صحبتهای مهران مدیری در برنامه جمعه شب«دورهمی» واکنشها و اعتراضهایی را در فضای مجازی به راه انداخته و برخی مخاطبان، جملات انتقادی او را به جریانات سیاسی کشور نسبت میدهند...
گروه سینما و تلویزیون: صحبتهای مهران مدیری در برنامه جمعه شب«دورهمی» واکنشها و اعتراضهایی را در فضای مجازی به راه انداخته و برخی مخاطبان، جملات انتقادی او را به جریانات سیاسی کشور نسبت میدهند. مهران مدیری در برنامه جمعه شب «دورهمی» در ادامه بیان تعریف «شجاعت» عباراتی را مانند «جواب آن دل و جرات خارقالعاده را با سازشکاری و منفعتطلبی میدهیم» و «تو که نمی توانی، بتمرگ خانهات» به کار برد. ایسنا نوشت :این جملات مدیری با واکنشهای مختلف کاربران در فضای مجازی روبهرو شده که برخی از آنها این ادبیات را نامناسب میدانند و نسبت به آن معترضاند.مهران مدیری در برنامه جمعه شب گفت: «عدهای جرات کردند وارد عملیاتی شوند که به آنها گفته شده بود، برگشتی در آن نیست. اگر ما بودیم چه کار میکردیم، امروز که شرایط کاملا عادی است، جواب آن دل و جرات خارقالعاده را با سازشکاری و منفعتطلبی میدهیم.
به گزارش بولتن نیوز، اگر دل و جرات بعضی از کارها را ندارید، چرا پستهایی را میگیرید که انجام وظایفش دل و جرات میخواهد، تو که نمیتوانی بتمرگ خانهات».اعتراض مردم در شبکههای اجتماعی تا آنجا ادامه یافته که حتی کمپینهایی علیه مدیری به راه افتاده و تعداد اعضای آن نیز رو به افزایش است.بسیاری معتقدند که اگر باید صداوسیما تریبون منتقدان هم باشد، چرا این تربیون در اختیار افراد یا هنرمندان با نگاههای متفاوت قرار نمیگیرد؟ مهران مدیری پیش از این هم به خاطر حرفهایش در برنامه ای که راجع به طلاق بود، اعتراض های بسیاری را برانگیخت. مخالفان اعتقاد داشتند که مدیری با ادبیات نامناسبی به زن ها توهین کرده است. باید استند آپ کمدی را بشناسیم تا بتوانیم به قضاوتی فارغ از هیجان های آنی دست پیدا کنیم. به همین علت مطلب پیش رو راجع به استندآپ کمدی و ویژگیهای آن است.
تعریف استندآپ کمدی
ایستخند یا کمدی ایستاده یا کمدی استندآپ یا استندآپ کمدی به انگلیسی« Stand-up comedy» نوعی از کمدی است که در آن، اجراکننده بدون وجود دیوار چهارم و بهصورت مستقیم با شنوندگان صحبت میکند.این کمدی معمولاً توسط یک نفر اجرا میشود. در این نمایش، کمدین با اجرای سریعی از داستانگویی، لطیفه و شوخیهای کوتاه و گذرا و بداههسازیهایی که جمع تماشاگران پذیرای آنها باشند، به انتقال مضامین میپردازد. اجراکننده معمولاً سرنوشت مسائل و معضلاتی را که بهطور بسیار مهم و جدی اجتماع کلی را درگیر خود ساخته به چالش میکشد، به این امید که باعث شگفتی و خنده تماشاگران شود و مشکلات اجتماع را با لبخند تبدیل به آرامش کند.این نوع ژانر اولین بار به شکل کارناوالهای کوچک موزیکال بین سدههای ۱۸ و ۱۹ در انگلستان بهوجود آمد و پس از آن به روسیه و آمریکا رفت. از جمله هنرمندانی که اجرای استندآپ کمدی داشتهاند میتوان به جیم کری، مستر بین و رابین ویلیامز اشاره کرد.
استندآپ کمدی در ایران
در ایران قبل از انقلاب ۱۳۵۷ نورمن ویزدوم، کمدین مشهور، چند بار اجرای استندآپ کمدی داشته است. و اما توسط هنرمندان ایرانی در قالب لطیفه و تقلید صدا توسط اشخاصی چون سید کریم برادران تقدسی و برادران طلایی تجربه شد و بهشکل فنی و حرفهای و مطابق با تعریف آن، منوچهر نوذری وعلی تابش از اولین کسانی بودند که اجرای استندآپ کمدی داشتند.پس از انقلاب ۱۳۵۷ از چهرههای بنام دیگرِ استندآپ کمدی ایران به حسن ریوندی، حمید ماهیصفت، هادی خرسندی، ابراهیم نبوی، رضا ارحام صدر، و امیر کربلاییزاده و به تازگی مهران مدیری در برنامه دورهمی در صداوسیما می توان اشاره کرد.
استندآپ کمدی های خندوانه
خندوانه در سری دوم خود به سراغ بازیگران کمدی و طنز سینما، تئاتر و تلویزیون رفت و از آنها خواست تا با اجرای زنده در مقابل مخاطبان استودیویی و خانگی تلویزیون پا به رقابتی بگذارند که مردم آن را داوری میکنند. رامبد جوان که همچنان بخش گفتوگوی خود را که بسیار هم مورد اقبال قرار گرفت دنبال میکرد، با اضافه شدن این بخش خندوانه را وارد مرحله تازهای از جذابیت کرد که فایلهایی که در شبکههای اجتماعی بازنشر و حرفهایی که همه جا از آن زده می شد، گواه آن بود. اما این مسابقه فراز و فرودهای جالب و متعددی داشته است. خیلیها که پیشتر چهره برجستهای در کمدی و طنز محسوب میشدند نتوانستند انتظارات را برآورده کنند و برخی دیگر که شاید بازیگر هم نبودند فراتر از حد تصور ظاهر شدند. همه اینها سبب شده تا این ایده مطرح شود که استندآپ کمدی گونهای خاص از کمدی است که نیازمند دانش و تجربه خاص است و لزوما بازیگران طنز نمیتوانند استندآپ کمدیهای قابل قبولی ارایه دهند. از جمله کسانی که در این برنامه به اجرای استند آپ کمدی پرداختند می توان به اسامی زیر اشاره کرد: مهران غفوریان، رضا شفیعی جم، امین حیایی، امیر مهدی ژوله، جواد رضویان، نادر سلیمانی، امیر کربلایی زاده و علیرضا مسعودی.
آسیب شناسی رابطه مردم و تلویزیون
با توجه به ویژگیهای ذکر شده و نگاهی به سیر تاریخی استند آپ کمدی در ایران باید به چند نکته توجه کنیم: 1-یکی از ویژگیهای مهم استندآپ کمدی بیان مشکلات و مسائل اجتماعی – سیاسی است. کمدین های بزرگ تاریخ سینما و تلویزیون جهان با زبان کمدی صریح ترین و تندترین انتقادها را نسبت به مسائل اجتماعی ، فرهنگی و حتی سیاسی داشته اند. لنی بروس که باب فاسی از زندگی او فیلمی به نام لنی با بازی داستین هافمن ساخت، مثال خوبی است. کسی که از شوخی های پیش پا افتاده در کلاب های کوچک شروع کرد و در نهایت در مقابل اوضاع زمانه خود ایستاد.
ذکر این ویژگی در راستای تایید یا تکذیب نگاه و حرفهای مدیری نیست. مدیری مثل هر کمدین دیگری حق دارد که نظر خود را راجع به مسائل گوناگون در قالب کمدی مطرح کند. دیگران هم حق دارند که نسبت به حرفهای او واکنش نشان دهند. اما حجم این واکنشها و برخوردهای افراطی نشان می دهد که فرهنگ نقد پذیری و مدارا هنوز در ما به وجود نیامده است. 2- یکی از مهمترین ویژگیهای رسانه تلویزیون فراگیر بودنش است. با وجود رسانه های تکنولوژیکی که در این سالها به ایران آمده است، تلویزیون همچنان در بسیاری از شهرها و شهرستانهای ایران مخاطب دارد. به خاطر همین مخاطب میلیونی کسی که کارگردانی و اجرای یک برنامه پر مخاطب را دارد، باید نسبت به فرهنگ عمومی مسئول باشد . مهران مدیری با سابقه بالایش در برنامه و سریال سازی نشان داده است که با سلیقه عمومی آشناست. استقبال از کارهای او این را نشان می دهد. اما گاهی نظری شخصی با ادبیاتی ناموجه می تواند باعث ایجاد هیجان های بی شماری شود. ادبیات مدیری با توجه به فرهنگ عمومی ما ادبیات مناسبی نیست (هر چند که می شود به نقد او نسبت به مسائل اجتماعی – سیاسی فکر کرد). به همین علت می تواند باعث واکنش و جنجال شود.
3-با افزایش شبکه های نیمه خصوصی و خصوصی جریان گفتگوی فرهنگی روند صحیح تری پیدا می کند. رسانه های رسمی ما در تمام این سالها با دور شدن از نگاه و فرهنگ عمومی مردم مبلغ یک فرهنگ رسمی خشک و صلب شدند.
در طی سالهای اخیر تلاش هایی در تلویزیون ایران برای دور شدن از این نگاه انجام شده است که باید آنها را به فال نیک گرفت. تاسیس شبکه نسیم یکی از این تلاس ها بوده است.
این شبکه با تولید «خندوانه» و «دورهمی» سعی کرد در کنار سرگرم کردن مردم از نگاه خشک و قالبی برنامه های تلویزیون دوری کند. در زمانه ای که بسیاری از مردم ایران ازاینترنت استفاده می کنند و در لحظه می توانند به دنیاهای مختلفی سرک بکشند، تلویزیون ما باید سعی کند با حفظ شئونات و خط قرمزها خودش را به مردم نزدیک کند. مسلما واکنش های اخیر نشان می دهد که مردم از «دورهمی» و برنامه های مشابه استقبال کرده اند و پیگیر رسانه خود هستند. پس باید با سعه صدر و نگاهی دو طرفه به سمت بهبود فضا و باز کردن فضای فرهنگی قدم برداشت. هم تلویزیون باید نسبت به برنامه ها و محتوای آنها مسئول باشد و هم مردم سعی کنند با مدارای بیشتری به کمدی نگاه کنند . فرهنگ ما نیاز به شفافیت و صراحت دارد. پس این حاشیه ها طبیعی هستند و باید با مدیریت صحیح از آنها عبور کنیم.
منبع: ابتکار