید اثرگذار است.
برخی کارشناسان در مقطع کنونی که امکان تامین ارز 2500 تومانی و مبادله ای فراهم شده و به تدریج از شرایط ارز مرجع 1226 تومانی برای تامین نیاز برخی صنایع و تولیدات خارج می شویم، این پرسش را مطرح ساخته اند که وقتی خودرویی مانند مگان به 80 میلیون تومان رسیده و راه 100 میلیون تومانی را در پیش گرفته است، چرا اجازه داده نمی شود که با دلار 4 هزار تومانی و با تعرفه کمتر، خودروی بنز الگانس 150 تا 200 میلیون تومانی وارد شود.
منتقدان صنعت خودرو نیز می گویند: در شرایطی که بهره وری هزینه و تولید خودرو به گونه ای است که با دلار 2500 تومانی، قیمت خودرویی مانند پراید 20 میلیون، و مگان به سمت 100 میلیون تومان و 80 میلیون تومان تمایل دارد،  و از سوی دیگر، امکان تامین تقاضای خودرو در بازار وجود ندارد و عرضه خودرو کم شده و همین امر باعث رشد قیمت خودرو در بازار شده و قیمت پراید ارزان قیمت را به 20 میلیون تومان کشانده، چرا با تعرفه پایین ودر حد صفر، و با دلار آزاد 4 هزار تومانی، عرضه خودروی خارجی فراهم نمی شود  و چرا اجازه نمی دهند تا خودروهای با کیفیت و در حد قیمت 80 تا 200 میلیون تومانی  وارد شود و مثلا بنز الگانس، تویوتا، فولکس واگن و... وارد شود.
این منتقدان معتقدند تا زمانی که بازار خودرو به سیاست وصل است و هزینه برخی فعالیت های سیاسی از حاشیه بازار خودرو تامین می شود نمی توان انتظار داشت که رقابت، بهره وری، کاهش قیمت، تولید با صرفه اقتصادی و.. صورت بگیرد.
براین اساس، عده ای از کارشناسان معتقدند که حداقل تا زمان انتخابات سال آینده و چند ماه بعد از آن، نمی توان انتظار داشت که روند روبه رشد قیمت خودرو به ثبات نسبی برسد
اما در عین  حالی برخی صاحب نظران معتقدند که اگر ثبات عرضه ارز و تامین دلار 2500 تا 3 هزار تومانی را شاهد باشیم هر گونه حاشیه و تحولات سیاسی و مدیریتی نمی تواند مزیت اصلی بازار خودرو یعنی ظرفیت 1.5 میلیون دستگاه تولید خودرو را نادیده بگیرد و در شرایطی که تعادل نسبی در هزینه و درآمد تولید خودرو داریم و می توان با دلار 2500 تومان نیاز بازار خودرو راتامین کرد، قطعا ثبات نسبی قیمت ها و یا رشد تدریجی و اندک قیمت خودرو را شاهد خواهیم بود ودیگر از نوسانات شدید قیمت خودرو در اثر نوسانات نرخ ارز و کنترل شدید قیمت در چند سال اخیر خبری نیست.
این صاحب نظران می گویند مهمترین عامل اثرگذار بر قیمت خودرو، قیمت گذاری خودرو و نرخ ارز است که اگر دولت اجازه دهد قیمت در حاشیه بازار تعیین شود عوامل سیاسی و حاشیه سیاست اثرزیادی نخواهد داشت و همچنین اگر نرخ 2500 تا 3 هزار تومان باشد، مزیت مناسبی برای خودروسازان خواهد بود و حتی اگر خودروساز با دلار 4 هزار تومانی نیاز خود را تامین کند به شرط آن که واردات خودرو همچنان با تعرفه 90 درصدی همراه باشد، می توان انتظار داشت که در ماه های آینده شاهد ثبات نسبی قیمت خودرو، رشد تولید و تعادل نسبی در عرضه و تقاضا باشیم.
اما در عین حال منتقدان  و طرفداران واردات خودرو می گویند که اگر نرخ دلار آزاد مبنای تامین نیاز خودروسازان است دولت باید اجازه دهد که با تعرفه پایین واردات صورت گیرد و نباید به خاطر برخی ملاحظات سیاسی، واردات خودرو محدود باشد.
در مجموع به نظر می رسد که رشد زیاد قیمت خودرو در روزهای اخیر، این تصمیم عاقلانه را برای سرمایه گذاران و مردم مطرح می کند که به احتکار خودرو اقدام نکنند بلکه در حد نیاز خود، خرید داشته باشند  و انبارها و پارکینگ های خود را از خودروهای نو و کهنه پر نکنند بلکه با مطالعه و دقت این اقدام را انجام دهند. ..