چگونه باید یک سازمان ملی را نقد کنیم؟

گروه اجتماعی: علی علیزاده تحلیلگر مسائل سیاسی در صفحه شخصی خود در اینستاگرامش نوشت: دو هفته پیش عکسی از رییس هلال احمر، فضای مجازی را منفجر کرد. اینبار اصلاح طلبان -احتمالا به خاطر نزدیکی هلال احمر و دولت- ساکت بودند و اصولگرایان و عدالتخواهان خط مقدم نقد بودند. با اینکه حرف منتقدین را حق و کلیت نقدشان را وارد می‌دانستم مقابل این نقدها که هر لحظه سنگین‌تر میشدند ایستادم. چرا؟

به گزارش بولتن نیوز، من از مسیر اجتماعی دیگری سفر کرده‌ام و در این مسیر محله ها و شهرها و قبیله‌های عقیدتی فراوان و متفاوتی دیده‌ام. قبیله‌ای دیده‌ام که به مردمش این دروغ تلقین شده بود که «هلال احمر» همه پولهای ایرانیان را به فلسطین و لبنان می‌برد. و محله‌ دیگری که مردمش باور داشتند هلال احمر چادرهایی را که غربیها برای زلزله بم فرستادند در بازار آزاد فروخته؛ و گروهی که میگفتند «همه» کامیونهای هلال احمر در راه توسط راهزنان دزدیده میشود. شبهه‌هایی که رد کردنشان شاید بیشتر از چند جمله کار نمیبرد اما مثل گل و لای بعداز سیل سفت و محکم شده بود.

هر اشتباه کوچک این سازمان ده برابر و صد برابر شده بود. و البته راه حل اصلی رسانه رسمی و خود هلال احمر هم تمام این سالها این بوده که از شبهات عبور و سرمان را در برف کنیم و امیدوارم باشیم که فراموش شوند. و این شبهه‌ها فراموش نشد و لایه لایه در ذهن ها رسوب کرد و سطح اعتماد عمومی را پایین آورد. تا جایی که در زلزله کرمانشاه دیدیم این بی‌اعتمادی باعث میدان-داری نمایشی سلبریتی‌ها و کاسبان رنج و توریستهای فاجعه و تمرکز زدایی از امدادرسانی و موازی-کاری از طرف دیگر شد.

هلال احمر اصلی‌ترین نهاد امدادرسانی ملی ماست. وقتی بخشی از جامعه گمان کند این نهاد ناکارآمد است نمی‌گوید باشد ایراد ندارد، چشم به راه نهادهای دیگر می‌مانم یا منتظر نیکوکاران و شومن‌ها و بازیگران میشوم تا کمکم کنند. خیر. کسی که در تهران و بیرجند و رشت هم زلزله کرمانشاه و سیل لرستان را بواسطه روایت دشمن دنبال کند به تدریج این احساس در ذهنش قوت میگیرد که جانش تامین ندارد و اگر فردا در شهر او هم اتفاقی بیفتد کسی نیست او را در مقابل فاجعه حفظ کند. جامعه احساس اعتماد عمومی‌ اش را از دست میدهد. هم به آن نهاد کمک رسانی و هم به دولت و هم به کلیت حکومت و هم به کلیت زیست خودش.

هلال احمر ایراد دارد؟ ضعف دارد؟ مال ماست. داشته ماست. چهل سال با آن تاریخ و تجربه داریم. می‌توانیم نقدش کنیم. ایرادش را برطرف کنیم. اصلاحش کنیم. اما برای کندن یک شاخه بیمار، درخت را از ریشه در نمی‌آورند. آن هم وقتی تندبادهای غربی هرروز نزدیک‌تر میشوند.

من از مسیر سیاسی و فکری دیگری سفر کرده ام. دیده‌ام که جامعه ما همین چند میلیون حزب اللهی آتشی نیست که هزار نقد هم بکنند باز پای امنیت ملی می‌ایستند. دیده‌ام که جامعه ما این چند میلیون اصلاح طلب آتشی نیست که هزار ناامیدی داشته باشند باز پای صندوقها می‌روند. جامعه ما متکثر است و برای گذار از یکی دو سال سخت روبرو ما مجبوریم به مسائل «چند وجهی» و از بالا نگاه کنیم.

حالا دیشب برنامه اختیاریه شبکه پنج رییس هلال احمر را درباره آن عکس به چالش کشیده. و رییس هلال احمر اشتباهش را پذیرفته و ایستاده و رسما از مردم گلستان عذر خواسته. اگر از من دو سال پیش می‌پرسیدید میگفتم کافی نیست. همین‌که او چنان کاری را در وهله اول کرده نشان میدهد او عمیقا مردمی نیست. اما امروز با ذهنی عملگرایانه‌تر می‌گویم این نقطه شروع بسیار خوبی است. این می‌تواند قدمی به سمت نهادینه شدن فرهنگ عذرخواهی و مسئولیت پذیری باشد.