مروری بر مناسبت‌های امروز ۴ مرداد

گروه سیاسی: در این مطلب مروری خواهیم داشت بر وقایع و مناسبت هایی که در چهارم مرداد این وقایع و مناسبت ها عبارت هستند از: درگذشت حاج حسین آقا ملک بنیانگذار کتابخانه و موزه ملی ملک در سال ۱۳۵۱، بهره برداری از بزرگترین پالایشگاه نفت سنگین جهان در بندرعباس توسط متخصصان و کارشناسان داخلی در سال ۱۳۷۶، مرگ رضا شاه در سال ۱۳۲۳، به گل نشستن کشتی موسوم به " کشتی یونانی" در سواحل جزیره کیش در سال ۱۳۴۵، شکست سنگین ارتش روم از ارتش ایران در سال ۲۹۷، " ملی" اعلام کردن کانال سوئز و خلع ید از انگلیس و فرانسه بنا به فرمان جمال عبدالناصر رئیس جمهور وقت مصر در سال ۱۹۵۶.

درگذشت حاج حسین آقا ملک بنیانگذار کتابخانه و موزه ملی ملک در سال ۱۳۵۱:

حسین مَلِک معروف به حاج حسین آقا ملک، موسس موزه و کتابخانه ملک به همراه املاک و مستغلات وقف آستان قدس رضوی در سال ۱۳۱۶ می‌باشد. ملک زادهٔ سده سیزده و درگذشته به سال ۱۳۵۱ هجری خورشیدی، فرزند ارشد حاج محمد کاظم ملک‌التجار بود. ثروتمند بزرگ آذری تبار، زاده تهران و مستقر در مشهد که خیریات و موقوفات او مشهور است. وسعت موقوفات مرحوم ملک تا حدی است که فقط آستان قدس رضوی اداره‌ای به نام اداره موقوفات ملک دارد. کتاب‌خانه و موزه‌ای عظیم نیز از وی باقی مانده که در شهر تهران واقع است. از دیگر کار‌های خیریه او اختصاص دومیلیون متر مربع زمین جهت ساخت خانه برای فرهنگیان و واگذاری چند ده‌هزار متر زمین برای پارک عمومی در مشهد است. یکی از میادین اصلی شهر مشهد ملک‌آباد نام دارد که در جوار باغ بسیار بزرگی به همین نام قرار گرفته‌است. مشهور است که مرحوم ملک وارثی از خود به جا نگذاشته‌است.

بهره برداری از بزرگترین پالایشگاه نفت سنگین جهان در بندرعباس توسط متخصصان و کارشناسان داخلی در سال ۱۳۷۶:

چهارم مردادماه سال ۱۳۷۶، متخصصان و کارشناسان داخلی دست به طراحی بزرگ‏ترین پالایشگاه نفت سنگین جهان در بندرعباس زدند. تمامی مراحل از طراحی تا ساخت و نصب تجهیزات به دست این متخصصان داخلی اجرا شد و به بهره‌برداری رسید. این پالایشگاه ازجمله طرح‌های مهم صنعت کشور بوده و برای بالا بردن ظرفیت تولید فرآورده‌های نفتی در کشور و تأمین مصارف داخلی و صدور بخشی از آن به خارج طرح‌ریزی‌شده است. اجرای عملیات طرح عظیم آب‏رسانی از دریا به پالایشگاه به‌طور جداگانه و هم‌زمان با عملیات اجرایی پالایشگاه با استفاده از امکانات گسترده صنعت نفت ازجمله ویژگی‏‌های احداث آن ‏است که برای اولین بار در نوع خود صورت گرفته است.

پالایشگاه نفت بندرعباس به‌عنوان مدرن‌ترین پالایشگاه نفت خام با ظرفیت پالایش ۲۳۲ هزار بشکه در روزبه بهره‌برداری رسید که با توجه به نیاز کشور و همچنین نگاه به بازار‌های جهانی در نخستین گام توسعه، با تلاش متخصصان داخلی و اعمال تغییرات در واحد‌های تقطیر به ظرفیت ۳۲۰ هزار بشکه در روز رسید و در ادامه روند رو به رشد پالایشگاه، بامطالعه ظرفیت‌های واحد‌های عملیاتی، در گام دوم در سال ۹۱، با اجرای طرحی مبتکرانه، بدون انجام هزینه و سرمایه‌گذاری، با ۳۰ هزار بشکه افزایش در میعانات گازی تزریقی به واحد‌های تقطیر و غلظت شکن، ظرفیت اسمی خود را به ۳۵۰ هزار بشکه در روز رساند.

مرگ رضا شاه در سال ۱۳۲۳:

قبل از ورود متفقین به تهران رضا خان با توصیه و الزام سفارت انگلیس، از سلطنت کناره‌گیری کرد و متن استعفانامه‌اش را محمدعلی فروغی نوشت و به‌جای او خواند.

رضا خان پس از تبعید و در مسیر خروج از ایران در اصفهان همه‌ی اموال منقول و غیر منقول خود را که طی بیست سال، به زور و تهدید از صاحبان آن‌ها گرفته بود، به فرزند و جانشین خود بخشید و روز ۵ مهرماه وارد بندرعباس شد و به اتفاق خانواده‌ی خود، به‌وسیله‌ی یک کشتی باری، آب‌های ایران را ترک کرد.

اما به جای هند، انگلیسی‌ها، او و همراهانش را به آفریقای جنوبی بردند و در جزیره‌ی «موریس» پیاده کردند. در این جریان هم موضوع حمل جواهرات سلطنتی به‌وسیله‌ی رضا خان به خارج، مورد توجه محافل داخلی و خارجی قرار گرفت و برخی نمایندگان مجلس، به این موضوع پرداختند.

جزیره‌ی موریس جای مناسبی برای رضا شاه نبود، به همین دلیل، پس از مدتی در نتیجه‌ی اقدامات فراوان پسرش به ژوهانسبورگ که موقعیت و آب و هوای مناسب‌تری داشت، انتقال داده شد و سرانجام در روز ۴ مرداد ماه ۱۳۲۳ خسته و شکسته، خود را به دست مرگ سپرد و به آنچه کرده بود، گرفتار گشت.

به گل نشستن کشتی موسوم به " کشتی یونانی" در سواحل جزیره کیش در سال ۱۳۴۵:

چهارم مرداد ۱۳۴۵ ش. کشتی موسوم به کشتی یونانی در سواحل کیش به گل نشست. کشتی یونانی که حال یکی از جاذبه‌های توریستی جزیره کیش است در یک روز گرم تابستان در نزدیکی روستای «باغو» به گِل نشست. این کشتی در سال ۱۳۲۲ توسط شرکت ویلیام همیلتون در گلاسکو ساخته شد. وزن کشتی در هنگام ساخت ۷۰۶۱ تن و طول آن ۱۳۶ متر بوده است. این کشتی بین مالکان انگلیسی و ایرانی مختلفی دست به دست شده بود و آخرین مالک آن یک یونانی بود. نام‌های کشتی به ترتیب «امپایر ترومپت»، «نچرالیست»، «کوروش پارسی»، «همدان» و در هنگام به گل نشستن «کولا‌اف» بوده است.

شکست سنگین ارتش روم از ارتش ایران در سال ۲۹۷:

چنین روزی ماه جولای به سال ۲۹۷ ارتش ایران در سرزمینی نه چندان دور از رود فرات، میان حرّان (واقع جنوب ترکیه امروز) و الرقه (شمال مرکزی سوریه و شرق حلب) ارتش روم به فرماندهی گالریوس داماد دیوکلتیانوس امپراتور وقت را شکستی سخت داد.

این سومین نبرد نیرو‌های ایران و روم در دوران سلطنت نرسی بود که ایران آن جنگ‌ها را آغاز کرده بود. نرسی در سال ۲۹۵ میلادی دولت روم را متهم به مداخله درامور ارمنستان کرد و به آن دولت اعلان جنگ داد. جنگ ایران و روم، دو ابر قدرت وقت در جهان، در دوران امپراتوری دیوکلتیانوس و جانشین او «ماکسیمیان» هشت بار از سر گرفته شد.

" ملی" اعلام کردن کانال سوئز و خلع ید از انگلیس و فرانسه بنا به فرمان جمال عبدالناصر رئیس جمهور وقت مصر در سال ۱۹۵۶:

در سال‏ هایى که استعارگران انگلیسی و فرانسوی بر سر تصاحب سرزمین مصر در جدال بودند، کانال سوئز در سال ۱۸۶۹ م توسط فرانسه احداث شد و با بهره‏ برداری از این مسیر، راه دریایى میان اروپا و آسیا کوتاه ‏تر گردید. تسلط انگلستان و هم ‏چنین فرانسه بر کانال سوئز همچنان ادامه یافت تا این که در ۲۶ ژوئیه ۱۹۵۶ م و در زمان حکومت جمال عبدالناصر، وی برای قطع دست این دو دولت از این کانال استراتژیک، کانال سوئز را ملی اعلام کرد. از این رو، نیرو‌های مصری، تاسیسات کانال سوئز را که در مالکیت یک کمپانی مشترک انگلیسی و فرانسوی بود اشغال کردند و مدیران و راهنمایان مصری، اداره امور کانال و هدایت کشتی ‏ها را از این آبراه مهم بر عهده گرفتند. در پی این اقدامِ ناصر، نیروهایى از انگلیس، فرانسه و رژیم صهیونیستی، در ۳۱ اکتبر آن سال، هم‏زمان به مصر حمله کردند. اما با وجود برتری نظامی این کشور‌ها در جنگِ سوئز، فشار افکار بین‏ المللی بر دولت ‏های متجاوز و نیز مقاومت ملت مسلمان مصر، موجب عقب نشینی اشغال‏ گران از منطقه کانال سوئز شد و این کانال در اختیار ملت و دولت مصر قرار گرفت.