اشاراتی کوتاه پیرامون صحیفه سجادیه

گروه دین و اندیشه: پایگاه اطلاع رسانی حجت الاسلام احمد عابدی ضمن تسلیت سالگرد شهادت آدم اولیاء الله، حضرت سید الساجدین و زین العابدین امام چهارم (ع)، نوشت: صحیفه سجادیه که به "اُخت القرآن" معروف شده، مجموعه ای از دعاهای امام سجاد (ع) است. این کتاب از جهت سند و اعتبار دارای چنان جایگاهی است که شاید هیچ کتابی پس از قرآن کریم از نظر صحت سند به آن نمی رسد.



به گزارش بولتن نیوز، در ادامه این مطلب آمده است:

در میان شیعه بدون تردید، اعتبار صحیفه سجادیه حتی از کتب اربعه (کافی- من لا یحضره الفقیه- تهذیب- استبصار) و نیز از نهج البلاغه بیشتر است. بطوری که علامه مجلسی در بحارالانوار ابتدا تصمیم داشته که کتب اربعه و نهج البلاغه و صحیفه سجادیه را نقل نکند ولی سپس نظر ایشان عوض شده و فراوان از کتب اربعه و نهج البلاغه در کتب بحارالانوار حدیث نقل کرده است . اما اعتبار و اشتهار کتاب صحیفه برای ایشان بقدری زیاد بوده است که ضرورتی به نقل از آن احساس نمی کرده و علامه مجلسی مطمئن بوده است اشتهار این کتاب بقدری است که در طول زمان دستخوش حوادث نمی گردد و سالم خواهد ماند.

فقهاء بزرگ نیز در مباحث فقهی خود به جملات کتاب صحیفه سجادیه استناد می کنند، مثلاً مرحوم شیخ انصاری در کتاب مکاسب در بحث خیارات وقتی می خواهد کلمه "شرط" را توضیح دهد به عبارتهای صحیفه سجادیه و دعای توبه آن اشاره می کند. در بحث فقهی از احکام غیبت به دعای مکارم الاخلاق صحیفه تمسک می گردد و... اینها نشان دهنده اهتمام فوق العاده فقها به کتاب صحیفه است.

اما در مباحث عرفانی و معرفتی و بحث خداشناسی و معنویت که ضرورت اول امروز جامعه و بلکه همه مردم دنیا است. صحیفه سجادیه میدان دار بی رقیب است.



آن معارف توحیدی که در این کتاب یافت می شود بدون ترتیب در هیچ کتاب دیگری نمی توان یافت.و هیچ کس را یارای مقابله و برابری با آن نخواهد بود. بلکه نکات و مطالبی در صحیفه سجادیه در مباحث توحیدی یافت می شود نه در نهج البلاغه وجود دارد و نه در اصول کافی و نه در هیچ اثر دیگری.

"لک یا الهی وحدانیه العدد" که در صحیفه سجادیه آمده است حتی برای کسانی که سالها در فلسفه و عرفان کارکرده باشند نیز قابل فهم نیست. مگر آنانکه عرفان را در مقام " جمع الجمعی" یا " فتح الفتوح" و "مقام بقاء بعد الفنا" یافته و شهود کرده باشند، پرتویی از معنای این جمله را خواهند یافت.

اطلاع ما در مورد ملائکه الهی بسیار اندک است، با آنکه فرشتگان بیشترین مخلوقات خداوند هستند و خداوند هیچ موجوداتی را بیشتر از ملائکه نیافریده است . اما نحوه وجود اینان، چگونگی کثرت فرشتگان، کار آنان، مقامات و درجات ملائکه، تفاوت فرشتگان ارضی و عالین و... از مطالبی است که کمتر در کتابهای دیگر یافت می شود. از دعای امام سجاد علیه السلام در مورد صلوات و درود بر حاملان عرش الهی استفاده می شود که: اولاً برخی از فرشتگان صمد هستند. البته خدای متعال صمد بالذات است و ملائکه صمد بالغیرند. ثانیاً مجردات را، چون همیشه به صورت سلبی معنا می کنند، شناخت آنان برای ما دشوار می نماید و تنها باید آنها را با شهود و معرفت قلبی بدست آورد. ثالثاً آیا فرشتگان مجرد از ماده هستند و یا اینکه آنها اجسام لطیف می باشند، چیزی که مورد اختلاف بین محدثین و فلاسفه است و یا آنکه بگوییم فرشتگان ارضی و فرشتگان عالم مثال مادی بوده و یا احکام مادی دارند ولی فرشتگان عالم جبروت و ساکنان عالم بالا مجرد هستند. اینها و صدها بحث جالب و دقیق فلسفی و عرفانی محورهای عمده دعاهای امام سجاد علیه السلام در صحیفه سجادیه است.

انشاء الله خداوند توفیق استفاده بیشتر از زبور آل محمد که سند افتخار شیعه است را به همه پیروان آن امام همام علیه السلام عنایت بفرماید.