کد خبر: ۲۸۷۵۳
تاریخ انتشار:

کتاب مناظره ها منتشر شد

واحد مرکزی خبر: کتاب "مناظره ها" شامل مناظره های تلویزیونی دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری" به همت اردشیر زابلی زاده منتشر شد.

در این کتاب که به همت انتشارات روزنامه ایران منتشر شد،‌ متن کامل سخنان محمود احمدی نژاد، میرحسین موسوی، مهدی کروبی و محسن رضایی چهار نامزد انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری آمده است.

در ایران مناظره های انتخابات ریاست جمهوری از دوره هفتم به سبک بسیار ساده ای آغاز شد اما مناظره های دوره دهم ریاست جمهوری در سال 88 پدیده ای نوظهور در تاریخ دموکراسی و انتخابات ایران و یک اقدام رسانه ای جسورانه از سوی صداوسیما بود که مشارکت حداکثری مردم و روشن شدن مواضع نامزدها را در پی داشت و بنابر نظرسنجی های علمی مخاطبان کم نظیری را به خود جلب کرد. به استناد آمار منتشر شده پربیننده ترین برنامه تاریخ تلویزیون ایران مناظره نامزدهای دهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری بود. در کتاب مناظره ها آمده است: در مقوله انتخابات، وظیفه و رسالت رسانه ها و به ویژه تلویزیون انعکاس اخبار مربوط به این واقعه است و در تاریخ رسانه تلویزیون ایران، در این دوره، برای اولین بار، مناظرات تلویزیونی راه اندازی شد و آمار مخاطبان این برنامه تلویزیونی دال بر جذابیت و تحقق رسالت همگن سازی این نوع برنامه سازی است.

بدون شک، تجارب این قبیل برنامه ها راه توشه خوبی برای افق برنامه سازی در آینده است.

پخش مراسمی مثل مناظرات انتخاباتی نشان دهنده فرایندی است که در آن نماینده نسلی پس از نسلی دیگر انتخاب می شود. رسانه ها باید بدانند آگاهی همه جانبه، آن طور که رهبر معظم انقلاب اشاره فرمودند (هر چند حاوی نکات انتقادی باشد)، سبب امید مردم به آینده و سرنوشت کشور می شود.

از طرف دیگر، ندادن آگاهی عمیق در مورد مسائل اخلاقی و دینی به شکلی که مخاطب جوان امروزی بپسندد خود به خود باعث تهی شدن جامعه از ارزش ها می شود.

بنابراین، رسانه ها بر اساس انتظارات رهبر معظم انقلاب هم در عرصه رویکرد باید متحول شود و هم در عرصه سبک، هم باید موضوعات عمده تغییر کند و با اهداف کلان نظام اسلامی هماهنگ شود و هم باید سبک ارائه این گونه مسائل هنرمندانه، حرفه ای و متناسب با نسل امروزی شود. مناظره های تلویزیونی یکی از پرطرفدارترین و جذاب ترین قالب های تلویزیونی است.

این قالب رسانه ای، به علت ارتباط با مسائل و موضوعات مبتلابه مردم و خصوصا به سبب ماهیت نقد و نفوذی که در درون خود دارد، می تواند میلیون ها مخاطب را فعالانه و با انگیزه جدی پای برنامه های رادیویی و تلویزیونی بنشاند. مناظره ها یکی از ارکان ملی فرایند رقابت انتخاباتی ریاست جمهوری به حساب می آیند.

در مناظره های تلویزیونی، وقتی نامزدها به پرسش های از پیش تعیین نشده واکنش نشان می دهند، برای بینندگان مناظره های تلویزیونی، که بیشترشان جزو جامعه رای دهنده هستند، جذاب و دیدنی می شود و بینندگان با تجزیه و تحلیل مباحث و پاسخ مناظره کنندگان به سئوالات ابهامات ذهنی خود را برطرف می کنند، چرا که در این مناظره ها نامزدها در موضوعاتی مانند سیاست خارجی، اقتصادی، اجتماعی، داخلی ، فرهنگی و ...

افکار و اندیشه خود را در معرض افکار عمومی قرار می دهند. *تاریخچه مناظره برگزاری نخستین مناظره تلویزیونی انتخاباتی ریاست جمهوری به سپتامبر 1960 در آمریکا باز می گردد.

این مناظره 96 میلیون نفر را پای تلویزیون کشاند.

مناظره جان اف کندی و ریچارد نیکسون در این برنامه بسیار جذاب و اثرگذار بود.

این مناظره تلویزیونی، برخلاف نظرسنجی های موسسه گالوپ، قاعده را شکست و به تعبیر صاحبنظران سیاسی و رسانه ای روشن شدن مواضع این دو نامزد موجب پیروزی شگفت انگیز کندی شد. در این مناظره ریاست جمهوری در ایالات متحده، از کنگره درخواست شد قانون اختصاص وقت یکسان به دوطرف مناظره را به تعلیق درآورد تا بدین ترتیب وقت آزاد (بدون ترس از شکایت دیگر احزاب) به کاندیداهای دو حزب اصلی اختصاص یابد.

به علاوه، این برنامه به توافق میان افراد رسانه و کاندیداها (کندی و نیکسون) بر سر قالب دقیق سوالات، زمان اختصاص یافته به هر کاندیدا، و تعداد و طول شات های طرف مقابل نیاز داشت. مجمل کلام اینکه رسانه با اهمیت فوق العاده و تاثیرگذاری بسیار زیاد نیازمند رسمیت همگانی، حضور و مشارکت سازمان های مرتبط و احساس مسئولیت آنها و پذیرش تاثیر و عواقب احتمالی توسط آنها، و مشارکت بیش از پیش و متعامل مخاطب است.

باید برای موفقیت این واقعه همه همکاری می کردند.

پس از این مناظره، که از شبکه سی بی اس پخش شد، برنامه های مناظره ای به یک شیوه مرسوم رسانه ای بدل شد. در سال 1976 هم بین جرالد فورد و جیمی کارتر مناظره برگزار شد و این رویه و رویکرد تلویزیونی ادامه داشت تا اینکه از سال 1976، در کنار مناظره نامزدهای ریاست جمهوری، بین معاونان آنها هم مناظره هایی برگزار شد.

البته به مرور زمان مناظره ها به "ارائه نظر تقویتی و مکمل" کشیده شد؛ به این معنا که مناظره ها روند تکاملی یافت.

مناظره های دهمین دوره ریاست جمهوری در سال 1388 پدیده ای نوظهور در تاریخ دموکراسی و انتخابات ایران و یک اقدام رسانه ای جسورانه از سوی صدا و سیما بود که مشارکت حداکثری مردم و روشن شدن مواضع نامزدها را در پی داشت و بنابر نظرسنجی های علمی مخاطبان کم نظیری را به خود جذب و جذب کرد. در این دوره مجموعا حدود چهار هزار دقیقه برنامه تبلیغی نامزدها از رسانه ملی پخش شد.

شبکه سه سیما با پخش مناظره میان کاندیداها، به مدت جمعا 540 دقیقه، بیشترین زمان و البته بیشترین تعداد بیننده را به خود اختصاص داد.

این مناظره ها طی دو هفته با اجرای دکتر رضا پورحسین (مدیر وقت شبکه چهار سیما)، که با حکم رئیس صدا و سیما برای این کار منصوب شده بود، برگزار شد. تعداد پیامک های ارسالی در ایام پخش مناظره های تلویزیونی کاندیداهای ریاست جمهوری روزانه به حدود 90 میلیون رسید که در مقایسه با ایام عادی رشد 38 درصدی را نشان می دهد. بدون شک توقع افکار عمومی از رسانه ای به عنوان صدا وسیما بیشتر شده و در این برهه زمانی رسالت دست اندرکاران فرهنگی ـ رسانه ای بیش از پیش خطیر و وزین است. *مناظره های تلویزیونی در ایران؛ فرصت ها و آسیب ها امروزه توسعه سیاسی از ضروریات اصلی جامعه ایران محسوب می شود.

توسعه سیاسی روندی تدریجی، آرام و زمان بر است که برای نیل به آن باید زمینه ها و بسترهای اجتماعی و فرهنگی را مهیا کرد.

یکی از بسترهای فرهنگی توسعه سیاسی و رقابت سالم سیاسی ایجاد آمادگی ذهنی و روانی جامعه برای روندهای توسعه است.

رسانه ملی از جمله نهادهایی است که می تواند این بستر را هموار کند.

یکی از تکنیک های سازنده برای نیل به این هدف مناظره های تلویزیونی است.

این مناظره ها در شرایط کنونی جامعه ایران که رفتارهای سیاسی افراطی و منازعه آمیز جایگزین رفتارهای عقلانی، منطقی و متعارف شده است، فرصت هایی برای آموزش تعامل و گفتگو بین نیروها و فعالان سیاسی، رشد و گسترش تحمل و تساهل سیاسی، آموزش مرام و تفکر جریان های اصلی سیاسی به ارمغان می آورد؛ اما از طرف دیگر آسیب هایی چون تقویت رقابت ناسالم سیاسی (هتک حرمت، توهین و ...) و سیاسی کردن جامعه از طریق تزریق اطلاعات حساس سیاسی را هم به دنبال دارد.

اما، جدا از پیامدهای مثبت یا منفی سیاسی، این مناظره ها دستاورد بنیادینی برای رسانه ملی، از جمله کسب و گسترش اعتبار رسانه ای، به همراه داشته اند.

از این رو لازم است رسانه ملی از این فرصت (مانند برنامه رو به فردا)، از طریق بازتحلیل و توجه به بازخورد این مناظرات، بتواند راهکارهای مفیدی برای مدیریت بحران و راه حلی برای رسیدن به اجماع بین نخبگان فراهم کند.

*راهکارهای رسانه ای

1- انتخابات ریاست جمهوری نشان داد که مناظره در رسانه نیازمند تدوین چارچوبی منطقی و حساب شده است در نتیجه وظیفه ابتدایی رسانه، تعیین چارچوبی برای مناظره ها و سعی در نهادینه سازی آن است، مسئولان برنامه باید مهمانان را مکلف کنند که در چارچوب برنامه حرکت کنند مثلا اطلاعات غلط یا مخدوش ارائه ندهند.
2- در مناظره ها دوطرف مجاز نیستند به افراد غایب توهین کنند.
3- در یک مناظره تلویزیونی زمان برنامه به دو بخش تقسیم می شود.
4- در بین دو بخش یک زمان استراحت به دوطرف مناظره داده می شود.
5- دوطرف در زمان استراحت مجازند با همراهان خود در مورد آنچه در بخش اول مناظره گذشت و همچنین مباحث بخش دوم مشورت کنند.
6- در مناظره تلویزیونی مجری موظف است برای خارج نشدن از موضوع بحث، افراد مناظره کننده را دعوت به بحث در چارچوب موضوع کند.
7- دوطرف مکلف شوند در یک چارچوب اخلاقی با هم رفتار کنند فضای اتهام و تهمت و اطلاعات غیردقیق فضای گفتگو را از بین می برد.
8- برای هریک از این برنامه ها باید سناریو از قبل نوشته شود ...
9- مشارکت مردم در این برنامه ها بسیار مهم است. 10
- مناظره ها نباید به موضوعات سیاسی منحصر شود.
11- جمع بندی در پایان برنامه بسیار مهم است.
12- مهمانان برنامه باید هم وزن باشند.
13- موضوع برنامه ها باید بر اساس اولویت ذهنی جامعه باشد.
14-... در پایان کتاب نیز تعدادی از تصاویر پشت صحنه مناظره های تلویزیونی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری سال 88 منتشر شده است.

شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.

bultannews@gmail.com

نظر شما

آخرین اخبار

پربازدید ها

پربحث ترین عناوین