گردشگر انگلیسی هیچ کشوری مهمان نوازی ایرانی ها را ندارد

گروه فرهنگی- در مقاله روزنامه سان انگلیس که در تاریخ 24 مارس 2014 انتشار یافته نظر تخصصی یک جهانگرد دوچرخه سوار انگلیسی که دور دنیا را با دوچرخه پیموده است می گوید که هیچ کشوری مانند ایران نمی شود

به گزارش خبرنگار بولتن نیوز، آقای اداکوکس که با دوچرخه حدود 22,530 کیلومتر را از خانه اش در «بریستول» به منطقه «بریش بین» استرالیا سفر کرده و با دوچرخه مسیر را پیموده است می گوید که برای پول جمع کردن برای بیمارانی که به بیماری آلزایمر دچار هستند به این اقدام دست زده است که این مسیر طولانی را با دوچرخه بپیماید.

سفر آقای کوکس نه ماه به طول انجامید که از شمال اروپا به سمت ترکیه و کشورهای خاورمیانه و نهایتا در استرالیا مقصد نهایی این گردشگر بوده است پیاده شده است.

این جوان 26 ساله انگلیسی می گوید که هر شهری را که طی کرده است برای او تجربیات خاصی به همراه داشته است او که 26 کشور را در طی مسافرت با دوچرخه در مسیر خود گذرانده است می گوید که هیچ کشوری برای او ایران و مردمان آن و مهمانوازی آنها نمی شود و ایرانی ها در این زمینه یکه تاز بوده و شرایط خاص خود را دارد.

تصویر مناطقی که آقای کوکس در حین سفر خود با دوچرخه در این کشورها اقامت داشته است در تصویر دیده می شود.

ادامه تراز منفي گردشگري با وجود جاذبه هاي طبيعي و تاريخي

توجه ویژه گردشگران دیگر کشورهای جهان به ایران در حالی است که در تعطيلات نوروز سال ۹۲ با سفر ۳۵۰ هزار گردشگر ايراني به خارج از کشور بيش از ۴۰۰ ميليون دلار درآمد نصيب فعالان گردشگري کشورهاي همسايه شده است.

خبرگزاري ميراث فرهنگي در این رابطه نوشته است: در بهترين حالت، درآمد کسب شده هتل داران هر استان در ايام نوروز سال گذشته حدود ۶ ميليون دلار جمعا ۱۸۰ ميليون دلار بوده که مقايسه اين دو آمار نشان مي دهد که تراز صنعت درآمدي کشور منفي است.

نبود توازن در گردشگري

سال هاست که گردشگري کشورمان از نبود توازن بين گردشگران ورودي و خروجي رنج مي برد و متاسفانه در اين زمينه تراز منفي را شاهد هستيم فريد جواهرزاده عضو هيئت علمي دانشکده گردشگري خراسان رضوي با بيان اين مطلب مي گويد: متاسفانه هر ساله چند برابر تعداد گردشگري که وارد ايران مي شود از کشورمان براي مقاصد مختلف گردشگري خارج مي شوند.

اين مدرس دانشگاه عمده دليل جذب گردشگران ايراني توسط کشورهاي همسايه را تبليغات رنگارنگ و جذاب اين کشورها مي داند و مي گويد: کشورها با تبليغات جذاب و معرفي پررنگ مراکز تفريحي و گردشگري و طبيعت خود ايرانيان را تشويق به ديدن جاذبه هاي کشور خود مي کنند.

وي در ادامه مي افزايد: بيشتر گردشگران ايراني که براي سفر به ديگر کشورها، اغلب کشورهاي همسايه را انتخاب مي کنند، به اين معنا نيست که تمايل به ديدن جاذبه هاي گردشگري کشور خودمان ندارند و فقط براي تفريح اين کشورها را براي سفر انتخاب مي کنند، بلکه ما هم هنوز نتوانسته ايم مناطق زيبا و بکر کشور را به مسافران داخلي معرفي کنيم تا آن ها مقصد سفر خود را انتخاب کنند.

وي اظهار مي دارد: نوروز سال ۹۲ حدود ۴۰۰ هزار ايراني به خارج از کشور به ويژه کشورهاي همسايه سفر کردند که اگر هر نفر از اين ايراني ها فقط ۱۰۰۰ دلار خرج کرده باشند رقمي حدود ۴۰۰ ميليون دلار درآمد نصيب اين کشورها شده است.

اين عضو هيئت علمي دانشگاه گردشگري نيز کسب چنين درآمدي را ناشي از خلاء عرضه و تقاضا در هنگام پيک سفر در کشور ما مي داند و مي گويد: چون مديريت و توزيع سفر در کشور ما ساماندهي نشده است کشورهاي همسايه از اين خلاء با اطلاع رساني و تبليغات قوي و پررنگ خود استفاده مي کنند در حالي که ما در زمينه تبليغات براي گردشگري داخلي ضعيف هستيم.

جواهرزاده تفاوت بين شاخص هاي سفررا که در اين زمينه مي تواند مشوق براي انتخاب سفرهاي خارجي باشد موثر مي داند و مي گويد: مهم ترين شاخص تفاوت هزينه سفر است زيرا در برخي سفرها از نظر قيمت، تفاوت چنداني يک سفر داخلي با خارجي ندارد.

دکتر بهروزي کارشناس حمل ونقل هوايي نيز به آمار ارائه شده توسط نهادهاي دولتي براي سفرهاي نوروز ۹۲ استناد مي کند و مي گويد: در نوروز ۹۲ بيش از ۱۴۰ ميليون نفر سفر در کشور برآورد شد که چنين آماري مي تواند با ابهامات همراه باشد.

وي مي افزايد: اين عدد گوياي اين است که در اين ايام سرانه سفر در کشورما ۲ نفر بوده است و در واقع در طول تعطيلات نوروز گذشته هر ايراني ۲ بار سفرکرده است، پس اگر اين آمار را مبناي تحليل فعلي قرار دهيم پيش بيني ۲ بار سفر براي يک نفر در يک برهه زماني خاص مانند نوروز قطعاً امکان پذير نيست.

يک کارشناس حوزه گردشگري تبليغات را در جذب گردشگران ايراني به ساير کشورها موثر مي داند و مي گويد: ايران هميشه بازار خوبي براي ترک ها بوده است اين مسئله را سفر هيئت هاي متعدد گردشگري که سالانه به ايران مي آيند و به بستن قرارداد و رايزني با مقامات دولتي و فعالان بخش خصوصي مي پردازند، به اثبات مي رساند.

وي مي افزايد: در تعطيلات نوروز تنها مشتري سواحل جنوبي کشور ترکيه ايراني ها هستند که آن ها با تبليغات به شيوه هاي متعدد ورنگارنگ ايراني ها را ترغيب به سفر به اين کشور مي کنند.

اين کارشناس گردشگري مي گويد: نرخ ويژه تور آنتاليا و استانبول براي نوروز ۹۳ يک پيام آشنا براي همه است زيرا اين روزها اين تبليغ را بر روي صفحه تلفن همراه، ايميل ها و جي ميل ها و روزنامه با اعلام قيمت هاي باورنکردني مثلاً دبي ۸۵۰ هزار تومان، آنتاليا ۸۹۰ هزار تومان، استانبول ۶۵۰ هزار تومان، مالزي يک ميليون و ۴۹۰ هزار تومان، تايلند يک ميليون و ۹۹۰ هزار تومان مي بينيد.

وقتي گردشگر ايراني اين سفر را با سفرهاي داخلي نظير کيش و چابهار مقايسه مي کند به عنوان مثال وقتي فقط قيمت بليت رفت و برگشت چابهار ۳۸۰ هزارتومان مي شود، هر مسافري ممکن است ترجيح دهد که مسافرت خارج از کشور را انتخاب کند.

تراز منفي گردشگري

سالانه ۴ ميليون گردشگر وارد کشور و ۷ ميليون مسافر از کشور خارج مي شوند که متاسفانه آمار گردشگران ورودي نيز واقعي نيست و ابهاماتي دارد و هم اکنون تراز گردشگري کشور منفي است. مسعود سلطاني فر رئيس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري کشور ضمن بيان اين مطلب به تسنيم گفته است: ايران جزو ۱۰ کشور برتر دنيا به لحاظ برخورداري از جاذبه هاي طبيعي، تاريخي و گردشگري جهان است اما به لحاظ درآمد و گردشگري در رتبه ۵۰ صنعت گردشگري جهان هستيم که اين رتبه برازنده ايران نيست و انتظار است با وجود راهنمايان گردشگري ايران بتوانيم به جايگاه شايسته خود در اين صنعت دست يابيم.

اين مقام مسئول معتقد است: با اتخاذ تمهيداتي، شرايط و زمينه ورود گردشگر به ايران تسهيل مي شود و هم اکنون پي گير لغو رواديد براي ورود گردشگران برخي از کشورها هستيم.

مهندس عليرضا ايزدي مديرکل سازمان گردشگري و ميراث فرهنگي استان همدان نيز در اين خصوص مي گويد: کشورهايي که در سال هاي اخير توانسته اند رشد خوبي در زمينه گردشگري خود ايجاد کنند، زيرساخت هاي لازم و ضروري را فراهم کرده اند.

وي مي افزايد: بعد از فراهم کردن چنين زيرساخت هايي ابزارهاي تبليغاتي قوي و موثر در جذب گردشگر خارجي را در دستور کار خود قرار دادند که با به کارگيري تبليغات و معرفي جاذبه هاي تفريحي و گردشگري خود توانستند گردشگران خارجي به ويژه همسايه ها را به خود جذب کنند.

موانع و مشکلات

وقتي تراز گردشگري کشور منفي است و از لحاظ درآمد و گردشگري هم در رتبه پنجاهم صنعت گردشگري جهان قرار داريم قطعاً تا رسيدن به کشورهايي که هدف اصلي گردشگران بين المللي هستند فاصله داريم که اين مسئله مي تواند ناشي از موانعي باشد.

يک عضو جامعه تورگردانان ايران نيز در اين باره مي گويد: نگرش به گردشگري به عنوان عنصري براي پيوند ميان ملت ها، ابزاري براي صلح جهاني و گفت وگوي  ملل و تمدن ها مي تواند مطرح شود.

وي مي افزايد: ايران به واسطه دارا بودن توان بالقوه و بالفعل گردشگري در بين کشورهاي قطب آسياي جنوبي و شرقي از موقعيتي متمايز از ساير کشورها برخوردار است که هم مي تواند به عنوان هدف گردشگري طبيعي، انساني، اجتماعي، فرهنگي و هم هدف گردشگري مذهبي قرار گيرد.

وي مشکلات و موانع صنعت گردشگري در ايران را به ۳ نوع ساختاري، مديريتي- مردمي و فرهنگي ارتباط مي دهد و مي گويد: امروزه سازمان يا متولي خاصي که جواب گوي مسائل و مشکلات صنعت گردشگري در کشور و متعهد به پاسخ گويي به کمي و کاستي هاي موجود باشد، نيست.

اين کارشناس گردشگري به کمک مستقيم سفر و گردشگري به توليد ناخالص داخلي اشاره مي کند و با استناد به بولتن نيوز يادآور مي شود: در بخش توليد ناخالص داخلي و در سال ۲۰۱۲ ميلادي از لحاظ درآمدهاي مستقيم وغيرمستقيم حاصل از سفر و گردشگري، ايران 28.1ميليارد دلار درآمد داشته، در حالي که ترکيه با جمعيتي مشابه با ايران داراي درآمد 86.9 ميليارد دلاري بوده و در بين ۱۸۴ کشور دنيا از اين لحاظ رتبه ۱۴ را به خود اختصاص داده است.

سلطاني فر رئيس سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري کشور نيز يکي از موانع توسعه صنعت گردشگري کشور را نامناسب بودن امکانات هوايي و زميني مي داند و مي گويد: بايد در حوزه هوايي با افزايش پروازها و تنوع پروازي، زمينه حضور گردشگران خارجي در ايران را فراهم کرد.

وي اظهار مي دارد: بايد شرکت هاي هواپيمايي فعال تر شود و خطوط پروازي جديدي بين ايران و ساير کشورها راه اندازي شود.

دکتر سلطاني فر از ديگر مشکلات را نبود توزيع سفر در کشور مي داند و مي گويد: توزيع سفر درنقاط مختلف کشور يکسان نيست و اين مسئله سبب شده تا در بعضي شهرها نظير اصفهان با کمبود هتل و فضاي اقامتي مواجه باشيم.

اين مقام مسئول يادآور مي شود: بايد ظرفيت هاي تاريخي، فرهنگي، اقتصادي و ارزش هاي ملي و اسلامي رابه جهانيان نشان دهيم و از مسير گردشگري مي توان به جهان اعلام کرد که ايران همچنان زنده، استوار و پايدار است.

مردم سفيران گردشگري

قطعاً رفتن به آن سوي مرزها يکي از خواسته هاي افراد است و ديدن و آشنا شدن با آداب و رسوم، تمدن و فرهنگ و جاذبه هاي ديگر ملل مي تواند جذاب باشد.

جواهرزاده عضو هيئت علمي دانشگاه گردشگري نيز مخالف سفر به ديگر کشورها نيست و مي گويد: ما نمي توانيم براي مردم تصميم بگيريم که به کجا سفر کنند، اما بايد به افرادي که به ديگر کشورها سفر مي کنند تسهيلاتي بدهيم تا آن ها بتوانند علاوه بر آشنا شدن با فرهنگ و تمدن آن ملل در واقع سفيران کشور براي معرفي گردشگري ايران باشند.

وي مي افزايد: از ويژگي هاي چنين گردشگري گفت وگوي ملل است که بايد ايجاد شود و در واقع زمينه صلح و پايداري بايد بر مبناي گردشگري باشد.

مهندس عليرضا ايزدي مدير کل سازمان گردشگري استان همدان نيز معتقد است:وقتي يک ايراني به کشوري سفر مي کند در واقع نماينده آن کشور است و بايد بتواند فرهنگ و آداب و رسوم را به ديگران معرفي کند و زمينه ساز براي جذب گردشگر خارجي باشد.

وي مي افزايد: وقتي ساکنان ديگر کشورها به طور مستقيم با ايرانياني که وارد کشورشان مي شوند گفت وگو داشته باشند قطعاً مي تواند تشويقي براي آمدن به ايران باشد و در واقع اهرم مناسبي با تحريم ها و شکستن حصارهايي که ديگر کشورها براي ما ايجاد کرده اند باشد. يک عضو جامعه تورگردانان ايران نيز گردشگران ايراني و مردم ايران را سفيران خوبي از کشورمان براي معرفي ايران به عنوان يکي از مقاصد گردشگري ايمن و ارزان مي داند و مي گويد: گردشگران و مردم ايران سفيران خوبي هستند که با آموزش هاي اخلاقي و فرهنگي و سياست گذاري هاي مديريتي و با بهره گيري از اطلاعات و تجارب تا حد زيادي مي توانند به ارتقاي صنعت گردشگري کمک کنند و با تبليغات، ايران را به نحو مطلوب به آن ها معرفي کنند.

شاخص هاي رقابت پذيري سفر

انجمن جهاني اقتصاد در گزارشي با بررسي وضعيت صنعت گردشگري ۱۴۰ کشور، ايران را ارزان ترين مقصد گردشگري جهان معرفي و رتبه ايران را از نظر قدرت رقابت در صنعت گردشگري خود ۹۸ اعلام کرد.

به گزارش تسنيم، اين انجمن طي گزارشي موسوم به «گزارش رقابت پذيري مسافرت و گردشگري ۲۰۱۳» به بررسي وضعيت صنعت گردشگري ۱۴۰ کشور جهان پرداخته و شاخصي به نام شاخص رقابت پذيري دربخش مسافرت و گردشگري را ارائه کرده است.

شاخص رقابت پذيري در بخش مسافرت و گردشگري، قدرت رقابت کشورها در زمينه گردشگري را نشان مي دهد. با توجه به ۳ عامل مقررات و قوانين، فضاي تجاري و ساختارها و منابع انساني، فرهنگي و طبيعي نمره اي به کشورها دراين شاخص داده مي شود که ارقامي از صفر تا ۱۰ را شامل مي شود هرچه اين نمره بيشتر باشد دلالت بر قدرت رقابت  بيشتر يک کشور دارد.

بر اساس اين گزارش ايران با کسب نمره 3.64 در شاخص رقابت پذيري رتبه ۹۸ جهان از نظر قدرت رقابت صنعت گردشگري خود با ساير کشورها را به دست آورده است،رتبه ايران در ميان ۱۴ کشور خاورميانه و شمال آفريقا نيز ۱۱ اعلام شده است.

در خاورميانه و شمال آفريقا، امارات با نمره 4.86 در رتبه نخست قرار گرفته است و قطر، بحرين، عمان، اردن، عربستان، لبنان، مراکش، مصر، ايران، کويت، الجزاير، يمن و موريتاني به ترتيب در رتبه هاي بعدي قرار گرفته اند.

اين گزارش سوئيس را نخستين کشور از نظر قدرت رقابت صنعت گردشگري خود در جهان معرفي کرده و آلمان، اتريش، اسپانيا، انگليس، آمريکا، فرانسه، کانادا، سوئد و سنگاپور را نيز در رتبه هاي دوم تا دهم قرار داده است.

انجمن جهاني اقتصاد دربخش ديگري از گزارش خود به بررسي رتبه کشورها از نظر قيمت ها و هزينه هاي سفر و گردشگري پرداخته و ايران را در رتبه نخست در ميان ۱۴۰ کشور مورد بررسي قرار داده است. کاهش ارزش ريال طي ماه هاي اخير، ايران را به ارزان ترين مقصد گردشگري جهان تبديل کرده است.

به هر حال صنعت گردشگري در هر کشوري يکي از منابع مهم درآمدي است و در توليد ناخالص ملي يک شاخص مهم است. کشور ترکيه در سال ۲۰۱۲ بيش از ۳ برابر درآمدي که ايران بابت صنعت گردشگري نصيبش شد،درآمد کسب کرد و اين درآمدش را مديون تبليغات رنگارنگ و استفاده از خلاء مسافرتي ايرانيان است اما متاسفانه کشور ما در اين صنعت تراز منفي دارد. در حالي که ايران ارزان ترين کشور براي سفر است که اگر به اين صنعت توجه وموانع پيش روي آن برداشته شود مي تواند درآمد ۲ برابري نفتي را براي ايران داشته باشد.