تا الان به دو مورد از سه دلیل مد نظر حضرت امام خمینی (ره) در رابطه با شکست نهضت ملی شدن صنعت نفت اشاره کردیم. عدم استفاده‌ی بجا از قدرت سیاسی توسط دکتر مصدق و بی‌توجهی سران جنبش به اصول مردم‌سالاری. اما دلیل سوم و به عبارتی مهمترین دلیل این شکست از نظر بنیانگذار جمهوری اسلامی باقی مانده و آن، چیزی نیست جز عدم توجه جنبش به دین و نقش آن در جامعه‌ی ایرانی.

همان‌طور که در مطلب قبلی گفتیم، در خصوص ماجرای ملی شدن صنعت نفت و دلایل ناکامی آن، تا امروز مطالب مختلفی بیان شده است و هنوز هم این موضوع به عنوان یکی از اصلی‌ترین موضوعات تاریخ سیاسی معاصر محسوب می‌شود. در مقاله‌ی پیشین گفتیم که از منظر امام خمینی (ره) به عنوان یکی از فعالان حاضر در آن نهضت و کسی که قیام خود را بر اساس آسیب‌شناسی شکست ملی شدن صنعت نفت پایه‌گذاری کرد، یکی از دلایل این ناکامی، استفاده‌ی نادرست دکتر مصدق از حق حاکمیتی بود که در اختیار داشت.

نهضت ملی شدن صنعت نفت، دکتر مصدق، آیت‌الله کاشانی، کودتای 28 مرداد و آغاز استبداد پهلوی دوم از جمله گزاره‌هایی‌ست که چندین دهه، در ادبیات تاریخی و سیاسی ما جولان داده و همچنان، از اصلی‌ترین مباحث تاریخ سیاسی معاصر محسوب می‌شود. به موازات مباحث موجود در رابطه با گزاره‌های فوق، دیدگاه‌های مختلفی هم درخصوص آنها وجود دارد.