نوروز فراموش شده

به گزارش بولتن نیوز - دکتر حسین شهرزادی نوشت، مهرگان يا نوروز پاييزي٬ يكي از جشن هاي ايران باستان است كه در روزهاي آغازين فصل پاييز برگزار مي شود. ايرانيان باستان همانند نوروز بهاري٬ مهرگان را چندين روز جشن مي گرفتند و آيين و آداب مخصوص به خود داشت. هم نوروز بهاري و هم نوروز پاييزي نشانه ايي از اعتدال جهان هستي است. برابري روز و شب و پايان سرما و گرما. اين دو درکنار یکدیگر٬ هزاران سال اسـت کـه دو ستون محکم و استوار هویت و فرهنگ ایرانی شمرده می شوند اما متاسفانه نوروز پاييزي به دست فراموشي سپرده شده است.

واژه مهر يا ميترا به معناي روشنايي٬ عشق٬ دوستي٬ پيوند و محبت است و نماد آن خورشيد است. فلسفه جشن مهرگان سپاسگزاری از خداوند به خاطر نعمت‌هایی است که به انسان ارزانی داشته و اهميت راستي٬ درستي٬ دوستی‌ و مهرورزی و دوري از عهد شكني٬ دروغ و نامهرباني در میان انسانها ست.

همانطور كه نوروز را به پادشاه افسانه ای ایران يعني جمشید نسبت می دهند٬ مهرگان را هم به پیروزی فریدون٬ قهرمان افسانه ای دیگر ايران و پيروزي وي بر ضحاك ستمگر نسبت مي دهند.

حکیم فردوسی در شاهنامه٬ روز مهرگان را روزی می‌داند که فریدون در آن روز به پادشاهی نشست و تاج بر سر گذاشت. همچنين بیشتر پژوهشگران٬ روزي که فریدون بر ضحاک ستمگر غلبه کرد و او را در کوه دماوند به بند کشید را روز مهرگان شمرده ‌اند.

فریدون چو شد برجهان کامگار            ندانست جز خویشتن شهریار

به  رسم کیان تاج و تخت مهی             بیاراست  با کاخ  شاهنشهی

به  روز  خجسته  سر مهرماه             به سر بر نهاد آن کیانی کلاه

زمانه  بی اندوه گشت از بدی              گرفتند  هر کس  ره  ایزدی

دل   از  داوری‌ها  بپرداختند              به آیین یکی جشن نو ساختند

نشستند    فرزانگان    شادکام              گرفتند هر یک ز یاقوت جام

می  روشن و  چهره  شاه  نو              جهان  نو ز داد و سر ماه  نو

بفرمود   تا  آتش   افروختند              همه  عنبر و زعفران سوختند

پرستیدن مهرگان دین اوست            تن آسانی و خوردن آیین اوست

اگر یادگاراست  ازو ماه مهر         بکوش و به رنج هیچ منمای چهر

مردم ایران از هزاره دوم پیش از میلاد٬ مهرگان را جشن مي گرفته اند٬ هرچند كه امروزه  مهرگان بسيار كمرنگ شده است. مهرگان نیز همانند نوروز بهاري با آیین و آداب و رسوم ویژه برگزار مي شده است.

پادشاهان هخامنشي٬ اشکانی و ساسانی در روز مهرگان٬ تاجي را كه خورشيد بر آن نقش شده بود را بر سر مي گذاشتند٬ جامه ارغوانی می پوشیدند، به ميان مردم مي رفتند و به رقص و پايكوبي مي پرداختند.

زمان مهرگان در روزهاي ابتدايي ماه مهر است و بنا بر اعتقادات و اقوام مختلف ايران زمين٬ در روز هاي مختلف مهر ماه برگزار مي شود. بنا بر باور مشهور٬ روز 16 مهر ماه٬ روز مهرگان است.

در ايران باستان٬ هر سال 12 ماه و هر ماه 30 روز بود. هر يك از 30 روز ماه٬ نام مخصوص خود را داشت و روزي از ماه كه همنام ماه مي شد را جشن مي گرفتند. بنابراين روز 16 ماه مهر٬ روز جشن مهرگان بود.

ماه اول٬ فروردين٬ به معناي روح نياكان و روان هاي پاك٬ نيروي پيشرفت

ماه دوم٬ ارديبهشت٬ به معناي بهترين راستي و پاكي

ماه سوم٬ خرداد٬ به معناي كمال و تندرستي

ماه چهارم٬ تير٬ به معناي بركت و فراواني

ماه پنجم٬ مرداد٬ به معناي زنده بودن و جاودانگي

ماه ششم٬ شهريور٬ به معناي شهرياري نيرومند و برگزيده

ماه هفتم٬ مهر٬ به معناي دوستي و محبت و پيمان

ماه هشتم٬ آبان٬ به معناي آب ها

ماه نهم٬ آذر٬ به معناي آتش و روشنايي و پاكي

ماه دهم٬ دي٬ به معناي آفريدگار و دادار

ماه يازدهم٬ بهمن٬ به معناي انديشه و منش نيك

ماه دوازدهم٬ اسفند٬ به معناي فروتني و بردباري پاك 

نام روزهاي هر ماه :

امروز و در قرن بيست و يكم و در حالي كه جهان در اوج علم و تكنولوژي و ارتباطات است٬ اما مردم جهان درگير انواع جنگ ها٬ خونريزي ها٬ تبعيض ها و بلايا هستند. اين در حالي است كه هزاران سال پيش در اين سرزمين٬ يعني ايران زمين٬ نوروز بهاري و نورزو پاييزي را به نشانه صلح و دوستي در جهان جشن مي گرفتند.

به اميد روزي كه جهان در صلح و آرامش هميشگي باشد ...

مهرگان٬ بر همه ايرانيان و مهربانان جهان شاد باد

روز مهر و ماه مهر و جشن فرخ مهرگان                  مهر   بفزا   ای    نگار  ماه چهر  مهربان

مهربانی کن به جشن مهرگان و روز مهر                  مهربانی کن به روز مهر و جشن مهرگان