حراج پرتره «اندی وارهول» از «مائو»

گروه هنرهای تجسمی: پرتره اندی وارهول از مائو تسه دونگ، بنیان‌گذار حزب کمونیست چین، در یک حراجی تاریخی در هنگ‌کنگ به قیمت ١٢‌میلیون و ٦٠٠‌هزار دلار به فروش رسید. این اولین‌باری است که یکی از آثار وارهول از مائو در خاک چین به حراج گذاشته شده و به فروش می‌رسد. این نقاشی که عنوان ساده «مائو» را بر خود دارد، در حراجی سوثبی، به یک مجموعه‌دار آسیایی ناشناس و با قیمتی کمتر از آنچه انتظار می‌رفت فروخته ‌شد؛ پیش‌بینی می‌شد که این اثر حدود ١٥‌میلیون دلار فروخته شود. این نقاشی آخرین‌بار سه سال پیش و در لندن به حراج گذاشته شده بود. هرچند شاید این‌طور به نظر برسد که قیمت فروش این نقاشی انتظارها را برآورده نکرده باشد، با این اوصاف، قیمت این اثر نسبت به حراج لندن، ٢٠ درصد افزایش یافته است؛ یعنی جایی که این اثر به قیمت ٩/٤ ‌میلیون دلار به یک خریدار ناشناس دیگر فروخته شده بود.

به گزارش بولتن نیوز، وارهول کار کشیدن مجموعه پرتره‌های سیلک‌اسکرین از مائو را در سال ١٩٧٢ آغاز کرد؛ یعنی وقتی که آتش جنگ سرد میان چین و ایالات متحده بعد از سفر تاریخی ریچارد نیکسون به بیجینگ، فروکش کرده بود. این پرتره‌ها براساس عکسی از مائو در کتاب کوچک قرمز او کشیده شده و در زمره مشهورترین تصاویر قرن بیستم به حساب می‌آیند. در‌هرصورت، قصد وارهول از تصویرکردن مائو هرچه که بوده، بدون‌شک فروش پرتره او به چنین قیمت گزافی با روح آموزه‌های کمونیستی مائو سازگار نیست. وارهول یکی از چهره‌های مطرح و جریان‌ساز هنر پاپ‌آرت در دهه‌های ١٩٧٠ و ٨٠ بود؛ سبکی كه بدون‌شک چندان به مذاق یک رهبر کمونیست که به هنر انقلابی و آگاهی‌بخش اعتقاد داشت، خوش نمی‌آید. ناگفته نماند که وارهول به همین سیاق مجموعه پرتره‌هایی از دیگر چهره‌های سرشناس آن دوران از قبیل مریلين مونرو، ستاره آن زمان هالیوود، الویس پریسلی، اسطوره موسیقی راک‌اندرول و چه‌گوارا، دیگر انقلابی مارکسیست خلق کرد. مجموعه سیلک‌اسکرین‌های وارهول از چهره‌های افراد سرشناس به نظر با جداکردن آنها از بافت اجتماعی-سیاسی و قراردادن آنها در ردیف‌هایی چندتایی و در پس‌زمینه‌هایی رنگی با رنگ‌های درخشان و براق از یک‌سو به فرهنگ کالایی اشاره دارد که در آن هر‌چیزی حتی یک انقلابی مبارز به نشانه مصرفی و متعاقبا کالایی تصویری- فرهنگی برای فروش بدل می‌شود و از دیگرسو، به سبک‌وسیاق بازنمایی در رسانه‌های جمعی اشاره دارد که در آنها همه‌چیز براساس یک منطق ملال‌آور تکرار و تکرار می‌شود.

این نقاشی در حالی در یک حراجی در خاک چین به فروش می‌رسد که پیش‌تر، مقامات چینی به‌منظور حفاظت از تصویر مائو در اذهان مردم، مانع از به‌نمایش‌گذاشتن نسخه‌هایی از این نقاشی در کشور چین شده بودند. درواقع، چهار سال پیش وقتی که اولین نمایشگاه جامع آثار وارهول در چین برگزار شد، هیچ نشانی از پرتره‌های مائو نبود. به نظر می‌رسد در این چهار سال نه‌تنها نمایش پرتره مائو در خاک چین دیگر امری ممنوعه به حساب نمی‌آید، بلکه خریدوفروش آن نیز بلامانع است، این مسئله می‌تواند نشانی از تغییرات در سیاست‌های حزب کمونیست خلق چین به‌عنوان قدرت حاکمه این کشور باشد.

منبع: شرق