ادعایی بزرگ به نام برنامه توسعه واستحصال 16 عنصر حیاتی و راهبردی

گروه اقتصادی: محسن راضی(متالوژ) در یادداشتی نوشت:  جدولی را به نام مندلیف سرلوحه شناسایی عناصر طبیعت پیرامون خود قرار داده ایم. جدولی که از 118 عنصر شناسایی شده ان بیش از 80 عنصر ان درکشور عزیزمان یافت میشود وذخیره های متفاوتی را به خود اختصاص داده و مدیریتی دلسوز و ایضا جهادی را میطلبد تا در این بستر بالقوه ، مواردی را که گلوگاه صنایع کشور میباشد بالفعل نماید.

به گزارش بولتن نیوز، اما ازاین بین  16 عنصر حیاتی وراهبری مورد توجه واقبال مسولین کشور قرارگرفته و 5 عنصر لیتیوم ،گرافیت(برپایه بیتومین)،نیکل ،تیتانیوم وکبالت فوق العاده مهم ودرالویت صنایع میباشد .

برای درک اهمیت عناصر فوق  کافیست که جایگاه انرا در صنعت خودروهای برقی  والزام جایگزینی 40 میلیون خودرو سوخت فسیلس موجود در ایران با خودروهای برقی را مثال زد که در بهترین حالت ان اگر سالی 1 میلیون دستگاه از انرا متصور باشیم ، باید 40 سال این پروسه جایگزینی بطول انجامد

.که نکته قابل توجه ان تامین مواد اولیه تولید باطریهای مورد نیاز  همین صنعت خودرو میباشد ،حال اینکه صنایع لوازم خانگی ،نظامی و.... در الویتهای دیگر میباشند

لذا توجه ویژه به استحصال عناصر فوق وتولید محصول نهایی جایگاه خاصی در صنعت کشور دارد اما با وجود منابع خوبی که در ایران داریم یک سوال ذهن همه را مشغول خود کرده:

 چرا با گذشت 45 سال از انقلاب اسلامی در کشور و35 سال از پایان جنگ تحمیلی هیچ مدیری بفکر یک کار جهادی در این خصوص نیفتاده؟؟؟؟؟؟

1)منابع بیتومینی(فیکس کربن39%) که به راحتی به گرافیت تنی 12000 دلار قابل تبدیل میباشد به قیمت تنی 40 دلار خام فروشی میشود ،ماده ای که در خاورمیانه فقط در غرب کشورما ایران یافت میشود(کرمانشاه ،ایلام)

2) تیتانیوم فلزی فوق استراتژیک وسبک که با ترکیب ان با هرفلز دیگر وبخصوص فلز الومینیوم به یک الیاژ فوق العاده سخت ،مقاوم وسبک میرسیم، مورد بی مهری متولیان امر قرار گرفته(موردنیاز دربحث سبک سازی خودروهای برقی) ، چرا که با وجود ذخایر چند میلیار تنی در فنوج ،کهنوج،نهبندان ،قره اج واکثر باطله های معدنی کشور(2.5 میلیاردتن دپوی باطله معدنی) با عیار4% الی20% وقیمت پایه این فلز که تنی بیش از یک ونیم میلیارد تومان واکسید ان(99%) تنی 150 میلیون تومان میباشد  ، خروجی ومحصولی در داخل نداشتیم

3) لیتیوم فلزی حساس وبعبارتی جایگزین نفت در اینده نزدیک وبا قیمت تقریبی بیش از 100 هزار دلاردر تن وکمی دشوار در فراوری واستحصال به لحاظ اب بری ان وایضا فاضلاب سمی ان در شرایط فعلی ایران واقلیم خشک ان کمتر به ان توجه شده ، حال اینکه منابع کم عیار ان(حداکثر1000ppm) در مناطقی واقع شده که با تنش ابی مواجه شده است

4) نیکل با عیار حدکثری 1% در کانسنگهایی (لاتریت ،هماتیت ،منیزیت و..) یافت میشودکه متاسفانه مورد بی مهری بهره برداران قرار گرفته  وبدلیل مشکلات تکنولوژی استحصال ، این ماده حیاتی را برای کسب درامد ناچیز بعنوان خوراک صنایع سیمان به هدر میدهند

5) کبالت فلزی با کاربردهای متفاوت وقیمتی معادن 50 هزار دلار درهرتن  وعیار 250  ppm الی 0.5%در مجاور معادن مس وعمدتا باطله های معدنی یافت میشود وبدلیل همراهی با عناصر سمی(ارسنیک ،کادمیوم) وبعضا گوگرد زیاد مورد استقبال تکنولوژهای فراوری این ماده قرار نگرفته وهمچنین پتانسیلهای خوب این عنصر در اختیار اشخاصی خاص بوده که تمایلی به فراوری ان در داخل کشور نداشته وبدنبال خام فروشی ان میباشند

باعنایت به شناسنامه فقط 5 عنصر از 16 عنصری که متولیان امر مدعی مدیریت بر استحصال وفراوری ان هستن چند سوال کلیدی به ذهن نخبگان صنعت کشور خطور نموده که باید برای جواب به ان همت گمارد:

1)ایا نقاط پرپتانسیل این عناصر شناسایی ومقدار ذخایر ان مشخص گردیده؟

2)برای مدیریت بر فراوری هر عنصر سرمایه گذار خاصی را مشخص یا دعوت به همکاری نموده اید(نخبگان داخلی) یا از دوستان خود وکشورهای خارجی مساعدت ورزیده اید؟

3) منابع مالی موردنیاز برای هر عنصر چقدر واز کجا تامین خواهد شد؟ (با فرض اینکه 20% اولیه را سرمایه گذار وصاحب تکنولوژی بیاورد)

4) برای تامین زیر ساختهای مورد نیاز طرحهای فوق(اب،برق،گاز،زمین) که قطعا برای هر عنصر حداقل 5 واحد در نقاط مستعد  برای تامین ماده اولیه باید متصور بود ومجموعا 80 واحد با ظرفیتهای متفاوت نیاز میباشد چه اقدامی صورت گرفته؟(امکانسنجی برای محل احداث واحدهای انجام گرفته یا خیر)

5) زمان تعریف شده برای خروج محصولات واحدهای فوق چند سال دیگر هدف گذاری گردیده است؟ ( 2 ،3، 4 ،5 سال یا بیشتر)

6) تا زمان حصول ودستیابی به محصولات تولید داخلی فوق جایگزینی برای خرید از خارج تعریف شده است؟ (با توجه به نبود ارز وتحریمها)

و سوالاتی از این قبیل........

با اینهمه اما واگر بعید است از مدیران متولی این موضوعات حیاتی به این زودیها حرکتی سر بزند واینجاست که باید به درگاه ایزد منان متوسل شد. چرا که فقط در یک مورد تولید کک نفتی شاهد قیچی کردن وافتتاح  چندین طرح تولید ان در دهه فجرهای گذشته بودیم ،ولی افسوس که هنوز از خارج از کشور با تقبل مشکلات حادث شده از تحریمها وارد میکنیم