فرودگاه زرقان چگونه به گل نشست؟

گروه اقتصادی: فرودگاه زرقان واقع در شمال شیراز ، از جمله فرودگاه های تاریخی و قدیمی کشور است که از زمان احدث به عنوان مرکز پروازهای تفریحی و آموزشی گلایدر (پرنده بدون موتور) در مالکیت مرکز علوم و فنون هوایی ( مرکز وارسی پرواز و خدمات هوایی فعلی) بوده است.

به گزارش بولتن نیوز، این مرکز قدیمی ترین اپراتور آموزشی و خدماتی ایران از سال ۱۳۱۸ است که در ۵ نقطه کشور فعالیت میکند و همچون دانشگاه تهران ، دارای پشتوانه تاریخی و برند آموزش های هوایی در ایران اسلامی است که بیش از 90 درصد از خلبانان کشور در این مرکز دوره آموزشی خود را طی نمودند.

فرودگاه زرقان با بیش از ۶۰ هزار متر مربع ، هاب اصلی آموزشگاه گلایدر مرکز اشاره شده بوده که و وظیفه اشاعه فرهنگ هواپیمایی را به خصوص برای دانش آموزان داشته است.

اما در طول 15 سال گذشته ، تصمیمات و سیاست های غیر کارشناسی ، مخرب و به منظور حذف تاریخ این مرکز ، تلاش نمود با اقداماتی ، این مرکز قدیمی چندین ساله را تحت عناوین و برنامه هایی همچون واگذاری به بخش خصوصی ، از صحنه صنعت هوایی ایران حذف نماید.

سیاست های پشت پرده برای ایجاد و حفظ منافع موسسات خصوصی با حذف این رقیب سنتی و ملی ، پیگیری می شده است که به نظر میرسد دو شرکت آ و ب.م ، وابسته به شرکت هواپیمایی م ، صحنه گردانان آن بوده اند.

علاوه بر اقدامات گوناگون تخریبی ، در سال 1390 اتفاقی تعجب آور و شبهه رانت برای مجموعه فرودگاه زرقان اتفاق می افتد. در این مقطع آقای ح ، به عنوان یکی از مسئولین استان فارس ، شخصی به نام آقای خ که فردی حقوق دان ، روحانی و دارای روابط سیاسی استانی بوده است را جذب و تلاش می نماید با قرارداد سرمایه گذاری طبق قانون لایحه واگذاری اماکن و محل ها در فرودگاههای کشور به روش ساخت ،بهره برداری و انتقال (BOT )فرودگاه زرقان را به این شخص واگذار نماید. سرپرست فعلی شرکت فرودگاهها و ناوبری هوایی ایران در آن مقطع مدیر کل فرودگاههای استان فارس بوده که فرودگاه زرقان تحت امر ایشان بوده است.

شرکت تحت مالکیت آقای خ ، به نام ر طرف قرارداد قرار می گیرد جالب اینکه نظریه کارشناسی رسمی دادگستری اخذ شده با مفاد قرارداد تفاوت بسیار دارد که این موضوع خود اشکال اصلی در انعقاد قرارداد مربوطه می باشد که نیاز به توضیح قانونی مدیر کل اسبق فرودگاههای استان فارس (آقای س) دارد و نهایتاً با رایزنی های آقای س با ستاد شرکت فرودگاه های کشور و مشخصاً هیئت تشخیص ، قرارداد سرمایه گذاری به ارزش 2 میلیارد تومان و دوره بهره برداری 14 ساله منعقد می شود. در این قرارداد شرکت ر به مدیریت آقای خ ، متعهد می شود سرمایه گذاری هایی در این فرودگاه از جمله بهسازی و روکش باند و سطوح پروازی ، احداث آشیانه ، اقامتگاه رفاهی ، رستوران و ... را تحت عنوان مجموعه پروازی خاورمیانه ، به انجام برساند.

طی اسناد موجود در مکاتبات استانی و مرکز فنون و خدمات هوایی ( متولی فرودگاه زرقان ) در سال 1389 با اداره کل گاز استان ، مشخص گردید خط لوله گاز منطقه ای باید از اراضی فرودگاه زرقان عبور نماید و لذا نیاز به انعقاد قرارداد اجاره و بلطبع پرداخت حق الارض دارد این پروژه ، بر اساس می بایست طبق نظریه کارشناس رسمی دادگستری در آن سال حدودا می بایست حدود 11 میلیارد تومان عایدی برای خزانه دولت و درآمد های فرودگاه تولید نماید. که متاسفانه هرگز قراردادی برای این امر تهیه نگردیده و نتیجتا درآمدی هم برای فرودگاه حاصل نگردیده است !!!

در سال 1390 طی قرارداد اشاره شده ، فرودگاه به شرکت ر و آقای خ ، تحویل داده می شود و رسماً اختیارات مرکز فنون و خدمات هوایی ، سلب می گردد.

شرکت ر با اخذ مجوزهای پروازی از سازمان هواپیمایی کشوری در زمینه آموزشی و تفریحی با هواپیماهای فوق سبک ، به مرور زمان دیگر هواپیماهای شخصی را که مالکین آن از اهالی شیراز و استان فارس بوده اند را جذب و خدمات پانسیون و نگهداری را ارائه و از ظرفیت های عملیاتی فرودگاه نیز به عنوان یک فرودگاه اختصاصی استفاده می برد.

تخلف اول :

در سال 1397 و پس از 7 سال از قرارداد BOT اشاره شده و بدون هیچ گونه سرمایه گذاری توسط شرکت ر. ، به یکباره این قرارداد بدون اخذ تضامین قراردادی توسط شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران از بخش خصوصی در راستای جلوگیری حداقلی از حقوق دولت ، با نظر سرپرست فعلی شرکت باطل می شود. در بررسی های انجام شده مصوباتی از هیئت تشخیص متوالی امر مجوز واگذاری اماکن و مصوبه هیئت مدیره در اینباره یافت نمی شود. در این زمان آقای س ( سرپرست فعلی شرکت ) معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی شرکت فرودگاه ها را برعهده داشتند که یکی از اداره کل تحت امر ایشان اداره کل بازرگانی و سرمایه گذاری به عنوان متولی این نوع پروژه ها و قراردادها بوده است .

تخلف دوم:

پس از لغو قرارداد BOT ، بدلیل عدم اجرای تعهدات قراردادی توسط سرمایه گذار سریعاً با همان شرکت ر. ، بدون دریافت هرگونه خساراتی به نفع دولت قرارداد اجاره بهره برداری فرودگاه زرقان به ارزش ماهانه 25 میلیون تومان منعقد می شود. این در صورتی است که انعقاد هر گونه قرارداد با شرکت هایی که به تعهدات خود عمل ننموده اند ، تخلف محرز بوده و منع قانونی دارد.

تخلف سوم :

پس از انعقاد قرارداد اجاره ، آقای خ. به عنوان سهام دار شرکت ر. ، سهام خود را به فردی به نام ح. واگذار می نماید و 1 سال پس از ان نیز آقای آ. سهام شرکت را به شخصی به نام م. می فروشد. انتقال سهام و یا فروش سهام در چنین قراردادهایی نیز محدودیت قانونی و غیر قابل انجام می باشد.

ابهامات :

در طول دهه 90 ، خط لوله گاز اشاره شده از اراضی فرودگاه زرقان عبور می کند و حداقل تا این تاریخ گزارش ، مستنداتی دال بر پرداخت حق الارض به شرکت فرودگاه ها ، یافت نمی شود.

خسارت ها :

در سال 1399 و شناسایی تخلفات و در جهت احیاء این فرودگاه تاریخی و مرکز وارسی پرواز و خدمات هوایی به عنوان قدیمی ترین اپراتور هوایی ایران ، با ارائه طرح موضوع و موافقت سریع مدیرعامل وقت ، بررسی های کارشناسی انجام و در شهریور ماه سال 1400 پس از پایان دوره قرارداد اجاره ، بهره برداری فرودگاه به مرکز وارسی پرواز و خدمات هوایی شرکت فرودگاه ها و ناوبری هوایی ایران منتقل می شود.

بررسی های انجام شده نشان از تحمیل خسارت های سنگین داشته است که از بین رفتن ابنیه و ساختمان ها ، مستهلک شدن آشیانه ،تخریب دیوار های حریم فرودگاه ، دزدی نرده های حفاظتی 50 هکتار اراضی فرودگاه ، از بین رفتن سطوح پروازی و ... از جمله مهمترین آنها بوده است که برآورد خسارت بیش از ۵۰ میلیارد تشخیص داده شده است.

درواقع در طول 10 سال تنها بهره برداری تجاری در منافع بخش خصوصی و بدون سرمایه گذاری برای بهسازی و تحمیل خسارت به اموال دولتی ، صورت پذیرفته است.

این درحالی است که تمامی این تخلفات و تضییع عینی بیت المال توسط شخصی انجام می شود که امروز متوالی ۵۴ فرودگاه عملیاتی در کشور است!!!

و نکته جالب‌تر اینکه شنیده ها حاکی از آن است با حضور مجدد آقای س و اینبار در کسوت سرپرست شرکت فرودگاهها در نظر می باشد که فرودگاه زرقان به همان بخش خصوصی که تا کنون فقط اموال دولت را به یغما برده و حقوق بیت المال را تضییع نموده واگذار گردد!!!