کتاب گاندو تمساح ایرانی به بازار نشر رسید

به گزارش بولتن نیوز از پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، اصغر مبارکی نویسنده این کتاب با بیان اینکه کتاب 'گاندو، تمساح ایرانی' با هدف رفع خلاء اطلاعاتی در خصوص این گونه ارزشمند تهیه و چاپ شده است، گفت: البته هنوز توزیع رسمی کتاب آغاز نشده است.

وی افزود: این کتاب دارای دو نویسنده عضو گروه تخصصی کروکودیل وابسته به IUCN در ایران یعنی بنده و الهام آبتین است.

وی ضمن تاکید بر ضرورت رفع خلاء نبود اطلاعات منسجم و جامع از گاندو گونه مختص به ایران، تصریح کرد: کتاب شامل دو بخش است که در بخش نخست، اطلاعات کلی در خصوص تمساح ها از جمله اطلاعات بیولوژیکی، اکولوژیکی، وضعیت حفاظتی، گونه های مختلف تمساح ها و عوامل تهدید کننده این گونه ها و در بخش دوم نیز اطلاعات تخصصی در خصوص تمساح مردابی ارائه می شود.

نویسنده کتاب'گاندو تمساح ایرانی' ادامه داد: اطلاعات مربوط به تمساح مردابی بر اساس فعالیت ها و ماموریت های صحرایی، فیلدی و مطالعاتی به دست آمده در بیش از دو دهه اخیر، همچنین منابع و مراجع معتبر دیگر کشورهای میزبان گاندو که به نحوی اطلاعات آن ها قابل دسترسی بوده، تدوین و تنظیم شده است.

به گفته مبارکی، در بخش دوم کتاب ' گاندو تمساح ایرانی' به تفصیل اطلاعاتی در خصوص زیستگاه این گونه، پراکنش جمعیتی، رفتارهای بارز همچون تولید مثل و زادآوری و ویژگی های ظاهری آورده شده است.

وی یکی از مهم ترین ویژگی های کتاب را تصویر محور بودن آن برشمرد و خاطرنشان کرد: کتاب با لوگوی سازمان حفاظت محیط زیست و با حمایت سازمان مناطق آزاد تجاری به چاپ رسیده است.

*** گاندو 

گاندو یا تمساح پوزه‌ کوتاه با نام علمی: Crocodylus palustris نوعی کروکودیل بومی شبه‌ق اره هند و مناطق اطراف است که در کشورهای هند، بنگلادش، پاکستان، ایران، سریلانکا و برمه زندگی می ‌کند. گاندو تنها کروکودیل بومی پاکستان و ایران و بزرگترین خزنده این دو کشور، و همچنین پرشمارترین کروکودیل در کشور هندوستان است.

گاندو گوشتخوار و شکارچی کمین‌گر است و رژیم غذایی متنوعی شامل انواع ماهی‌ها، خزندگان و پستانداران دارد. گاندوهای کوچک بیشتر از حشرات، دوزیستان، سخت‌پوستان، ماهی‌های کوچک و گاندوهای بالغ هم از پرندگان، خزندگان، ماهی‌ها و انواع پستانداران تغذیه می‌ کنند.

*** گاندو در ایران

به گاندو در ایران، تمساح ایرانی نیز گفته می ‌شود. زیستگاه اصلی این تمساح ۳۸۰ هزار هکتار مساحت دارد که بخشی از آن در چابهار و بخش دیگر آن در شهرستان سرباز قرار دارد. این مناطق با نام منطقه حفاظت شده گاندو تحت حفاظت سازمان محیط زیست ایران قرار دارند. 

بیشتر این تمساح‌ ها در برکه‌ های میان راسک و باهوکلات و باتلاق‌های دلگان و کلانی (در جنوب استان سیستان و بلوچستان) متمرکز هستند. در گذشته‌ های دور قلمرو زیستی این تمساح تا سواحل جنوب عراق نیز امتداد داشته‌ است.

در این منطقه رابطه مردم بومی با گاندوها بسیار خوب است. آنها این حیوان را مقدس دانسته و از آسیب رساندن به گاندوها خودداری می‌ کنند و حتی در زمان خشکسالی برای انتقال گاندوها از برکه‌ های خشک شده به برکه ‌های پرآب ‌تر و تامین غذای آنها اقدام می‌ کنند در نتیجه خطری از ناحیه انسان گاندوها را تهدید نمی ‌کند و تاکنون شکار این حیوان در ایران مشاهده نشده است.

مشکل اصلی گاندو در این منطقه خشکسالی و کم ‌آبی است که پناهگاه و غذای گاندوها را از آنها می ‌گیرد به ویژه نوزادان گاندوها که به بی‌ آبی و گرما حساس‌ ترند و همچنین در معرض خطر حمله حیوانات دیگر مثل پرندگان شکاری، مرغان ماهیخوار، بزمجه، سگ، روباه و شغال قرار دارند.