مروری بر مناسبت‌های امروز ۱۸ تیر

گروه سیاسی: در این مطلب مروری خواهیم داشت بر وقایع و مناسبت هایی که در هجدهم تیر این وقایع و مناسبت ها عبارت هستند از: اعدام سید علی محمد باب بنیانگذار فرقه ضاله بابیه در سال ۱۲۲۹، درگذشت آیت الله محمد محمدی گیلانی در سال ۱۳۹۳، شکست کودتای نوژه در سال ۱۳۵۹، روز ادبیات کودک و نوجوان، درگذشت آیت اللّه سیدکاظم اخوان مرعشی در سال ۱۳۸۱، درگذشت شیخ علی پناه اصلانی اشتهاردی در سال ۱۳۸۷، خروج میرزا کوچک خان جنگلی از رشت یک ماه پس از اعلام حکومت جمهوری در گیلان و ورود به فومن به دلیل اعتراض به بدقولی اعضای حزب عدالت وابسته به روسیه در سال ۱۲۹۹.

اعدام سید علی محمد باب بنیانگذار فرقه ضاله بابیه در سال ۱۲۲۹:

پس از مرگ محمدشاه و بالا گرفتن فتنه بابیّه، میرزا تقی خان امیرکبیر ـ صدراعظم ناصرالدین شاه ـ مسامحه در کارِ سیدعلی محمّد باب را روا ندید و تصمیم گرفت او را در ملأعام به قتل رساند و از این راه، آتش شورش‌ها را فرو نشاند و برای این کار، از برخی علما فتوا خواست، ولی به گفته ادوارد براون: «دعاوی مختلف و تلوّن افکار و نوشته‌های بی‌مغز و بی‌اساس و رفتار جنون آمیز او علما را برآن داشت که به علّت شبهه خبط دماغ، بر اعدام وی رأی ندهند.

باوجود این، برخی از علما که احتمال خبط دماغ درباره سیدعلی محمد را نمی‌دادند و او را مردی دروغ‌گو و ریاست طلب می‌شمردند به قتل وی فتوا دادند و سیّدعلی محمّد به همراه یکی از پیروانش در ۲۷ شعبان ۱۲۶۶ در تبریز تیرباران شد.

درگذشت آیت الله محمد محمدی گیلانی در سال ۱۳۹۳:

آیت الله محمد محمدی گیلانی در سال ۱۳۰۷ ش در روستاى دعوى‌سرا از توابع شهرستان رودسر در استان گیلان به دنیا آمد. آیت‌الله محمدى گیلانى در سال ۱۳۲۵ ش، به حوزه علمیه قم رفت و به تکمیل دروس ادبیات و فراگیرى دروس دوره سطح پرداخت. با پایان یافتن دوره سطح، به درس خارج آیت‌الله بروجردى راه یافت و در مدت دوازده سال کتاب صلات را در محضر ایشان به اتمام رساند. به موازات آن در درس اصول فقه امام خمینى نیز حضور پیدا کرد. در طول این مدت در درس اسفار و شفاى علامه سید محمدحسین طباطبایى نیز شرکت مى‌نمود.

او بسیارى از کتب دوره سطح در فقه و اصول و حکمت و تفسیر را بار‌ها تدریس کرد، وى همچنین از اساتید دانشکده الهیات دانشگاه تهران و دانشگاه امام صادق در مقطع دکترى بود. آیت‌الله محمدى گیلانى از فعالان سیاسى در پیش از انقلاب و پس از آن بود. او با حضور در جلسات جامعه مدرسین و امضاى اعلامیه‌ها و نامه‌هاى آن و نیز سخنرانى‌ها سهم بسزایى در پیروزى انقلاب داشته است.

پس از انقلاب نیز به دستور امام خمینى، تشکیل دادگاه انقلاب را بر عهده گرفت و پس از تشکیل شوراى عالى قضایى به عضویت این شورا درآمد. برخى از مسئولیت‌هاى وى پس از انقلاب اسلامى به شرح زیر است: حاکم شرع و ریاست دادگاه‌هاى انقلاب اسلامى به دستور امام خمینى، عضو فق‌ها و دبیر شوراى نگهبان، نماینده امام در دانشگاه‌ها و ریاست شوراى مرکزى نمایندگان رهبرى در دانشگاه‌ها، رئیس هیئت عفو امام خمینى، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، عضو شوراى بازنگرى قانون اساسى، رئیس دیوان عالى کشور و.

آیت‌الله محمدی گیلانی سرانجام پس از طی یک دوره بیماری بر اثر عفونت ریه، درسن ۸۶ سالگی در ساعات آغازین چهارشنبه ۱۸ تیرماه ۱۳۹۳ به دیار باقی شتافت.

شکست کودتای نوژه در سال ۱۳۵۹:

چندی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، تنی چند از افسران رژیم شاه که گروهی با نام «نقاب» تشکیل داده بودند، کودتایی را با هدف بازگرداندن شاپور بختیار، قتل امام خمینی (ره) و نابودی نظام نوپای جمهوری اسلامی طرح‌ریزی کردند که این کودتا به‌دلیل مرکز هدایت آن، که در پایگاه شهید نوژه همدان بود به کودتای نوژه موسوم شد.

در ۱۷ تیر ماه ۱۳۵۹ یکی از افسران خلبان که در این عملیات مأمور بمبباران بیت حضرت امام (ره) بود خود را تسلیم و ماجرای کودتا را تشریح می‌کند؛ فرماندهی کل کودتا به‌دست ژنرال سعید مهدیون (فرمانده اسبق نیروی هوایی) و رهبری قسمت نیروی هوایی این کودتا بر عهده ژنرال احمد محققی فرمانده اسبق ژاندارمری بود. هدف اولیه کودتا حمله هوایی به بیت امام خمینی (ره) در تهران و به شهادت رساندن ایشان بود، حمله به برج مراقبت فرودگاه مهرآباد، دفتر نخست وزیری، ستاد مرکزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ستاد مرکزی کمیته‌های انقلاب و بمباران چند نقطه دیگر از اهداف بعدی کودتاچیان به شمار می‌رفت و بنا بود پس از بمباران هوایی، هواپیما‌ها با شکستن دیوار صوتی به نیروی زمینی علامت بدهند که مرحله دوم کودتا را آغاز کند.

در این مرحله باید صداوسیما، فرودگاه مهرآباد، ستاد ارتش جمهوری اسلامی ایران، پادگان حر، پادگان قصر و پادگان جمشیدیه به تسخیر نیرو‌های کودتا درآید و در سطح شهر تهران با اعمال خشونت و ارعاب حالت نظامی ایجاد شود؛ بازگشت بختیار آخرین حلقه اهداف این کودتای شکست خورده بود. حدود ۶۰۰ نفر در رابطه با این کودتا در سراسر ایران دستگیر شدند که ۵۰۰ نفر از آن‌ها نیرو‌های نظامی بودند؛ پنج نفر از سران کودتا که در دادگاه انقلاب اسلامی محاکمه و به مرگ محکوم شدند، عبارت بودند از آیت محققی (ژنرال و یکی از طراحان اصلی)، بیژن ایران‌نژاد، فرخزاد جهانگیری، محمد مالک و یوسف پوررضایی.

روز ادبیات کودک و نوجوان:

۱۸ تیر به عنوان روز رسمی ادبیات کودک و نوجوان در کشور اعلام شده است. روزی که مقارن است با روز درگذشت مهدی آذریزدی نویسنده و بازنویس خوب کشورمان در سال ۱۳۸۸. مرحوم مهدی آذریزدی، نویسنده کشورمان، ۱۸ تیرماه سال ۸۸ در ۸۸ سالگی در بیمارستان آتیه تهران دار فانی را وداع گفت و در حسینیه خرمشاه یزد در نزدیکی محل زندگی‌اش به خاک سپرده شد.

«قصه‌های خوب برای بچه‌های خوب»، «قصه‌های تازه از کتاب‌های کهن»، «گربه ناقلا»، «گربه تنبل»، «مثنوی» (برای بچه‌ها)، «مجموعه قصه‌های ساده» و تصحیح «مثنوی» مولوی (برای بزرگسالان) از جمله آثار این نویسنده کودک و نوجوان است. زنده‌یاد آذریزدی که او را پرتیراژترین نویسنده تاریخ ادبیات کودک و نوجوان ایران می‌دانند، در مجموع، بیش از ۲۰ عنوان کتاب برای بچه‌ها نوشته است. جند سالی می‌شود که از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی، بنابر پیشنهاد شورای فرهنگ عمومی، ۱۸ تیر به عنوان روز رسمی ادبیات کودک و نوجوان در کشور اعلام شده است.

درگذشت آیت اللّه سیدکاظم اخوان مرعشی در سال ۱۳۸۱:

آیت اللَّه سیدکاظم اخوان مرعشی در سال ۱۲۹۸ ش (۱۳۲۷ ق)، توأم با برادرش آیت اللَّه سیدمهدی، در نجف اشرف و در بیت علم و تقوا زاده شد. وی در پنج سالگی پدر عالم خود را از دست داد ولی این امر، خللی در اراده او ایجاد نکرد و به فراگیری علوم اسلامی همت ورزید. از این رو در سیزده سالگی راهی حوزه علمیه قم شد و به تحصیل خود ادامه داد. آیت ‏اللَّه اخوان مرعشی با پشت سر گذاشتن سطوح حوزه، در درس‏های خارج آیات عظام: سید محمد حجت کوه کمره ‏ای، سید محمد تقی خوانساری، امام خمینی و بیش از همه به درس‏های آیت اللَّه بروجردی حاضر شد و مبانی علمی‏اش را استوار ساخت. ایشان در ۳۲ سالگی و پس از اقامت هفده ساله در قم، به نجف رفت و علاوه بر تحصیل در محضر آیت اللَّه سید عبدالهادی شیرازی، به تدریس سطوح عالی حوزه پرداخت.

آیت اللَّه اخوان مرعشی، پس از بیست و دو سال اقامت در نجف، در سال ۱۳۵۰ ش به ایران بازگشت و پس از اقامتی دو ساله در قم، به عزم مجاورت امام رضا (ع) در مشهد مقدس به تالیف، تدریس و افتا و اقامه جماعت مشغول شد. معظم له در اوج‏گیری نهضت اسلامی مردم مشهد علیه رژیم پهلوی نقش اساسی داشت، خانه‏اش کانون رایزنی‏ها و تصمیم ‏گیری‏ها بود و در شکستن محاصره بیمارستان امام رضا (ع) مردانه اقدام نمود. وی پس از پیروزی انقلاب هم چند بار به جبهه‏‌های نبرد حق علیه باطل شتافت و در تقویت روحیه رزمندگان اسلام، تلاش فراوانی از خود نشان داد. برخی از آثار آیت اللَّه اخوان مرعشی عبارتند از: مناسک حج، حاشیه بر عروة الوثقی، شرح عروة الوثقی و تقریرات درس فقه آیت اللَّه بروجردی. آن فقیه بزرگوار سرانجام در هجدهم تیرماه ۱۳۸۱ ش برابر با ۲۷ ربیع الثانی ۱۴۲۳ ق در ۸۳ سالگی دار فانی را وداع گفت و پس از تشییعی با شکوه، در رواق دارالزّهد حرم مطهر امام رضا (ع) به خاک سپرده شد.

درگذشت شیخ علی پناه اصلانی اشتهاردی در سال ۱۳۸۷:

شیخ علی پناه اصلانی اشتهاردی در سال ۱۲۹۶ در بخش اشتهارد کرج دیده به جهان گشود. آیت‌الله اشتهاردی از ۱۲ سالگی به فراگیری علوم اسلامی در زادگاه خویش پرداخت و پس از طی مراحل مقدماتی، سال ۱۳۲۰ به حوزه علمیه قم مهاجرت کرد و بـه فراگیری سطوح عالیـه دروس اسلامی پرداخت. در این مرحله از محضر استادان بـرجسته حوزه علمیه قم حضرات آیات عظام العظمی گلپایگانی، مرعشی نجفی، سیداحمد خوانساری و مرحوم علاّمه طباطبایی بهره‌ها برد.

وی پس از پایان دوره سطوح، در درس خارج آیات ثلاثه صدر، حجت و محمدتقی خوانساری شرکت کرد و در ادامه از محضر مـرحـوم آیت‌الله العظمی بروجردی و امام خمینی (ره) استفاده کرد. شیخ علی پناه اصلانی اشتهاردی فعالیت‌های فرهنگی و تبلیغی خویش را از سال ۱۳۳۷ آغاز کرد. ایشان افزون بر ارشاد مـردم، سالیان درازی عهده‌دار تدریس دروس سطـح، چون «الروضهٔ البهیه» (لمعتین) و «مکاسب» بود و دراین رهگذر موفق به تربیت تعداد زیادی از طلاّب حوزه علمیه قم شد.

آیت‌الله اشتهاردی در کنار تدریس موفق به تألیف و تصحیح کتب متعددی شد که از آن جمله می‌توان به تعلیق و تصحیح کتاب «مجمع الفائدهٔ و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان» اشاره کرد. این کتاب در دوره دوم انتخاب کتـاب سال جمهوری اسلامی ایران از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان کتاب سال برگزیده شد. از مهم‌ترین آثار آیت الله اشتهاردی به این عناوین می‌توان اشاره کرد:۱) القرآن و العقل، ۲) ایضاح الفوائد، ۳) روضهٔ المتقین علامه محمدتقی مجلسی، ۴) مجمع الفائدهٔ و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان، ۵) کتاب مدارک العروهٔ.

درس اخلاق آیت‌الله اشتهاردی در مدرسه فیضیه بین فضلا و طلاب زبانزد است. آن عالم بزرگوار که هر شب نماز مغرب و عشا را در مدرسه فیضیه اقامه می‌کرد پس از ۹۱ سال تعلم، تعبد و تجهد امشب به دیدار معبودش شتافت.

خروج میرزا کوچک خان جنگلی از رشت یک ماه پس از اعلام حکومت جمهوری در گیلان و ورود به فومن به دلیل اعتراض به بدقولی اعضای حزب عدالت وابسته به روسیه در سال ۱۲۹۹:

یک ماه پس از اعلام حکومت جمهوری در گیلان توسط انقلابیون جنگلی، قزاقان حمله کننده به گیلان با آتش توپ‌های کشتی‌های جنگی ارتش سرخ روسیه متلاشی شدند. اما مدتی بعد، اعضای حزب عدالت وابسته به روسیه، برخلاف توافق قبلی مبنی بر خودداری از تبلیغات کمونیستی، به ترویج مرام کمونیسم در شهر رشت پرداختند. این موضوع، میرزا کوچک خان را چنان ناراحت ساخت که در هجدهم تیرماه ۱۲۹۹ شمسی، به فومن رفت. پس از خروج اعتراض آمیز میرزا از رشت، در این شهر کودتای سرخ صورت گرفت و بلشویک‌ها اداره امور را به دست گرفته، جنایات بسیاری انجام دادند.