دیدن شرق و مشرق زمین با وقار در دانشگاه هنر اسلامی تبریز / آیا تبدیل بناهای دانشگاهی در بین بناهای زیبای شرقی به خوابگاه ممکن است؟

گروه فرهنگی - مهری وحیدی آذر: دانشگاه هنر اسلامی تبریز یک مجموعه ی فرهنگی و موزه ای زنده است که در آن امکان بوجود آمدن دانشگاه ممکن گردیده است ، پیگیری و تلاش برای بوجود آوردن یک مجموعه دانشگاهی زیبا و متفاوت در ایران و جهان که برای سال ها توانسته محل برگزاری جشنواره هنر و  نمایشگاه فرهنگی و هنری مردم مسلمان جهان از آسیای میانه تا سودان و افریقای جنوبی باشد ، کار متفاوت غیر قابل تصور به شمار می آمده است !

به گزارش بولتن نیوز، ساختمان چرم سازی با دودکش آن بخشی از یک دانشگاه هنر اسلامی هستند ، خانه های قدیمی تجار شریف تبریز  در مرکز شهر که هنوز بعد از حفاظت و تبدیل شدن به کلاس های درس همچنان نماد معماری ، نحوه زندگی مردم روزگار کهن هستند ، به خوبی دیده می شوند ! و ساعتی درنگ در دانشگاه ، سکوت و آرامش آن و دیدن شرق مغرور  و زیبا در آن ممکن است !

از دیرباز همواره آموزش و ایجاد زمینه های آسایش در جهت رشد و شکوفایی استعداد نیروی انسانی و تبدیل آن ها به نیروهای متخصص در جامعه، به عنوان ابزاری کارآمد در تعلیم و تربیت مطرح بوده است و دانشگاه ها یکی از این مراکز هستند که همواره تلاش داشتند تا با ایجاد زمینه های متنوع از فضای آموزشی تا خدماتی نسبت به ایجاد زمینه های آرامش جهت آموزش و ارتقای آن اقدام کنند.

خانه گوهریون در دانشکده معماری - دانشگاه هنر اسلامی تبریز

یکی از مشکلاتی که مخاطبین فضاهای آموزشی با آن روبرو هستند کمبود فضایی مسکونی مختص آنان با در نظر گرفتن فاکتورهای روحی، عاطفی و کارکردی است، که باعث اختلال در محدوده های خلوت شخصی، حریم و قلمرو انسانی و... نشود. باید این نکته را آگاه بود که خوابگاه دانشجویی صرفا مکانی برای اقامت صرف بدون در نظر گرفتن مسایل و مشکلات فرهنگی نمی تواند موضوعیت داشته باشد و هیچ گاه پرداختن به مسایل آموزشی و پژوهشی بدون توجه به زیر ساخت های فرهنگی، مسایل و مشکلات بنیادی را حل نمی کند. طبعا ساحت علمی و فرهنگی در بسیاری از اوقات به هم مرتبط بوده و برعملکرد هم تاثیرگذار هستند.

دانشکده معماری دانشگاه هنر اسلامی تبریز

خوابگاه دانشجویی یکی از کانون های مهم فرهنگی و مرکزی جهت تبادل تجربه ها و غنی کردن تجارب و اگاهی تلقی می توان کرد. بنابراین در ایجاد فضای خوابگاهی علی الخصوص برای دانشجویان که عمده رده سنی آنها 18 تا 24 سال می باشند نیازمند ایجاد فضاهای خدماتی و کمک آموزشی به جهت شکل گیری فضای سرزنده و شاداب است و در صورتی که چنین فضایی نباشد فضا موجب ایجاد مشکلات روحی و روانی برای دانشجویان خواهد شد. همچنین باید به مسایل و مشکلاتی که در  ارتباط با  محیط پیرامون و شهری می تواند وجود داشته باشد هم توجه ویژه نمود و ایجاد خوابگاه در بافت های محلات سنتی ، با واکنش های منفی و بعضا زننده مواجه می شود و این موضوع هم عامل مضاعف برای عواقب نامناسب ذهنی برای دانشجویان می شود. مطابق تجربه ای که در دانشگاه های بزرگ وجود دارد عدم توجه به این موارد همیشه مشکلات فرهنگی ایجاد می کند .

خانه صدقیانی در محوطه دانشگاه هنر اسلامی

گفته شده است ، که امید است چنان نباشد، دانشگاه هنر اسلامی تبریز در نظر دارد تا درون مجموعه دانشکده معماری و شهرسازی اقدام به ایجاد خوابگاهی برای دانشجویان این دانشگاه نماید شاید در نگاه اول برای دانشگاهی که از بدو تاسیس تاکنون هیچ خوابگاهی برای خود ندیده است این موضوع بتواند بخشی از مشکلات دانشجویان را حل و فصل نماید اما باید توجه داشت که ساختمان هایی که این دانشگاه در نظر دارد تا از آن بعنوان خوابگاه استفاده نماید می بایست قابلیت و ظرفیت ایجاد محیطی شاد و سرزنده برای دانشجویان خود را داشته باشد.

می گویند که  مطابق تصمیم مدیران جدید و جوان دانشگاه، ساختمان زیبای کتابخانه واقع در 8 متری ضلع جنوبی ساختمان گوهریان و ساختمان موسوم به جواهریان در 5 متری آن قرار است تا با تغییراتی به خوابگاه دانشجویی تبدیل شوند برای این دو ساختمان که دقیقا در محوطه ساختمان های ارزشمندی همچون خانه های تاریخی، قدکی، کنجه ای زاده، بهنام،صدقیانی، گوهریان و صدق السلطنه است و در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اند این سوال مطرح می گردد که تبدیل این ساختمان ها در درون آثار فرهنگی به خوابگاه آیا تدبیر فرهنگی – آموزشی می تواند فرض گردد؟

خانه گنجه ای زاده در دانشگاه هنر اسلامی تبریز

 آیا متخصصان تعلیم و تربیت ، جامعه شناسان و حافظان میراث فرهنگی و همچنین به سادگی کلام ، صاحب نظران زیبا شناختی به این امر پرداخته اند ؟

کتابخانه ی دانشکده معماری که قصد به تبدیل آن به خوابگاه دارند

پرسش از بسیاری صاحب نظران بر نازیبایی تصمیم های این چنین تاکید دارد و با توجه به اینکه این بناهای تاریخی و زیبا که بعنوان دانشگاه هنر اسلامی شناخته می شوند؛ در عرصه مجموعه تاریخی و ارزشمند دانشکده معماری و شهرسازی  و در مرکزی ترین نقاط شهر کهن تبریز قرار دارند ظاهرا چندان توجهی به ارزش های فرهنگی، هنری و اجتماعی و در کل زیبا شناختی این " در و جواهر گرانبهای شرقی" این ساختمان ها تصمیم به چنین اقدامی  می دارند . باید به این نکته نیز توجه داشت  ساختمان های این مجموعه که به عنوان دانشکده ی  معماری شناخته می شوند ،یک ساختار منحصر بفرد دارند که با طراحی اساتید معماری و سازمان میراث فرهنگی بطور ویژه تغییرکاربری داده شده اند و هر گونه تغییر در ساختار کالبدی آنها موجب ایجاد زایده بصری در ساختمان زیبای محوطه خواهد شد. 

خانه قدکی در دانشگاه هنر اسلامی تبریز

در کنار مسایل میراث فرهنگی، باید توجه داشت که ایجاد خوابگاه دانشجویی در فاصله اندک از ساختمان کلاس های دانشگاه  و با اشرافیت به دبیرستان پسرانه که دقیقا در روبری ورودی مورد انتظار خوابگاه مذکور خواهد بود چه توجیه فرهنگی و اجتماعی خواهد داشت آیا صاحبان اختیار موقت دانشگاه  به چند و چون  فرهنگی، اجتماعی این کار اندیشیده اند؟  تعقل و تعمق بیشتر در این مورد، مانع از ایجاد لکه ای غیر علمی بر بدنه یکی از فاخرترین مجموعه های شهری تبریز و کشور خواهد شد. که گرداشگران فرهنگ و هنر در تبریز ساعت ها وقت خود را در زیبایی خانه باغ شرقی آن سپری می کنند.