شفافیت بدون خروجی؛ ارزیابی عملکرد ضعیف مرکز بازرسی وزارت اقتصاد در دوره غلامرضا عباسی

گروه اقتصادی: با انتصاب غلامرضا عباسی به عنوان رئیس مرکز بازرسی، پاسخگویی به شکایات و هماهنگی هیأت‌های رسیدگی به تخلفات اداری وزارت امور اقتصادی و دارایی در شهریور ۱۴۰۳، انتظار می‌رفت که این مرکز نقشی فعال در اصلاح سازوکارهای نظارتی، کشف تخلفات سازمانی و ارتقای سلامت مالی و اداری ایفا کند. با این حال، ارزیابی‌های میدانی و بررسی خروجی‌های عملکردی مرکز مذکور، تصویری از یک مدیریت ایستا، غیرمولد و بی‌تأثیر را ترسیم می‌کند.

۱. عدم تولید گزارش‌های مؤثر و اقدام‌محور

به گزارش بولتن نیوز ،تا لحظه نگارش این گزارش، هیچ گزارش تحلیلی مستقل، هشدار‌دهنده یا منجر به اقدام حقوقی مشخص از سوی مرکز بازرسی منتشر نشده است. صرف اعلام ارزیابی ۱۱۵ دستگاه بدون اشاره به جزئیات، مصادیق تخلف یا ارائه راهکار اصلاحی، فاقد هرگونه ارزش مدیریتی است.

۲. تبدیل مرکز به واحدی تشریفاتی

مرکز بازرسی در دوره مدیریت عباسی، از نقش نظارتی فعال فاصله گرفته و به نهادی صرفاً آماری و بی‌اثر در فرآیندهای تحول‌گرا تبدیل شده است. نه تنها بررسی عمیق و میدانی در حوزه‌هایی چون مالیات، گمرک، بورس، خصوصی‌سازی و بانک‌های دولتی مشاهده نمی‌شود، بلکه هیچ نمونه عملیاتی از برخورد با مصادیق تخلف یا فساد مالی قابل رصد نیست.

۳. بی‌توجهی به اولویت‌های اساسی نظام اداری کشور

در حالی که مبارزه با فساد و رانت در ساختار وزارت اقتصاد از اولویت‌های اصلی دولت است، مرکز بازرسی در این مدت حتی نتوانسته به عنوان یک هشداردهنده ساختاری یا منبع اطلاعاتی معتبر ایفای نقش کند. نبود واکنش نسبت به پرونده‌های پرچالش، مانند تخلفات مالیاتی، قاچاق رسمی یا مفاسد مربوط به واگذاری‌ها، نشان‌دهنده ضعف آشکار راهبری و تحلیل در این مرکز است.

۴. اتکای بیش از حد به شاخص‌های شکلی و غیرتأثیرگذار

در گزارش‌های موجود، تأکید بیش از حد بر شاخص‌های عمومی و ساختاری همچون “رضایتمندی عمومی” یا “مدیریت منابع انسانی” جایگزین اقدامات میدانی و گزارش‌های مستند بازرسی شده است. این در حالی است که رسالت مرکز، کشف خلأهای عملیاتی و نظارتی در دستگاه‌های اجرایی وابسته به وزارتخانه است، نه صرفاً گردآوری اطلاعات آماری.

نتیجه‌گیری: لزوم بازنگری در مدیریت مرکز بازرسی وزارت اقتصاد

با توجه به ضعف شدید در تولید خروجی ملموس، بی‌تحرکی در مواجهه با تخلفات، و فقدان نقش‌آفرینی راهبردی در سیاست‌گذاری‌های اصلاحی، استمرار مدیریت غلامرضا عباسی در رأس مرکز بازرسی وزارت اقتصاد، نه تنها موجب رکود مأموریت این نهاد نظارتی شده بلکه آسیب جدی به اعتبار و کارایی سازوکارهای بازرسی وزارتخانه وارد کرده است.

پیشنهاد: بازنگری در ساختار مدیریتی مرکز بازرسی، انتخاب مدیری با سابقه میدانی، جسارت اجرایی و رویکرد اصلاح‌گرانه، و طراحی سامانه شفاف گزارش‌دهی عمومی می‌تواند به احیای نقش نظارتی این نهاد کمک کند.