در انتظار ایرانی لیبرال با عضویت در سازمان تجارت جهانی

به گزارش بولتن نیوز به نقل از جام، روزنامه واشنگتن پست (WASHINGTON POST) در مقاله‌ای مفصل به بررسی عواقب پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی (WTO) پرداخت و مدعی شد که این مسئله می‌تواند باعث شکوفایی اقتصاد ایران شده و در عین حال بطور غیرمستقیم شهرت آمریکا را خدشه‌دار کند.

در ابتدای این یادداشت آمده است درحالی که اکثر کشورهای جهان عضو این سازمان هستند، ایران صاحب بزرگترین اقتصاد در میان آنهایی است که عضو نیستند. عضویت ایران از سال 1996 تا 2005 به دلیل مخالفت‌ها و کارشکنی ایالات متحده میسر نشده است ولی از آن سال به بعد آمریکا چون می‌خواست مذاکرات هسته‌ای را با ایران ادامه دهد، اجازه داد تا روند کار پیگیری شود.

اکنون که توافق هسته‌ای به نتیجه رسیده، واشنگتن پست با طرح‌ سوال‌هایی درباره چگونگی، اثر و بازخورد پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی، این مسئله را تجزیه و تحلیل کرد.

"چگونه سازمان تجارت جهانی بر ایران اثر می‌گذارد" اولین سوالی است که این روزنامه به آن پاسخ می‌دهد: " عضویت در این سازمان نیار به تغییرات بزرگی دارد از جمله کاهش تعرفه‌ها (گمرک) و بازسازی اقتصاد ایران، اگرچه دولت این کشور تصریح کرده برای ارتقای اقتصادی و بالا بردن استانداردهای زندگی باید عضو این سازمان شوند."

نویسنده این یادداشت معتقد است که این سازمان باعث می‌شود صادرات محصولات نساجی، توسعه مهندسی مکانیک، تولیدات انبوه و دیگر بخش‌های اقتصاد ایران رونق گرفته و سرمایه گذاری بین‌الملی در بخش انرژی را سرعت می‌بخشد. " قشر متوسط جامعه نیز به وسیله اشتغال زایی تقویت خواهد شد."

سوالی دومی که واشنگتن پست مطرح می‌کند درباره اثر عضویت ایران بر توانایی آمریکا برای محدود کردن تجارت با ایران است که اینگونه پاسخ داده می‌شود: " درکل سازمان تجارت جهانی اجازه ارایه خدمات بهتر به برخی کشورهای خاص را نمی‌دهد و این یعنی اگر آمریکا بخواهد پس از عضویت ایران محدودیت‌های را برای تجارت با آن وضع کند، قوانین این سازمان را نقض کرده است."

"درحالی که هنوز مشخص نیست تحریم‌های اقتصادی و تجاری از نظر فنی تحت قانون استثنای امنیت ملی سازمان تجارت جهانی قابل حفظ شدن هستند یا نه، این اقدامات در تناقض با روح سازمان می‌باشد؛ به همین دلیل کمتر مورد استفاده قرار گرفته است."

سوال این است " اگر ایالات متحده بخواهد با شکستن قوانین WTO تجارت با ایران را محدود کند، چه اتفاقی می‌افتد" و واشنگتن پست اینگونه پاسخ می‌دهد: " ایران می‌تواند به دادگاه این سازمان طرح دعوی شکایت کند. اگر آمریکا خطاکار شناخته شود باید از قوانین تبعیت کند. و در عوض به ایران اجازه می‌دهند تا با وضع تحریم‌ها خودش علیه آمریکا تلافی کند یا اینکه آمریکا را مجبور به جبران کار اشتباهش می‌کنند."

"در صورت تداوم سرکشی آمریکا و قانون شکنی، با مخدوش شدن شهرتش به عنوان عضوی از سازمان که قوانین را رعایت نمی‌کند، کشورهای دیگر با او رابطه برقرار نخواهند کرد."

سوال آخر درباره گزینه‌های دیگری به جز تجارت برای مقابله با ایران است و این روزنامه با اشاره به موجود بودن آنها روی میز مدعی شد: " بله (گزینه‌های دیگری وجود دارد). آمریکا از ابزارهای دیگری برای دیپلماسی قهری در جهت مجازات تازه واردهای سازمان تجارت جهانی استفاده کرد."

مثلا برای چین از اهرم تشکیل کمیته نظارت بر حقوق بشر استفاده کرد که این کشور را تحت فشار قرار داد. در قبال روسیه نیز سیاست محدودیت ویزا و بلوکه کردن دارایی‌های مالی استفاده کرد.

واشنگتن پست در ادامه جواب خود نقیضه گونه‌اش نوشت: " البته از شواهد پیداست که این اهرم‌ها نیز علیه ایران جوابگو نیست ولی آمریکا می‌تواند از عضویت ایران بهره اقتصادی ببرد. اقتصاد بهتر ایران می‌تواند باعث برطرف شدن فشارهای سیاسی از سوی سران این کشور شده و این تراکنش‌های بیشتر با غرب می‌تواند مدرنیزه و لیبرالیزه کردن سیاست‌های ایران را درپی داشته باشد."

این روزنامه در پایان افزود: " در غیاب چنین تعهدی، ایران به کشورهای غربی و آمریکا آنقدر اطمینان نخواهد کرد که روابط تجاری‌اش را با آنها افزایش دهد. با عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی، ایالات متحده می‌تواند تراکنش‌های سیاسی و اقتصادی بیشتری با ایران داشته باشد ولی این امر را فقط زمانی می‌تواند انجام دهد که یک ابزار قهریه قدرتمند بالقوه را کنار بگذارد."