جوکر؛ نمادسازی بی منطق هالیوودی برای به آشوب کشیدن جهان!

گروه فرهنگی_سید محسن عبدالهی: یکی از فیلمهایی که در سال 2019 میلادی به نمایش درآمد و سر و صدای زیادی هم به پا کرد، جوکر ساخته تاد فیلیپس بود. فیلمی بر اساس کامیک بوک های دی سی که به زمینه های به وجود آمدن این شخصیت می پردازد.

 

به گزارش بولتن نیوز، یکی از دلایل اقبال عمومی در جهان و مخصوصا برخی مناطق خاص به این فیلم، گل درشت ترین پیامی بود که توسط سازندگان فیلم به مخاطبین ارسال شد. پیامی که در آن سرمایه داران و نظام های سرمایه داری و حاکمان مورد حمله قرار گرفتند و جوکر را از یک شخصیت سیاه کامیک بوکی به یک فرد معترض اجتماعی که علیه نظم موجود قیام کرده است، به مخاطب نشان دادند.

اما آیا حقیقت پشت ساخته تاد فیلیپس نیز به همین سادگی است؟! اگر فردی از جریان اصلی فیلم سازی در هالیوود اطلاع داشته باشد، بدون شک آن قیام علیه سرمایه داری را نه به عنوان یک پیام واقعی بلکه به عنوان یک کلاه برداری بزرگ و هدفمند در نظر خواهد گرفت. اساس هالیوود بر روی سرمایه داری بنا شده است و با یک حساب ساده سوالی بزرگ برای هر ذهن پرسش گری پیش می آید که چگونه در دل نظام استودیویی هالیوود که بی شک از مهم ترین نمادهای نظام سرمایه داری غربی است، فیلمی ضد سرمایه داری بیرون می آید؟! یعنی کمپانی های دی سی فیلمز و برادران وارنرز که از کمپانی های یهودی و بسیار ثروتمند هالیوودی هستند، فیلمی را با این غلظت علیه خود تولید کرده اند؟! قطعا جواب این سوال خیر است.

 

اگر بپذیریم که غرب برای تسلط بر جهان برنامه دارد و در تلاش است تا نظم کشورهای گوناگون را به نفع خود برهم بزند، متوجه می شوید که ساخته و اکران شدن فیلمی همانند جوکر درست در زمانی که در کشورهای مختلفی که به صورتی خاص علیه سیاست های آن ها هستند، دچار هرج و مرج و مشکلات سیاسی و اجتماعی هستند، پخش می شود و شخصیت جوکر تبدیل می شود به نمادی برای معترضین و آغاز شورش در آن کشورها علیه حکومت.

 

 

در همین درگیری های عراق عکس هایی منتشر شد که فردی معترض با ظاهری همانند این شخصیت در بحبوبه اعتراضات ظاهر شده بود. در همین ایران خودمان هم که اغتشاشاتی بر پا شد، بعضا ماسک جوکر بر صورت برخی از معترضین رویت شد. و این مساله تنها به ایران و عراق و لبنان محدود نگشت و در آمریکای لاتین نیز بروز پیدا کرد.

 

همان طور که بالاتر گفته شد در سیستم فیلم سازی هالیوود اینگونه نیست که دی سی فیلمز به طور اتفاقی در سال 2019 تصمیم بگیرد فیلمی بسازد و اکران کند. اصولا کمپانی هایی همانند دی سی از چندین سال قبل برنامه های خود را مشخص می کنند. از آن جایی که این کمپانی ها تحت هدایت لابی های صهیونیستی اداره می شوند، برنامه ریزی خاصی که هدفش نظم نوین جهانی و اهداف صهیونیسم است، در بالاترین اولویت برای ایشان قرار می گیرد. به همین دلیل و پس از بررسی جریانات چند سال اخیر و شکست هایی که برای از بین بردن امنیت کشورها و سیستم های حاکم بر کشورهای مخالفشان داشتند، تصمیم گرفتند که از ابزار رسانه ای قدرتمندی که در دست دارند، به شکلی جدید استفاده کنند.

 

شکل جدید استفاده از صنعت سینما که توسط هالیوود مورد استفاده قرار گرفت، نمادسازی و آموزش شورش به مردم بود. اگر نمادهای جوکر را کنار بگذاریم، روش هایی که در اغتشاشان کشورهای مختلف در چند وفت اخیر مورد استفاده قرار می گیرند که در جوکر به نمایش درآمدند.

در واقع اگر بحث فنی فیلم را کنار بگذاریم که به عقیده من جز بازی فوق العاده واکین فینیکس و همچنین کارگردانی هوشمندانه تاد فیلیپس که فیلم را نجات داده اند، با فیلم خاصی طرف نیستیم و با فیلم نامه ای پر از اشکالات علت و معلولی مواجهیم که می توانست فیلم را نابود کند. نمی توان انکار کرد که سازندگان جوکر و سیاست گذاران دی سی فیلمز و لابی های صهیونیستی به هدف اصلی خود از ساخت جوکر رسیده اند و توانسته اند یک نمادسازی موفق داشته باشند.

اما اگر این مولفه مهم فیلم را کنار بگذاریم، با اثری رو به رو هستیم که هیچ علت مناسبی برای این شورش ها به ما ارائه نمی کند. در نگاهی ساده اینگونه به نظر می رسد که جوکر داستان به علت تبعیض اجتماعی و مشکلات اقتصادی علیه سرمایه داری و نمادهای آن دست به شورش زده است اما واقعیت این است که این چیزی است که سازندگان فیلم می خواهند به مخاطب غالب کنند.

 

 

تمام مشکلات آرتور فلک از سوی طبقه اجتماعی خودش برای او به وجود می آید. مادری که گذشته سیاهی داشته است، همکارانی که به او خیانت می کنند و کودکانی که کارش را خراب می کنند. کدام یک از این عوامل ربط به نظام سرمایه داری و تبعیض دارند؟! به گفته تاد فیلیپس از چند فیلم بزرگ تاریخ سینما در ساخت جوکر الهام گرفته شده است که بیشتر به نظر می رسد تاثیر راننده تاکسی و سلطان کمدی مارتین اسکورسیزی در فیلم نمود داشته باشد.

 

اگر به لحاظ منطق روایی و تغییرات شخصیتی که باعث شورش شخصیت های اصلی دو فیلم راننده تاکسی و جوکر می شود، داشته باشیم، متوجه خواهیم شد که اساسا در جوکر تنها آن بحث رسانه ای و خط تخریبی اهمیت داشته است و نویسندگان آنچنان هم در پی این نبودند که اثری با یک فیلم نامه پر قدرت را خلق کنند. در راننده تاکسی تراویس بیکل با نقش آفرینی بی نظیر رابرت دنیرو یک کهنه سرباز بازگشته از جنگ است که جامعه آمریکا را در حال فروپاشی اخلاقی می داند و از مشاهده سقوط اخلاقی کشوری که بابتش جنگیده، به خشم آمده است. در چنین شرایطی شما می توانید با فردی که از شرایط موجود به خشم آمده همذات پنداری کنید اما آیا در جوکر این امکان وجود دارد؟!

اینگونه به ما القا می شود که شرایط جوکر و تغییرات شخصیتی او به علت ظلم حاکمین و سرمایه داران است اما آیا واقعیت داستان نیز اینگونه است؟! ضعف منطق فیلم در همین جاست که آرتور فلک نه یک فرد سالم بلکه انسانی است که از کودکی آسیب دیده است و طبقه ای که به آن تعلق دارد موجب شرایطی شده اند که او امروز دارد. به همین دلیل قبل تر هم گفتم که ما اینجا با یک معترض به وضع موجود واقعی همچون تراویس بیکل طرف نیستیم بلکه با یک انسان آسیب دیده روانی طرفیم که از سر حادثه در یک موقعیت خاص قرار می گیرد و از آن موقعیت به علت همان مشکلات روانی لذت می برد.

البته که هنر تاد فیلیپس به عنوان کارگردان و واکین فینیکس در ارائه تاثیرگذار این شخصیت روانی را نباید نادیده گرفت. زیرا اگر همین شخصیت روانی به همان ضعف مفرط منطقی در داستان، توسط کارگردان نجات داده نمی شد، با یک پارودی طرف می شدیم نه یک فیلم موفق و تاثیرگذار در سطح جهانی. نکته آخر اینکه اگر هالیوود می تواند با جوکر یک نماد برای معترضان و اغتشاش گران خلق کند و راه های شورش را به آنان بیاموزد، علتش درک درست از رسانه و جامعه هدفی است که در نظر دارد.

 

در زمانی که همچنان عده ای در ایران فکر می کنند سینما سرگرمی است و فیلم های ابرقهرمانی و علمی تخیلی مهم ترین نمودهای صنعت سرگرمی سازی هالیوود هستند، امادر آنسوی دنیا سینما در نظر سیاست گذاران فرهنگی غربی و هالیوود یک ابزار مهم است که از طریق آن می توانند فرهنگ و ایدئولوژی خود را به جهان دیکته کنند و اتفاقا فیلم های ابر قهرمانی و علمی تخیلی مهم ترین ژانر در این زمینه هستند.