عروسی پتروشیمی ها وقتی دلار نیمایی می گیرند و بازار آزاد می فروشند

به گزارش گروه انرژی بولتن نیوز، پیمان جنوبی خبرنگار ارشد حوزه نفت و انرژی در رابطه با فروش ارز حاصل از صادارت محصولات پتروشیمی به قیمت بازار علی رغم دریافت خوراک به نرخ نیمایی نوشت: با راه‌اندازی مرکز مبادله ارز و طلا و عرضه ارز پتروشیمی‌ها در این سامانه بر اساس عرضه و تقاضای بازار، درآمد صادراتی شرکت‌های پتروشیمی افزایش بیشتری خواهد یافت اما سوال اینجا است که چرا پتروشیمی ها باید خوراک مورد نیاز خود را بر اساس ارز نیمایی دریافت کنند اما ارز حاصل از صادرات خود را به قیمت بازار آزاد و بر اساس عرضه و تقاضا بفروشند.

حتی اگر نرخ خوراک برای پتروشیمی ها برابر با فوب خلیج فارس در نظر گرفته شود چاره کار برای برقراری عدالت نیست و همچنان از رانت افسانه ای تسعیر ارز و فروش در به قیمت آزاد برخوردار خواهند شد.

در اینجا یک پتروشیمی قرار است خوراک خود را به نرخ دلار نیمایی مثلا  28500 تومان خریداری کند اما بعد از صادرات اجازه دارد ارزی که به دست آورده را به قیمت بازار آزاد و بر اساس عرضه و تقاضا مثلا  امروز 60000 تومان و بعد از عید 200000 تومان بفروشد.

نگاهی به صورت های مالی شرکت های پتروشیمی صادرکننده محصولات پتروشیمیایی به سادگی نشان می دهد اکثر شرکت های پتروشیمی در دوره مالی نه ماهه نخست سال 1401 با افزایش 40 تا 60 درصدی نرخ خوراک روبرو بوده اند و در طرف مقابل با افزایش قیمت محصولات و سودی که از محل تسعیر ارز و فروش دلار در بازار داخلی و سرمایه گذاری و سپرده گذاری در بانکها بدست می اورند همچنان سود ده باقی بمانند.

البته این تلاش شرکت های پتروشیمی برای تداوم سود دهی به هر شکل و هر صورت، آنچنان که باید هم جوابگو نبوده و بر این اساس است که می بینیم سود خالص اکثر شرکت های پتروشیمی کشور در دوره مالی 9 ماهه نخست سال 1401 نسبت به دوره مشابه سال قبل با افت 20 تا 70 درصدی روبروست.

ذکر این نکته مهم است که اگر رانت محاسبه نرخ خوراک پتروشیمی ها بر اساس دلار نیمایی و فروش دلار حاصل از صادارت پتروشیمی ها در داخل بر اساس قیمت بازار و عرضه و تقاضا برچیده بشود، این شرکت ها عمدتا ورشکسته خواهند شد و باید تعطیل کنند.

برای اینکه پی به بزرگی رانت پتروشیمی ها که از جیب ملت مستضعف هزینه و برداشت می شود ببریم همین کافی است که نگاهی بیندازیم به سود خالص این شرکت ها که عمدتا ارقام افسانه ای بالای  1000 میلیارد تومان را در بر گرفته و در بین سهامداران تقسیم می شود.

رانت عظیم تحویل خوراک به قیمت نیمایی و عرضه دلار حاصل از صادرات محصولات پتروشیمی به قیمت بازار آزاد در حالی است که بر اساس برنامه های توسعه ای اصولا قرار نبوده که پتروشیمی ها نفت و گاز را تبدیل به محصولاتی با ارزش افزوده پایین کرده و صادر کنند و بعد دلارش را در داخل بفروشند و بازار صرافی ها را گرم نگهدارند. بلکه هدف از سرمایه گذارای های چند صد میلیارد دلاری برای احداث و توسعه پتروشیمی ها در ایران این بوده که این محصولات خوراک صنایع پایین دستی شده و محصولات نهایی تولیدی در این بخش به خارج صادر گردد.

منظور از محصول نهایی لاستیک و پلاستیک و عروسک و میز و صندلی  و ..... است که دارای ارزش افزاوده چند هزار درصدی است، نه اتیلن و پلی پروپیلن و .....