بنیان‌گذار رسمیت یافتن نام «ایران»؛ نقش ماندگار استاد سعید نفیسی در تاریخ معاصر

گروه فرهنگی،حسین شهزادی در گزارشی تاریخی به روند رسمیت یافتن نام «ایران» پرداخت و نقش استاد سعید نفیسی را در جایگزینی این نام به‌جای «پرشیا» در متون و مکاتبات رسمی و خارجی تشریح کرد.

به گزارش بولتن نیوز،در دی‌ماه سال ۱۳۱۳ خورشیدی، با پیشنهاد و پیگیری استاد سعید نفیسی، پژوهشگر برجسته تاریخ و ادبیات فارسی، نام «ایران» به‌عنوان نام رسمی کشور به تصویب رسید. پیش از آن، در بسیاری از متون و مکاتبات خارجی، به‌ویژه در کشورهای اروپایی، از نام‌هایی مانند «پرشیا» و «پِرس» برای اشاره به ایران استفاده می‌شد.

سعید نفیسی از چهره‌های شاخص علمی و فرهنگی ایران و از نخستین استادان دانشکده ادبیات دانشگاه تهران بود. او در سال ۱۲۷۴ خورشیدی در کرمان متولد شد. پدرش، میرزا علی‌اکبرخان نفیسی معروف به «ناظم‌الاطبا»، پزشک نامدار، ادیب و از پیشگامان پزشکی نوین در ایران به‌شمار می‌رفت.

نفیسی پس از پایان تحصیلات ابتدایی، در سن پانزده‌سالگی برای ادامه تحصیل راهی اروپا شد و سال‌ها در دانشگاه‌های سوئیس و فرانسه به تحصیل و پژوهش پرداخت. وی در سال ۱۲۹۷ خورشیدی به ایران بازگشت و فعالیت‌های علمی خود را در حوزه‌های آموزش، نویسندگی، تاریخ‌نگاری و زبان‌شناسی ادامه داد.

یکی از مهم‌ترین اقدامات فرهنگی و تاریخی سعید نفیسی، تلاش برای رسمیت یافتن نام «ایران» در سطح ملی و بین‌المللی بود. او در دی‌ماه ۱۳۱۳، در یادداشتی که در روزنامه «اطلاعات» منتشر شد، با استناد به منابع تاریخی تأکید کرد که «ایران» کهن‌ترین و اصیل‌ترین نام این سرزمین است.

نفیسی در این یادداشت توضیح داد که در دوره ساسانی، واژه «ایرانشهر» به معنای سرزمین ایران رواج داشته و نام «پارس» یا «پِرس» هرگز نام کل کشور نبوده، بلکه تنها به یکی از ایالات آن، یعنی فارس امروزی، اطلاق می‌شده است. به گفته او، کاربرد نام «پرشیا» نتیجه سنت مورخان یونانی و رومی بوده و لازم است در مکاتبات خارجی نیز از نام درست «ایران» و صفت «ایرانی» استفاده شود.

استاد سعید نفیسی در سال ۱۳۴۵ خورشیدی در تهران درگذشت، اما میراث علمی و فرهنگی او، به‌ویژه نقش اثرگذارش در تثبیت نام تاریخی ایران، همچنان در تاریخ معاصر کشور ماندگار است.