3 بازیگر جدید تحولات مصر

بولتن نیوز : 3شخصيت در عرصه سياسي جديد مصر، سه‌گانه‌اي را شكل مي‌دهند كه اگرچه بعيد به‌نظر مي‌رسد بتوانند بنيانگذاران مصر جديد باشند اما از بازيگران اصلي روزهاي آينده اين كشور هستند؛ نخستين شخصيت يك سياستمدار قديمي كهنه‌كار است، دومي محققي ملاحظه‌كار كه برنده جايزه نوبل است و سومي تاجري خبرساز.

اما آنان به مانند مشاوران ارشد سياسي در حال ظهور و بروز هستند و به‌طور قابل توجهي ديدگاه‌هاي مشتركي درباره روند انتقال مصر به دمكراسي دارند.اين سه رهبر سياسي، عمروموسي وزير خارجه سابق و دبيركل كنوني اتحاديه عرب، محمد البرادعي مديركل سابق آژانس بين‌المللي انرژي هسته‌اي و نجيب ساويرس مديركل شركت اوراسكوم - يك شركت مخابراتي عظيم كه به‌عنوان بزرگ‌ترين شركت خصوصي مصر به‌شمار مي‌رود - هستند.

تحليلگران سياسي مصر 2شخصيت نخست را به‌عنوان رهبران بالقوه آتي مصر قلمداد مي‌كنند و نفر سوم را دولت‌ساز احتمالي مي‌دانند. (ساويرس قبطي مسيحي است و شانسي براي رئيس‌جمهور شدن نخواهد داشت اما در مقابل، يك حزب سياسي جديد قدرتمند تاسيس كرده است. )

اين سه شخصيت برجسته، نقشي در انقلاب اخير مصر نداشته‌اند. انقلاب را فعالان جواني آغاز كردند كه در ميدان التحرير تجمع كردند و متفرق شدن از اين ميدان را به كناره‌گيري حسني مبارك از سمت رياست‌جمهوري منوط كردند، اما اين سه شخصيت نقشي مهم در حمايت از انقلابيون ايفا كردند. اينان قبل از آنكه نتيجه تظاهرات‌ها و اعتراضات مردمي مشخص و عيان شود، ريسك كرده و به ميان تجمع‌كنندگان در ميدان التحرير رفتند.

آنان با دوران‌گذاري آشفته به سوي دمكراسي مواجهند و هركدام تاكيد مي‌كنند كه مشكلات و ضررهاي سياسي حاصل شده در پي ده‌ها سال سركوب و قلع و قمع نمي‌تواند طي 6 ماه بازگردد و اصلاح شود.هر سه شخصيت در مصاحبه‌هاي هفته گذشته به صراحت سخن راندند و به‌رغم گذشته‌هاي متفاوتشان، نگراني‌هاي مشتركي دارند: همگي نگران هستند كه شوراي نظامي حاكم به سرعت در حال حركت به سوي برگزاري انتخابات پارلماني و وضع يك قانون اساسي جديد است. آنها درباره افزايش تنش‌هاي ديني ميان مسيحيان و مسلمانان هم هشدار مي‌دهند.

از نظر آنان، كشور از لحاظ امنيتي چندان به‌سامان نيست و از اين‌رو به‌دنبال اصلاح و بازسازي ساختار پليس هستند و در نهايت اينكه آنان از اين بيم دارند كه مبادا يك سقوط تند اقتصادي فراروي مصر باشد.ديدگاه‌هاي اين سه شخصيت مصري درباره مسائل سياسي نيز نزديك است. هرسه معتقدند كه يك آگاهي و بيداري پساانقلابي آرام در مصر در حال شكل‌گيري است.
آنها همگي به اقتصاد بازار علاقه‌مندند به شرط آنكه چتر حمايتي خود را بر سر فقيرترين شهروندان مصري نيز بگسترد، همچنان‌كه ادامه رابطه با آمريكا ازجمله همكاري ميان ارتش‌هاي مصر و ايالات متحده را تاييد مي‌كنند. كما اينكه به‌دنبال دولتي سكولار هستند كه بتواند از حقوق فردي پاسداري كند و به عبارتي ساده‌تر، هر سه شخصيت در پي آنند تا مصر در قرن 21، به‌عنوان يك كشور مدرن و پيشرفته تلقي شود.

عمرو موسي كه به‌عنوان كانديداي مستقل در انتخابات رياست‌جمهوري شركت خواهد كرد، نسبت به 2 شخصيت ديگر از اقبال بيشتري در انتخابات آتي رياست‌جمهوري برخوردار است. او از سابقه‌اي طولاني به‌عنوان عضوي در دايره حاكميت روزگار مبارك برخوردار است و شهرت و آوازه‌اي به‌عنوان يك سياستمدار كاردان دارد اما اين مشخصه‌ها همچنان‌كه امتياز به شمار مي‌رود، شايد باعث شود تا رويكرد نظام سياسي سابق تثبيت شود و استمرار يابد. خاصه آنكه او از حمايت كامل بسياري از نظاميان و شماري از اعضاي حزب سابق مبارك نيز برخوردار است.

عمرو موسي مي‌گويد كه تنها براي يك دوره 4ساله كانديدا مي‌شود تا كشور را در مسير صحيح قرار دهد، تمامي اصول و قواعد را مصون دارد و شرايطي از ثبات و همگرايي در كشور ايجاد كند.اما البرادعي؛ او از نظر بسياري از مصري‌ها، شخصيت محترمي به شمار مي‌رود و به‌علت اثبات اشتباه بودن ادعاهاي آمريكا درباره برخورداري عراق از سلاح‌هاي كشتار جمعي در زماني كه رياست آژانس بين‌المللي انرژي اتمي را به‌عهده داشت، از احترام ويژه‌اي در ميان مصريان برخوردار است.

اما براي مدت كوتاهي به‌علت حمايت از معترضان مصري به هنگام بازگشت به كشور، در بازداشت خانگي به‌سر برد. او قصد دارد در انتخابات آتي رياست‌جمهوري به‌عنوان كانديداي حزب دمكراتيك اجتماعي كه از سوي بسياري از نخبگان و فعالان ميدان التحرير مورد حمايت است، شركت كند. رويكرد سياسي‌اش بخشي از خواسته‌هايش است اما برخي از تو دار بودن و ناشناخته بودن مواضعش براي اداره اين كشور آشفته ابراز نگراني مي‌كنند.
نجيب ساويرس؛ او تاجر هوشيار و زيركي است كه شركت اوراسكوم را آنطور كه مي‌گويد به يكي از 8 شركت عظيم مخابراتي در دنيا بدل كرده است. در كشوري كه فساد اداري و مالي دامنگير اغلب تاجران و سرمايه‌داران شده است، او به‌عنوان يك سرمايه‌دار مستقل و شايسته و مقتدر شناخته مي‌شود.

موسي و البرادعي بر اين باورند كه مصر براي آموختن كيفيت فعاليت دمكراتيك نياز به زمان دارد و از همين روست كه بر ضرورت نه گفتن به رفراندوم برگزار شده درباره طرح شوراي نظامي براي برگزاري سريع انتخابات و نيز قانون اساسي كنوني چند تكه و سرهم‌بندي شده، تاكيد كردند، اما طرح يادشده كه از سوي اخوان‌المسلمين حمايت شد، با 77 درصد آراي مصري‌ها به تصويب رسيد.

البرادعي هشدار مي‌دهد كه در كوتاه مدت ما كشوري رو به سقوط و سراشيبي داريم.
اما او مانند موسي و ساويرس معتقد است كه اگر به مصر دمكراتيك فرصت داده شود، بدل به كشوري موفق خواهد شد. او مي‌گويد: هر وقت كه شما روحيه‌تان را در قبال اوضاع مصر از دست داديد، به اين فكر كنيد كه آنچه در اين كشور روي داده است، براي ديدن بيداري اين بخش از جهان در قرن بيست و يكم بسيار خوب است؛ به تجربه كردنش مي‌ارزد.