تغییر ترکیب سپرده‌های بانکی / بانک‌ها از بخشنامه پرداخت 15 درصدی سود تبعیت می‌کنند؟

گروه اقتصادی: در پی ابلاغ مصوبه جدید بانک مرکزی مبنی بر رعایت نرخ سود بانکی از سوی سیستم بانکی، برخی بانک‌ها با ارسال پیامکی برای مشتریان خود خواستار مراجعه آن‌ها به شعب برای تعیین تکلیف شدند.

به گزارش بولتن نیوز، به نظر می‌رسد این پیامک‌ها با هدف تبدیل سپرده‌های کوتاه‌مدت به بلندمدت، برای مشتریان ارسال‌شده است. فاصله اندک سود سپرده‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت سبب شده بود گرایش به باز کردن تسهیلات کوتاه‌مدت از بلندمدت پیشی گیرد اما درصورتی‌که بانک مرکزی مصر به اجرای این مصوبه باشد، ترکیب سپرده‌های بانکی تغییر کرده و مشتریان به سپرده‌های بلندمدت تمایل نشان می‌دهند.

روز سه‌شنبه بانک مرکزی اعلام کرد نرخ سود سپرده‌های بانکی برای قراردادهای یک‌ساله باید حداکثر 15 درصد و نرخ سود بانکی برای سپرده‌های کوتاه‌مدت حداکثر 10 درصد باشد. مقامات این بانک تأکید کرده‌اند مصوبه مذکور لازم الاجراست و تخلف از نرخ مصوب برای بانک‌های جریمه‌ای سنگین به همراه خواهد داشت. نرخ سود بانکی به تازگی در سقف‌های اعلامی تعیین نشده است. پیش‌تر شورای پول و اعتبار نرخ‌های مذکور را مصوب و به شبکه بانکی ابلاغ کرد اما بانک‌های به رغم توافق اولیه، از نرخ‌های ابلاغی تبعیت نکردند.

بانک مرکزی با استناد به اینکه نرخ تورم کنترل شده و نرخ واقعی سود در شرایط کنونی بسیار بالاتر از نرخ تورم است، خواستار کنترل نرخ سود بانکی شده است.

معاون اقتصادی بانک مرکزی با اشاره به این نکته که بالا بودن نرخ سود زمینه را برای کاهش کارمزد تسهیلات فراهم نمی‌کند، تأکید کرده است این وضعیت هزینه تأمین مالی بنگاه‌های مولد اقتصادی را بالا می‌برد.

بانک‌ها در سال‌های اخیر با دشواری‌های فراوانی روبرو شده‌اند. اقتصاد ایران از پس اجرایی شدن برجام، بانک‌ها را مهمترین مشکل اساسی پیش روی خود دیده است ازاین‌رو تلاش برای ساماندهی به وضعیت بانک‌ها در دستور کار قرار گرفته است.

نظارت بر مؤسسات مالی و اعتباری غیرمجاز و همچنین تعیین تکلیف مطالبات معوق بانک‌ها از جمله اقداماتی است که در این سال‌ها در دستور کار قرار گرفته است. حالا به گفته پیمان قربانی، معاون اقتصادی بانک مرکزی، مؤسسات مالی و اعتباری غیرمجاز آخرین نفس‌ها را در اقتصاد می‌کشند و به‌زودی تا یکی دو ماه دیگر بساط غیرمجازی‌ها برای همیشه از سفره اقتصاد ایران جمع‌آوری می‌شود.

وی حضور این مؤسسات را یکی از دلایل بالا ماندن نرخ سود بانکی عنوان و تأکید کرده است در شرایط کنونی، با تعیین تکلیف این مؤسسات راه برای کاهش نرخ سود باز شده است.

در سال‌های اخیر بانک‌ها به مکانی برای انباشت سرمایه‌های سرگردان تبدیل‌شده‌اند اما به نظر می‌رسد این وضعیت نتوانسته است زمینه‌ساز تدوین برنامه یا مناسب برای جهت‌دهی به سود سپرده‌های بانکی شود. به‌عبارت‌دیگر بالا بودن سود بانکی سبب می‌شود بسیاری از فعالیت‌های مولد نتوانند از تسهیلات گران‌قیمت بانکی برای تجهیز مالی خود بهبه ببرند. اقتصاد ایران اقتصادی بانک محور است و بازار سرمایه سهم اندکی در تأمین مالی اقتصاد ایران داراست.