گروه اقتصادی-مسعود
كرباسيان در اين نشست كه با حضور هيئت رئيسه اتاق بازرگاني تهران و هيئت
نمايندگان اتاق بازرگاني تهران برگزار شد، گفت: دنبال اين هستيم كه
مشكلاتي را كه در سطح بازرگاني وجود دارد را با كمك همديگر و بخش خصوصي حل
كنيم.
وي افزود: گمرك يكسري وظايف دارد كه دوگانه است و اين سازمان كنترلكننده،
تسهيلكننده و در بعضي موارد بازدارنده بعضي از مشكلات است.
به گزارش بولتن نیوز،كرباسيان ادامه داد: از فرصتي كه در اختيار ما قرار گرفت تا بتوانيم
توضيحاتي را درخصوص نحوه كار گمرك به شما عزيزان گزارش دهيم تشكر ميكنم.
كرباسيان با اشاره به اينكه بهعنوان يك مدير دولت يازدهم يكسري
موفقيتهايي كه صورت گرفته و قابل عرضه است را خدمت شما بيان ميدارم در
ابتداي صحبتهايش ضمن اشاره به قدمت سازمان گمرك كه به 120 سال پيش
برميگردد، گمرك را بهعنوان قديميترين سازمان كشور معرفي كرد كه از آن
موقع از يك سازمان اداري منظم تشكيل شده است.
وي اظهارداشت: وضعيتي حاكم بر گمرك است و با اجراي برجام فضاي تجاري
كشورمان تغييرات مثبتي خواهد داشت، ما گمرك را در حالي اداره ميكنيم كه
با 45 قانون مختلف در حال كار هستيم و با 15 كنوانسيون طرف هستيم كه بعضاً
با اين 45 قانون تعارض دارند، در حالي كه ما يكي از بهترين قوانين امور
گمركي را در كشور خود داريم.
كرباسيان خاطرنشان كرد: هماكنون 20 سازمان همجوار با گمرك كار ميكنند و
تنوع رويههاي گمركي در كشورهاي ديگر دنيا بين 2 تا 3 مورد است (صادرات،
واردات و ترانزيت) در حالي كه ما در كشورمان با 12 رويه گمركي روبهرو
هستيم (بازارچه مرزي، منطقه ويژه، منطقه آزاد، پيلهوري ، ته لنجي و...) و
با قوانين، كنوانسيونها و تعدد رويههايي كه داريم بايد عمل كنيم، تعدد
عوارض دريافتي ما 33 مورد است و 22 سازمان به ما در امر تجارت خارجي مجوز
ميدهند.
رئيس كل گمرك ايران بيان داشت: حتي سازمان جهاني گمرك در گزارش بهبود فضاي
كسب و كار doing Busines نيز معتقد بود كه كار ترخيص كالا در گمرك 2 ساعته
انجام ميگيرد، عليرغم همه اين بحثهايي كه در رتبهبندي بهبود فضاي
كسبوكار وجود داشت موضوع ترخيص كالا دو روزه انجام ميشد.
وي در ادامه عنوان كرد: تعداد معافيتهاي موجود 35 نوع است، يعني كالايي كه ميآيد از معافيتهاي مختلف برخوردار است.
رئيسكل گمرك ايران گفت: شما شرايط ما را مقايسه كنيد با كشوري كه در
اتحاديه اروپا كار ميكند و گواهي مبداء دارد. اسناد حمل آن دقيق اخذ
ميشود و از طرف بانك و شركتهاي بازرسي تأييد ميشود و فاكتور فروشنده هم
قابل بررسي است.
كرباسيان درخصوص تعداد گمركات كشور گفت: تعداد كل گمركات كشورمان ازجمله
بازارچههاي مرزي، فرودگاهها، مناطق آزاد و... 150 گمرك است كه ما بايد در
تمامي اين گمركات خدمات را ارائه دهيم.
اقدامات گمرك براي تسهيل تجارت و روانسازي امور
رئيسكل گمرك ايران گفت: بيشتر فعالان تجاري ياد دارند آن روزگاري
را كه براي تكميل اظهارنامه در گمرك بايد ازساعت 6 صبح به گمرك ميآمدند و
در صف ميايستادند تا بتوانند يك اظهارنامه پر كنند، در مرحله بعد ساعت 10
كاغذ به دست كارشناس و ساير اقدامات با گذشت زمان انجام ميشد،
پشتنويسيهايي هم كه در اظهارنامهها انجام ميشد بهقدري زياد بود كه
امكان جعل زياد ميشد و اسناد به شكل ناخوانا درميآمدند، هنوز هم ما
پروندههايي داريم كه در زماني كه كار به شكل كاغذي انجام ميشد داشتيم.
كرباسيان در اين نشست نمونههايي از اظهارنامههايي را كه قبل از
پيادهسازي سامانه جامع امورگمركي وجود داشتند و در آن اسناد ناخوانا بود
را به حضار نشان داد.
وي در ادامه درخصوص نحوه راهاندازي سامانه جامع امور گمركي گفت: ما قبل از
راهاندازي اين سامانه با مذاكراتي كه با سازمانهاي بينالمللي داشتيم به
ما اين خبر اعلام ميشد كه 8 سال زمان لازم داريم تا اين سامانه را با
مبلغ 310 ميليارد تومان اجرا كنيم و با اين سيستمي كه اين سازمان
بينالمللي براي ما پياده ميكرد ميشد اين سيستم را به كشورهاي همسايه هم
بفروشد.
كرباسيان ادامه داد: آن سيستم تعطيل شد و با همت مجموعهاي از كارآفرينان و
استاد دانشگاه تهران توانستيم اين سامانه را پياده كنيم و مسيري كه 14 سال
در زمان آسيكودا طول ميكشيد را ما توانستيم 2 ساله پياده كنيم.
رئيسكل گمرك ايران گفت: دولت از زماني كه مجوزهاي لازم را درخصوص پنجره
واحد صادر كرد، گمرك مسئول رسيدگي به موضوع شد و اين موارد وظيفه گمرك است.
وي بيان كرد: ما شاهد آن بوديم كه در گذشته يك سال آمار تجارت خارجي ما
منتشر نميشد ولي حالا شاهد اين هستيم كه ميتوانيد بهصورت آنلاين به
سايت گمرك برويد و از آخرين آمار تجارت فرامرزي (صادرات، واردات و ترانزيت)
تنها با يك روز تاخير از اين آمار به تفكيك كشور، تعرفه و گمرك استفاده
كنيد.
كرباسيان گفت: تا قبل از اين اگر خاطرتان باشد كالا وارد كشور ميشد، تخليه
ميگرديد، قبض انبار ميشد و شركت حمل قبض انبار را با صاحب كالا تسويه
ميكرد سپس در انتها به گمرك ميآمد و ميگفت كه من اين كالا را وارد گمرك
كردهام. در حال حاضر 4 تا 18 روز قبل از اينكه كالا وارد كشور شود ما
متوجه ميشويم، شركتهاي هوايي، دريايي، زميني و حملونقل بينالمللي موظف
هستند كه مانيفست بار را بهصورت الكترونيكي و قبل از ورود به كشور به ما
تحويل دهند.
وي ادامه داد: 560 شركت حمل دريايي اطلاعات خود را بهصورت لحظهاي به گمرك
ميدهند. انشالله ما دنبال اين هستيم كه در آيندهاي نزديك اطلاعات
بلافاصله بعد از زمان بارگيري در كشور مبداء در اختيار ما قرار گيرد.
كرباسيان در ادامه درخصوص الكترونيكي كردن رويههاي گمركي افزود: ديگر قبض
انبار بهصورت الكترونيكي صادر ميشود و كاغذي نيست. موجودي كل انبارها در
اختيار گمرك است و ميتوانيم الان اطلاعرساني كنيم كه وضعيت انبارهاي كشور
در چه حالي است.
وي افزود: سامانه آنلاين ارزشگذاري كالا (TSC) نقطه قوت توليدكننده و
واردكننده ما است، قبلاً كالا در گمرك ميآمد وارد ميشد و هر گمرك اسناد
كاغذي را درميآورد و براي اسناد كاغذي و ارزش آن چانه ميزدند. حالا سيستم
8 رقم تعرفه را 11 رقم كردهايم و براساس نوع كالا، برند و كشور ارزش كالا
تعيين ميشود. كشور ديگري اين كار را نميكند چون اين مسئله در ساير
كشورها موضوعيت ندارد و ما اگر عضو سازمان جهاني تجارت WTO بشويم هر اظهاري
را بايد بپذيريم چون فاكتور از فروشنده ميگيرند و نرخ تعرفهها پايين است
و ديگر صرف نميكند اظهار خلاف واقع صورت گيرد.
كرباسيان اظهارداشت: متأسفانه ما در شرايط تحريم هيچ سندي از فروشنده
نداشتيم كه اصلاحات و قيمت واقعي كالاي خود را نشان دهد. براي همين ما
مجبور شديم كه قيمتها را در سيستم قرار دهيم، يعني در حال حاضر يك تلفن با
مشخصات خاص كه وارد ميشود تمامي اطلاعات آن وجود دارد و قيمت آن در سايت
ما وجود دارد.
البته قبول داريم كه در اين زمينه حتماً مشكلاتي هم وجود دارد و ممكن است
كه خريداري بتوانند با قيمت ارزانتري آن را بخرد، ما آماده پذيرش اين
موضوع هستيم.
ولي اين موضوع قيمتگذاري در كل كشور يكسان است و فرقي نميكند كه من اين
كالا را از گمرك خرمشهر ميآورم يا گمرك ديگري در كل كشور اين اعداد يكسان
است.
اين موضوع به مصرفكننده هم كمك ميكند، مصرفكننده ميتواند همان لحظه بفهمد كه كالايي ميخواهد بخرد قيمت اصلياش چه مقدار است.
وي گفت: توليدكننده ميتواند بفهمد كه كالاي خام خود را با چه قيمتي به
كشور وارد ميشود با چه قيمتي خريداري ميكند. من از تشكلها و اتحاديهها
خواهش ميكنم كه در تكميل اين فرآيند كمك كنند.
رئيسكل گمرك ايران درخصوص يكي ديگر از فرآيندهاي گمركي كه امروز بهصورت
تمام الكترونيكي انجام ميشود، گفت: اظهار الكترونيكي رويهاي است كه ديگر
امروزه بهصورت تمام الكترونيكي انجام ميشود و ما شاهد اين موضوع هستيم كه
ديگر كسي براي صدور اظهارنامه مراجعه فيزيكي به گمرك ندارد و ميتواند در
هر ساعت از شبانهروز در دفتر كار خود اظهارنامه پر كند و ديگر ضرورتي براي
حضور صاحبان كالا در گمرك نيست.
وي افزود: ما در حال تلاش براي اين موضوع هستيم كه انشالله در آينده نزديك
شاهد اين موضوع باشيم تا بتوانيم به جاي اسناد ارسالي از سازمانهاي مرتبط
ديتا و اطلاعات را منتقل كنيم.
يعني به جاي اينكه اسناد الكترونيكي را از بانك دريافت كنيم ديتا و اطلاعات ال سي را دريافت كنيم.
درخصوص گواهي مبداء و مانيفست الكترونيكي نيز قرار است كه در آينده نزديك
همين موضوع صورت بگيرد و ديگر كمتر شاهد بارگذاري اسناد باشيم.
كرباسيان دلايل عدم نياز حضور افراد در گمرك را اين موارد دانست و گفت:
امروز ديگر تمام رويهها به شكل الكترونيكي است و حتي كارشناسي كالاها نيز
به شكل مجازي صورت ميگيرد. يعني كالايي كه در يك گمرك توسط كارشناسان آن
گمرك مورد كارشناسي و ارزيابي قرار نميگيرد، اسناد بهصورت الكترونيكي به
گمرك ديگري فرستاده ميشود و در آن گمرك اسناد بررسي و كارشناسي ميشود كه
اين موضوع باعث كاهش فساد و سوءاستفاده برخي از افراد شده است.
كرباسيان گفت: تمامي مشخصات كارشناسان مجازي و كالايي را كه بررسي ميكنند
توسط سيستم من و همكارانم قابل بررسي است و ميتوانيم متوجه شويم كه كدام
كارشناس چه كالايي را بررسي ميكند و كالا در چه وضعيتي است.
كاهش زمان ترخيص كالا با راهاندازي سامانه جامع گمركي
رئيسكل گمرك ايران ادامه داد: ما با استفاده از تمامي امكانات
سامانه جامع امور گمركي و حذف كاغذ توانستهايم ميانگين مدت زمان ترخيص
كالا از گمرك را از 26 روز به 3 روز برسانيم. ما اگر بتوانيم قانون بهبود
فضاي كسبوكار را به شكل مطلوبي اجرا كنيم و سازمانها به هم اعتماد كنند
ميتوانيم معطليهايي كه براي ترخيص كالا از گمرك در ساير سازمانها وجود
دارد را هم كاهش بدهيم و مجوزها و آزمايشهايي را كه براي واردات كالا وجود
دارد را تسريع بخشيم.
كرباسيان گفت: ما در انتهاي سال 94 مسير آبي را هم اجرايي كرديم و فعالان
اقتصادي مجاز و خوشنامي كه در گمرك فعاليت ميكردند، در اين مسير
ميتوانستند كالاي خود را از گمرك در كمترين زمان خارج كنند و پس از اظهار
كالاهاي خود كه عمدتاً شامل مواد اوليه ميشد ميتوانستند كالاي خود را از
گمرك خارج كنند و ما كارشناسي را براي آنها حذف كرديم.
تسهيلات جديد گمرك براي توليدكنندگان
كرباسيان در ادامه گفت: واحدهاي بزرگ توليدي را ما قبول داريم كه
بتوانند بدون ارزيابي و كارشناسي مواد اوليه خود را از گمرك خارج كنند تا
بتوانند در سريعترين زمان نسبت به توليد محصول خود بپردازند.
وي افزود: وضعيت اين شده است كه معطليها كمتر شده است و از 26 روز به 3
روز رساندهايم، اگر هر روز معطلي كالا را در گمرك را يك درصد از ارزش كل
كالا در نظر بگيريم شاهد اين موضوع هستيم كه امروز 23 درصد از هزينههاي
واردات كم شده است و صرفهجويي حاصل از اين كار 280 هزار ميليارد ريال شده
است.
وي افزود: پرداخت الكترونيكي يكي ديگر از خدماتي است كه از طريق سامانه
جامع امور گمركي انجام ميشود، ما فراموش نميكنيم فيشهاي جعلي كه قبل از
راهاندازي سامانه جامع امورگمركي وجود داشت، ديگر از هر سيستمي صاحب كالا
ميتواند شناسه كالاي خود را ببيند و از دفتر خود اقدام به پرداخت عوارض
كالاي خود بهصورت الكترونيكي نمايد كه خوشبختانه ما اولين هستيم كه با
تاييد خزانه داري كل كشور اين كار را اجرايي كردهايم.
رئيسكل گمرك ايران يكي ديگر از نتايج حذف كاغذ از رويههاي گمركي را صدور
پروانه الكترونيكي دانست و گفت: پروانههاي گمركي ديگر كاملاً الكتونيكي
شده است و ساير دستگاههاي ذيربط نيز ميتوانند با استفاده از اطلاعات
موجود در اين پروانه بهصورت الكترونيكي اقدام به استعلام بكنند.
منبع:گمرک