شرکت‌های نوپا و پرسروصدای این روزها

گروه IT: مدرن شدن جوامع، دسترسی آسان به اینترنت، صرفه‌جویی در وقت و هزاران بهانه باعث رونق گرفتن کارهای نوظهور شده است اما برای تبدیل استارت‌آپ باید دانست که توسعه یک ایده و راه‌اندازی یک استارت‌آپ پیش از داشتن ایده و ابزار، نیازمند خودباوری است. در صورتی که شما نیز ایده‌ای دارید، می‌توانید با سنجش تمام جوانب، استارت‌آپ خود را راه‌اندازی کرده و به‌عنوان یک کارآفرین شناخته شوید

در تعاریف بین‌المللی استارت‌آپ را به مجموعه‌ای تعمیم می‌دهند که درآمدی کمتر از ۲۰میلیون دلار داشته و تعداد کارکنان آن نیز کمتر از ۸۰ نفر باشد.

کشور ما باتوجه جوان بودن نیروهای کار و گرایش شهروندان به استفاده از اینترنت باعث شد از دنیا عقب نمانیم و به سوی راه‌اندازی کسب‌وکارهای نوپا گسیل شویم. از این‌رو شاهد ظهور استارت‌آپ‌های متعددی هستیم. جذابیت این کار تا حدی بالاست که برخی از کمپانی‌ها در صورت مقبول بودن طرح و آنچه استارت‌آپ در پی رسیدن به آن است، درصدد حمایت از این کسب‌وکار برمی‌‌آیند. با یک گشت و‌گذار ساده در اینترنت می‌توان نمونه‌های موفق استارت‌آپ‌های داخلی را نیز مشاهده کرد.

استارت‌آپ‌ها فرشتگان سرمایه‌اند

در جهان از استارت‌آپ‌ها تحت عنوان فرشتگان سرمایه یاد می‌کنند. هاروارد در یکی از گزارش‌های اخیر خود نوشت: احتمال موفقیت و زنده ماندن شرکت‌هایی که از سوی فرشتگان سرمایه‌گذار به فعالیت می‌رسند در بازار بیشتر از شرکت‌های مستقل است. به این دلیل برای ریسک بالای سرمایه‌گذاری کمتر از ۱۰درصد ایده‌ها در این مدل از سرمایه‌گذاری مشمول دریافت حمایت می‌شود. افرادی که تصمیم به مشارکت مالی در این‌گونه طرح‌ها دارند، در صورتی این مشارکت را قبول می‌کنند که پول و سرمایه‌ای که آنها در این کار گذاشتند در کمتر از ۵ سال به چند برابر تبدیل شود.

هی لو در گزارشی مطرح کرد: فرشتگان سرمایه‌گذار اغلب از استارت‌آپ‌هایی در حوزه اینترنت (4/37درصد)، سلامت و بهداشت (5/23درصد)، موبایل و تلفن (4/10درصد)، انرژی و برق (3/4درصد)، الکترونیک (3/4درصد)، محصولات مصرفی (5/3درصد) و بقیه صنایع (5/16درصد) حمایت می‌کنند.

حمایت دولتی از استارت‌آپ‌ها

در حال حاضر، این روش سرمایه‌گذاری در ایران نیز شناخته‌شده و استارت‌آپ‌های مختلفی وارد بازار شدند. در همین‌باره افشین کلاهی، رییس مجمع تشکل‌های دانش‌بنیان اتاق ایران می‌گوید: استارت‌آپ‌ها در ایران حمایت‌های دولتی خوبی دارند. تسهیلات و وام‌های مختلفی داده می‌شود ولی شرایط، ساده‌ نیست زیرا بروکراسی خاص خود را دارد.

او ادامه می‌دهد: شرکت‌های استارت‌آپ ایرانی امکان پیشرفت در کشور را دارند. معمولا در خارج از کشور بیشتر شرکت‌های VC سرمایه‌گذاری می‌کنند. صاحبان شرکت‌های بزرگ در این طرح‌ها مشارکت کرده و سرمایه‌گذاری می‌کنند. از این طریق استارت‌آپ‌ها کسب‌وکار را می‌آموزند. به‌هرحال استارت‌آپ‌ها ریسک بالایی داشته و امکان موفق نشدن آنها بالاست. شرکت‌های بزرگ، چندین شرکت کوچک را تحت پوشش قرار می‌دهند. هم کسب‌وکار را به آنها یاد می‌دهند و هم بازار را برای آنها فراهم می‌کنند. در خارج از کشور این استارت‌آپ‌های تحت پوشش اگر تعدادی مشکل پیدا کنند، هیچ مشکلی برای صاحب ایده پیش نمی‌آید؛ اما شرکت‌های دیگر موفق خواهند شد و شرکت نیز سود خود را می‌کند.

کلاهی ادامه داد: در ایران شرکت‌های بزرگ مهارت لازم برای سرمایه‌گذاری را ندارند‌ به همین علت در کشور بخش خصوصی قوی نداریم و اگر حمایت‌ها و VC‌هایی انجام می‌شود، بازهم از نوع دولتی است. این مشکل نیز به قدرت اندک بخش خصوصی برمی‌گردد. تسهیلات و وام‌ها دولتی است. پس همه مسائل به خود صاحب ایده بازمی‌گردد. اگر در اجرا و سودآوری طرح خود موفق نشود تبدیل به یک نخبه بدهکار می‌شود و دیگر کسی به او کمک نمی‌کند چون تسهیلات گرفته و نتیجه نگرفته است.

دورهمی استارت‌آپی‌ها در سال ۹۵

در سالی که گذشت همایش و برنامه‌های متعددی در حوزه استارت‌آپ با عناوین مختلف برگزار شد.

ازجمله برنامه‌های که در این حوزه در سال۹۵ برگزار شده بود، مجموعه رویدادهای هم‌آفرینی بود. نخستین دوره آن در مرداد 95، در حوزه رویدادهای کارآفرینی همراه اول، با رویکرد رویدادهای متداول در این حوزه و انتخاب کسب‌وکارهای نوپا برگزار شد. در این رویداد دغدغه‌های فضای کارآفرینی، ایجاد زیرساخت‌های مناسب و برنامه‌های راهبردی جهت تمرکز بر رشد کارآفرینی در حوزه ICT، تشریح شد. موضوعات رویداد هم‌آفرینی در حوزه ICT و صرفا شامل سلامت همراه، آموزش همراه، انرژی و محیط‌زیست، بازی‌های رایانه‌ای و تجارت الکترونیک بود. این رویداد دور دومی هم داشت و در بهمن ۹۵ در پژوهشکده ثامن مشهد مقدس برگزار شد. دومین رویداد از مجموعه رویدادهای هم‌آفرینی همراه اول با موضوع «خدمات مبتنی بر موبایل در حوزه گردشگری»، بهمن‌ماه سال‌جاری در مشهد مقدس، برگزار شد. موضوعات این رویداد که با مشارکت پژوهشکده نوین شهر معنوی ثامن است، در حوزه ICT و صرفا شامل خدمات مبتنی بر موبایل در حوزه «گردشگری با رویکرد مشهد۲۰۱۷»، «تجارت الکترونیک» و «بازی‌های رایانه‌ای» بود. ارزیابی اولیه تیم‌ها توسط کمیته تخصصی انجام و تیم‌های برگزیده جهت شرکت در رویداد انتخاب شدند. جایزه تیم اول ۱۰میلیون تومان، تیم دوم ۵میلیون تومان و تیم سوم ۳میلیون تومان اعلام شده است که در روز اختتامیه به سه طرح برتر اهدا شد.

یلدای استارت‌آپی

یکی از همایش‌های که با استقبال زیاد روبه‌رو شد همایش یلدای کارآفرینان استارت‌آپی در آخرین روز پاییز ۱۳۹۵ در مرکز همایش‌های کتابخانه ملی ایران بود که با حضور و استقبال گسترده کارآفرینان، فعالان استارت‌آپی‌، اهالی رسانه و علاقه‌مندان به اکوسیستم کارآفرینی ایران برگزار شد.

این همایش در سه پنل اول (کارآفرینان)، پنل دوم (شتاب‌دهنده‌ها)، پنل سوم (صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه) برگزار شد.

در پنل اول این همایش با عنوان «کارآفرینان‌، قهرمانان ملی» کارآفرینان استارت‌آپی با بیان تجربیات خود که شنیدن آنها برای بخش قابل‌توجهی از مهمانان که جوانان فعال در حوزه استارت‌آپی تشکیل می‌دادند، حس خوبی ایجاد کرد.

شهرام شاهکار، مدیرعامل و کارآفرین حوزه استارت‌آپ، با اشاره به ایده‌هایی که پس از اجرا تبدیل به کسب‌و‌کار نوپا می‌شوند، بر لزوم توسعه ایده و داشتن منابع مالی در گسترش کسب‌و‌کار تاکید کرد و گفت: «گسترش کسب‌و‌کار منجر به خلق ارزش‌افزوده و اشتغالزایی می‌شود.» وی کسب تجربه را یکی از مهم‌ترین مواردی دانست که سبب می‌شود کسب‌و‌کار‌ها از اشتباهات قبلی خود درس بگیرند و رشد کنند و گفت: «‌در حوزه استارت‌آپ‌ها نباید یک اشتباه را دوبار تکرار کرد ولی می‌توان اشتباهات جدیدی مرتکب شد.»

سعید محمدی مهم‌ترین شاخص‌‌های لازم برای ورود به این اکوسیستم را انگیزه بالا برای خروج از فضای امن شغلی، توانایی تشخیص نیاز بازار مبتنی بر تعیین پرسونا و رفتار خرید کاربر، توانایی تیم سازی و توانایی رهبری و مدیریت افراد با استعدادها و فرهنگ‌های رفتاری مختلف، توانایی تشخیص فرصت‌ها و مشکلات و توانایی حل مسئله در زمینه‌های سیاسی، بازاریابی، فرهنگی و نیروی انسانی دانست. وی همچنین افزود که کسب‌وکار باید از همه عناصر استفاه کند تا بقا داشته باشد و رشد کند؛ امروز بقای کسب‌وکار نیازمند بهره‌گیری از ظرفیت فناوری است که برای افزایش بهره‌وری و خدمت‌رسانی به مشتریان حائز اهمیت است. بهره‌وری نیز یکی از الزامات کلیدی کارآفرینی است و به واسطه آن، کسب‌وکار می‌تواند ارزش‌آفرینی کند.

نازنین دانشور نیز برای کارآفرینی بر قرارگیری در مسیر یادگیری، ریسک‌پذیر بالا و پشتکار داشتن مداوم تایید داشت. مدیرعامل تخفیفان در ارتباط با این پرسش که زن بودن چقدر روی فعالیت اش تاثیر گذاشته است، عنوان کرد: اینکه یاد بگیریم با محدودیت‌ها کنار بیاییم، خود ایجاد فرصتی تازه برای حضور زنان در استارت‌آپ‌هاست. وی عنوان کرد، توانایی زنان اثبات نشده است و این مسیر را بیش از پیش دشوارتر می‌کند. ما زنان خود چارچوب‌های فکری خودمان را تعیین می‌کنیم و باید تمام این محدودیت‌ها را باور به خود حل کنیم.

در پنل دوم این رویداد که پنل شتاب‌دهنده‌ها بود محسن ملایری مدیرعامل شتاب‌دهنده آواتک گفت: بازار فعلی پر است از ایده‌های تکراری اما چیزی که کسب‌وکارها را از هم متمایز می‌کند تیم‌ها هستند. شتاب‌دهنده‌ها ماموریت دارند تا ایده‌ها را پیدا کنند و بعد به آنها سر و شکل و هویت بدهند و از آنها تیمی بسازند برای بازار رقابت. احمدرضا مسرور، مدیرعامل شتاب‌دهنده دیموند در پاسخ به سوالی مبنی بر سرقت ایده‌ها از سوی شتاب‌دهنده‌ها گفت: برخی از صاحبان ایده از شتاب‌دهنده‌ها می‌ترسند که مبادا ایده‌شان توسط شتاب‌دهنده به سرقت برود دلیل ترس تیم‌های استارت‌آپی از شتاب‌دهنده‌ها عدم آگاهی و شناخت از نوع فعالیت شتاب‌دهنده است؛ لذا باید این فضا را از طریق شفاف‌سازی صفر تا صد مسیر و دادن قدرت انتخاب به آنها تغییر دهیم.

شهاب جوانمردی، مدیرعامل شرکت فناپ در پنل سوم این رویداد گفت: امید به گسترش بازار فناوری باعث شده همه گمان کنند که این بازار در دنیا و غرب جدی و بزرگ است. به‌زودی در ایران قسمت عمده‌ای از بازار را استارت‌آپ‌ها به خود اختصاص می‌دهد. سرمایه‌گذاری در حوزه استارت‌آپ‌ها، عددی زیر ۱۰۰میلیارد تومان است. وی گفت: الان سرمایه‌گذاران سنتی یا اصلا در این فضا نیستند یا خیلی اندک سرمایه وارد کردند چون به‌دلیل عدم شناخت، گمان می‌کنند این حوزه ریسک‌پذیر و خطرناک است. جوانمردی درباره تقابل جامعه استارت‌آپی و سرمایه‌گذاران سنتی گفت: جامعه استارت‌آپی باید دست سرمایه‌گذار سنتی را بگیرد و وارد این حوزه کند. بنیان‌گذاران و سیاستمداران باید اطمینان خاطر را برای سرمایه‌گذار سنتی فراهم کنند تا نگران تهدید و مشکلات اقتصادی و سیاسی نباشند. ما در یک اقتصاد آزاد شاهد هستیم که سرمایه به‌دنبال بهترین فرصت‌ها می‌گردد و جذب آن می‌شود.

حمایت از ایده‌های سبز استارت‌آپ‌ها

یکی دیگر از این رویدادها، استارت‌آپ ویکند (کسب‌وکار سبز) بود که به میزبانی سازمان حفاظت محیط‌زیست و با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری در ۱۷ و ۱۹ آذر۹۵ در دانشگاه آزاد تهران شمال با هدف ایجاد رابطه موثر و مستمر میان اقتصاد و محیط‌زیست برگزار شد.

صدرالدین علیپور، مدیرکل دفتر پژوهش و توسعه فناوری سازمان حفاظت محیط‌زیست ضمن اشاره به کشورهایی که همزمان با رشد اقتصادی‌ موفق به حفظ محیط‌زیست خود شده‌اند، اظهار کرد: این در حالی است که در ایران همچنان شاهد نگاهی هستیم که محیط‌زیست را عامل بازدارنده اقتصاد و در تقابل با آن می‌داند.

مدیرکل دفتر پژوهش و توسعه فناوری سازمان حفاظت محیط‌زیست با تاکید بر اینکه استارت‌آپ‌ها به‌عنوان حرکت و جریانی در راستای بهره‌گیری از خلاقیت و نوآوری برای ایجاد کسب‌وکار و روند اقتصادی با پشتوانه مالی و معنوی دستگاه‌های مرتبط هستند، تصریح کرد: البته استارت‌آپ در ایران دارای پشتوانه و سابقه زیادی نیست و تاکنون هم تنها حدود ۷۰ الی ۸۰ استارت‌آپ در ایران برگزار شده است.

امید توکلی، رییس مرکز فناوری‌های راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری گفت: این معاونت از ایده‌های سبز ارائه شده در استارت‌آپ سبز حمایت می‌کند.

توکلی افزود: زمانی که ایده‌ای در استارت‌آپ برتر می‌شود امکان حمایت از آن به دو شیوه ممکن است؛ در یک حالت ممکن است ایده‌پرداز درخواست ایجاد و ثبت شرکت دانش‌بنیان را ارائه دهد و در حالت دوم اینکه بخواهد شرح یا ایده‌اش زیر نظر یک شرکت تجاری‌سازی شود که معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری در هر دو حالت از ایده‌پرداز حمایت می‌کند.

توکلی اظهار کرد: در حالت اول به متقاضی در روند ثبت شرکت و ارائه تسهیلات کمک می‌کنیم و در حالت دوم هم شرکت‌های مرتبط را شناسایی و طرح را به آنها معرفی می‌کنیم.

وی گفت: تاکنون بیش از ۵۰ استارت‌آپ برگزار شد که بیشتر آنها در زمینه فناوری اطلاعات بود و معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری از آنها حمایت کرد.

رییس مرکز فناوری‌های راهبردی معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری افزود:با توجه به چالش‌های محیط‌زیستی در کشور و دغدغه سازمان حفاظت محیط‌زیست در راستای حفظ طبیعت، اقدام به برگزاری استارت‌آپ سبز کرده است تا ایده‌های مطرح شده منجر به کاهش مشکلات زیست‌محیطی شود.

برگزاری این رویدادها همگی حمایتی در جهت رشد و پیشرفت روزافزون کسب‌وکارهای الکترونیکی در کشور است.

اکونومیست دیجی‌کالا، آپارات و کافه بازار در صدر استارت‌آپ‌های ایرانی

سال گذشته وب‌سایت هفته‌نامه اکونومیست، برترین استارت‌آپ‌های جهانی را در 50 کشور دنیا از نظر ارزش دلاری بررسی کرد. گوگل با ارزش 410میلیارد دلار در صدر جهان قرار داشت. در این رده‌بندی همچنین مشخص شده که حداقل 30 کشور جهان‌‌ یک استارت‌آپ با ارزش یک میلیارد دلاری دارند.

اکونومیست دیجی‌کالا، آپارات و کافه‌بازار را نیز براساس «گزارش استارت‌آپ جهانی» سه شرکت اینترنتی بزرگ و برتر ایران معرفی کرد. به جز این رده‌بندی، اطلاعات دیگری از ارزش دلاری استارت‌آپ‌های ایرانی و رتبه‌بندی آنها در دست نیست. براساس نظر فعالان استارت‌آپی و داده‌های میدانی، چهار استارت‌آپ بزرگ ایرانی دیگر را نیز معرفی کرده است.

یکی از موضاعاتی که سرمای زمستان را با شاخ و برگ‌های خود گرم کرد اختلافات بین کسب‌وکارهای مدرن با کسب‌وکارهای سنتی بود.

کسب‌وکارهای سنتی علیه کسب‌وکارهای دیجیتالی بسیج شده‌اند و با تمام توان به دنبال جلوگیری از گسترش و فعالیت آنها هستند. هرچند جنگ میان سنت و نوآوری در همه دنیا اتفاق می‌افتد، اما باید دید ساختارهای ایران اجازه ادامه فعالیت به کسب‌وکارهای دیجیتالی جوان را می‌دهد یا سنتی‌ها پیروز خواهند شد.

صداوسیما علیه آپارات

اواخر مهر‌ خبر شکایت سازمان صداوسیما از سایت‌های آپارات، آپارات کودک و سایت سینمای خانگی فیلم به بیرون درز کرد. موضوع شکایت انتشار محتوای تولیدی صداوسیما از سوی کاربران این سایت‌ها بود، محتوایی که در سایت‌های خارجی بارها منتشر شده بود. اما از آنجا که زور صداوسیما به خارجی‌ها نمی‌رسد یا حداقل شکایت از آنها چندان به‌صرفه نیست، این نهاد قدرتمند تنها از سایت‌های داخلی شکایت کرد که البته منجر به حذف لینک این سایت‌ها از کافه بازار شد. هرچند این شکایت با پادرمیانی وزارت ارتباطات به نظر می‌رسد ختم به خیر شده است، اما همچنان سایه تهدید صدا و سیما بر پخش‌کنندگان محتوای آنلاین سایه انداخته است.

بازار علیه فروشگاه‌های اینترنتی

در کشوری که چندان از ابزارهای کافی برای سنجش بازار و رصد کالای قاچاق برخوردار نیست، رییس اتحادیه فناوران رایانه تهران با هشدار نسبت به رشد قارچ‌گونه فروشگاه‌های مجازی مدعی شد: ۹۸درصد کالاهای قاچاق در فروشگاه‌های مجازی فروخته می‌شود. سیدمهدی میرمهدی گفت: براساس آمارهای غیررسمی نزدیک به ۲۰هزار فروشگاه اینترنتی در سایت‌‌ها، نماد مجوز دارند؛ اما بنده این آمار را تایید نمی‌کنم و به گمانم حجم فروشگاه‌های مجازی باید کمتر از این مقدار باشد، برخی آمار نیز حکایت از این دارد که ۶۰۰ تا ۷۰۰هزار واحد صنفی بدون مجوز نماد اعتماد اخذ کردند.

رییس اتحادیه فناوران رایانه درباره دادوستد فروشگاه‌های مجازی در بازارهای کشور گفت: افزون‌بر ۵۰درصد گردش مالی در بازار از جانب فروشگاه‌های مجازی و اینترنتی است. متاسفانه با رشد و توسعه فروشگاه‌های مجازی، برخی از واحدهای صنفی رو به تعطیلی رفتند و کارگران آنها نیز بیکار شدند. چند روز پس از این اظهارات نیز نایب‌رییس اتاق اصناف ایران از پلیس فتا درخواست کرد در زمینه برخورد با خرید و فروش کالاهای قاچاق از طریق فضای مجازی ورود کند. ابراهیم درستی افزود: دلالان و افرادی که در زمینه مبادله کالاهای قاچاق فعال هستند، اقدام به خرید و فروش این کالاها از مجاری مختلف فضای مجازی می‌کنند که عمده آن از طریق شبکه‌های اجتماعی مختلف است.

املاکی‌ها علیه دیوار

هرچند «دیوار» تنها سایتی نیست که آگهی‌های اجاره و فروش املاک را منتشر می‌کند، اما محبوبیت این سایت سبب شده رییس اتحادیه مشاوران املاک به فکر خراب کردن دیوار باشد. حسام عقبایی، رییس اتحادیه مشاوران املاک ۳ روز گذشته گفت: دیوار از یک سو باعث ضرر به صنف مشاوران املاک شده و از سوی دیگر ریسک معاملات را بالا برده است. وی افزود: من به واسطه دفاع از صنف خودم، اپلیکیشن دیوار را خراب می‌کنم، چون مشاوران املاک را حذف کرده است. ۱۲هزار دفتر مشاور املاک در شهر تهران وجود دارد که با آگهی‌های سایت دیوار ضرر می‌کنند. در معاملات مسکن نباید واسطه را حذف کنیم در حالی که دیوار واسطه را حذف کرده، اما نرم‌افزارهایی مثل آلونک با مشاوران املاک در ارتباط هستند و این راه اصولی و صحیح است.

آژانس‌ها علیه کرایه اتومبیل اینترنتی

قیمت مناسب و منصفانه «تپسی» و «اسنپ» و البته اشتیاق جوانان به استفاده از ابزارهای جدید، سبب شده بسیاری از مردم تهران نیاز خود را برای کرایه اتومبیل از طریق این دو سایت برطرف کنند. در حالی که یکی از این اپلیکیشن‌ها در تلاش برای گسترش خدمات خود به دیگر کلانشهرهاست، رییس اتحادیه موسسات توریستی و اتومبیل کرایه تهران مانند رییس اتحادیه مشاوران املاک به انتقاد از فعالیت این دو کسب‌وکار پرداخته است. قاسم قربانی‌خواه در ارتباط با فعالیت برخی شرکت‌هایی که از طریق نرم‌افزارهای اینترنتی اقدام به ارسال خودرو به مردم می‌کنند، گفت: فعالیت این شرکت‌ها به‌صورت ثبت شرکت انجام شده و زیرنظارت هیچ اتحادیه‌ای نبوده، همچنین خلأ قانونی که بین ثبت شرکت‌ها و نظارت اتحادیه‌ها وجود دارد، باعث شده این فعالیت‌ها به‌صورت قارچ‌گونه رشد کند. وی افزود: با توجه به مشکلاتی که به تازگی برای مردم در ارائه این خدمات ایجاد شده و شکایات مکرری که از این شرکت‌ها به‌دست مسئولان رسیده، باعث شده اتحادیه از اتاق اصناف کشور تقاضا کند که شرکت‌های ارائه‌کننده خدمات خودرو را زیرپوشش خود درآورد. قربانی‌خواه گفت: در حال حاضر تمامی نرم‌افزارهای ارائه‌دهنده خدمات خودرو به متقاضیان، بدون جواز بوده و زیرنظارت هیچ نهادی نیست و مردم باید توجه داشته باشند که در صورت بروز مشکل هیچ نهادی پاسخگوی ضرر جانی و مالی افراد نخواهد بود. قربانی‌خواه با بیان اینکه از نظر قانونی این شرکت‌ها موظف به پیروی از قوانین اتحادیه هستند، گفت: هر صنفی باید زیرنظر یک رسته اتحادیه قرار گیرد تا بتوان با توجه به نرخ مصوب اتحادیه به نرخ‌گذاری برای خدمات ارائه شده خود بپردازد.

داستان به همین جا ختم نشد و این ماجرا در برنامه خبری هم دنبال شد. بعد از مدتی صداها کمی خوابید اما بازهم زمزمه تنش بین این دوگروه به گوش می‌رسید.

با این زمزمه‌ها سال به پایان رسید و باید منتظر ماند و دید در سال آینده آیا شاهد آشتی‌کنان سنتی‌ها با مدرنیته‌ها خواهیم ماند

منبع: ویژه نامه نوروزی صمت