رابطه یک‌طرفه تلویزیون و سینما
گروه سینما و تلویزیون: کافی است تلویزیون‌تان را روشن کنید تا سیل فیلم‌های تکراری هجوم بیاورد سمت‌تان؛ فیلم‌هایی از آرشیوی که همچنان به روز نشده و تنها توشه صداوسیما برای مخاطبان فیلم‌بازش است. البته موضوع خانواده‌هایی که سریال‌های زنجیره‌ای را برای چندمین بار با جدیت تماشا می‌کنند و سینه‌چاکِ جومونگ و یوزارسیف هستند، سوا است و در این گزارش نمی‌گنجد.
مناسبت سینمایی
به گزارش بولتن نیوز به نقل از روزنامه ابتکار، سال‌هاست، شبکههای مختلف تلویزیونی به بهانه عید نوروز، تعطیلات تابستان و... سراغ آرشیو خاک‌خورده‌شان می‌روند و فیلم‌های ایرانی و خارجی کهنهای را برای چنددهمین‌بار روانه آنتن می‌کنند. فیلم‌هایی که جذابیت‌شان را از دست داده‌اند و واقعا خریدار ندارند. این در حالی است که دسترسی آسان مخاطب به آرشیو سینمایی روز دنیا در فضای مجازی لحاظ نشده و حتی شبکههای ماهواره‌ای را هم در نظر نگرفته‌ایم.
با این وجود هم مدیران شبکههای مختلف صدا و سیما همچنان مصرانه روی نمایش فیلم‌های قدیمی ایرانی و خارجی پافشاری می‌کنند و گه‌گاه هم فیلم‌های خریداری‌نشده را دوبله و غیرقانونی روانه آنتن می‌کنند و البته جریمه سنگینش را می‌پردازند. جهانگیر کوثری، یکی از قدیمی‌های تلویزیون در همین مورد پیش‌تر به ابتکار گفته بود: «یادم می‌آید حدود 30 سال قبل، به خاطر پخش فیلم سینمایی «Brubaker» (فیلمی با بازی رابرت ردفورد محصول 1980) از ما شکایت شد و مبلغ سنگین 50 هزار دلار در دادگاه لاهه جریمه شدیم.
امروزه به شدت با پخش غیرقانونی مسابقات برخورد می‌کند، حتی نمی‌توان صحنه‌های بازی را در اخبار استفاده کرد. برای همین می‌گویم پخش بازی‌های فوتبال در تلویزیون، اتفاق خوبی است چون اگر بدانید تلویزیون ما چطور بازی‌ها را پخش می‌کند و از واقعیت با خبر باشید و بدانید برای پخش یک بازی لیگ یکی از کشورهای عربی، از ما شکایت کردند و چه اتفاق‌هایی برای‌مان رخ داد، متوجه اصل موضوع می‌شوید.»
بازپخش مجموعه آثار کارگردان‌های زن سینمای ایران
به تازگی شبکه چهار سیما تصمیم گرفته در روزهای آخر شهریورماه، مجموعه‌ای از فیلم‌های سینمایی را در قالب جشنواره تابستانه سینماگران زن به بینندگان خود عرضه کند. در این مجموعه، فیلم‌های «زرد قناری» از رخشان بنی اعتماد، «پرنده کوچک خوشبختی» پوران درخشنده، «بچه های طلاق» تهمینه میلانی، «شیار ۱۴۳» نرگس آبیار و فیلم «شب به خیر فرمانده» به کارگردانی انسیه شاه حسینی روی آنتن شبکه چهار خواهند رفت.
تازه‌ترین فیلم در این میان، «شیار 143» است نرگس آبیار است که به دلیل موضوع جنگی آن، خریداری شده است. در حخالی که دیگر فیلم‌ها قدمتی بیش از یک دهه دارند و عمرشان به بیش از سه دهه هم می‌رسد. اوضاع در دیگر شبکههای تلویزیون هم بهتر از این نیست و همچنان فیلم‌های قدیمی آرشیو مناسب با مناسبت، اتوماتیک‌وار روی آنتن می‌روند و تنها نکته جذاب‌شان برای مخاطب، یادآوری زمانی است که برای اولین بار فیلم را دیده؛ زمانی که شاید تنها هفت یا هشت سال داشته است!
سینما یک و سینما چهار
در دهه هشتاد، شبکه یک و چهار برنامههای تخصصی‌ای داشتند که به نقد و بررسی فیلم‌های بزرگ سینمای جهان می‌پرداختند. فیلم‌هایی که تاثیر عجیبی روی مخاطبان خود گذاشتند و موجب نزدیکی آدم‌های بسیاری با سینما شدند. هنوز هم وقتی سراغ آدم‌هایی که آن دوره این برنامه‌ها را دنبال می‌کردند می‌روید، با لیست‌بالایی از شاهکارهای سینمای جهان مواجه می‌شوید که در ذهن‌شان حک شده است. برنامه‌هایی که در ادامه جای خودشان را به برنامههای ضعیف‌تر و فیلم‌های اکشن دادند. البته تا زمانی که هنوز می‌شد فیلم‌ها را غیرقانونی نمایش داد و صدا و سیما با شکایت‌های دنباله‌دار مواجه نبود. این موضوع نه‌تنها موجب خرید قانونی فیلم‌ها نشد که جای خودش را به فیلم‌های ضعیف و البته تکراری داد.
همزیستی سرمایه‌دار و صداوسیما به نفع مخاطب
یکی از دلایل استقبال مخاطبان از شبکه‌‌ای، پخش فیلم‌های اصطلاحا قبل از انقلابی بود. فیلم‌هایی که آن‌چنان در دسترس نبود و چنان برای بیننده جذابیت داشت که حین تماشای آن، حاضر بود چندین و چند بار پیام بازرگانی تکراریِ وسایل بهداشتی و ورزشی و قرص‌های مختلفِ جلوگیری از ریزش مو و افزایش وزن و کاهش قوای جنسی را تحمل کند تا تماشای ادامه فیلم محبوبش را از سر بگیرد.
شبکههای ماهواره‌ای از همین مسیر هزینه‌های خودشان را تامین می‌کردند. این موضوع در صداوسیما هم سرایت کرد و این سازمان عظیم باتوجه به تامین بودجه از مالیات مردم، سراغ تبلیغ‌های طولانی و عصبی‌کننده رفت، اما خبری از فیلم جذاب نبود که این پیام‌های بازرگانی به خاطرش تحمل شود. برخی از شبکههای ماهواره‌ای که مخاطبان جهانی دارند، هزینه‌های خرید فیلم‌های جدید را از اسپانسرهای خود دریافت می‌کنند؛ طوری که فیلم‌ها توسط اسپانسرها خریداری می‌شوند و حین پخش از شبکه، چندین بار مهلت پخش پیام‌های تبلیغاتی‌شان را دارند.
همزیستی مسالمت‌آمیزی که موجب استقبال مخاطبان از سراسر دنیا از شبکه شده است. صداوسیما هم امکان چنین بهره‌برداری‌ای را دارد اما بی‌علاقگی مدیران به این موضوع و کم‌اهمیت بودن محصولات فرهنگی برای آن‌ها، مانع از چنین اتفاقی تا به امروز شده است. دلیل دیگر هم سایه سنگین صدا و سیما روی شبکه‌‌هایش و هراس از نزدیک شدن به خصوصی‌سازی در این دستگاه عریض و طویل است.
دلخوری سینماگران از صداوسیمایی‌ها
تلویزیون می‌تواند با خرید حق پخش فیلم‌های سینمای ایران سهم بسزایی را در حمایت از سینماگران ایفا کند و از طرفی، مخاطبان خودش را افزایش دهد. متاسفانه تنها راه تلویزیون برای درآوردن شبکههای اضافی‌اش، آنتن فروشی و تبلیغ مستقیم در برنامههای تولیدی است. نکته جالب اما برنامههای سینمایی در تلویزیون است؛ «هفت»، «سینمادو»، «چشم شب روشنِ» شبکه چهار و...
که مفصل و دقیق سینما و حال و احوال آن را زیر نظر دارند و اتفاقات آن را زیر ذره‌بین برده‌اند. زمانی که صدا وسیما حاضر نیست برای فیلم‌های سینمایی هزینه‌ای پرداخت کند و جز چند فیلم سفارشی از عمده محصولات سینما حمایت نمی‌کند، برنامههای سینمایی دلیلی غیر از کشاندن مخاطب پای تلویزیون دارد؟ در واقع مدیران تلویزیون در مورد سینما، هدفی یک‌طرفه برای سودآوری دارند. در این بین شبکه نمایش خانگی سر بر آورده و نه‌تنها فیلم‌های سینمایی را می‌خرد و به مخاطبان عرضه می‌کند که به سریال‌سازی هم وارد شده و از انفعال صدا و سیما به نحو احسن بهره برده و خواهد برد.
رابطه کم‌رنگ رسانه ملی و ملت
وقتی با سینماگران درباره تلویزیون و رابطه‌اش با سینما حرف می‌زنید، متوجه دلخوری عجیبی می‌شوید که موجب دوری و حتی نفرت از سیاست‌های تلویزیون شده است؛ حتی آنهایی که فیلم‌های‌شان سال‌هاست از تلویزیون پخش می‌شود – جدای از آنهایی که سفارشی می‌سازند و مشتری اول و آخرشان تلویزیون است - هم میلی به دیده شدن اثرشان در رسانه ملی ندارند. رسانه‌ای ملی که انگاری بخش بزرگی از ملت را فراموش کرده و برای بخش کوچک‌تری فعالیت می‌کند.
شما می توانید مطالب و تصاویر خود را به آدرس زیر ارسال فرمایید.
bultannews@gmail.com
