استان کرمان با مردمانی خونگرم و مهربان و شیرینی و آبگوشت های خوشمزه

گروه فرهنگ و هنر، کرمان با مردمانی خونگرم و مهربان، یکی از پنج شهر تاریخی ایران در جنوب شرقی کشور است که با  شرایط اقلیمی و کویری، یکی از بهترین مقاصد گردشگری ایران به شمار می‌آید.

به گزارش بولتن نیوز، تجربه آرامش و سکوت کویر در کنار جاذبه‌های تاریخی و طبیعی کرمان، سفری به‌یادماندنی را در ذهن شما رقم خواهند زد که بدون شک این تجربه، بدون امتحان کردن غذاهای محلی و بومی تکیمل نخواهد شد.

کرمان در گذشته نام‌های دیگری چون بوتیا، کجاران (بم)، کریمان، کرمانیا، کارمانا و گواشیر داشته‌است. نام کرمان را در کتیبه‌های داریوش می‌توان دید. در آنجا کرمان نام ناحیه‌ای است که از آن چوب یاک برای کاخ‌های هخامنشی حمل می‌شود. نوشته‌های یونانی هم آن را کرمان خوانده و مردم کرمان را تیره‌ای از پارسیان گفته‌اند.

استان کرمان مرکز جنوب‌شرق کشور است و به نوعی مرجع صنعتی، فرهنگی، سیاسی، کشاورزی دانشگاهی-علمی، مذهبی و سایر شاخص‌ها در میان استان‌های منطقه جنوب شرق کشور است. استان کرمان بیش از ۶۶۰ اثر ملی ثبت شده دارد.

در گشت و گذار امروز خود در استان کرمان با مردمانی خونگرم و مهربان، ببه سراغ شیرینی و آش و آبگوشت های متنوع و خوشمزه اش می زنیم.

بیشتر بخوانید:

استان بوشهر با مردمی دارای فرهنگی غنی و اصیل ایرانی و غذاهای خوشمزه

استان هرمزگان مردمی خونگرم با غذاهای خوشمزه مملو از ادویه هندی زیاد

مراسم استقبال از شهید گمنام در آبدان برگزار شد

حفظ آداب و رسوم مردم آبدان نیازمند کار پژوهشی جدی است

خرید تضمینی گوجه فرنگی با سرعت بیشتری انجام شود

غذاها و شیرینی های معروف و خوشمزه کرمانی

آش های کرمان
•    آش آماج یا اُماچو
آش اُماچو یا آماج که در کرمان به نام شولی نیز شناخته می‌شود یکی از پرطرفدارترین آش های کرمان به شمار می‌رود که با ترکیبی از سبزی، آرد گندم، گیاهان دارویی، سرکه یا قره قورت تهیه می‌شود. البته آماج‌ها انواع مختلفی در کرمان دارند، آماچو برگ کلم، آماچو برگ گوجه، آماچو ترشک، آماچو فسرو، آماچو پیچو از انواع آش آماج است که مردم این شهر طبخ می‌کنند و جزء غذاهای سنتی شهر کرمان محسوب می‌شود.

•    آش گندم شیر
یکی از غذاهای لذیذ و خوشمزه کرمانی‌ها، آش گندم شیر نام دارد که از ترکیب نخود، گوشت با استخوان، گندم شیر، کشک سائیده شده، ادویه، رشته آش، سیر پیاز و نعنا داغ تهیه می‌شود. طبخ آش گندم شیر مراحل مختلفی دارد، ابتدا گندم شیر تهیه می‌شود. گندم شیر ترکیبی بسیار مقوی است که جایگاه ویژه‌ای در پخت آش های سنتی کرمان دارد. برای تهیه گندم شیر ابتدا می‌بایست گندم‌ها را به صورت بلغور آسیاب کرده و پس از الک کردن و جدا نمودن آرد آن، گندم‌ها را با شیر، زردچوبه، فلفل، سیاه‌دانه، زیره و نمک می‌پزند و پس از پخت آن را روی پارچه‌ای داخل قابلمه برای ساعاتی پهن می‌کنند تا خشک شود. گوشت و پیاز و نخود را به همراه ادویه جداگانه می‌پزند و گوشت‌ها را له کرده و گندم شیر را به مواد اضافه می‌کنند و در آخر نیز کشک، نعنا داغ و سیرداغ را به آن می‌افزایند. پیشنهاد می‌کنیم در سفر به کرمان امتحان کردن این آش مقوی را از دست ندهید.

•    آش رشته کرمان
آش رشته غذای محبوب ایرانی‌ها، در هر شهر کشورمان به روشی متفاوت و بومی شده پخته می‌شود؛ کرمان هم از آن شهرهایی است که آش رشته مخصوص خودش را دارد و نمونه‌اش را در کمتر جایی می‌توانید پیدا کنید. آش رشته کرمانی با کوفته ریزه‌هایی که داخل آن می‌ریزند، سرکه یا شربت سکنجبین سرو می‌شود. کوفته ریزه‌ها به اندازه‌ی یک فندق تهیه می‌شوند و درون آن‌ها یک عدد دانه سیاه هتل می‌گذارند و در روغن سرخ می‌کنند. در انتها نیز کمی سکنجبین به آن اضافه می‌کنند و داخل آش می‌ریزند.

•    آش روزه
کرمانی‌ها برای ماه‌های رمضان نیز غذایی مخصوص دارند؛ آش روزه یکی از غذاهای استان کرمان است که اغلب مردم بردسیر کرمان در ماه رمضان در مساجد و حسینیه‌ها می‌پزند. اگر در ماه رمضان سفری به کرمان داشتید، این آش خوشمزه را می‌توانید هنگام افطار در روستاهای بردسیر پیدا کنید. آش روزه ماجرای جالبی دارد که با فرهنگ و اعتقادات مردم کرمان گره خورده است؛ کافی است سری به آبادی‌ها و روستاهای بردسیر کرمان بزنید، از شب اول ماه رمضان، چند جارچی در کوچه پس کوچه‌ها به راه می‌افتند و شعرهای مخصوصی می‌خوانند و هر خانواده بخشی از مواد تهیه آش را به جارچی‌ها می‌دهند و بدین ترتیب مواد اولیه برای پخت آش روزه جمع‌آوری می‌شود. این مواد شامل جو پوست‌کنده، نخود، لوبیا، عدس، سبزی است. همه روزه هنگام افطار با همین آش از اهالی آبادی پذیرایی می‌شود و یا آش بین خانه‌ها تقسیم می‌گردد. مردم کرمان خوردن این آش را تبرک می‌دانند و معتقدند با خوردن این آش روزه گرفتن برای آن‌ها آسان می‌گردد.

آبگوشت‌های کرمان
•    آبگوشت بادمجان و کشک
آبگوشت بادمجان و کشک را می‌توان یکی از مقوی‌ترین و خوشمزه‌ترین غذاهای کرمانی دانست. ترکیبات اصلی این آبگوشت لذیذ، گوشت قرمز، نخود، لوبیا سفید، سیب‌زمینی، پیاز، بادمجان، چغندر و کشک ساییده شده است و مدت زمان پخت نسبتاً طولانی‌ای دارد. این غذا از لحاظ تغذیه بسیار مغذی و ارزشمند بوده و اغلب به همراه خیار سرو می‌شود. چغندر و خیار گرمی بادمجان را معتدل‌تر می‌کند.

•    آبگوشت زیره
کرمان به زیره مرغوبش معروف است و این ادویه شفابخش، جایگاه ویژه‌ای در سفره کرمانی‌ها دارد. آبگوشت زیره یکی دیگر از آبگوشت‌های معروف کرمانی‌هاست که تاریخچه بلند بالایی دارد و با تمام آبگوشت‌هایی که تا به حال خورده‌اید فرق می‌کند. این آبگوشت تنها با گوشت، پیاز زیره و سیر پخته می‌شود و اثری از نخود، لوبیا و سیب‌زمینی در آن نمی‌بینیم. اگر عاشق امتحان کردن طعم‌های متفاوت هستید، پیشنهاد می‌کنیم در سفر به کرمان این آبگوشت خوش عطر و بو را از دست ندهید.

•    آبگوشت بز قرمه
بزقرمه غذای کرمانی، غذاییست که به مذاق بسیاری از ایرانی‌ها خوش می‌آید. آبگوشت یا خورشت بز قرمه، غذایی اصیل و فوق‌العاده خوشمزه، یکی از معروف‌ترین و پرطرفدارترین غذاهای سنتی کرمان شناخته می‌شود که با گوشت بز یا بزغاله تهیه می‌گردد؛ به همین دلیل نامش را بزقرمه نامیده‌اند. نخود، پیاز، سیر، کشک، زعفران، نعناع داغ و ادویه‌ها دیگر مواد تشکیل‌دهنده این غذای خوشمزه کرمانی محسوب می‌شوند. این غذا هم با برنج سرو می‌شود و هم می‌توان در آن نان ترید کرد. در سفر به کرمان اگر دوست داشتید این غذای سنتی خوشمزه را امتحان کنید، پیشنهاد می‌کنیم سری به رستوران سنتی مکث بزنید. این رستوران منویی متنوع از غذاهای محلی شهر کرمان را سرو می‌کند و علاوه بر بز قرمه، دیگر غذاهای سنتی شهر را هم می‌توانید در آنجا سفارش دهید.

کرمان همچنین آبگوشت‌های متنوعی دارد که از مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به آبگوشت لیمو، آبگوشت یخنی، آبگوشت متنجبه، آبگوشت امام حسینی، آبگوشت ترشاله، آبگوشت تنگاب، آبگوشت سبزی، آبگوشت غوره، آبگوشت قاتقو و آبگوشت قیمه اشاره کرد.

دیگر غذاهای کرمان
•    کله جوش
نام کله جوش به گوش ایرانی‌ها آشناست و این غذا در سفره اکثر خانواده‌های ایرانی پیدا می‌شود؛ اما کله جوش کرمانی‌ها مزه دیگری دارد و خوب است در سفر به کرمان طعم بی‌نظیر آن را امتحان کنیم. این غذا از کشک سائیده شده، سبزی خشک، نعناع، سیر داغ و پیاز داغ تهیه می‌شود و با نان ترید شده سرو می‌گردد. برخی نیز مغز گردو به آن اضافه می‌نمایند و در کنارش خرما و ترب سیاه نیز میل می‌کنند.

•    اشکنه کرمانی یا آب گرمو
اشکنه کرمانی که به آن آبگرمو نیز می‌گویند، نوعی از غذاهای محلی این استان است که از ترکیب آرد گندم، پیاز، روغن، رب گوجه، آب، سیب‌زمینی و تخم مرغ آماده می‌شود و در بین خانواده‌های کرمانی به عنوان غذایی آسان و مقوی، طرفداران زیادی دارد.

•    قاتق های کرمانی
در فرهنگ غذایی کرمان و برخی نقاط کشور، قاتق‌ها غذاهایی پختنی هستند که تهیه آن‌ها آسان است و می‌توان در آن‌ها نان ترید کرد. کرمان قاتق های زیادی دارد که با گوشت و بدون گوشت تهیه می‌شوند و در بین مردم این استان نیز طرفداران زیادی دارد. در گذشته تنوع این قاتق‌ها بسیار بود و انواع مختلفی از آن مانند قاتق شنبلیله، قاتق بابونه، قاتق مرزنجوش و در گذشته بیشتر طبخ می‌شد اما امروزه خانواده‌های کرمانی بیشتر قاتق گوشت می‌پزند. برای تهیه قاتق گوشت گلوله‌هایی با گوشت چرخ‌کرده، ادویه، آرد نخودچی، پیاز، تخم شوید و زیره درست می‌کنند و به آب در حال جوشی که در آن برنج و سیب‌زمینی خرد شده ریخته شده و با رب گوجه و سبزی‌های معطر به آن طعم می‌دهند.

•    کباب زرگری
کباب زرگری شباهت‌هایی با کباب تابه‌ای دارد اما روش و مراحل پختش تفاوت زیادی با آن دارد؛ برای تهیه کباب زرگری گوشت چرخ‌کرده را در روغن سرخ می‌کند و با پیاز داغ و سیب‌زمینی سرخ‌شده مخلوط می‌کنند و در انتها رب گوجه نیز به آن اضافه می‌کنند.

•    پرچو، پیتو و پتری
کرمانی‌ها به خصوص اهالی روستاهای این استان، غذایی لذیذ و مقوی دارند که از سه قسمت به نام‌های پرچو، پیتو و پتری تشکیل شده است. پرچو غذاییست که با نخود، عدس، چغندر، ارزن و سرکه پخته می‌شود، پیتو نیز به آب پاچه گوسفندی می‌گویند. پتری هم نوعی نان شبیه لواش است که بر پشت تابه می‌پزند که طعمی اصیل و فراموش‌نشدنی دارد.
•    زیره پلو
کیفیت بالای زیره کرمان شهره خاص و عام است و تعجبی ندارد اگر در این شهر با غذایی به نام زیره پلو ببینید. زیره پلو در بین مردم کرمان طرفداران زیادی دارد و مواد اصلی آن را برنج، روغن، نمک و زیره سیاه تشکیل می‌دهد. این پلو معمولاً به همراه گوشت یا مرغ سرو می‌شود. پلوی دیگری به نام لپه پلو با زیره در کرمان طبخ می‌شود که در آن گلوله‌های کوچک گوشت به همراه لپه‌های پخته شده به چشم می‌خورد و طعمی لذیذ و به یاد ماندنی دارد.

شیرینی ها و خوراکی‌های کرمان
•    کلمپه
کلمپه یکی از خوشمزه‌ترین خوراکی‌های کرمان محسوب می‌شود که در بین گردشگران تور کرمان و سایر میهمانان این شهر بسیار پرطرفدار است. این شیرینی در واقع کلوچه‌ای سنتی محسوب می‌شود که درون آن را با ترکیبی از خرما و گردوی چرخ شده پر می‌کند. هل، گلاب و دارچین از طعم‌دهنده‌های اصلی این شیرینی سنتی به شمار می‌روند و از پسته و کنجد نیز برای تزئین آن استفاده می‌شود. کلمپه را می‌توانید در طعم‌های زعفرانی و ساده و یا با روغن حیوانی در جای‌جای کرمان پیدا کنید.

•    کماج سهن
یکی دیگر از شیرینی‌های سنتی کرمان کماج سهن نام دارد که در تهیه خمیر آن از جوانه گندم استفاده می‌کنند و به خاطر استفاده از ادویه‌های مخصوص و گیاهان معطر دارویی، طعم منحصر به فردی دارد. مدت ماندگاری این شیرینی بالاست و پیشنهاد می‌کنیم در سفر به کرمان کماچ سهن بخرید و به عنوان سوغاتی خوشمزه به همراه خود ببرید.

•    قاووت
شاید بتوان قاووت یا به لهجه کرمانی‌ها "قووتو"را معروف‌ترین سوغات و خوراکی کرمان دانست. این خوراکی خوشمزه و مقوی، به صورت پودر است و برای تهیه آن سیاه‌دانه، خشخاش، دارچین، گیاهان دارویی، ادویه‌های معطر، بذر برخی گیاهان، هل، شکر، انواع مغزها مانند پسته، بادام، فندق و غیره را آسیاب می‌کنند. این معجون همچنین به عنوان داروی انرژی‌بخش و تقویت‌کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد و به کشورهای دیگر نیز صادر می‌شود. قاووت پای ثابت پذیرایی در خانه‌های کرمانی‌هاست و به زنانی که تازه زایمان کرده‌اند نیز می‌دهند. این خوراکی مقوی را هم می‌توان به صورت پودر مصرف کرد و هم می‌توانید در آب جوش حل کنید و به عنوان یک نوشیدنی میل نمایید.

•    قطاب
شاید فکر کنید یزد تنها شهریست که قطاب معروفی دارد اما اینطور نیست، قطاب یکی از سوغات‌های خوشمره کرمان هم به شمار می‌رود و یکی از اصیل‌ترین شیرینی‌های ایرانی است.

•    فالوده کرمانی
علاوه بر شیراز و یزد، کرمان هم فالوده مخصوص به خودش را دارد که با فالوده شیرازی تفاوت دارد، فالوده شیرازی رشته‌رشته است و درون خود شکر دارد اما فالوده کرمانی تکه‌تکه است و زیر آن شربت می‌ریزند و سپس فالوده و آب که هنگام خوردن می‌بایست آن‌ها را با هم مخلوط کنیم. پیشنهاد می‌شود گشت و گذارتان در شهر کرمان را با یک فالوده کرمانی خنک، به یاد ماندنی‌تر کنید.

•    حلوای پسته
پسته یکی از مهم‌ترین محصولات کشاورزی کرمان است و در انواع خوراکی‌ها و شیرینی‌های این شهر نقش پررنگی دارد. حلوای پسته یکی از همین خوراکی‌هاست که با ترکیبی از پودر پسته، آرد، کره، پودر قند، زعفران، گلاب و هل تهیه می‌شود.

•    نان پر
این شیرینی خوشمزه یکی از شیرینی‌های اصیل و قدیمی کرمان محسوب می‌شود و در گذشته بانوان کرمانی با ابزاری که در اختیار داشتند طرح و نقشی بر روی آن ایجاد می‌کردند. پر هم یکی از وسایلی بود که با قسمت محکم آن روی شیرینی ها نقش می‌انداختند و به همین دلیل این شیرینی به نان پر معروف شده است.

•    سوهان زرند
از دیگر خوراکی‌هایی که در کرمان می‌توانید پیدا کنید، سوهان زرند است که همان‌طور که از نامش پیداست در شهر زرند تهیه می‌شود اما می‌توانید نمونه‌هایی از آن‌ها را در کرمان هم پیدا کنید. این سوهان بسیار لطیف‌تر و نازک‌تر از سوهان قم است و از جوانه گندم در مواد تشکیل‌دهنده آن استفاده می‌شود.

•    برشتو
شاید نام برشتو قبلاً به گوشتان خورده باشد. این شیرینی معمولاً فرم لوزی شکل دارد و با ترکیب آرد سرخ‌شده در روغن، پودر هل، آرد نخودچی و شکر یا خرما تهیه می‌گردد.