چه کسانی از دو نرخی شدن مجدد قیمت بنزین بیشترین سود را می برند

به گزارش بولتن نیوز، بیژن زنگنه وزیر نفت با حمایت از تک‌نرخی بودن قیمت بنزین گفته است با تصویب دو نرخی بودن قیمت بنزین قانون شدن آن دولت مکلف به اجرای آن است.

رئیس اتحادیه جایگاهداران سوخت نیز با تأکید بر اینکه مصوبه مجلس برای دو نرخی شدن بنزین به حق و ناحق شدن در توزیع این فرآورده می‌انجامد، گفته است: دولت و مجلس باید در تصمیم چند نرخی کردن بنزین بازنگری کنند.

بیژن حاج محمدرضا اظهار می گوید: اتحادیه جایگاهداران سوخت کشور مخالفت خود را با هر‌گونه دو نرخی یا چند نرخی شدن قیمت بنزین اعلام کرده و معتقدیم که اینکار دوباره بسترهای ایجاد فساد را در سیستم سالم‌سازی شده توزیع سوخت ایجاد می‌کند.
براساس مصوبه مجلس در بند الحاقي ٨ قانون بودجه سال٩٥ كل كشور دولت مكلف شد، حداكثر چهارماه پس از تصويب اين قانون همه وسايل نقليه سبك و سنگين اعم از بنزيني، نفت گاز و دوگانه‌سوز را به كارت سوخت مجهز كند و از آن تاريخ عرضه هرگونه سوخت به همه وسايل نقليه صرفا با استفاده از كارت مذكور و براساس بندهاي زير انجام شود.

الف: هزينه واگذاري كارت هوشمند سوخت از مالك خودرو دريافت مي‌شود.

ب: قيمت انواع سوخت برابر قيمت آنها در پايان سال٩٤ با رعايت بندهاي اين تبصره خواهد بود.

ج: در صورتي كه وسيله نقليه با استفاده از كارت سوخت جايگاه يا مازاد بر سهميه تعيين شده توسط دولت (سهميه پايه) سوخت‌گيري كند قيمت سوخت تحويلي براساس قيمت تمام شده خواهد بود.

د: قيمت تمام شده موضوع اين تبصره عبارت است از قيمت تحويل در بندر (فوب) خليج فارس به اضافه هزينه‌هاي جانبي شامل ريزش، تبخير، بيمه، انتقال، حمل، توزيع و عوارض قانوني موضوع جزو ٢ تبصره ماده ١٦ و بند ج ماده ٣٨ قانون ماليات بر ارزش افزوده و نرخ كارمزد مناسب پرداختي به جايگاه‌داران كه از سوي دولت تامين مي‌شود.

به اعتقاد منصور معظمی معاون سابق وزیر نفت دو نرخی کردن بنزین، نوعی پسرفت و عقبگرد در تصمیم گیری درباره بنزین به شمار می رود و این کار سبب ایجاد شوک در بازار شده و آرامش و ثبات ایجاد شده را مختل می کند.
البته مدیرکل مبارزه با قاچاق سوخت معتقد است هر چند در کشورهای همسایه قیمت بنزین 2 تا 5 برابر ایران است ولی با این حال چون بنزین از نظر فیزیکی فرار است و در حمل و نقل بخشی از آن تبخیر می‌شود و در عین حال حمل‌ونقل آن خطرناک است قاچاق آن مقرون به صرفه نیست

خورشیدی امی افزاید: مثلاً در سیستان و بلوچستان رشد مصرف بنزین منفی 1.6 و در کردستان منفی 1.3 بوده است. این مسئله نشان می‌دهد که قاچاق بنزین دیگر مقرون به صرفه نیست و با توجه به اینکه سالانه یک میلیون خودرو به ناوگان حمل‌ونقل بنزین کشور اضافه می‌شود رشد 2 درصدی مصرف بنزین منطقی و قابل دفاع است.

نکته مهم در اینجا این است که باید این گزینه را هم در نظر بگیریم که شاید همین تک نرخی شدن و افزایش قیمت بنزین است که منجر به کاهش قاچاق سوخت شده نه تبخیر آن و ضمنا با افزایش قیمت بنزین به مرور مردم مصرف بنزین خود را بیشتر مدیریت کرده اند و کاهش اختلاف قیمت بین بنزین در ایران و کشورهای همسایه بخشی از قاچاقچیان خورد را از گردونه خارج کرده است.

مطمئنا افزایش قیمت بنزین و اتمام بنزین های یارانه ای در کارتهای سوخت علت اصلی کاهش قاچاق بنزین است و در صورت عملیاتی شدن مصوبه جدید مجلس و دو نرخی شدن مجدد قیمت بنزین قاچاق دوباره سوخت به شدت بیشتری از گذشته رونق پیدا خواهد کرد.
اصولا تاریخ سه دهه گذشته نشان می دهد هر جایی که ما دو نرخ برای یک کالا در نظر گرفته ایم  فساد و رانت و قاچاق از کنترل خارج شده است.

اصولا دو نرخی شدن یک کالا یعنی ایجاد موقعیت برای برخوردار شدن از امکان ویژه برای فردی که به رانت کالا با قیمت ارزانتر برخوردار است.

این مسئله در موضوع شکر، برنج، قند، بنزین، آهن، دلار، سکه و .... بارها و بارها در ایران تجربه شده است و معلوم نیست که چرا دوباره اشتباه گذشته تکرار می شود.

وقتی بنزین دو نرخی می شود. چند گروه برخوردار به وجود می آید؛ گروهی از خودرو های عمومی شخصی مثل تاکسی ها، خودرو های دولتی برخوردار از سهمیه، بنزین سهمیه ارگانها و نهادهای نظامی و غیر نظامی و ..... و خودرو هایی که اصولا در سیستم حمل و نقل نیستند و تنها موجودیت فیزیکی آنها کارتی است که با پلاک آنها صادر می شود. همه این ها سهمیه های ویژه ای هستند که قابلیت عرضه غیر قانونی به بازار و قاچاق را دارند.