افزایش 10 میلیون تن فولاد یا صادرات17میلیون تن سنگ آهن

براین اساس، با توجه به سه برابر شدن ظرفیت تولید فولاد کشور در سه دهه آینده، باید ذخایر سنگ آهن و مواد خام معدنی مورد نیاز کشور صنعت استراتژیک کشور، در خدمت تولید فولاد داخلی استفاده شود.

در شرایط فعلی نیز افزایش نرخ ارز باعث شده که صادرکنندگان و شرکت های سنگ آهن کشور، به جای تامین نیاز داخلی، بیشتر به صادرات سنگ آهن مشغول شوندو لذا بای شرایط به گونه ای متعادل شود و سیاست هایی به کار گرفته شود که ذخایر و عرضه سنگ آهن کشور در جهت حمایت از تولید داخلی به کار گرفته  شود.

سال 2011 تولید سنگ آهن در دنیا با 8 درصد رشد به بیش از 98/1 میلیارد تن رسید که بیش از 680 میلیون تن آن توسط چین مصرف شده است. تقاضای بسیار بالای سنگ آهن باعث می شود که نوسان قیمت آن محدود گردد. این در حالی است که پیش بینی می شود در طول 20 سال آینده رشد مصرف فولاد حداکثر سالانه 3/3 درصد باشد و تا سال 2030 مصرف سنگ آهن به رکورد 5/3 میلیارد تن خواهد رسید که تقریبا دوبرابر تقاضای سال گذشته است.

این در حالی است که معادن جدیدی از سنگ آهن کشف نشده در استرالیا، امریکای لاتین و افریقا وجود دارد. با این حال در بازار سنگ آهن مازاد عرضه وجود نخواهد داشت. چرا که در کشور های پیشرفته مسائل زیست محیطی و در کشور های دیگر ضعف در زیر ساخت ها و مشکلات سیاسی به سادگی اجازه بالا رفتن حجم عرضه را نمی دهد. از سوی دیگر محدودیت هایی در تجارت سنگ آهن وجود دارد . کشورهای پیشرفته تلاش می کنند شرایط خود را به خریداران تحمیل کنند اما پذیرش شرایط آن ها تا زمانی است که وضعیت بازار فولاد به خریداران امکانات لازم را بدهد.

تا سال 2030 چین و هند علی رغم آن که به تلاش ای خود برای اتکا بیشتر به منابع داخلی ادامه می دهند همچنان بزرگترین خریداران سنگ آهن خواهند بود.

البته رشد مصرف سنگ آهن در هند بسیار پایین تر از چین خواهد بود چون هند برای توسعه صنعت فولاد خود همچنان با مشکلات زیر بنایی روبروست. چین معادن بسیاری دارد اما ذخایر آن کم است و برداشت از آن ها هزینه بر است. در واقع معادن چین هر کدام به تنهایی بیش از چند میلیون تن ذخیره ندارند و حداکثر بازدهی آن ها زیر 500 هزار تن می باشد. به همین دلیل چینی ها تاکنون موفق به توسعه برداشت سنگ آهن از منابع داخلی خود نشده اند. چین سالانه نزدیک به 400 میلیون دلار برای اکتشاف و برداشت سنگ آهن هزینه می کند اما هنوز به نتایج دلخواه نرسیده است. به همین دلیل به معادن خارج از چین بخصوص در امریکای لاتین و افریقا روی آورده است. اما جمع ذخایر این معادن به بیش از 100 میلیون تن نمی رسد به همین علت چینی ها فاصله بسیار زیادی با هدف حذف کردن 50 درصد واردات تا سال 2015 دارند . هر چند که چینی ها تلاش خود را با سرمایه گذاری بیشتر در معادن خارجی دنبال می کنند اما دسترسی آن ها به این هدف بسیار مشکل خواهد بود.

16 میلیون تن سنگ آهن صادراتی را در خدمت تولید فولاد سازی استفاده کنید.

براساس آمار گمرک ایران در سال 90 به میزان 16 میلیون و 953 هزار و 610 تن سنگ‌آهن (به هم فشرده شده و به هم فشرده نشده) به ارزش 744 میلیون و 669 هزار و 643 دلار از کشور صادر شد. این میزان صادرات از نظر وزنی و ارزشی به ترتیب سه و 35 درصد نسبت به صادرات سال 1389 کاهش نشان داد.

با وجود این کاهش صادرات 3 درصدی، باز هم رقم زیادی صرف واردات می شود و این 17 میلیون تن سنگ آهن می تواند حدود 10 میلیون تن فولاد در کشور تولید کند که باعث تحول عمده ای در صنعت و تولید کالا و اشتغال کشور می شود.

کاهش شدید صادرات سنگ‌آهن ایران به چین دلیل اصلی افت صادرات سنگ‌آهن ایران در سال گذشته بوده است. چین خریدار اصلی سنگ‌آهن صادراتی ایران است. سال گذشته بیش از 98 درصد سنگ‌آهن صادراتی ایران به مقصد چین ارسال شد.

شرکتهای سنگ‌آهن جلال‌آباد، چادرملو، گل گهر، گل گهر 2، مرکزی، میشدوان و شرق ایران اصلی‌ترین تولیدکنندگان سنگ‌آهن ایران محسوب می‌شوند. در حال حاضر قسمت اعظم سنگ‌آهن صادراتی ایران از محصولات تولیدی شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران، ‌سنگ‌آهن مرکزی ایران، سنگ‌آهن گل‌گهر و چادرملو تامین می‌شود.

ایران در سال 2011 پنجمین تامین کننده بزرگ سنگ‌آهن مورد نیاز چین بود. ایران در سال 2011 میلادی سهمی معادل 2.4 درصد از کل واردات 686 میلیون تنی سنگ‌آهن چین را به خود اختصاص داد.

طبق تازه‌ترین گزارش سازمان زمین شناسی آمریکا، ایران با تولید 30 میلیون تن سنگ‌آهن دهمین تولیدکننده بزرگ این ماده معدنی استراتژیک در سال 2011 میلادی لقب گرفت. براین اساس تولید سنگ‌آهن ایران در سال 2010 میلادی نیز معادل 28 میلیون تن اعلام شده بود. چین، استرالیا، برزیل، هند، روسیه، اوکراین، آفریقای جنوبی، آمریکا، کانادا و ایران 10 تولیدکننده بزرگ سنگ‌آهن جهان در سال گذشته میلادی بودند.

در واقع در حال حاضر سالانه حداکثر ۱۰ میلیون تن سنگ آهن دانه بندی شده به چین صادر می شود که کمتر مورد نیاز فولادسازان داخلی است، اما با توجه به آنکه چند طرح جدید فولادی در مرحله نهایی شدن قرار داشته و ظرف دو سال آینده به بهره برداری خواهند رسید، کارشناسان معتقدند که در آن زمان تمام سنگ آهن تولیدی کشور به مصرف فولادسازان داخلی رسیده و تولید مازادی برای صادرات وجود نخواهد داشت.

به این ترتیب می توان گفت که از یکی دو سال آینده فولادسازان چینی دیگر قادر به تامین بخشی از نیاز سنگ آهن خود از ایران نخواهند بود.