واکنش دکتر داوری به سواستفاده BBC

رجا نیوز:

دکتر داوری در آغاز نشست این هفته شهر کتاب برای بررسی کتاب «تاملاتی در باب تاملات دکارت»ضمن بیان اینکه قصد دارد به چند نکته خارج از بحث جلسه اشاره کند، به نکاتی درباره مشکلات جدی جامعه ایران اشاره کرد.
اما از میان سخنان هفته گذشته دکتر داوری که بصورت بریده بریده و کوتاه روی خروجی سایت شهر کتاب قرار گرفته و مورد سوءاستفاده برخی رسانه ها هم قرار گرفت، این جمله بسیار مورد توجه واقع شده و برجسته شد:«می‌گویند گفتی مدرنیته به بن بست رسیده است. اگر گفتم عذرخواهی می‌کنم. حرف سیاست زده‌ام. البته منظور من این بوده که هر چیزی پایانی دارد نه اینکه این نظر بشود ابزار سیاست و شعار بدهیم. دیگر از شعار دادن پرهیز می‌کنم.»


بی بی سی فارسی در نوشته ای با عنوان «رضا داوری اردکانی؛ از فیلسوف نظام تا نقد تعابیر خود» این سخنان وی را نقد و بازگشت فیلسوف رسمی جمهوری اسلامی از گذشته اش تعبیر کرد و نوشت: «رضا داوری اردکانی، همواره به عنوان منتقد مدرنیته غرب مطرح بوده و منتقدانش او را متهم کرده اند که اعمال خشونت را در دوره ای برای حکومت تئوریزه کرده است.».
اما این نحوه برخورد سیاسی با سخنان داوری، علاوه بر آنکه برمبنای تقطیع سخنانش حاصل شده بود، در نتیجه نگاه سیاسی به مباحث فلسفی وی بوجود آمد. نزدیکان و شاگردان دکتر داوری می دانند که وی همواره دغدغه این را داشته که چرا برخی بجای آنکه باورهای فلسفی وی را مورد فهم و نقد قرار دهند، به حواشی سیاسی یا الزامات سیاسی آن توجه می کنند و موجبات سواستفاده جناح ها و گروه سیاسی را فراهم می آورند.


خبرنگار بی بی سی فارسی نیز بدون آگاهی از دغدغه های شخصی این استاد نامدار فلسفه، ضمن نقل سخنان دکتر داوری، نتایج سیاسی موردنظر خودش را گرفته بود. اما از آغاز روشن بود که با سخنانی که متاسفانه بصورتی تقطیع شده روی خروجی پایگاه اطلاع رسانی شهر کتاب قرار گرفته، تنها با انگیزه های سیاسی می توان اینگونه برخوردی غیرحرفه ای صورت داد.
به هر حال گزافه گویی های این رسانه فارسی زبان، موجب شد تا دکتر داوری در نشست این هفته بگوید: "زبان من، زبان سوء تفاهم است. بسیار وسواس دارم که از چه کلماتی استفاده کنم. چه در نوشتن و چه در گفتن . من از رسم رائج زبان در گفتارم تبعیت نمی کنم. این است که گاهی برخی حرف هایم را به دشواری متوجه می شوند و باید زیاد توضیح بدهم. "
بنابه گزارشی که خبرآنلاین از این جلسه منتشر کرده، وی در ادامه گفته: در سخنانی در جلسه گذشته در پاسخ به پرسشی از پایان مدرنیته گفتم و اینکه مدرنیته رو به پایان است. دوستی گفت شما نوشته اید یا گفته اید مدرنیته به بن بست رسیده و من گفتم خیر. اگر چنین چیزی گفته ام عذرخواهی می کنم.»


به این ترتیب روشن شد که در پاسخ به چه سوالی و با چه قیدی چنین سخنی طرح شده بود. دکتر داوری در ادامه می گوید: «بعد دیدم سایتی خبری از من نقل کرده بود که داوری از گذشته خود عذرخواهی کرد! واقعا نمی دانم چه بگویم. حالا من از بودن خودم عذرخواهی می کنم. اگر چنین نوشته ام یا چنین گفته ام.» به این ترتیب دکتر داوری حتی از سوءتفاهم احتمالی دیگران هم عذرخواهی کرد تا هیچ جایی برای این سوءاستفاده ها باقی نماند.
وی در ادامه درباره وضعیت جسمی اش افزود: «امروز دیگر حقبقتا پیر شده ام و در حالی که جامعه پر است از مشکلات فلسفی که دیگر وقت و توان پرداختن به آنها را ندارم. من بیماری های فلسفی دارم. چرا این را می گویم چون کوچکترین مسائل جامعه برایم از نگاه فلسفی قابل تحلیل است. همچنان که می دانید اخیرا بیماری داشتم که در یک بیمارستان عمل شدم. مدتی که در این بیمارستان بسیار خصوصی بودم، واقعا روحیه ام به هم ریخت. هنوز هم به هم ریخته ام. چرا؟ چون وقتی اثرات توسعه نیافتگی را در یک بیمارستان خصوصی می بینم، تحملم طاق می شود. چرا؟ چون من برعکس همه کسانی که مسائل کوچک برایشان اهمیت ندارد و فقط به مسائل بزرگ فکر می کنند، برای من، مسائل کوچک اهمیت دارد.»


دکتر داوری همچنین در پایان این نشست با ریشه یابی برخی برخوردهای غلط، تاکید کرد: «مشکل اینجاست که وقتی یک نفر را قبول نداریم، دیگر انگار برای او نباید احترام قائل شویم. مثلا من اگر بسیاری از اندیشه های فروید را قبول ندارم آیا به این معناست که من برای فروید احترام قائل نیستم؟ ممکن است من با فلان متفکر موافق یا مخالف باشم، اما این یعنی او احترام ندارد؟ یا او مرد یا زن بزرگی نیست؟ باید یاد بگیریم و به جامعه یاد بدهیم که ممکن است کسی را قبول نداشته باشی اما باید به او احترام بگذاریم."