پرداخت وجه تخفيف فقط براي سهامداراني كه مطلع شدند!

شركت ايران خودرو در سال گذشته اعلام كرد كه سود سهام اين شركت صفر بوده و نمي تواند به سهامداران خود سودي پرداخت نمايد .براين اساس انتظار طبيعي آن است كه سهامداران سود دريافت نخواهند كرد و چنانچه بر اساس تصميم مجمع عمومي يا اختيارات هيات مديره،‌ به سهامداران تخفيف يا افزايش سهام يا سود پرداخت شود بايد به اطلاع كليه سهامداران برسد.

در همين خصوص برابر پيگيري هاي انجام شده از سوي خبرنگار «بولتن»، تعدادي از سهامداران اعلام كردند كه شركت ايران خودرو طي فراخواني اعلام كرده كه سهامداران بجاي سود مي توانند به شركت ليزينگ ايرانيان در تهران مراجعه و از طرح تخفيفات اين شركت بهره مند شوند!

طرح تخفيف بگونه اي بوده كه سهامداران با مراجعه به شركت ليزينگ ايرانيان، تعداد سهام و شماره حساب خود را اعلام كرده اند تا مبلغ تخفيف، متناسب با تعداد سهم متقاضيان در نظر گرفته شود.

اما به خاطر اطلاع رساني هاي ناقص صورت گرفته، بسياري از سهامداران از طرح مذكور مطلع نشده واز تخفيف مورد نظر برخوردار نشده اند و اداره سهام شركت ايران خودرو نيز پاسخي به درخواست و انتقاد آنها نمي دهد .

با اين اوصاف چندين سوال مطرح مي باشد كه اميد است مسئولين امر نسبت به ارائه پاسخ اقدام نمايند .

آيا براي اطلاع رساني به سهامداران يك شركت بزرگ با تعداد سهامداران گسترده در اين راستا اطلاع رساني كافي صورت گرفته است ؟

آيا به لحاظ حقوقي مي توان سهامداراني كه از موضوع طرح بي اطلاع بوده اند را از اين مزايا محروم كرد ؟

زيرا پيغام تلفن گوياي اداره سهام ايران خودرو براي پاسخ گويي به سهامداران اين شركت، اين نكته را مطرح كرده كه صرفا سهامداراني كه از 20 فروردين تا 31 ارديبهشت ماه به شركت ليزينگ ايرانيان مراجعه نمايند و شماره حساب بدهند مبلغ تخفيف به حساب آنها واريزخواهد شد و به مراجعات بعدي رسيدگي نخواهد شد !

درهمين خصوص خبرنگار ما با واحد مربوط به پرداخت سود شركت ايران خودرو نيز تماس گرفته است اما ضمن برخوردي نامناسب اعلام كردند كه صرفا سهامداراني كه از اول سال تا آخر ارديبهشت ماه مراجعه نموده اند از تخفيفات طرح بهره مند شده اند و ما اطلاع رساني گسترده اي دراين زمينه انجام داده ايم

در همين خصوص نيز سوالي ديگر مطرح مي شود و آن اينكه اگر اطلاع رساني شركت ايران خودرو به سهامدارانش صحيح بوده و نواقصي در آن وجود نداشته چرا حتي برخي از كاركنان شركت هاي تابعه اين شركت نيز از اين موضوع بي اطلاع بوده اند ؟ !

در شرايطي كه حتي در شركت هاي مرتبط با ايران خودرو،‌تعدادي از سهامداران باخبر نشده اند چگونه انتظار مي رود كه سهامداران ساكن در شهرستان ها و كساني كه معمولا كمتر به اطلاع رساني شركت ها توجه دارند به موقع باخبر شوند وبه تهران و ليزينگ ايرانيان بيايند و تخفيف دريافت كنند؟

از نظر حقوقي، اداره سهام يك شركت بايد آدرس مشخص داشته باشد و براي پرداخت سود سهام و تخفيف و افزايش سرمايه و... جاي مشخصي را براي سهامدار مشخص كند تا سهامدار اطلاع يابد كه كجا بايد مراجعه كند. اما در مورد اخير، بسياري از سهامداران كه اسم ليزينگ ايرانيان را نشنيده اند و آدرس آن را در تهران نمي دانند و از اخبار تخفيف توسط اين شركت آگاه نيستند چگونه مي توانستند تنها در فرصت دوماهه ابتداي سال از اين تخفيف برخوردار شوند؟

در اين زمينه، برخي كارشناسان وسهامداراني كه در شركت هاي مختلف عضو بورس سهامدار بوده اند اظهار داشته اند كه از نظر حقوقي، هر گونه پرداخت سود سهام، افزايش تعداد سهام و تخفيف، مشمول همه سهامداران شركت بورسي مي شود و تنها در يك مقطع زماني خاص قابل اجرا نيست و اگر به هر دليلي امكان تخفيف در يك مدت خاص وموقت وجود دارد اداره سهام شركت مورد نظر بايد نامه و تصميم هيات مديره يا مجمع عمومي را به صورت كتبي به آدرس سهامدار شركت يا نماينده قانوني او ارسال كند و از ارسال تصميم و سياست شركت به همه سهامداران اطمينان حاصل كند.

به عبارت ديگر، با اطلاع رساني در يك مقطع خاص وبه صورت ناقص نمي توان يك تصميم در مورد تخفيف را اجرا كرد و تصميم گيري در مورد سهام يك شركت بزرگ مانند ايران خودرو بايد به صورتي صورت گيرد كه جريان عمومي اخبار و اطلاع رساني و سهامداران ايران خودرو به سادگي وراحتي از آن سخن بگويند و افكار عمومي در سطح قابل قبولي نسبت به آن آگاه شوند .

ازنظر حقوقي ، سهامداران بايد متناسب با تعداد سهام خود از سود يا تخفيف يا افزايش سهام برخوردار شوند وهر تصميمي كه باعث زيان يا تبعيض باشد قابل قبول نيست .

تصميم در مورد تخفيف يا سود يا افزايش سهام بايد به گونه اي باشد كه همه سهامداران در هر گوشه اي از كشور از آن باخبر وبهره مند شوند. به طوري كه سهامداراني كه از اقشار مختلف جامعه هستندو در نقاط مختلف كشور زندگي مي كنند،‌ بتوانند در ماه ها و حتي سال هاي بعد از تصويب مجمع عمومي عادي، و اعلام تصويب هيات مديره، سود مورد نظر را دريافت كنند و از تخفيف كالا برخوردار شوند و يا تعداد سهام اضافه شده را دريافت كنند .

نكته ديگر اين است كه معمولا در ماه هاي تيرماه تا پايان مهرماه هر سال كه مجامع عمومي عادي شركت ها برگزار مي شود سهامداران وسرمايه گذاران در شركت هاي بورسي،‌در جريان اخبار شركت ها و تصميم گيري در مورد سود سهام، تخفيف يا افزايش سهام قرار مي گيرند و در ماه هاي ديگر كمتر به اخبار شركت هاي بورسي در مورد سهام توجه دارند . بر اين اساس،‌اين تصميم اگر در ماه هاي تير تا مهرماه اجرايي مي شد شايد تعداد بيشتري از سهامداران درجريان اين اطلاع رساني قرار مي گرفتندو به اخبارآن توجه بيشتري نشان مي دادند.

اما در ابتداي سال،‌ازنظر عرفي و طبق روال سال هاي قبل، سهامداران كمتر انتظار پرداخت سود و تخفيف و ... را دارند و درابتداي سال اكثرسهامداران و سرمايه گذاران به كسب و كار خود و ساير تحولات توجه دارند و از اواخرخرداد ماه تا مهرماه به اخبار مجامع و تحولات شركت هاي بورسي و ... توجه بيشتري نشان مي دهند.

براين اساس،فرصت دو ماهه اول سال از نظر عرفي نيز زمان مناسبي نيست تا مردم و سهامداران از تصميم گيري در مورد تخفيف در نظر گرفته شده با خبر شوند و اين اشكال عمده اي در اطلاع رساني يك شركت بزرگ بورسي است . زيرا ماه هاي ابتداي سال در اقتصاد ايران به دلايل مختلف، ماه هاي كم خبر و با گردش اطلاعات و گردش مالي كم رونق محسوب مي شود و سهامداران به طور طبيعي و عرفي انتظار دارند كه در ماه هاي سوم تا هفتم از اخبار مربوط به سهام شركت هاي بورسي و عملكرد مالي شركت هاي عضو بورس در سال قبل مطلع شوند.

بنابر اين، مشخص نيست كه چرا شركت ايران خودرو ماه هاي فروردين و ارديبهشت يعني ابتداي سال را براي اين تخفيف ها در نظر گرفته است و چرا تنها دوماه اجرا شده است و چرا اين حق براي همه سهامداران در ماه هاي بعد و حتي سال هاي بعد در نظر گرفته نشده است و چرا تبعيض قائل شده است ؟

نكته مهم ديگر اين است كه چرا تنها از طريق شركت ليزينگ ايرانيان، به پرداخت اين تخفيف مبادرت كرده و از ساير شركت ها و ليزينگ ها به پرداخت اين تخفيف نپرداخته است ؟

همچنين از نظر حقوقي و ساختار تشكيلاتي ؛‌ چه رابطه اي بين شركت ايران خودرو،‌اداره سهام و ليزينگ ايرانيان برقرار است و چرا ايران خودرو از ساير موسسه هايي كه سهامدار آنهاست استفاده نكرده است و چرا از بانك پارسيان،‌ساير شركت هاي ليزينگ مرتبط با ايران خودرو و ... براي اين كار استفاده نكرده است ؟

پرسش ديگراين است كه اين تخفيف از چه محلي و حسابي در نظر گرفته شده و پرداخت شده است ومبلغ كل تخفيف پرداخت شده در اين دو ماه چقدر بوده است و ايران خودرو اين مبلغ را با ليزينگ ايرانيان چگونه تسويه خواهد كرد؟

اين پرسش ها و ابهامات بايد روشن شود و اداره سهام ايران خودرو نسبت به آن اطلاع رساني كند تا حقوق سهامداران ايران خودرو و سهامداران ليزينگ ايرانيان حفظ شود و مشخص شود كه آيا اين تصميم براساس اختيارات هيات مديره بوده يا به تصويب مجمع رسيده است ؟

همچنين سازمان بورس اوراق بهادار به عنوان ناظر بر عملكرد شركت هاي بورسي و مدافع حقوق صاحبان سهام،‌ بايد درمورد اين تصميم ايران خودرو وهمچنين تبعيض در مورد ساير سهامداراني كه از اين تخفيف استفاده نكرده اند اطلاع رساني كند و نكات مبهم آن را روشن سازد.

براي ما روشن نيست كه اين تصميم و هزينه هاي آن بر اساس كدام ضوابط قانوني و از سوي چه مراجعي اتخاذ شده است وچرا مقطعي اجرا شده است؟

زيرا طبق تصميم مجمع عمومي، سود سهام پرداختي به سهامداران صفر اعلام شده است و مشخص نيست كه اين تخفيف ها از چه محلي و تا چه ميزان بوده است؟