زماني كه از بزرگان دين حرف ميزنيم نخستين تصوير ذهني ما تصويري تاريخي از زندگي اين بزرگان در آن دوره تاريخي است. اما آنچه در شرايط فعلي راهگشا به نظر ميآيد ارائه تصويري امروزين و ملموس از اخلاقيات مورد نظر به مخاطب است.
گروه سینما و تلویزیون: نخستين مسابقه فيلمنامهنويسي پيامبر رحمت (ص) با رويكرد ترويج اخلاق و سيره حضرت محمد (ص) توسط انجمن سينماي جوانان ايران در قالب فيلمنامههايي حداكثر 15 دقيقهاي برگزار ميشود. علاوه بر خطمشيها و اهداف كلي چنين رويدادي، نگرش برگزاركنندگان اين مسابقه ارائه تصويري امروزين و كاملاً آشنا از اخلاق اسلامي است. اينكه چطور و به چه نحوي فيلمساز ميتواند گفتهها و رهنمودهاي پيامبر آخرين دين الهي را در زندگي انسان امروز بازتاب دهد. طبعاً لازمه توجه به چنين موضوعي و چنين كاركردي عبور از يك ساختار كليشه مهم را ايجاب ميكند. اينكه حرف زدن از پيامبر يا هر زاويه ديگري از زندگي، اخلاق و احكام بزرگان دين صرفاً محدود به ارائه روايتي تاريخي نيست. طبعاً چنين رويكردي لازم و كاربردي است. اما با توجه به انبوه چنين ساختههايي نوعي ساختار كليشهاي... هم در مضمون و هم در فرم پيرامون چنين آثاري شكلگرفته است كه در درجه اول از ميزان تأثير مورد انتظار در مخاطب ــ به معناي عام كلمه ــ كم ميكند.
به گزارش بولتن نیوز، در چنين شرايطي قرار دادن اولويت بر روي آثاري كه بتوانند تصويري آشنا ــ آشنا به مفهوم ملموس ــ از اخلاق اسلامي را به مخاطب امروز ارائه دهند يكي از راهكارهاي مهم برگزاركنندگان اين رويداد براي دوري از ساختار بارها تكرار شده است. دراينبين بايد روي مفهوم ارائه تصويري آشنا بيشتر تمركز كرد. تصوير آشنا چه نوع تصويري ميتواند باشد؟ انسان امروز، انسان احاطهشده با زندگي و ابزار امروز درواقع كمترين ميزان اشتراك با اسطوره، داستان در مفهوم كهن خود و البته تاريخ را دارد. چراكه تاريخ هرچند ريشه در اسناد دارد بااينحال نميتوان گرد اسطوره و داستان را از آن به اين راحتيها زدود. اين گرد اسطوره و داستان به همان اندازه كه ميتواند يك نقطه مثبت و جذاب باشد ميتواند در صورت تكرار به امري بازدارند نيز بدل شود. ازاينرو در چنين شرايطي نياز شديدي احساس ميشود كه ترجمه امروزين از تاريخ و انسان تاريخي ارائه شود.
چنين ترجمهاي البته در گرو پژوهشي ريشهاي و عميق از سوي فيلمسازان و هنرمندان در همان امر تاريخي است. چراكه شناخت هر چه دقيق ريشهها به تسلطي سازنده و كاربردي روي موضوع ميانجامد. اما چنين پژوهشي نبايد صرفاً محدود درگذشته و تاريخ باشد. به همان اندازه كفه ترازو را بايد بهسوي شناخت انسان و زندگي امروز هم متعادل كرد. چنين رويكردي البته به مفهوم پيدا كردن نقاطي مشترك بين تاريخ و زندگي امروز: تاريخ امروزين هم هست. حقيقتي كه تاريخدانان و جامعهشناسان بارها به آن اشاره كردهاند. اينكه تاريخ و اسطوره در لايهلايه زندگي بشر مستتر و نهادينه است. دليل چنين ادعايي نيز توجه به پايههاي فرهنگ بشري است. تمدن مدرن امروز از ريشههاي باستاني خود جدا نيست.
با چنين رويكردي است كه ميتوان اين ايده را مطرح كرد كه توصيهها و سيره شخصيتي تاريخي كه در فضاي اجتماعي، سياسي، اقتصادي دوراني مشخص در جغرافيايي مشخص و براي فرهنگي مشخص ارائهشده چگونه ميتواند در زمانه امروز مطرح شود و كاربرد داشته باشد. دو تبصره بسيار مهم را نيز دراينبين نبايد ناديده گرفت. رهنمودها و اخلاق پيامبر (ص) بهواسطه موهبتي الهي وجههاي جهانشمول و فرا تاريخي دارند و از سوي ديگر علماي دين همواره حضوري پررنگ و حياتي در ارائه راهكار به هنرمندان در چنين نياتي دارند.
نخستين مسابقه فيلمنامهنويسي پيامبر رحمت (ص) آثار برگزيده خود را باهدف تمركز روي چنين ويژگيهايي انتخاب و در قدم بعدي از توليد اين آثار حمايت خواهد كرد. چنين آثاري علاوه بر مخاطب ايراني ميتواند تأثير فراواني بر روي مخاطبين خارجي نيز بگذارند. آثاري كه طبعاً با رويكرد توليدات حرفهاي انجمن سينماي جوانان ايران توليد و عرضه خواهند شد.