تهران در سال ۱۴۰۴ چگونه باید باشد؟
محسن پیرهادی
به گزارش بولتن نیوز به نقل از فکار نیوز : جهان شهر ها ، مراكز ثقل رويدادهاي
جهاني ومحل شكل بخشيدن به روابط و مناسبات سياسي ، اقتصادي فرهنگي و
اجتماعي به شمار ميروند. ودر آينده، نبض تحولات جهاني در جهان شهرها خواهد
تپيد.
در عصر كنوني بنگاههاي وسازمان ها در تمامي كشورها ، اعم از توسعه يافته و در حال توسعه با آينده دشوار ، كاهش منابع ، افزايش الزام پاسخگويي ، زودگذري فرصت ها ودير پايي تهديدها و چالش ها مواجه اند. موفقيت در چنين محيطي مستلزم مديريتي است كه علاوه بر اجراي موثر امور جاري بتواند با ابداع، نوانديشي وآينده نگري وآينده سازي وظايف اصلي وراهبردي خود را سازماندهي و اجرا كند.
در سالهاي اخير محيط بنگاهها و سازمان ها نه تنها به شكلي فزاينده متلاطم و دگرگون شده است بلكه پيوستگي متقابل ميان محيط و سازمان نيز به مراتب بيشتر شده است. اين تلاطم و پيوستگي متقابل نيازمند واكنشي چند وجهي از سوي سازمانهاست نخست ، اين سازمان ها بايد شكلي راهبردي تفكر كنند. دوم ، سازمان ها بايد يافته ها وادارات خود را براي سازگاري با محيط هاي تغيير يافته ، به استراژي هاي اثر بخش تبديل نمايند. وسوم سازمان ها بايد براي تطبيق واجراي استراتژي ها ، با تعقل وتفكر بستر مناسب را فراهم سازند.
سند چشم انداز بيست ساله كشور ، برنامه پنچم توسعه ، سند چشم انداز بيست ساله شوراي اسلامي شهر تهران ، منشور علمي شهرداري تهران ، طرح جامع شهر تهران ، برنامه ۵ ساله شهرداري تهران از جمله مهمترين اسناد بالادستي توسعه شهري بوده است.
تهران براساس سند چشم انداز ۲۰ ساله خود كه سيماي مطلوب ومقدور تهران را در سال ۱۴۰۴ با نگرش به سند چشم انداز ۲۰ ساله كشور ترسيم نموده است ؛جهانشهري است فرهنگي ، دانش بنيان با هويت اصيل ايراني واسلامي ، زيبا، مقاوم ، مرفه و معيار در دنياي اسلام .
به طور كلي جهانشهرها به سه گروه سياسي–ديپلماتيك-اقتصادي- تجاري و فرهنگي-اجتماعي تقسيم مي شوند كه براي تهران جهان شهر فرهنگي در نظر گرفته شده است.در سند چشم انداز تهران ويژگي جهان شهري تهران از سه جنبه قابل تشخيص است ، نخست تهران ۱۴۰۴ پايگاه رخدادهاي برجسته فرهنگي ومركز بين المللي گفتگوي فرهنگ ها واديان خواهد بود .
دوم، تهران ۱۴۰۴ پايگاهي براي توليد پايگاهي براي توليد و صدور فرآورده هاي فرهنگي جذاب با استفاده از منبع فرهنگي ايراني واسلامي خواهد بود. و سوم تهران ۱۴۰۱ پايگاهي جهان تراز براي فعاليته اي علمي، آموزشي، وپژوهشي سطح بالا خواهد بود.
در اين ميان تهران به عنوان شهري دانش بنيان (دانايي محور) در مقابل شهر توليد بنيان قرارميگيرد. شهر دانش بنيان ، الگوي شهر توسعه يافته در عصر اطلاعات و دانايي است و شهر توليد بنيان يا شهر صنعتي ، با انبوه كارخانجات و كسب و كارهاي صنعتي در حواشي و درون خود هويت مي يابد،اما شهردانش بنيان ، با انبوهي از پژهشكده ها ، مراكزمطالعاتي، اتاق هاي فكر وانواع كسب و كارهاي دانش بنيان هويت مي گيرد.
براي تحقق چنين ايده هايي مي بايست كيفيت زندگي در تهران ارتقا يابد . كيفيت زندگي با توجه به معيارهاي مختلفي از جمله عوامل سياسي ، فرهنگي و اجتماعي ، تسهيلات و امكانات تفريحي ، ضريب دسترسي به كالاهاي مصرفي ، وضع سكونت شهروندان و همچنين شرايط محيط طبيعي ارزيابي مي شود ، كيفيت زندگي ، يكي از معيارهاي كليدي فرهيختگان براي انتخاب محل سكونت و فعاليت است و از اين منظر ، ارتقاي سطح كيفيت زندگي در تهران مي تواند به تحقق ساير اهداف راهبردي شهر نيز كمك كند .
بنابراين ، حركت در مسير پاياني و پويايي نيازمند شناختي آگاهانه از خود و محيط پيراموني و تغييرات و اثرات آن هاست . تلفيق نتايج شناخت با برنامه هاي جامع نگر مي تواند زمينه ساز استفاده موثر از فرصت ها شود . از اين رو حساس نمودن اذهان به محيط و استفاده از فرصت ها و تدوين استراتژي در سطوح مختلف از مهم ترين وجوهي است كه بايد مورد توجه قرار گيرد .
البته طراحي و تدوين استراتژي به تنهايي نمي تواند موجب تحقق اهداف در نظر گرفته شده براي آينده گردد بلكه حركت در راستاي برنامه هاي تدوين شده ، و مديريت اجرايي قدرتمند كه توانايي اجرايي لازم براي محقق نمودن برنامه ها را داشته باشد ضرورتي انكارناپذير است ، كه بدون آن تمامي اين برنامه ها به صورت ايده هاي زيباي دست نايافتني باقي خواهند ماند و تنها افسوس عدم دستيابي به آن ها براي آيندگان به يادگار مي ماند .
در عصر كنوني بنگاههاي وسازمان ها در تمامي كشورها ، اعم از توسعه يافته و در حال توسعه با آينده دشوار ، كاهش منابع ، افزايش الزام پاسخگويي ، زودگذري فرصت ها ودير پايي تهديدها و چالش ها مواجه اند. موفقيت در چنين محيطي مستلزم مديريتي است كه علاوه بر اجراي موثر امور جاري بتواند با ابداع، نوانديشي وآينده نگري وآينده سازي وظايف اصلي وراهبردي خود را سازماندهي و اجرا كند.
در سالهاي اخير محيط بنگاهها و سازمان ها نه تنها به شكلي فزاينده متلاطم و دگرگون شده است بلكه پيوستگي متقابل ميان محيط و سازمان نيز به مراتب بيشتر شده است. اين تلاطم و پيوستگي متقابل نيازمند واكنشي چند وجهي از سوي سازمانهاست نخست ، اين سازمان ها بايد شكلي راهبردي تفكر كنند. دوم ، سازمان ها بايد يافته ها وادارات خود را براي سازگاري با محيط هاي تغيير يافته ، به استراژي هاي اثر بخش تبديل نمايند. وسوم سازمان ها بايد براي تطبيق واجراي استراتژي ها ، با تعقل وتفكر بستر مناسب را فراهم سازند.
سند چشم انداز بيست ساله كشور ، برنامه پنچم توسعه ، سند چشم انداز بيست ساله شوراي اسلامي شهر تهران ، منشور علمي شهرداري تهران ، طرح جامع شهر تهران ، برنامه ۵ ساله شهرداري تهران از جمله مهمترين اسناد بالادستي توسعه شهري بوده است.
تهران براساس سند چشم انداز ۲۰ ساله خود كه سيماي مطلوب ومقدور تهران را در سال ۱۴۰۴ با نگرش به سند چشم انداز ۲۰ ساله كشور ترسيم نموده است ؛جهانشهري است فرهنگي ، دانش بنيان با هويت اصيل ايراني واسلامي ، زيبا، مقاوم ، مرفه و معيار در دنياي اسلام .
به طور كلي جهانشهرها به سه گروه سياسي–ديپلماتيك-اقتصادي- تجاري و فرهنگي-اجتماعي تقسيم مي شوند كه براي تهران جهان شهر فرهنگي در نظر گرفته شده است.در سند چشم انداز تهران ويژگي جهان شهري تهران از سه جنبه قابل تشخيص است ، نخست تهران ۱۴۰۴ پايگاه رخدادهاي برجسته فرهنگي ومركز بين المللي گفتگوي فرهنگ ها واديان خواهد بود .
دوم، تهران ۱۴۰۴ پايگاهي براي توليد پايگاهي براي توليد و صدور فرآورده هاي فرهنگي جذاب با استفاده از منبع فرهنگي ايراني واسلامي خواهد بود. و سوم تهران ۱۴۰۱ پايگاهي جهان تراز براي فعاليته اي علمي، آموزشي، وپژوهشي سطح بالا خواهد بود.
در اين ميان تهران به عنوان شهري دانش بنيان (دانايي محور) در مقابل شهر توليد بنيان قرارميگيرد. شهر دانش بنيان ، الگوي شهر توسعه يافته در عصر اطلاعات و دانايي است و شهر توليد بنيان يا شهر صنعتي ، با انبوه كارخانجات و كسب و كارهاي صنعتي در حواشي و درون خود هويت مي يابد،اما شهردانش بنيان ، با انبوهي از پژهشكده ها ، مراكزمطالعاتي، اتاق هاي فكر وانواع كسب و كارهاي دانش بنيان هويت مي گيرد.
براي تحقق چنين ايده هايي مي بايست كيفيت زندگي در تهران ارتقا يابد . كيفيت زندگي با توجه به معيارهاي مختلفي از جمله عوامل سياسي ، فرهنگي و اجتماعي ، تسهيلات و امكانات تفريحي ، ضريب دسترسي به كالاهاي مصرفي ، وضع سكونت شهروندان و همچنين شرايط محيط طبيعي ارزيابي مي شود ، كيفيت زندگي ، يكي از معيارهاي كليدي فرهيختگان براي انتخاب محل سكونت و فعاليت است و از اين منظر ، ارتقاي سطح كيفيت زندگي در تهران مي تواند به تحقق ساير اهداف راهبردي شهر نيز كمك كند .
بنابراين ، حركت در مسير پاياني و پويايي نيازمند شناختي آگاهانه از خود و محيط پيراموني و تغييرات و اثرات آن هاست . تلفيق نتايج شناخت با برنامه هاي جامع نگر مي تواند زمينه ساز استفاده موثر از فرصت ها شود . از اين رو حساس نمودن اذهان به محيط و استفاده از فرصت ها و تدوين استراتژي در سطوح مختلف از مهم ترين وجوهي است كه بايد مورد توجه قرار گيرد .
البته طراحي و تدوين استراتژي به تنهايي نمي تواند موجب تحقق اهداف در نظر گرفته شده براي آينده گردد بلكه حركت در راستاي برنامه هاي تدوين شده ، و مديريت اجرايي قدرتمند كه توانايي اجرايي لازم براي محقق نمودن برنامه ها را داشته باشد ضرورتي انكارناپذير است ، كه بدون آن تمامي اين برنامه ها به صورت ايده هاي زيباي دست نايافتني باقي خواهند ماند و تنها افسوس عدم دستيابي به آن ها براي آيندگان به يادگار مي ماند .
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
