غفلت تیم ایرانی در آستانه پایان برجام

گروه بین الملل:  با پایان یافتن دوره ده‌ساله توافق برجام (۲۰۱۵–۲۰۲۵)، ضرورت تصمیم‌گیری جدی برای آینده این توافق بیش از پیش احساس می‌شود. این تصمیم یا باید در قالب ابطال کامل توافق باشد یا تمدید آن با الحاقیه‌ای جدید. با این حال، برخی از بانیان برجام در ایران، پایان مدت توافق را به معنای آغاز «مکانیزم ماشه» قلمداد کرده‌اند؛ برداشتی که به‌نوعی فرار از مسئولیت تلقی می‌شود.

مکانیزم ماشه؛ ابزاری مشترک، نه علیه ایران

به گزارش بولتن نیوز،مکانیزم ماشه سازوکاری است که در متن برجام برای تمامی اعضا در نظر گرفته شده است، نه صرفاً علیه ایران. آمریکا با خروج یک‌جانبه و اعمال تحریم‌های گسترده، عملاً اولین ناقض توافق بود و اتحادیه اروپا نیز به دلیل وابستگی اقتصادی به آمریکا نتوانست به تعهدات خود پایبند بماند. نمونه روشن آن، ناتوانی اینستکس در انجام حتی یک تراکنش مالی واقعی است. بنابراین ناقضان اصلی برجام آمریکا و اروپا هستند و ایران باید این مسئله را در مجامع حقوقی پیگیری کند.

ضرورت اقدام فوری وزارت خارجه ایران

وزارت امور خارجه ایران باید با همکاری کارشناسان حقوقی و مشاوره روسیه و چین، پرونده‌ای جامع از موارد نقض تعهدات غربی‌ها تهیه و به «کمیسیون مشترک برجام» ارسال کند. این کمیسیون سه عضو دارد: نماینده ایران، نماینده اتحادیه اروپا و یک عضو مرضی‌الطرفین. در این بستر حقوقی می‌توان اثبات کرد که ایران به تعهدات خود پایبند بوده و طرف‌های غربی ناقض اصلی توافق هستند.

ریشه روسی مکانیزم ماشه

باید به خاطر داشت که مکانیزم ماشه اساساً پیشنهادی از سوی روسیه در مذاکرات ۲۰۱۵ بود. دیپلمات‌های روس با تجربه بدعهدی‌های مکرر غرب، این سازوکار را به متن توافق افزودند تا مانعی در برابر بازگشت خودکار تحریم‌ها پس از پایان دوره ده‌ساله ایجاد شود. از این رو، تفسیر مکانیزم ماشه به‌عنوان ابزاری صرفاً علیه ایران، خطای تحلیلی و حقوقی است.