اروپایی‌ها در ادعاهای حقوقی خود برای مکانیزم ماشه چه دلایلی را مطرح کردند؟
گروه بین الملل: در پیامی به شورای امنیت سازمان ملل، سه کشور اروپایی عضو برجام (فرانسه، آلمان و بریتانیا) رسماً مکانیسم ماشه (بازگشت خودکار تحریم‌ها یا اسنپ‌بک) را فعال کردند و شمارش معکوس ۳۰ روزه برای بازگرداندن تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران (که پیش‌تر طبق برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) ۲۰۱۵ و قطعنامه ۲۲۳۱ لغو شده بودند) را آغاز کردند. این اقدام در تاریخ ۲۸ سپتامبر اجرایی شد.
دلایل حقوقی ادعایی اروپایی‌ها برای مکانیسم ماشه
به گزارش بولتن نیوز این سه کشور اروپایی، در نامه رسمی خود به شورای امنیت، دلایل اصلی خود را بر اساس ادعای «عدم پایبندی چشمگیر ایران» به تعهداتش ذیل برجام قرار دادند. مهم‌ترین دلایلی که آن‌ها برای توجیه اقدام خود مطرح کردند، شامل موارد زیر است:
ذخایر اورانیوم غنی‌شده: اشاره به ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران که به ادعای آن‌ها «بیش از ۸۴۰۰ کیلوگرم» (بیش از ۴۰ برابر حد مجاز برجام) است. این شامل چند صد کیلوگرم اورانیوم با غنای ۶۰ درصد نیز می‌شود.
سانتریفیوژهای پیشرفته: فعالیت هزاران سانتریفیوژ پیشرفته توسط ایران.
تولید مواد غنی‌شده: تولید مواد غنی‌شده در تأسیسات ممنوعه.
کاهش نظارت آژانس: کاهش اقدامات نظارتی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) که مانع از تضمین ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران توسط آژانس شده است.
عدم تعامل با پیشنهاد تمدید: عدم تعامل ایران با پیشنهاد سه کشور اروپایی برای تمدید موقت برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ (که در ۱۸ اکتبر منقضی می‌شدند)، مشروط بر اینکه ایران «گام‌های مشخصی برای رفع فوری‌ترین نگرانی‌ها بردارد».
سه کشور اروپایی مدعی شدند که این اقدامات ایران، هیچ جایگزین معتبری جز فعال کردن مکانیسم ماشه برای آن‌ها باقی نگذاشته است.
تلاش‌های ناموفق در شورای امنیت برای تعلیق مکانیسم ماشه
در واکنش به فعال‌سازی ماشه، چین و روسیه پیش‌نویس قطعنامه‌ای را به شورای امنیت ارائه کردند که هدف آن تمدید شش‌ماهه برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ تا ۱۸ آوریل ۲۰۲۶ بود تا زمان بیشتری برای تلاش‌های دیپلماتیک فراهم شود و فعال‌سازی مکانیسم ماشه را که برای ۲۸ سپتامبر تعیین شده بود، به تأخیر بیندازد.
این پیش‌نویس قطعنامه در تاریخ ۲۶ سپتامبر به رأی‌گیری گذاشته شد، اما به دلیل عدم کسب ۹ رأی موافق لازم، به تصویب نرسید. نتایج رأی‌گیری به شرح زیر بود:
آرای موافق (۴): الجزایر، چین، پاکستان، و روسیه.
آرای مخالف (۹): دانمارک، فرانسه، یونان، پاناما، سیرالئون، اسلوونی، سومالی، بریتانیا، و آمریکا.
آرای ممتنع (۲): گویان، و جمهوری کره.
نتیجه این رأی‌گیری به معنای نهایی شدن شکست تلاش‌های دیپلماتیک در شورای امنیت برای جلوگیری از فعال‌سازی مکانیسم ماشه بود.
توجه: جمهوری اسلامی ایران، چین و روسیه دلایل سه کشور اروپایی برای فعال کردن مکانیسم ماشه را رد کرده و صلاحیت حقوقی و رویه‌ای آن‌ها را زیر سؤال بردند. آن‌ها استدلال کردند که اروپایی‌ها نیز با عدم پایبندی به تعهدات برجامی خود و اعمال مجدد تحریم‌های ملی، صلاحیت لازم برای استناد به قطعنامه ۲۲۳۱ را از دست داده‌اند و اقدام آن‌ها را «باطل و بی‌اثر» خواندند. همچنین، ایران هشدار داده بود که اعمال مجدد تحریم‌ها ممکن است منجر به خروج این کشور از معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) شود.
در مطالب بعدی، همان‌طور که در متن اصلی ذکر شده، به نقد بند به بند ۵ دلیل اصلی اروپاییان در اجرا شدن مکانیزم ماشه خواهیم پرداخت.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
