استمرار حضور مردمی؛ آنچه که انقلاب را از انحراف حفظ می کند

گروه سياسي - «اراده جمعی تا کنون به چشم دیده نشده است و من شخصا فکر می کردم که اراده جمعی مانند خدا یا روح، هرگز به چشم دیده نمی شود ... ولی ما در تهران، در تمام ایران، اراده جمعی ملتی را دیدیم. این در خور تجلیل از چیزی نیست که هر روز دیده شود. این اراده جمعی که در تئوری های ما همیشه کلی است در ایران در یک عینیت مطلقا روشن و معین ثابت مانده است.»

این جملات، بخشی از مشاهدات و نظرات «میشل فوکو» فیلسوف و جامعه شناس مشهور فرانسوی پیرامون حضور مردم در انقلاب اسلامی است که در مجموعه «ایرانیان چه رؤیایی در سر دارند؟» منتشر شده است.

در موفقیت و پیروزی همه انقلاب ها، دو رکن اصلی «رهبری» و «حضور مردمی» از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده و به عنوان دو عامل اساسی در پیروزی هر انقلابی نقش دارند. در انقلاب اسلامی ایران نیز این دو رکن در کنار رکن سوم که «ایدئولوژی برخواسته از اسلام» بود، پر رنگ تر از همه انقلاب های معاصر و معروف جهان به چشم می آیند.

به گزارش بولتن نيوز، هیچ انقلابی بدون حضور موثر و گسترده مردم به پیروزی و نهایتی خوش ختم نشده و نمی شود، و هیچ انقلابی نیز بدون این حضور، استمرار نمی یابد که شرط حیات و تکامل هر انقلابی، همراهی و حضور مردم است. تاریخ انقلاب ها و حرکت های سیاسی و اجتماعی نشان داده که هرگاه مردم وارد عرصه همراهی با انقلاب شدند، آن انقلاب ها و حرکت ها به پیروزی رسیده و هرگاه صحنه مبارزه از حضور مردمی خالی شد، آن حرکت ها نتیجه ای جز شکست و خاموشی نداشتند. لذا این حضور مردم در دیگر انقلاب های جهان نیز ملاحظه می شود، ولی در انقلاب اسلامی، این حضور از برجستگی بیشتری در مقایسه با دیگر انقلاب ها برخوردار است.

شاید بتوان یکی از وجوه تمایز برجسته انقلاب اسلامی با بسیاری از انقلاب های تاریخ معاصر اعم از انقلاب فرانسه، انقلاب روسیه و .. را در همین حضور پررنگ، گسترده و موثر مردمی در همراهی با انقلاب دانست.

برخلاف آنچه که در دیگر انقلاب های جهان در زمینه حضور مردم دیده می شود که بیشتر، مجموعه ها و گروه های حزبی و شبه حزبی و البته در پی تحرکات نظامی و رفتارهای مسلحانه، کار را پیش برده و سپس بخشی از مردم در حمایت از این حرکت ها وارد کارزار شدند، در انقلاب اسلامی، بیشتر مردم از هر قشر و صنفی به میدان مبارزه با رژیم گذشته آمده و فریاد دگرگونی و تغییر رژیم و استقرار جمهوری اسلامی را سر دادند.

آنچه به ویژه در راهپیمایی ها و تظاهرات سالهای 56 و 57 از این حماسه حضور دیده شد، خود گویای این نقش برجسته است. استقبال میلیونی و بی نظیر از امام خمینی (ره) در روز 12 بهمن و نیز شکستن حکومت نظامی روز 21 بهمن، همه و همه نقاط عطفی در تاریخ پر فراز و نشیب انقلاب اسلامی است که نشان دهنده اهمیت نقش مردم در این انقلاب است.

رهبر معظم انقلاب، حضرت آیت الله خامنه ای (مدظلّه العالی) در همین زمینه در طی سخنانی می فرمایند: «در طول تاریخ ما، هیچ حادثه‌ای مثل حادثه‌ی پیروزی انقلاب اسلامی و حوادث بعد از آن نبوده است که مردم در آن، نقش مستقیم داشته باشند. در انقلاب اسلامی مردم آمدند؛ همه‌ی مردم، همه‌ی قشرهای مردم، از شهری و روستائی، از زن و مرد، از پیر و جوان، از تحصیلکرده و بیسواد، همه و همه در کنار هم حضور پیدا کردند. با اینکه متکی به قدرت و زور هم نبودند، سلاح هم نداشتند، اگر هم داشتند، به کار نمی‌بردند، اما در عین حال توانستند یک رژیمِ تا دندان‌مسلحِ متکی به قدرتهای استکباری را بکلی از پا در بیاورند و انقلاب را پیروز کنند.»(1)

این حضورِ در صحنه مردم کشورمان تنها به روزهای پیروزی انقلاب خلاصه نشد. روزها و سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز شاهد حضور همیشگی مردم در میدان همراهی و پشتیبانی از انقلاب اسلامی بود.

این موضوع نیز مورد دقت نظر و تأکیر رهبر معظم انقلاب قرار گرفته است: «نکته‌ی اساسی در انقلاب ما این بود که نقش مردم با پیروزی انقلاب تمام نشد؛ و این از حکمت امام بزرگوار ما و ژرف‌ نگری آن مرد حکیم و معنوی و الهی بود. او ملت ایران را بدرستی شناخته بود، ملت ایران را باور کرده بود، به سلامت و صداقت و عزم راسخ و توانائیهای ملت ایران ایمان داشت. همان روزها بعضیها بودند که میگفتند خیلی خوب، انقلاب پیروز شد، مردم برگردند بروند خانه‌هاشان. امام محکم ایستاد و کارها را به مردم سپرد. یعنی پنجاه روز بعد از پیروزی انقلاب، نظام سیاسی کشور به وسیله ‌ی رفراندوم مردم تعیین شد.»(2)

سالهای پر تنش و پر حادثه اول انقلاب و غائله ها و فتنه های رنگارنگ دو سال اول پس از پیروزی انقلاب اسلامی، دوران جنگ تحمیلی، سالهای پر فراز و نشیب سازندگی، اصلاحات، عدالت و اعتدال، فتنه های سهمگین و گوناگونی همچون فتنه های سال های 78 و 88 و ... همه و همه برهه های مختلفی از تاریخ انقلاب اسلامی است که حضور پررنگ، حماسی، حساس و موثر مردم کشورمان را در حافظه زمانی و مکانی خود به یادگار سپرده اند.

گویا که این ملت، همچنان آن توصیه رهبر کبیر و بنیانگذار انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی (ره) را نصب العین خود قرار داده و دست در دست ناخدای کشتی انقلاب، به سوی آرمان شهر خود، امواج پرتلاطم اطراف را در می نوردد: «ملت بود كه اين نهضت را پيش برد، و ملت است كه بايد از اين به بعد نيز به پيش ببرد».(3)

استمرار حضور مردم در برهه های مختلف انقلاب خود نشانی از پویایی و حیات انقلاب اسلامی و مهم ترین ابزار برای جلوگیری از استحاله انقلاب و نفوذ دشمنان در آن است. موضوعی که در سال های پس از پروزی انقلاب، هر چه بیشتر به پیش رفته ایم، پر رنگ تر از قبل به چشم می آید.

حضور میلیونی مردم در سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی در 22 بهمن همه ی 36 سال اخیر، حضور گسترده و سرنوشت ساز مردم پای صندوق های اخذ رای، حضور حماسی و همراه با بصیرت مردم در دفاع از ارکان نظام و انقلاب و ... همه و همه خود نشانه ای از استمرار و حمایت مردمی از انقلاب است که این خود پویایی و بالندگی انقلاب را تضمین خواهد کرد.

«همه‌ی دنیا بداند، دشمنان غربی ما بدانند که این نظام به خاطر حضور مردم، یک نظامِ دارای استحکام و اقتدار است. سیاستگذاران غربی، اینجا را اشتباه نکنند با بعضی از کشورهایی که انقلاب کردند، بعد هم همان جوری که غرب مایل بود راهشان را تغییر بدهد، تغییر دادند. اینجا مردمند. اینجا بافت عمومی کشور - یعنی مردم در بخشهای مختلف کشور و از طبقات مختلف - در این انقلاب ذیسهمند، ذینظرند، اراده و عزم آنها تأثیر میگذارد. ... این آن چیزی است که همه‌ی مردم دنیا و سیاستگذاران کشورهای گوناگون باید این را بدانند؛ و البته میدانند»(4)

استمرار همراهی مردم با انقلاب، ضامن بقای انقلاب است و همه مسئولین و دست اندرکاران انقلاب، باید، همه تلاش خود را معطوف به حفظ و افزایش این همراهی نمایند؛ موضوعی که اگر مورد توجه قرار نگیرد، می تواند موجب خسارت های جبران ناپذیری شود.

1. در اجتماع بزرگ مردم کرمانشاه، 1390/7/20.

2. همان.

3. صحیفه ی نور، جلد 13، ص 39.

4. در اجتماع بزرگ مردم کرمانشاه، 1390/7/20.