بحران های جهان اسلام، نیاز به اتحاد را بیشتر کرده است
به گزارش بولتن نیوز، حجت الاسلام و المسلمین روحانی در سخنرانی خود در اجلاس سران سازمان همکاری اسلامی بر لزوم اتحاد مسلمانان و پرهیز از افراط تاکید کرد.
متن سخنرانی رئیس جمهور به این شرح است: در آغاز مایلم از میهمان‌نوازی گرم دولت و ملّت قزاقستان قدردانی، و از جناب آقای نظربایف رئیس جمهور محترم قزاقستان ، بخاطر طرح این ایده و سازماندهی این اجلاس، تشکر نمایم.
آقای رئیس!
جهان اسلام بخشی مهم و مؤثر، در منظومة جهانی است. و توانمندی، پیشرفت و ثبات آن، مایة توانمندی، پیشرفت و ثبات جهان است.همكاري در حوزه علم و فناوري هم از آن حيث كه نقش پيشران در توسعه بخش‌هاي مختلف اقتصادي را دارد، براي رشد و همگرائي كشورهاي اسلامي تعيين كننده است و هم از آن جهت كه با جوانان و دانشگاه‌ها سر و كار دارد و با ايجاد فضاي اميد و سازندگي و اشتغال‌زائي، ريشه‌هاي گرايش به افراط و تروريسم را مي‌خشكاند، از اهميت سياسي و اجتماعي راهبردي برخوردار است.
هم‌انديشي سران كشورهاي اسلامي در اين موضوع و در اين مقطع زماني، به دوجهت اهميت ويژه دارد: نخست آنكه به سبب تحول عظيمي كه عصر ارتباطات، در دسترسي‌هاي علمي و همكاري‌هاي فناورانه بدون محدوديت‌هاي مرزي فراهم آورده و هم انقلاب چهارم صنعتي كه انقلاب فناوري و دگرگوني بنيادين در رابطه نوين انسان و هوش مصنوعي و مناسبات انسان‌ها در ساختارهاي جديد اجتماعي است، اهمیت ویژه ایدارد.
دیروزِ جهان اسلام، دوران شکوفایی علمی، فرهنگی و تمدنی بود، آیا نمی‌شود که امروز آن نیز به سوی نوآوری، خلاقیت و رشد برود و در کنار عقلانیت و اخلاق، جهانی عاری از خشونت و افراطی‌گری را خلق کند؟
گرچه متاسفانه امروز بحران های متعددی جهان اسلام را به چالش کشیده است؛ ادامه جنایات صهیونیست ها علیه مردم فلسطین، جنایات افراطیون در میانمار علیه مسلمانان روهینگا، فجایع انسانی گروه های افراطی در سوریه و عراق، تداوم اقدامات نظامی علیه مردم یمن نیاز به همبستگی و اتحاد امت اسلامی را از هر زمان دیگر بیشتر کرده است.
خانم‌ها، آقایان!
من افتخار نمايندگي ملّتي را دارم كه در دو دوره تمدني پيش از اسلام، و پس از اسلام از پرچمداران علم و فرهنگ در تاريخ بشري بوده است. روح ايراني با ايجاد محيط سياسي و اجتماعي مبتني بر اخلاق و حقوق انساني، زمينه جذب دانشوران و تاجران و معماران از سراسر جهان را فراهم آورد.
باطلوع خورشيد اسلام نیز، جامعه ايراني به استقبال پيام آسماني آزادي و عدالت شتافت و جهشي نو را آغاز کرد. در اين دوره پرشكوه، ايرانيان در كنار ديگر مسلمانان، نه فقط از سرچشمه معرفتي وحي بهره گرفتند، بلكه به تشويق آموزه‌هاي ديني، هم به تدبّر و تعقّل پرداختند، و هم از تجارب گوناگون بشري آموختند.
مسلمانان با درس آموزي از قرآن کریم و آموزه‌هاي پیامبر اسلام از آغاز شکل گیری تمدن اسلامی، به فراگیری علوم مختلف از سراسر جهان روی آوردند. آنچه در اين دوره پیشرفتهای مادی را برای آنان فراهم کرد در واقع همان روحیۀ تساهل و رواداری منبعث از تعلیم صریح دین بود که جایگزین تعصبات گذشته شد.
آزادی و آسایش پیروان دیگر ادیان در جامعۀ اسلامی نه تنها مناظرات دینی و اعتقادی را در قلمرو اسلام ممکن ساخت بلکه موجبات تعامل و مشارکت پیروان سایر ادیان با مسلمانان در تـوسعه و بسط تمدن اسلامی و تـرجمه و انتقال دانشهای تمدنهای دیگر گردید.
تمدن اسلامی با اين رويكرد و روحيه بود كه سرآمد روزگار خود شد.
واقعيت تلخ آن است كه اين دوره شكوفائي و پيشرفت، تداوم نيافت و جامعه اسلامي در چند قرن اخير از حركت و زايندگي باز ايستاد و در مواجهه با فرهنگ غربي در مسابقه علم و فناوري عقب ماند. تمدن اسلامی از وقتی به رکود و انحطاط دچار شد که در دل آن، تعصبات قومی و محلی پدید آمد و وحدت و تسامحی که در آن بود از بین رفت.
دو عامل دیگر نیز، این حرکت رشد و پیشرفت تمدن نوین اسلامی را کُند و گاه متوقف کرد. یکی قرین شدن رشد علمی و فناوری در غرب با اقدامات سیطره‌جویانة سیاسی و فرهنگی حاکمان غربی، و دیگر ضعف حاکمان در كشورهاي اسلامی و خودباختگي برخي از نخبگان در سرزمين‌هاي اسلامي.
امروز، بار ديگر امّت اسلامي در مواجهه با مرحله نويني از جهش در تمدّن بشري و در آستانه تحولات عظيم اقتصاد دانش بنيان، با يك انتخاب تاريخي روبرو است. انتخاب ميان "رويكرد فعّال و اصيل و مشاركت‌جويانه"، با حفظ اصالتهاي فرهنگي در تعاملي سازنده با تجارب و دستاوردهاي ديگران و یا رويكرد منفعلانه ای كه در طرف افراط به انزوا، و در طرف تفريط، به خود باختگي منتهی می‌شود.
آقاي رئيس
جمهوري اسلامي در ده سال اخیر، شاهد دستاوردهاي مهمي در حوزه علم، فناوری و نوآوری بوده و رتبه جهانی ايران در توليد مقالات علمي از 34 به 16 ارتقا يافته است. 2400 دانشگاه در ايران تعداد افراد مشغول تحصیلات دانشگاهی را از 2 میلیون و 400 هزارنفر به 4 میلیون و 800 هزار نفر رسانده است و ایران را درمیان 5 کشور دارای بیشترین دانش‌آموخته مهندسی قرار داده است.
مشارکت ایران در توسعه فناوری‌های جدید مانند بیو، نانو، علوم شناختی، هوافضا و سلول‌های بنیادی به طور شایان توجهی افزایش یافته است. سياست فعال دولت در حمايت از شركت‌هاي دانش‌بنيان به تكوين و رشد هزاران شركت در حوزه فناوري‌هاي جديد انجاميده و صادرات محصولات با فناوری متوسط و بالا از 1/5 میلیارد دلار به 11/1 میلیارد دلار جهش پيدا كرده است.
با چنین ظرفیت‌هایی است که به نام جمهوري اسلامي ایران می‌گویم ما برای صلح، برای همزیستی، برای همکاری هرچه بیشتر با شما دولت‌های دوست و برادر به این اجلاس آمده‌ایم.
آقاي رئيس !
ورود قدرتمندانه كشورهاي اسلامي به فضاي رقابت و مشاركت در عرصه دانش و فناوري‌هاي نوين و نقش آفريني سازنده در شكل‌گيري آينده مناسبات ثروت و قدرت جامعه جهاني، نيازمند سياستگزاري و اولويت‌بندي در سطح ملّي و فراملّي است. اولويت‌هاي دوازده‌گانه‌اي كه در سند برنامه 2026 در اين اجلاس فراهم شده، نكات مهمي را مورد توجه قرار داده که در اين ميان توجه به "عامل انساني و سرمايه اجتماعي" نقش محوري دارد. مردم، مهمترين سرمايه آنها هستند. آنها بايد ببينند كه دستاورد سرمايه‌گذاري ما در علم و فناوري، به بهره‌مندي آنها و ريشه كني فقر و بهبود وضع سلامت و رفاه آنان مي‌انجامد.
خانم‌ها، آقايان!
بیائیم به دور از تفرقه‌افکنی‌های دشمنان اسلام و قدرت‌های جنگ‌طلب که نفع خود را در دوری ما از همدیگر می‌بینند، عرصه‌هایی نو برای نوسازی هرچه بیشتر کشورها باز کنیم. فضا‌های مشترک سیاسی، اقتصادی و فرهنگی را در جهان اسلام تا آنجا که می‌توانیم توسعة دهیم.
در واقع اگر بخواهیم رمز اعتلای علمی جهان اسلام در گذشته و آینده را در یک کلمه خلاصه کنیم باید از اعتدال اسلامی با سه مولفه تعامل، تسامح و تعاون سخن بگوییم. تعامل علمی با همه جهان و پرهیز انزوا، تسامح در مباحثات علمی و دوری از تعصب و تعاون علمی و پرهیز از تک روی.
يقيين داشته باشيم كه هر گام ما برای همگرایی و همسویی، بي شك یاری خداوند را هم در پي‌خواهد داشت كه نويدمان داده است:
إن تنصروالله ینصرکم و یثبّت اقدامکم.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
