از ناسا تا وزارت دادگستری: اعتماد عمومی، قربانی تداوم چهره‌های گذشته؟

گروه اجتماعی: اختلاف ایلان ماسک و دونالد ترامپ بر سر ریاست ناسا، نمونه‌ای از اولویت دادن به رأی مردم بر توانمندی فردی بود. اما در ایرانِ، آیا صدای تغییر در انتصابات شنیده می شود؟

به گزارش بولتن نیوز اختلاف‌نظر میان این دو متحد سابق  بر سر انتصاب رئیس جدید ناسا، بیش از آن‌که ناشی از مسائل فنی یا مدیریتی باشد، ریشه در ملاحظات سیاسی دارد. ترامپ، فرد پیشنهادی ماسک را به دلیل دموکرات بودنش، فاقد صلاحیت برای تأثیرگذاری در چنین جایگاهی می‌دانست و انتصاب مورد نظر او را بی‌احترامی به رأی اکثریت مردم تلقی می‌کرد که در آن انتخابات، صراحتاً به جمهوری‌خواهان «نه» نگفته، بلکه آنان را برگزیده بودند.
این رویکرد، هرچند از بیرون ممکن است ناپسند یا حتی گزینشی جلوه کند، اما یک اصل بنیادین دموکراسی را برجسته می‌سازد: رأی مردم، باید در چهره‌های دولت بازتاب یابد. حتی در دموکراسی‌های پیشرفته نیز، رئیس‌جمهور ممکن است از به‌کارگیری چهره‌ای توانمند صرف‌نظر کند، تنها به این دلیل که آن فرد با گفتمان سیاسی منتخب ملت در تضاد است.
رأی مردم، نه فقط برای انتخاب فردی خاص، بلکه برای پیگیری یک مسیر، یک گفتمان و یک رویکرد سیاسی است. بنابراین، وقتی مردم با مشارکتی معنادار پای صندوق‌های رأی می‌آیند و به تغییر رأی می‌دهند، انتظار دارند که این تغییر ابتدا در ترکیب وزرا، مدیران کلیدی و سیاست‌های اجرایی منعکس شود. تداوم چهره‌های پیشین در ساختار جدید، برخلاف انتظار عقلانی و مشروع آنان است.
و اما امروز، در ایران...
جناب آقای رئیس‌جمهور،
در نخستین گام‌های دولت خود، گزینه‌ای را در وزارت دادگستری ابقا  فرمودید که نه‌تنها از دولت گذشته بر جای مانده، بلکه عملکرد، رفتار و کارنامه‌اش، بارها و بارها در معرض نقد نخبگان، رسانه‌ها و افکار عمومی قرار گرفته است. ابقای چنین فردی، نه نشانه‌ای از «وفاق ملی» است و نه نماد «پاسخ به مطالبه تغییر». بلکه آشکارا چشم‌پوشی از پیام محوری انتخابات یعنی "تغییر" است.
تغییر، به‌معنای کنار گذاشتن چهره‌هایی است که از نگاه جامعه، دیگر قادر به نمایندگی خواست عمومی نیستند. در غیر این صورت، انتقال قدرت به امری صوری تقلیل می‌یابد؛ اسامی عوض می‌شوند اما سیاست‌ها، رفتارها و نارضایتی‌ها برجای می‌مانند. این‌گونه برخورد با رأی مردم، نه‌تنها اعتماد عمومی را تحلیل می‌برد، بلکه مشروعیت سرمایه اجتماعی دولت شما را نیز دچار آسیب می‌سازد.
توجه داشته باشید: وفاق ملی با حضور کسانی که مردم از آنان عبور کرده‌اند، شکل نمی‌گیرد. وفاق، محصول احترام به رأی اکثریت و تعهد به بازسازی امید اجتماعی است.
دولت شما، بیش و پیش از هرچیز، باید وام‌دار صدای تغییر باشد. پیام صندوق‌های رأی را نادیده نگیرید.
آیا جنابعالی مایلید بهای حفظ چهره‌های ناکارآمد را با فرسایش سرمایه‌ی اجتماعی نظام بپردازید؟ تجربه‌ای که رئیس‌جمهور شهید از آن عبور نکرد و تمام هزینه‌هایش را در طول دولت خود پرداخت نمود.