تحول ایرانی در سلول های بنیادی

به گزارش بولتن نیوز به نقل از خراسان، صادق غفوریان-حوزه تولید علم در بخش «سلول های بنیادی و پزشکی بازساختی» ایران طی 3 سال اخیر 70 درصد رشد را تجربه کرده و اکنون این توانمندی دانشمندان ایرانی، کشورمان را در رتبه 13 جهان و البته نخست منطقه و بالاتر از کشور ترکیه و رژیم صهیونیستی قرار داده است.
 
سلول های بنیادی و پزشکی بازساختی چیست؟
پزشکی بازساختی یک‌ رشته نوظهور و حوزه‌ای میان‌ رشته‌ای است که انقلاب و پیشروی آن بر اساس یک سری اکتشافات جدید و هیجان‌انگیز در زمینه زیست‌شناسی سلول‌های بنیادی و زیست‌شناسی تکاملی است. این حوزه، اصول مهندسی و علوم زیستی را برای ترویج و بازسازی به کار می‌گیرد و می‌تواند به‌ صورت بالقوه بافت‌های آسیب‌دیده را ترمیم کند. پزشکی بازساختی اولین‌بار در سال 1990 زمانی که مهندسی بافت برای تحقیقات سلول‌های بنیادی و روش‌هایی مانند پیوند پوست مورد بررسی قرار گرفت، مطرح شد و شامل مباحث مختلفی از جمله سلول درمانی و ژن‌ درمانی (سلول درمانی، ژن‌درمانی، سلول درمانی اصلاح شده با ژن) و مهندسی بافت با هدف اصلاح نقایص ارثی، جایگزینی یا بازسازی بافت‌های حیاتی، اندام‌ها و فرایندهای متابولیک در بدن است. هدف محققان در فضای پزشکی بازساختی، مقابله با علت اصلی بیماری‌هاست. هدف پزشکی بازساختی ترمیم، جوان‌سازی یا جایگزینی قسمت‌های آسیب‌دیده بدن است که منجر به بیماری می‌شوند. ایده جایگزینی اعضای معیوب و از دست‌رفته بدن، تا حد زیادی با توسعه فناوری سلول‌های بنیادی و مهندسی بافت امکان‌پذیر شده است. 
 
جایگاه 13 ایران در جهان
اما ایران در این حوزه دارای چه جایگاهی در جهان است؟ آن طور که دبیر ستاد توسعه فناوری های پزشکی بازساختی و سلول های بنیادی کشور روز گذشته خبر داده است، «با تلاش ها و برنامه‌ریزی‌های انجام شده، ایران تاکنون توانسته رتبه ۱۳ تولید علم سلول های بنیادی و پزشکی بازساختی در جهان را به خود اختصاص دهد» و مهم تر از این خبر، قطعا انگیزه و اراده ایرانی است که در این مسیر، خود را نه تنها هیچ گاه متوقف نمی بیند، بلکه برای دستیابی به قله های رفیع این عرصه نوظهور، چشم انداز روشنی را برای خود ترسیم کرده است: « در برنامه جامع راهبردی ۱۰ ساله این ستاد، چند هدف کلان تعریف شده که دسترسی ایران به رتبه ۱۰ تولید دانش سلول بنیادی یکی از اصلی ترین این اهداف بوده است. همچنین مشارکت بخش‌های غیردولتی، استقلال و خودکفایی در انواع بانک‌های سلولی، تولید ثروت ملی و خوداتکایی در قابلیت تولید  از دیگر اهداف اصلی ستاد توسعه فناوری های پزشکی بازساختی و سلول های بنیادی به شمار می آید.»
 
70 درصد رشد در 3 سال
جالب است این را هم بدانیم که دانشمندان پرتوان ایرانی در حوزه سلول های بنیادی و پزشکی بازساختی توانسته اند دست برتر منطقه را با رشدی پرشتاب طی کنند. معاونت علمی رئیس جمهور در این زمینه گزارش داده است: «در بررسی های آماری مشخص شده که تولید دانش ایران در حوزه سلول های بنیادی و پزشکی بازساختی با رشد ۷۰ درصدی از سال ۲۰۲۰ نیز همراه بوده است.»
 
پیشتاز در منطقه
دبیر ستاد توسعه فناوری های پزشکی بازساختی و سلول‌های بنیادی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری با یادآوری این که حوزه سلول های بنیادی و پزشکی بازساختی در مقایسه با بسیاری از حوزه‌های علم و فناوری در کشور بسیار جوان است، تصریح کرد: با وجود این، ایران توانسته است جایگاه خوبی را در میان سایر کشورهای دنیا و خاورمیانه کسب کند و با توجه به پیشرفت‌های حوزه سلول‌های بنیادی توسط محققان داخلی، ایران جزو پیشتازان این حوزه است.