«باربد» جوانی می‌کند

گروه موسیقی: سی‌و‌دومین جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر به کار خود پایان داد. این جشنواره موسیقایی که از ‌سال گذشته دستخوش تغییرات چشمگیری شد، حالا دارد آماده می‌شود تا مسیر جدیدی را پیش‌روی اهالی موسیقی در ایران بگشاید.

به گزارش بولتن نیوز، دعوت از هنرمندان شناخته‌شده ایرانی و بین‌المللی از یکسو و اضافه‌شدن جایزه باربد ازسوی دیگر اقداماتی بودند که از‌ سال گذشته با مدیریت حمیدرضا نوربخش درجشنواره موسیقی فجر جای خود را بازکردند. امسال اما علاوه بر پیگیری اتفاقات خوب ‌سال گذشته، توجه به اهالی رسانه هم بیشتر شد و درست به همین مناسبت بود که جمعه‌شب آنها که به آیین اختتامیه جشنواره موسیقی فجر رفته بودند، از نزدیک شاهد تجلیل از خبرنگاران و رسانه‌های فعال بودند.

اینها بخشی از نکات مثبتی بود که جشنواره موسیقی فجر درحال رقم‌زدنشان است. با این وجود، شیوه داوری آثار درجایزه باربد که از‌ سال گذشته به تولیدات برتر موسیقیایی و تولیدکنندگان این آثار تعلق می‌گیرد، هنوز جوان است و دراین مسیر دارد جوانی می‌کند.

آیین اختتامیه درحالی برگزار شد که برخلاف ‌سال گذشته خبری از فرش قرمز نبود. آخر، امسال، دو اتفاق تلخ آغاز و انجام جشنواره را غم‌انگیزتر از هرحالت دیگری به تصویر کشید. درست یک روز قبل از آغاز جشنواره سی‌‌ودوم، آیت‌الله ‌هاشمی‌رفسنجانی از دنیا رفت و روز قبل از برگزاری مراسم اختتامیه هم آتش‌نشانان جان بر کف درحادثه پلاسکو زیر آواز ماندند و دل ملتی را غمگین کردند.

در ابتدای آیین اختتامیه جشنواره سی‌ودوم فجر یک‌دقیقه سکوت حداقل کاری بود که از دست هر ایرانی برمی‌آمد. کاری که می‌توان ادای دینی به جانباختگان حادثه دلخراش سانحه آتش‌سوزی در مجتع پلاسکو به حسابش آورد.

درمراسمی که بدون حضور دکتر سیدرضا صالحی‌امیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار شد، پخش کلیپی از فعالیت‌های ستاد برگزاری جشنواره موسیقی فجر با گفتارهایی از علی مرادخانی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، فرزاد طالبی مدیرکل دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ازجمله بخش‌های ابتدایی آیین اختتامیه بودند.

بعد ازسخنان حمیدرضا نوربخش مدیرجشنواره سی‌ودوم موسیقی فجر بود که گروه «همنوازان سایه» به خوانندگی حسین علیشاپور قطعاتی برای حاضران درمراسم اجرا کردند. آوازی که علیشاپور دراین آیین اجرا کرد، آنقدر شنیدنی و البته فنی بود که تحسین حاضران را برانگیخت.

بعد از اجرای این برنامه علی مرادخانی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به نمایندگی از سیدرضا صالحی‌امیری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی که دراین مراسم حضور نیافته بود، متن پیام او را قرائت کرد.

تقدیر از رسانه‌های برگزیده سی‌ودومین جشنواره موسیقی فجر بخش بعدی مراسم اختتامیه بود که جزو اقدامات مهم و قابل اعتنای جشنواره در دوره کنونی به حساب می‌آمد.

دراین بخش از ٥ خبرنگار حوزه رسانه (به ترتیب حروف الفبا): مینا آتشی، ندا رادمهر، علیرضا سعیدی خبرنگار موسیقی خبرگزاری مهر، حسین سلیمی و یاسر یگانه تجلیل شد و با تشکر از روزنامه هنرمند، صفحه موسیقی روزنامه ایران به‌عنوان روزنامه برتر برگزیده شد. برنامه رادیویی نیستان برنامه برگزیده شنیداری و سایت موسیقی ما درحوزه فضای مجازی به‌عنوان رسانه‌های برگزیده معرفی شدند. از بین خبرگزاری‌های فعال، ضمن تقدیر از خبرگزاری ایلنا، خبرگزاری مهر برگزیده اعلام شد.

دربخش پایانی مراسم حمیدرضا نوربخش طی حکمی ازسوی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به‌عنوان مدیر سی‌وسومین جشنواره موسیقی فجر منصوب شد.

در ادامه ارکستر ملی به رهبری فریدون شهبازیان و خوانندگی علیرضا افتخاری سه قطعه موسیقایی را برای مخاطبان اجرا کرد. این ارکستر علاوه بر قطعات اجراشده، قطعه «آوار» را به یاد حادثه‌دیدگان و آتش‌نشانان پلاسکو اجرا کرد.

بهترین ناشر: رامین صدیقی

مدیر نشر هرمس

موسیقی تلفیقی: حمزه یگانه برای آهنگسازی آلبوم کاهگل/ لوح تقدیر: شایان شکرابی سرپرست گروه «دال» برای آلبوم «گذر اردیبهشت»

پاپ با کلام: اشکان ماهری برای آهنگسازی آلبوم «پرگار» و محسن چاوشی برای آهنگسازی آلبوم «امیر بی گزند»/ لوح تقدیر: کاوه یغمایی برای آهنگسازی آلبوم «منشور»

پاپ بی‌کلام: مهبد شفیعی‌نژاد برای آهنگسازی آلبوم «سکوت آبی»/ لوح تقدیر: آزاده مهدوی آزادی برای آلبوم «شانزلیزه»

آهنگسازی موسیقی ایرانی بی‌کلام: شروین مهاجر برای آهنگسازی آلبوم «کهن کمان»

آهنگسازی موسیقی ایرانی با کلام: مهیار علیزاده برای آهنگسازی آلبوم «دخت پری وار»

خوانندگی آلبوم موسیقی ایرانی با کلام: همایون شجریان برای خوانندگی آلبوم «خداوندان اسرار» و علیرضا قربانی برای خوانندگی آلبوم «من عاشق چشمت شدم»

با نگاهی به لیست برگزیدگان جشنواره و بازگشتی به تولیدات موسیقی‌ سال گذشته به نظر می‌رسد باید اعطای جوایز «باربد» به هنرمندانی که نامشان ذکر شد، تا حدودی مورد بحث قرار داد.

آنها که آلبوم آخر علیرضا مشایخی و پیمان سلطانی را شنیده‌اند، به احتمال اعطای جایزه «باربد» به این دوهنرمند را به‌حق می‌دانند. مشایخی چهره شناخته‌شده‌ای است که درحوزه موسیقی کلاسیک آثار درخوری دارد و با انتشار «گرند کنسرتینو» هم توجه علاقه‌مندان به موسیقی کلاسیک و هنرمندان فعال دراین حوزه را به آلبومش جلب کرد. پیمان سلطانی هم هنرمندی است پرتلاش که با وجود پتانسیل‌های فراوانی که درشیوه آهنگسازی از خود نشان داده، به واسطه بازاری‌نبودن کارش و تبلیغ چندانی که به همراهش نیست، آنچنان که باید شنیده نشده است. مضاف براین، آنچه دربازار موسیقی ایران به «باندبازی» برخی ناشران هم شهره است، تأثیر فراوانی درمسیری که می‌توانسته بپیماید، گذاشته است. با این وجود، او موفق است و کارش شنیدنی. آنها که کار نوید دهقان در آلبوم «از جان و دل» را شنیده‌اند، برتلاش‌های او و بیان جالبی که از همنشینی شعر و موسیقی ایرانی استخراج می‌کند، معترفند و او هم باید درجشنواره تقدیر می‌شد. شروین مهاجر، محسن چاوشی، مهیار علیزاده و بسیاری دیگر از برندگان باربد هم از این قاعده مستثنی نیستند.

اما دربخشی از جوایز باربد به نظر می‌رسد نگاه‌ها چندان فنی نبوده است. همایون شجریان برای خوانندگی آلبوم «خداوندان اسرار» و علیرضا قربانی برای خوانندگی آلبوم «من عاشق چشمت شدم» درحالی برنده جایزه باربد شده‌اند که با وجود جایگاه هراین دوهنرمند، به نظر می‌رسد آواز ارایه‌شده ازسوی آنها در دو آلبومی که نامشان در بالا آمد، چندان متفاوت و قابل دفاع نبوده است.

همایون شجریان نتوانسته درخداوندان اسرار آنچنان که باید صدایش را نشان دهند. آلبوم فضایی دارد که به موسیقی مقامی نزدیک است، اما آوازهایش اصلا متناسب این فضا نیست. شجریان نه آواز سخت و پیچیده‌ای ارایه داده و نه حتی در ارایه تحریرهای مناسب موسیقی از پس کار برآمده است. او همان کارکتر همیشگی را دارد اما همان توانایی همیشگی را از خود نشان نمی‌دهد اما باز هم جایزه باربد را می‌برد. باید پرسید المان‌هایی که در آواز همایون شجریان وجود دارد و در آواز بقیه وجود ندارد، چیست؟ کافی است آثار موجود دراین آلبوم را تنها یک‌بار شنید تا به ایرادهای فاحشی که در تلفیق شعر و موسیقی آلبوم وجود دارد، پی برد.  علیرضا قربانی هم با وجود آن‌که «من عاشق چشمت شدم» آلبومی است که درفضای کنسرت ضبط شده و از توانایی برخی از کارهای دیگرش به دور است، برنده جایزه شده. حال آن‌که درخواندن اوج مشکلات جدی دارد و دربسیاری ازموارد گام‌های پایین را درحالی ارایه می‌دهد که صدا اصلا به مخاطبش نمی‌رسد. مثلا قطعه آخر این آلبوم که «ایران» نام دارد، یا به واسطه ضبط‌شدن قطعه در اجرای زنده یا خسته‌بودن صدای خواننده درحالی اجرا می‌شود که صدای قربانی دربرخی از بخش‌ها گم می‌شود.  جایزه بهترین خوانندگی موسیقی ایرانی در‌سال گذشته هم جایزه‌اش به همایون شجریان و علیرضا قربانی رسید. سوال اینجاست که در کلیت خوانندگی این دوخواننده چه چیزهایی وجود دارد و چه درخششی دراین کار ارایه شده که باید مورد توجه قرار بگیرند؟ درشرایطی که به نظر می‌رسد، قربانی دربسیاری ازکارهای این آلبوم کم‌نوانس و کم‌تزیین می‌خواند، سوال اینجاست که آیا آواز باید به فرم سرودگونه ارایه شود تا آن را خوانشی در خور بدانیم؟ متأسفانه به نظر می‌رسد آواز ایرانی که با حضور بزرگانی چون اکبر گلپایگانی، حسین خواجه‌امیری، مرحوم رضوی‌سروستانی و بسیاری از اساتید شناخته‌شده فعال درچند دهه گذشته درمفهوم اصیل کلمه کاری پرنوانس و پرتزیین به حساب می‌آمد، حالا دارد به کناری می‌رود و شیوه خاصی که به خوانش سرود می‌ماند، درحال گرفتن جای آن است.

یکی ازمهم‌ترین بخش‌های آیین اختتامیه جشنواره سی‌ودوم موسیقی فجر اعلام برگزیدگان جایزه «باربد» سی‌ودومین جشنواره موسیقی فجر دربخش‌های مختلف بود. جایزه باربد که از‌سال گذشته وارد جشنواره موسیقی فجر شده، در واقع تلاشی بود برای اعتباربخشیدن به این رویداد موسیقایی و بناست بستری برای دیده‌شدن آثار مختلف موسیقایی و قضاوت میان آنها بدون نگاه‌های بازاری فراهم کند.  ازجمله نکات قابل انتقاد‌ سال گذشته که مدیرجشنواره سعی در اصلاح آن داشت، حضور داورانی بود که خودشان آثاری برای داوری به جشنواره داده بودند. امسال تعداد داوران دربخش‌های مختلف کاهش پیدا کرد و امید این بود که خروجی ماجرا، انتخاب‌هایی دقیق‌تر و فنی‌تر باشد. در اینجا ابتدا برگزیدگان معرفی می‌شوند و بعد نکات قابل طرح ارایه خواهند شد:

موسیقی کلاسیک: دربخش آهنگسازی: علیرضا مشایخی برای آلبوم «گرند کنسرتینو»/ پیمان سلطانی برای آهنگسازی آلبوم «گفت و شنید»/ دربخش نوازندگی لوح تقدیر جشنواره اهدا می‌شود، به علی جعفری به خاطر نوازندگی ویولن در آلبوم «سفر به خویشتن»/ دربخش کلاسیک لوح تقدیر جشنواره به یاسمن مشکوری رسید.

موسیقی دستگاهی بی‌کلام: دربخش آهنگسازی جایزه باربد به بهزاد رواقی برای آلبوم درنگ اهدا شد و لوح تقدیر به بهاره فیاضی برای آلبوم روشنا رسید.

موسیقی دستگاهی با کلام: آهنگسازی: نوید دهقان برای آهنگسازی آلبوم «از جان و از دل»/ خوانندگی: مهدی شهسوار برای خوانندگی آلبوم «بیات ترک»/ لوح تقدیر: سیدرضا طباطبایی برای آلبوم «اوجی در آواز مکتب اصفهان»

منبع: شهروند