تکذیب اختلافات سرافراز و پورمحمدی، پرسپولیس و استقلال در «پایش»، نقد «شمعدونی» و ظریف و شریعتمداری در«خندوانه»

گروه تلویزیون و سینما، رییس سازمان صداوسیما شنیده‌هایی که مبنی بر اختلاف‌نظر او با معاون سیما به گوش می‌رسد شایعه دانست و از رسانه‌ها خواست شایعه‌پراکنی نکنند.

محمد سرافراز رییس سازمان صداوسیما امروز یکشنبه سوم خرداد در حاشیه مراسم راه‌اندازی کانال ۲۴ ساعته آذری‌زبان شبکه سحر در جمع خبرنگاران گفت: سحر اکنون چند شبکه تلویزیونی شده و به ۶ زبان روی آنتن می‌رود و چند کانال ۲۴ ساعته دارد. عمده کشورهای همسایه نیز از این شبکه بهره‌مند هستند. امروز سیمای آذری به صورت ۲۴ ساعته افتتاح شد و امیدواریم به پلی بین ایران و آذربایجان بدل شود و در آینده شاهد همکاری‌های گسترده باشیم. همچنین این شبکه اطلاع‌رسانی درستی انجام دهد و در زمینه‌های فرهنگی و اعتقادی بتواند فعالیت‌های خود را جلو ببرد.

از ۶ ماه گذشته تا به حال رییس سازمان صداوسیما و معاون برون مرزی او سه دیدار با مسئولان رسانه‌ای سه کشور داشته‌اند و سرافراز می‌گوید در این راستا برای تولید مشترک با دیگر کشورها هم برنامه‌ریزی می‌کنند.

در مدت زمان حدودا ۶ ماه و نیمی که رییس جدیدی برای سازمان صداوسیما منصوب شده و محمد سرافراز معاون برون مرزی عزت‌الله ضرغامی جای او را گرفته است، با توجه به سابقه تیم جدید در بخش برون مرزی، رسانه ملی به سمت فعالیت‌های بین‌المللی رفت بنابراین در نیم سال اخیر روابط صداوسیما با کشورهای دیگر افزایش پیدا کرده است.

نخستین بار سه‌شنبه ۲۱ بهمن ۹۳ بود که چنگیز حسنی مدیر رسانه بین‌الملل سیما و سرپرست غرفه سازمان صدا و سیما «IRIB» در بازار فیلم اروپا «efm» از ساخت آثار مشترک با آلمان و قرارداد بستن با بازار فیلم برلین برای ساخت مستندی با موضوع یوزپلنگ ایرانی و همچنین عرضه تولیدات سازمان صداوسیما در بازار جهانی فیلم خبر داد.

در این روز همچنین در آخرین ساعات برگزاری جشنواره فیلم فجر، محمد سرافراز به کاخ جشنواره آمد و فیلم «مبارک» را در کنار سینماگران تماشا کرد.

دومین رویداد به پنجشنبه ۳۰ بهمن ۹۳ برمی‌گردد که رییس سازمان صدا و سیما و محمد رزوق رییس هیأت امنای رسانه‌های سوریه درباره ارتقای همكاری‌های رسانه‌ای بین دو كشور گفتگو كردند.

محمد سرافراز در این دیدار گفت: سوریه با جنگ ظالمانه‌ای درگیر است اما با استفاده از دو بال رزمندگان و رسانه‌های جبهه مقاومت توانسته وضعیت را در جبهه‌ها تغییر دهد. اكنون دشمنان ملت سوریه در بین همه ملت‌های جهان گروهی تروریست شناخته می‌شود.

وی همچنین با تشریح ظرفیت‌ها و توانایی‌های رادیو و تلویزیون ایران اعلام کرد: آماده‌ایم همكاری‌های رسانه‌ای را باز هم گسترش دهیم.

به فاصله دو روز از این رویداد شنبه دوم اسفند ۹۳ نیز سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و شبكه اطلاع‌رسانی عراق، یادداشت تفاهم همكاری رسانه‌ای امضا كردند و این یادداشت تفاهم بین محمد اخگری معاون برون‌مرزی به نمایندگی از سازمان صدا و سیما و محمد عبدالجبار الشبوط رییس شبکه اطلاع‌رسانی عراق «العراقیه» امضا شد.

در همان روز سرافراز با صدور حكمی، عباس ناصری طاهری را به سمت مشاور رییس و مدیركل امور بین‌الملل سازمان صدا و سیما منصوب كرد.

رییس رسانه ملی در این حكم عباس ناصری را به تقویت هرچه بیشتر ارتباط سازمان صدا و سیما با سازمان‌ها و مجامع رسانه‌ای منطقه‌ای و بین‌المللی، ارتقای ارتباط رسانه ملی با شبكه‌های رادیو تلویزیونی جهان، تلاش برای افزایش مخاطبان خارج از مرزهای ایران اسلامی و حضور فعال‌تر دفترهای نمایندگی سازمان در ماموریت‎های خبری مكلف كرده است.

گذشت تا سرانجام در چهارشنبه ۲۹ اردیبهشت ۹۴ معاون برون مرزی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد زمینه‌های زیادی برای توسعه همكاری رسانه‎های ایران و جمهوری آذربایجان وجود دارد.

محمد اخگری در پایان سفر سه روزه به جمهوری آذربایجان در نشستی خبری هدف از این سفر را تقویت روابط رسانه‌ای دو كشور خواند و مذاكرات صورت گرفته در این زمینه را مهم ارزیابی كرد.

وی افزود: با توجه به ظرفیت‌های فراوانی كه صدا و سیمای ایران در حوزه‌های فنی، آموزشی و تولید از جمله تولید فیلم، سریال و انیمیشن دارد، مسئولان رسانه‌ای جمهوری آذربایجان از توسعه این همكاری استقبال كردند.

نکته جالب اینكه این سفر در آستانه ۲۴ ساعته شدن شبكه تلویزیونی آذری زبان سحر صورت گرفت و قرار است در کنار مسئولان و نمایندگان رسانه‌های ایران، اشخاصی از جمهوری آذربایجان نیز در مراسم ۲۴ ساعته شدن کانال آذری شبکه سحر حضور داشته باشند.

این دیدارهای پشت سر هم در یک مدت زمان ۶ ماهه ما را بر آن داشت در این زمینه از رییس سازمان صداوسیما سوال کنیم تا بدانیم سرافراز علاوه بر این دیدارها که در دوره مدیریت قبلی سازمان نیز انجام می‌شد، قرار است به تولیدات مشترکی اعم از فیلم، سریال، مستند، برنامه‌های خبری و... بیندیشد یا این دیدارها صرفا تشریفاتی و برای بهبود روابط دیپلماتیک رسانه‌ای خواهد بود.

سرافراز در این زمینه به خبرنگار مهر گفت: در حال حاضر پروژه مشخصی نداریم اما در ادامه سال ۹۴، به صورت جدی‌تری به این موضوع مهم فکر و برای آن برنامه‌ریزی می‌کنیم تا به مرور بتوان از پروژه‌های مشخصی نام برد.

خبرگزاری مهر امیدوار است این امر به توفیقات رسانه ملی و ارتقای سطح تولیدات آن در آینده نزدیک منجر شود.

رامبد جوان در نشستی به سوالات مختلف درباره برنامه «خندوانه» پاسخ داد و بیان کرد، دوست دارد حتی افرادی مثل محمد جواد ظریف، فرج الله سلحشور و حسین شریعتمداری هم در برنامه اش شرکت کنند.

نشست خبری برنامه «خندوانه» با حضور رامبد جوان و اهالی رسانه امروز شنبه دوم خرداد در دانشکده خبر برگزار شد.

جوان در این نشست با بیان اینکه تلاش می کند اقشار مختلف جامعه به ویژه افراد مسن تر را که تجربیات بسیاری دارند به برنامه دعوت کند، درباره رویکرد این برنامه نسبت به دعوت از میهمانان توضیح داد: برای ما مهم است افراد غیر از ویژگی هایی که در حوزه کاری خودشان دارند درباره شادمانی، حال خوب، امید به زندگی و ... حرف بزنند. طرح این مسائل به این نیاز دارد که سنی از افراد گذشته باشد تا بتوانند درباره چنین مسائلی حرف بزنند.

وی افزود: البته ما میهمان هایی هم داشتیم که مثل آرزو حکیمی، قهرمان قایقرانی که ۲۱ ساله است کم و سن سال بودند. در چنین مواردی گفتگو به سمت اهداف برنامه نمی رود، اما به هر حال میزبان انسانی پرانرژی، با انگیزه و با اراده بودیم که می خواست قهرمان باشد و از موضع خود کوتاه نمی آمد.

جوان ادامه داد: به قول یونس شکرخواه ما موضوع سختی را انتخاب کردیم و هر چقدر جلوتر می رویم افراد کمتری هستند که می توانیم با آنها گپ بزنیم. مگر چقدر افراد نخبه باحال و آدم های خاصی داریم که گفتگوهای جذابی با آنها شکل بگیرد؟ افرادی که نه آنها با تلویزیون قهر باشند و نه تلویزیون با آنها. ما حتی در فصل قبلی با سه میهمان برنامه ضبط کردیم و بعد فهمیدیم نباید این کار را انجام می دادیم. 

این هنرمند تصریح کرد: ما به شکل جدی در تلویزیون ممیزی داریم و سعی می کنیم مطابق آنها جلو برویم. تلاش من این است که میهمان به راحتی حرفش را بزند و اصلا اینگونه نیست که مدام بخواهم بین حرف های او بپرم بلکه در صددم او احساس راحتی کند و حرف هایش را بزند تا از بین آنها حرف های جالب تری هم پیدا شود.

جوان سقف پخش هر گفتگو در هر قسمت را ۴۵ دقیقه دانست و یادآور شد: با این حال میهمانانی چون خسرو معتضد و پروفسور کردوانی داشتیم که با آنها ۱۰۰ دقیقه گفتگو کردیم اما هیچوقت موضع ما دعوا با میهمان و یقه گیری از او نبوده است بلکه می خواستیم با او معاشرت کنیم حتی وقتی میهمانان حرف های خسته کننده ای می زنند من بدون سانسور خسته شدنم را نشان می دهم تا او رویه اش را تغییر بدهد.

جوان در مورد حضور شخصیت نیما در برنامه تاکید کرد: ما به کسی نیاز داشتیم که مدام ساز مخالف بزند و نماینده کسانی باشد که می گویند چرا ما باید اینقدر بخندیم؟ زندگی بدبختی دارد. ما از نیما استفاده کردیم تا جواب این افراد را بدهیم، او را هم از بین بچه های تئاتر انتخاب کردیم و در حالی که قبلا یک نفر دیگر قرار بود این بخش را اجرا کند، نیما را گزینه بهتری دانستیم.

مجری «خندوانه» با بیان توضیحاتی درباره دشواری اجرا بدون حضور یک پارتنر و ضعیف شدن برنامه در صورت اکتفا کردن به صحبت با تماشاگران افزود: اگر میهمانی جوابی که می خواهم را ندهد، قاطعانه بدون اینکه وقیح باشم سوالم را به نحوی تکرار می کنم تا او جواب بدهد.

وی درباره شخصیت جناب خان در برنامه توضیح داد: من و محمد بحرانی از سریال شبکه نمایش خانگی با نام «کوچه مروارید» با هم بودیم. زمانی که قرار بود سری جدید برنامه را آغاز کنیم با خودم فکر کردم چه چیزی می‌تواند برنامه را جذاب کند که نهالیتا به این شخصیت رسیدم. محمد هم آنقدر خلاق و باهوش است که من او را یک آدم سوپرباهوش قلمداد می کنم. او تسلط و مدیریت خوبی بر موقعیت دارد و به خوبی از پس شخصیت جناب خان برآمده است.

کارگردان «خندوانه» درباره پخش این برنامه در شبکه نسیم اظهار کرد: این شبکه تخصصی است و امکان بیشتری را در اختیار برنامه سازان قرار می دهد. مثلا فکر کنید اگر قرار بود ما این برنامه را از شبکه یک اجرا کنیم باید از آن طرف به خانه می رفتیم. دکتر کرمی مدیر شبکه نسیم، مدیر درجه یکی است. من اصلا مدلم اهل چاپلوسی نیست و به ویژه در پوزیشن رامبد بیرون از برنامه هرگز حاضر نیستم الکی از کسی تعریف کنم، اما دکتر کرمی فوق العاده است و فضای مثبتی در همکاری با او وجود دارد.

جوان همچنین توضیحی درباره حضورش در برنامه «بعضیا» و رفاقت با علی ضیا داد و درباره انتقاد برخی چهره های سیاسی و اینکه چرا تعدادی از مهمانان اصولگرا در آستانه انتخابات مجلس به این برنامه دعوت شدند، تصریح کرد: هدف برنامه ما سیاسی نیست. از طرفی ما اصلا اهل جواب دادن نیستیم و نمی خواهیم بجنگیم. کسی نظری می دهد و دلش می خواهد آن را بپروراند بنابراین جواب دادنی نیست. ما نمی خواهیم فقط نظر مثبت افراد را جلب کرده و از خود رفع اتهام کنیم چراکه در این مملکت هر کاری کنیم بالاخره کسی چیزی می گوید.

وی تاکید کرد: ما می گوییم همه اقشار، اصناف و تخصص ها باید به برنامه ما بیایند و ما می خواهیم از آدم های مختلف الگوبرداری کنیم تا به مردم نشان دهیم آنها چگونه سعی می کنند، شاد باشند. ما می خواهیم این را یاد بدهیم که خودمان باید حال خودمان را خوب کنیم. شاید مردم روش های شادی میهمانان ما را امتحان کنند و رویشان جواب بدهد.

کارگردان «خندوانه» در بخش دیگری از سخنانش بیان کرد: ما هم جدی هستیم. اینکه مدام می خندیم به معنای سبک سر بودن ما نیست ما برای برنامه هایمان برنامه ریزی می کنیم و برای آوردن میهمان هایمان تلاش بسیاری داریم. مثلا من آنقدر از دکتر هاشمی، وزیر بهداشت برای آمدن به برنامه دعوت کرده ام که دیگر او از من فرار می کند. در روز خبرنگار به مراسمی دعوت شده بودم که شهرام شکیبا مجری آن بود. من تا فهمیدم دکتر هاشمی در این برنامه حضور دارد، پشت میکروفن رفتم و جلوی همه از او پرسیدم آقای دکتر پس کی به برنامه ما می آیید. او هم که جا خورده بود، گفت خندیدن بلد نیست و من هم به او یادآور شدم که جلوی این همه آدم از او درخواست کرده ام و بعدها همه پیگیر خواهند بود.

جوان ادامه داد: به اعتقاد من همه باید بیایند و برای مردم از شاد بودن بگویند. مردم ما شاد بودن را کم دارند. همین که معصومه ابتکار به برنامه می آید و درباره ارتباط با همسر و بچه هایش یا دمپختک درست کردن حرف می زند، خیلی جذاب است. برای من اهمیت دارد که از چپ ترین آدم تا راست ترین و میانه رو ترین آدم ها در سیاست بیایند و حرف بزنند. دوست دارم تماشا کنم وقتی آقای سلحشور درباره خنده حرف می زند. من اصلا نمی گویم که عاشق او هستم بلکه می خواهم خندیدنش را تماشا کنم حتی با آغوش باز قبول می کنم که آقای شریعتمداری به برنامه ما بیاید.

وی افزود: من دوست دارم مردم کسانی را که در این مملکت کار می کنند، تماشا کنند. افرادی که جدی هستند، دلخورند یا اعتراض دارند. آنهایی که حوصله شادی الکی که به نظر ما خیلی هم واجب است، ندارند.

مجری «خندوانه» یادآور شد: حتی دوست دارم آقای ظریف به برنامه ما بیاید. «خندوانه» هیچگونه موضع سیاسی ندارد و برای مردم کار می کند. اگر در این برنامه از جنگ می گوییم به خاطر این است که مردم جنگ را دیده اند، خود من هم جنگ را دیده‌ام. بنابراین می خواهم یادآوری کنم چرا ما جنگیده ایم و شهید داده ایم. از هیچ چیزی هم نمی خواهم بالا بروم بلکه وظیفه دارم حقیقت را بگویم. اینکه انسانی دو چشم و دو پایش را از دست داده، اما درس خوانده، بچه دار شده و می خندد اما ما که همه چیزمان سالم است، اما مدام می گوییم همه دشمن هستند و این مملکت جای کار نیست.

در ادامه یکی از حاضران درباره نظرسنجی از مردم برای انتخاب بهترین لبخند هفته و میزان صداقت در معرفی این افراد گفت: مثلا در هفته گذشته ما فکر می کردیم امین حیایی بالاترین رای را می آورد ولی او چهارم شد گرچه تمام میهمانان ما ۵ بار فرصت دیده شدن داشتند و غیر از ۱۰ شب که برنامه پخش می شود برنامه در ساعات ۲، ۷ و ۱۱ صبح و ۵ بعد از ظهر تکرار دارد. با این حال برنامه مربوط به خسرو معتضد با پخش اول امتیازی بالاتر از همه میهمانان ما گرفت. در حالی که در برنامه ما حتی یک کلمه حرف سیاسی یا درباره خاندان پهلوی و ... نزده بود.

جوان درباره پیشنهاد یکی از دانشجویان درباره اینکه یکبار خودش به عنوان میهمان در برنامه حضور داشته باشد، بیان کرد: من در حین گفتگو همه مواضع ام را می گویم بنابراین بعید است کسی با حضور من به عنوان میهمان غافلگیر شود چون تمام حرف های «خندوانه» حرف های من است. ما به این موضوع فکر کرده ایم ولی احساس کرده ایم نتیجه جذابی نخواهیم گرفت.

وی درباره فیلمسازی اش در سینما نیز گفت: در حال حاضر ۵ فیلمنامه سینمایی برای من نوشته می شود که قرار است یکی از آنها را کار کنم. فیلم «خندنده» هم در گل  فرو رفته و در نمی آید اما آن هم بالاخره از باتلاق در می آید. البته من هم هر چه جان دارم، صرف «خندوانه» می کنم. با این حال هر کدام از این ۵ فیلمنامه را که بسازم آن را عاشقانه دوست خواهم داشت. مشکل من این است از آنجایی که «ورود آقایان ممنوع» فیلم موفقی شد، مدام به خودم می گویم باید فیلم بعدی ام پرفروش تر، جذاب تر و موفق تر شود.

مجری «خندوانه» درباره کار تیمی و همکاری با افرادی چون برادران صفاریان پور و محمدرضا شهیدی فر نیز اینگونه توضیح داد که به کار تیمی علاقه دارد اگر چه در گذشته و زمانی که تیزر تبلیغاتی می ساخته همه کارها را خودش انجام می داده اما کم کم به این نتیجه رسیده که باید به کار گروهی احترام بگذارد.

جوان درباره اینکه بهتر است ظرفیت شوخی اصناف در گفتگو با نمایندگان صنف های مختلف که به برنامه دعوت می شوند، سنجیده شود، صحبت و همچنین به ورود غیراستاندارد برخی افراد به حوزه هایی چون اجرا و بازیگری اشاره کرد و در پایان از این نکته سخن گفت که اگر افراد اندازه شان کوچک باشد، خود به خود از این چرخه حذف می‌شوند.

در بخش های ابتدایی برنامه جوان خطاب به یکی از حاضران که مدام خمیازه می کشید، گفت: اگر یکبار دیگر خمیازه بکشی، این کتاب را در حلقت می کنم.

یکی از دانشجویان سوالی درباره میهمانان برنامه کرد و از مرگ مهران دوستی خبر داد که گویا جوان از صبح از این موضوع باخبر نشده بود که در این لحظه از برنامه قدری منقلب شد.

یکی از واحدهای دانشکده خبر در پایان برنامه از جوان خواست آنها را به عنوان مشاوره رسانه ای خود برگزیند که جوان با اشاره به روابط عمومی برنامه «خندوانه» در این زمینه گفت: علی شهیدیان که هم آدمی رسانه ای است و هم خواهر مرا سال‌هاست به عنوان همسر خود انتخاب کرده که البته کوتاه ترش این می شود که شوهرخواهر من است و یک فرزند ۲۱ ساله دارد، کارهای خبری ما را انجام می دهد.

فرزاد حسنی خاطراتی از تجربه‌های مشترک خود در برنامه‌ها با مهران دوستی و وی‍ژگی‌های کاری و اخلاقی مرحوم دوستی گفت.

فرزاد حسنی گوینده‌ مجری رادیو در خصوص درگذشت مهران دوستی، گوینده با تجربه رادیو گفت: از بدو ورود به رادیو با مهران دوستی آشنا شدم. مهران دوستی جزء اولین کسانی بود که رابطه خوبی را در رادیو با او آغاز کردم و مهمترین نکته در دوستی و رفاقت با مهران دوستی این مسئله بود که او مانند یک بزرگتر و دلسوز همیشه حامی من بود و این حامی بودن با ارزش‌ترین نکته از سمت او بوده است.

وی ادامه داد: احساس می‌کنم یکی از بزرگترین حامیان خود و یک رفیق و استاد خوب را که هر لحظه از کارش برای ما یک درس بود را از دست داده‌ام.

حسنی از تجربه‌های مشترک خود در برنامه‌ها با مهران دوستی بیان کرد: ما خیلی برنامه مشترک با محتوای شاد داشتیم. از جمله ویژه‌برنامه‌های اعیاد مختلف و برنامه شب یلدا که یکی از ماندگارترین برنامه‌های شب یلدا را با مهران دوستی، رضا صادقی اجرا کردیم. آخرین بار هم، سال گذشته و قبل از جراحی قلبشان بود که در آن حاضر شدم و یک مصاحبه مفصل با هم داشتیم و یک غزل را به شکل مشترک خواندیم و خاطرات و برنامه‌های شاد زیادی را با هم تجربه کردیم.

وی افزود: خدا رو شکر در رادیو قدر و منزل دوستان محفوظ است. کسانی مثل مهران دوستی با ویژگی‌هایی که نشانه‌ی محبت خدا به مهران است، قدر‌دان او در رادیو بوده‌اند. غیر ممکن بود که در رادیو به سمت مدیر و شخصی می‌رفتیم و او راجع‌ به مهران دوستی با تقدیر صحبت نمی‌کرد.

حسنی ادامه داد: دوستی یک صدای تک و یکتاست. صدای ویژه‌ی مهران را هیچ یک از ما نداریم و از همه بارزتر، سخن خاص مهران که ویژه خودش بود و این بخاطر زندگی زیبایی بود که مهران داشت. به همین دلیل این سخن برای مردم دلنشین بود و مردم آن را دوست داشتند.

این مجری تصریح کرد: مهم‌تر از همه به روز بودن مهران دوستی بود. همواره با کتاب، مجله و رسانه آشنا و سینما را به اندازه یک منتقد سینمایی می‌شناخت و تحلیل می‌کرد. مهران دوستی یک دایرة‌المعارف سینمایی بود و ادبیات و مردم را می‌شناخت و می‌دانست سخن هر برنامه چگونه است.

وی افزود: دایره اجرای برنامه‌هایش از سیاسی گرفته در رادیو جنگ، تا اطلاعیه خواندن‌ها و حتی شعرخوانی و قصه خوانی‌هایش و برنامه‌های اجتماعی مثل کافه رادیو، از پر مخاطب‌ترین برنامه‌های رادیو جوان بوده است.

حسنی از رفتارهای شایسته مهران دوستی اینگونه یاد کرد و گفت: از اخلاق‌های پسندیده مهران دوستی می‌توانم به میل او به زندگی شرافتی که برای زندگی قائل بود، یاد کنم. او زندگی را عنصر شریف و ودیعه الهی می‌دانست که خدا به او عطا کرده بود و این مذهب را قدر می‌دانست. نگاه کردن به زندگی مهران دوستی لذت بخش بود او به شکلی زندگی می‌کرد که میل شما را به زندگی بر می‌انگیخت که این از مهمترین ویژگی‌های مجری برنامه اجتماعی و فرهنگی است و او این موضوع را به خوبی می‌دانست.

حسنی افزود: هر برنامه که مهران آن را اجرا می‌کرد، علی‌الخصوص برنامه‌های اجتماعی، فرهنگی و برنامه «رادیو‌ من» و برنامه‌های جشنواره را می‌شنیدم. طبیعی است که اگر ما کسی را دوست داشته باشیم، کارش را دنبال می‌کنیم و راه دنبال کردن گوینده، شنیدن صدای اوست.

مجری برنامه «موسیقی من» از مهمترین درسی که از مهران دوستی گرفته است، گفت: بهترین درس، درس درست زندگی است. کسی که درست زندگی کند می‌تواند درست کار کند. گویندگی کردن مهران دوستی مانند زندگی کردن او بود، پر شور و رغبت و اشتیاق.

حسنی در پایان خاطرنشان کرد:او همیشه مشوق من بوده و بارها به من گفته بود که برنامه «کافه رادیو» را با هم اجرا کنیم و عنوان می‌کرد که زمان‌های که در سفر است من برنامه را اجرا کنم، حالا مهران به سفر رفته و دیگر بین ما نیست. به هر حال در رادیو همیشه با غم فراغ و رفتن مهران دوستی همراه هستیم و این یک مسئله طبیعی است. با اینکه این جای خالی وجود دارد ولی ما باید مسیر را ادامه دهیم. این کشتی به راه خود ادامه خواهد داد و ما باید سرنشینانی که پیاده شده‌اند هستیم.

یک منتقد و روزنامه نگار معتقدست که بسیاری از آثار تلویزیونی ما فاقد قصه و داستان هستند و به ویژه در زمینه ساخت آثار طنز دچار مشکل هستیم.

محمدتقی فهیم با اشاره به فیلم و سریال ها و برنامه هایی که این روزها از شبکه های مختلف سیما به پخش می رسد و ارزیابی خود از آنها گفت: بسیاری از برنامه ها و سریال های تلویزیونی از قصه برخوردار نیستند. البته به نظر می رسد آنچه که اصل قرار می گیرد داستان است اما داستان ها گاهی سطحی و پیش پا افتاده اجرا می شود.

وی ادامه داد: معمولا قصه است که مخاطب را به خود جذب می کند و داستان اگر فراز و فرود و قصه های فرعی تر داشته باشد می تواند مورد استقبال قرار بگیرد اما سریال های ما چندان از داستان های خوب و پرکشش بهره نگرفته اند.

فهیم با تاکید بر اینکه در یک اثر نمایشی داستان محور و اصل قرار می گیرد، اظهار کرد: سریال ها و آثار نمایشی باید در داستان گویی توفیق داشته باشند و از کشمکش ها و هیجان های لازم بهره بگیرند تا مخاطب را به خود جذب کنند. در این حوزه حتی می توان از کلیشه های رایج داستانی استفاده کرد و لزومی ندارد که داستان با طراوت و تازه باشد.

این منتقد سینما و تلویزیون با اشاره به المان های آثار جذاب و پرکشش عنوان کرد: در گامی دیگر اثر نمایشی باید از قهرمان و ضد قهرمان استفاه کند آن هم قهرمانی که کاریزماتیک باشد و مخاطب تلویزیون بتواند به او علاقمند شود.

وی با اشاره به سریال «میکائیل» ساخته سیروس مقدم که چندی پیش از سیما به پخش رسید بیان کرد: به نظر من سریال «میکائیل» از این لحاظ امتیاز متوسط و حتی پایین تر را می گیرد چون قهرمان این سریال این ویژگی ها را در حد قابل قبول نداشت اگرچه که کامبیز دیرباز بازیگر خوبی است و سیروس مقدم هم کارگردانی است که بستر مناسبی را برای روایت های خود انتخاب می کند اما ویژگی های قهرمان این سریال چندان بومی نبود.

فهیم با تاکید بر اینکه سریال های رئال باید در موقعیتی واقعی به تصویر کشیده شوند و از شخصیت های واقعی بهره ببرند، گفت: به نظرم این نوعی محافظه کاری است که در کار رئال به سراغ فضاها، مکان ها و لوکیشن های جعلی و بدون نام و نشان برویم. این تمهیدی محافظه کارانه است چراکه ما قرار است جامعه را نقد کنیم و به تخلفات سطح جامعه بپردازیم اما اگر قصه در جایی روایت شود که شناسا نیست نقد تاثیر خود را از دست می دهد. قصه ما می‌تواند حتی در خارج از کشور باشد اما لازم است که عناصر و شخصیت های داستانی باورپذیر باشند. به طور مثال قصه هایی که مختص خلافکاران ایران و یا پلیس ایرانی است باید ویژگی های بومی این جامعه را داشته باشد.

وی با اشاره به نمایش موضوع ایثار در سریال‌های تلویزیونی، گفت: نمایش «ایثار» از طرف شخصیت قهرمان در عین اینکه باید دست یافتنی باشد، باید قدرتمند و تاثیرگذار هم باشد تا یک مخاطب عادی با خود احساس کند که چه کارهای قهرمانانه‌ای از شخصیت داستان سر می‌زند.

فهیم شهادت را بالاترین اقدام ایثارگرانه خواند و گفت: ایثار وجوه دیگری از قبیل عشق مادر، عشق همسر و... دارد که باید در آثار سینمایی و تلویزیونی به شکل قدرتمندی ترسیم شود تا این اقدام مهم سطحی و شعاری جلوه نکند. از طرف دیگر حتی به تصویر کشیدن شخصیت‌های منفی سریال‌ها و فیلم‌ها نیز باید با باورپذیری همراه باشد. به طور مثال باید ما شخصیت «آقاخان» را در سریال «میکائیل» باور کنیم. باید ببینیم که چقدر می‌توانیم مصداق‌های این شخصیت را در سطح جامعه پیدا کرد. این بسیار اهمیت دارد که در کارهای رئالیستی افراد نباید از مصداق‌های جامعه دور باشند. وقتی از مواد مخدر و قاچاق صحبت می‌شود باید ما به ازای آن افراد هم در سطح جامعه قابل رصد باشد. در سریال «میکائیل» شخصیت «رشید» نسبت به «میکائیل» و حتی سایر شخصیت‌ها ویژگی‌های جذاب‌تری داشت و باید بتوان این جذابیت را در شخصیت قهرمان هم به تصویر کشید.

این منتقد سینما و تلویزیون اضافه کرد: آثاری مثل «پدر سالار» و «یوسف پیامبر» با توجه به المان های عام در تلویزیون ماندگار می‌شوند و ما باید توجه داشته باشیم که در تلویزیون بتوانیم مخاطب عام را جذب کنیم. نباید از سریال‌ها انتظار ساختارهای هنری را داشت، بلکه انتظار این است که قصه خود را به شکل جذابی برای مخاطب روایت کنند. امروزه در دنیا فیلمسازان و تهیه‌کنندگان دریافته‌اند که باید با داستان، مردم را جذب کنند و بعد با تعداد قسمت‌های بالا در یک سریال، مخاطب را پای رسانه خود نگه دارند. هرچقدر تعداد قسمت‌های اثری بیشتر باشد، تلویزیون مخاطبان بیشتری را جذب می‌کند. در این سریال‌های ۲۰۰ قسمتی ممکن است در بسیاری از قسمت‌ها، تکرارهایی از موقعیت‌ها را هم ببینیم اما چون اثر، داستان‌محور است، مخاطب آن را دنبال می‌کند. درواقع اصلا نباید بترسید که قصه‌ای تکراری باشد چرا که اگر پرداخت خوبی داشته باشید، مخاطب جذب می‌شود.

فهیم با اشاره به فعالیت تلویزیون در حوزه آثار طنز، عنوان کرد: ما در بحث کمدی و طنز هنوز مشکل داریم چون آثارمان باید از ظرافت‌های سنجیده‌تری برخوردار باشد و ما در این زمینه هنوز عقب هستیم. ما در موضوعات زیادی از جمله نقد قدرت، نقد مسئولان و نقد اختلاس‌ها، ضعیف هستیم و این برخلاف آنچه که گفته می‌شود، به دلیل محدودیت‌های ایجاد شده نیست بلکه خلاقیت‌های ما کم است.

وی ادامه داد: به طور مثال در سریال «شمعدونی» با وزیر امورخارجه نیز شوخی می‌شود. اگرچه در بعضی موارد سریال‌های طنز با مواجهه اصناف روبرو بوده‌اند، با این حال باید راه خلاقیت‌ها را باز گذاشت. زمانی من عضو شورای سیما فیلم بودم. آن زمان برنامه‌هایی طراحی شد که درباره لقمه حرام، ربا و امور خیریه، فیلم و سریال ساخته شود اما طرح و فیلمنامه‌ای به دست ما نرسید.

این منتقد و روزنامه نگار در پایان یادآور شد: بعضی از نویسنده های ما خودسانسوری می کنند درحالیکه نباید اینچنین باشد و نویسندگان باید به مسایل مهم جامعه بپردازند که چالش می آفریند و جای نقد جدی دارد.

بازیگر نقش «نفرتیتی» گفت: پشت صحنه خوب «یوسف پیامبر» و آرامشی که در آن حاکم بود را می‌توان در مجموعه‌ای شاهد بود که برای این نظم و آرامش و دقت در کنار آقای سلحشور و شورجه زحمات فراوان کشیدند.

لیلا بلوکات بازیگر نقش «نفرتیتی» در سریال «یوسف پیامبر» درباره حضورش در این مجموعه به خبرنگار سینمایی فارس گفت: من در میان کارهایی که بازی کردم سریال «یوسف پیامبر» را بسیار دوست دارم و از حضور در این مجموعه بسیار خرسندم. فضای کار بسیار صمیمی و مرتب بود.

وی درادامه توضیح داد: فیلمنامه قصه قرآنی بود که بسیار دوست داشتنی و اکثر مخاطبان از این قصه مطلع بودند. محیطی آرام در پشت صحنه حاکم بود و در کنار بازیگران خوب سینما و تئاتر و تلویزیون به ایفای نقش پرداختم. تجربه خوبی در دنیای حرفه‌ای فعالیتم به شمار می‌رود؛ شاید با تجربیاتی که الان کسب کردم نفرتیتی را به گونه‌ای دیگر بازی می‌کردم.

بازیگر سینما، تئاتر و تلویزیون که این روزها در حال تمرین دو تئاتر است درباره نزدیک شدن به نقش تاریخی «نفرتیتی» گفت: تلاش کردم که تمام فیلم‌های آن بازه زمانی را ببینم و کتاب سینوهه را مطالعه کردم. نفرتیتی بانوی اول مصر بود و مستندات و کتاب‌های زیادی درباره او نوشته شده است از زمانی که این نقش را پذیرفتم مطالعاتم را درباره او آغاز کردم و تمام تلاشم را کردم که به این نقش نزدیک شوم.

وی در خاتمه تاکید کرد: پشت صحنه خوب «یوسف پیامبر» و آرامشی که در آن حاکم بود را می‌توان در مجموعه شاهد بود که برای این نظم و آرامش و دقت در کار آقای سلحشور و شورجه زحمات فراوان کشیدند.

بنا به این گزارش، خبرگزاری فارس همزمان با هفته مقاومت، میزبان مراسم تجلیل از این چهره شاخص هنر انقلاب اسلامی است. در این فرصت از همه همکاران و همراهان این عزیز در سه دهه فعالیتش دعوت به عمل می‌آورد تا در این مراسم حاضر شوند.

مراسم تجلیل از این هنرمند ارزشمند و چهره فعال فرهنگ و هنر انقلاب اسلامی روز سه‌شنبه مورخ پنجم خرداد ماه ساعت 14:30 با حضور مسئولان، چهره‌های سینمایی و تلویزیونی و همکاران وی در خبرگزاری فارس برگزار خواهد شد.

برنامه پایش، یکشنبه 3 خرداد ماه از خصوصی سازی باشگاه استقلال و پرسپولیس می گوید.

موضوع خصوصی سازی باشگاه استقلال و پرسپولیس با حضور رئیس باشگاه خصوصی سازی، میرعلی اشرف عبدالله پوری حسینی در برنامه امشب پایش بررسی می شود.

سوال امشب برنامه پایش این است که آیا دولت باشگاه استقلال و پیروزی را به خوروسازان واگذار کند؟ همچنین این برنامه با دعوت از بیوک احقاقی کارآفرین نمونه کشور درباره چگونگی تولید پمپ های آبیاری در صنعت کشاورزی گفت وگو می کند.

پرندگان در سرزمین برف و آفتاب ساخته فرشاد افشین پور روز دوشنبه، 4 خرداد ماه، ساعت 23 از شبکه مستند پخش می شود.

در مستند پرندگان در سرزمین برف و آفتاب حیات وحش، پرندگان، آبزیان و محیط زیست سرزمین چهار فصل کهگیلویه و بویراحمد به تصویر کشیده می شود و به طور خاص به موضوع پرندگان در مناطق سردسیری و گرمسیری و همچنین پرندگان حاشیه رودخانه های زهره، خرسان، بشار و منطقه حفاظت شده دنا می پردازد.

مستند پرندگان در سرزمین برف و آفتاب به تهیه کنندگی، کارگردانی و تصویربرداری فرشاد افشین پور در صدا و سیمای مرکز کهگیلویه و بویراحمد تولید شده است، این مستند جذاب در سی و یکمین جشنواره فیلم فجر عنوان بهترین مستند و در هفتمین جشنواره بین المللی سینما حقیقت عنوان بهترین اثر مستند علمی و زیست محیطی را از آن خود کرده است.

پرندگان در سرزمین برف و آفتاب، ابتدا نمایی کلی از دو منطقه سردسیر و گرمسیر و چهار فصل طبیعت و سپس به معرفی تمامی پرندگان، محل زندگی آنها، شیوه ادامه حیات، تخم گذاری و پرورش جوجه می پردازد.

در این مستند حاشیه رودخانه های زهره، خرسان و بشار و همچنین منطقه حفاظت شده دنا مورد کنکاش قرار می گیرد. تمام عوامل و دست اندرکاران تولید این مستند بومی بوده و تحقیقات اولیه دقیق، توجه به استانداردهای بین المللی و تصویربرداری مطلوب از ویژگی های مهم این مستند است که با نمونه های غربی رقابت می کند.

مستند برگ برنده آقای ترامپ ساخته آنتونی باکستر و محصول 2011 دوشنبه این هفته ، 4 خرداد ماه ، در قالب آنسو از شبکه مستند پخش می شود.

این فیلم مستند به ماجرای درگیری تعدادی از صاحبان زمین های کوچک در یک منطقه طبیعی و سرسبز اسکاتلند با دانالد ترامپ، یکی از قارون های دنیای سرمایه داری امروز و از شخصیت های مشهور تلویزیونی می پردازد. 

فیلم محصول انگلستان است به کارگردانی آنتونی باکستر درباره دست انداختن ترامپ بر زمین های یک منطقه ساحلی اسکاتلند برای ساختن یک زمین گلف بزرگ، اعتراض محلی ها و درافتادن آنها با نگهبانان پروژه و نیروهای امنیتی که به قطع آب و برق منطقه و به زندان افتادن کارگردان فیلم منجر شد.

مایکل فوربز و دونالد ترامپ در این مستند 53 دقیقه ای حضور دارند. برگ برنده آقای ترامپ پس از پخش با حضور محمود جوزی نقد و بررسی خواهد شد.

آنسو، ساخته محمد حمیدی مقدم، هر روز ساعت 16 از شبکه مستند پخش می شود؛ این مجموعه در هر قسمت میزبان بهترین مستندهای خارجی خواهد بود.

رئیس سازمان صدا و سیما در پیامی فقدان هنرمند نام آشنای رادیو ،مهران دوستی را تسلیت گفت.

در این پیام آمده است: خبر درگذشت صدای ماندگار رادیو ،خانواده بزرگ صدا و سیما را متاثر کرد. مهران دوستی از گویندگان برتر رادیو و اولین گوینده رادیو جبهه بود، صدایش یادآور روزهایی است که رادیو، همسنگر دلیرمردان جبهه ها و صدای رسای دفاع مقدس بود.

برنامه سفید شبکه آموزش سیما سه یکشنبه 3 خرداد ماه ، مبانی طراحی گرافیک را بررسی می کند.این برنامه با حضور هیوا پاشایی، گرافیست، و اصغر ایمان زاده خواهد بودمبانی طراحی گرافیک را بررسی می کند.کارشناسی این برنامه را محمد رضا شریف زاده به عهده دارد.

برنامه سفید به تهیه کنندگی سعید بشیری و داوود آجرلو از شنبه تا چهارشنبه ساعت 24 از شبکه آموزش سیما پخش می شود.

مستند خرمشهر ؛ جمعیت 36 میلیون به کارگردانی حسین آیینه در شبکه مستند سیما تولید شد و یکشنبه 3 خردادماه ، ساعت 21.30 پخش می شود.

این مستند مقاومت مردم خرمشهر و سپس آزادسازی این شهر، که از آن به عنوان نماد پیروزی و مقاومت یاد می شود را به تصویر می کشد و در کنار آن به احیای دوباره خرمشهر و اوضاع ، احوال و مشکلات مردم آن پس از گذشت سال ها از این رویداد می پردازد.

آزادسازی خرمشهر در روز سوم خرداد ۱۳۶۱ خورشیدی پس از ۵۷۸ روز اشغال به عنوان مهم ترین هدف عملیات بیت المقدس در دوره جنگ ایران و عراق انجام گرفت. 

در جریان آزادسازی خرمشهر حدود ۱۶ هزار نیروی عراقی کشته و زخمی شدند و همچنین ۱۹ هزار نفر نیروی عراقی به اسارت نیروهای ایرانی درآمدند.آزادسازی خرمشهر از لحاظ نظامی نقطه عطفی در تاریخ جنگ ایران و عراق شناخته می شود و از این روز به عنوان نمادی از پیروزی، مقاومت و ایستادگی در برابر دشمن یاد می شود.

در آن زمان بر تابلوی ورودی شهر خرمشهر نوشته شده بود: خرمشهر جمعیت 36 میلیون که جمعیت کل کشور در آن زمان بوده است. 

هدف از فرم روایی «شمعدونی»حکایت از طبع کنونی جامعه ایران دارد و جایی است که می‌بایست نسبت به آن احساس خطر کرد. اصلا هدف از ساخت سریالی به نام «شمعدونی» چیست؟

1- Opera Soap یا سریال آبکی عنوان ژانری تلویزیونی است که ابتدا به گونه‌ای از نمایش‌های رادیویی اطلاق شد و با رواجش پای جارلز دیکنز به عنوان آغازگر این جریان بدان باز شد. انتخاب این عنوان نیز به سبب تلاش تهیه‌کنندگان این سریال‌ها در دهه چهل است که با کش دادن اثر خود، جلب مشتری می‌کردند و عموماً شرکت‌های صابون‌سازی علاقه‌مند به پخش تبلیغات خود لابه‌لای این سریال‌ها بودند. سریال‌های آبکی تا به امروز به حیات خود ادامه داده‌اند و با انتخاب داستان‌های به اصطلاح ملودرام، بخش قابل توجهی از مخاطبان تلویزیونی را به خود اختصاص داده‌اند. نمونه بسیار خوب Opera Soapهای امروزی، سریال‌های ترکی هستند که بخش عظیمی از مخاطب خاورمیانه را به خود جلب کرده‌اند.

رابرت سی آلن، سردبیر کتاب «ادامه دارد...: سریال‌های آبکی در سراسر دنیا» در مقدمه کتاب خود می‌نویسد: در بیشتر کشورها، هیچ یک از اشکال برنامه‌های داستانی تلویزیونی در یک دوره طولانی بیش از سریال‌ها موفق به جذب مخاطب نشده است. با استناد به این واقعیت، این موضوع کنایه‌آمیز است که سریال‌ها به شکل وسیعی در ادبیات جدی درمورد تلویزیون نادیده گرفته شده‌اند... این تناقض در ابتدا تابع منزلت سریال‌های آبکی به عنوان فرم تولید شده‌ای از روایت است و مقاومتش برای وجود مطابق پروتکل‌های فرم‌های روایت بسته‌تر است. بخصوص وقتی با فرم‌های والاتر داستان یا درام مقایسه می‌شود، سریال‌های آبکی به نظر بابت خلاصه‌ای از ابتذال بودن مورد نقد قرار می‌گیرند.

2- «شمعدونی» عنوان تازه‌ترین اثر سروش صحت، بازیگر، نویسنده و کارگردان تلویزیون است که این روزها در شبکه سوم سیما روی آنتن می‌رود. سریال همانند دیگر آثار صحت داستان چند خانواده‌ است که با هم نسبت خویشاوندی دارند. المان‌های «شمعدونی» تفاوتی با سه اثر اخیر وی یعنی «چارخونه»، «ساختمان پزشکان» و «پژمان» ندارد. حتی در دو مورد اخیر شباهت بیش از پیش است. حضور یک شخصیت مرکزی با بازی بازیگری که پیش از این برای مخاطب تلویزیونی آشنا نبوده است. ساختار اجتماعی هر چهار اثر یکی است: خانواده‌ای طبقه متوسط که بنا به داستان اثر شغلی متعلق به این طبقه اجتماعی دارند، همگی در خانه‌های مستقل زندگی می‌کنند که به لطف تیتراژ پایانی در گران‌ترین نقاط تهران واقع شده‌اند و از جهاتی تعلقی به شغل فرد مدنظر ندارد؛ بخصوص این مساله در مورد «شمعدونی» بیش از پیش دیده می‌شود.

ساختار دراماتیک این آثار نیز شبیه به یکدیگر است. شخصیت محوری مردی است که همه خانواده اعم از وابسته و غیروابسته، از وی توقعات دارند. از این منظر شبیه به سریال The Last Standing Man شبکه فاکس است. در کنار این مرد که کمی کم حواسی - و شما بخوانید مشنگی - دارد، زنی نسبتاً جدی و قلدرمآب حضور دارد که مانع از ادامه اشتباهات شوهر می‌شود. البته در ساختار دراماتیک این آثار انتخاب نام شخصیت اصلی نیز طبق روش سنتی گزینش نام شخصیت‌هاست، برای همین در «شمعدونی» نام شخصیت مرکزی هوشنگ - و شما بخوانید مشنگ - است.

در هر چهار اثر برخلاف وجوه دراماتیک، صحت از موسیقی متنی شبه‌سنتی بهره می‌برد که به شاکله عمده اثر نمی‌آید. برای مثال سبک زندگی پژمان هیچ سنخیتی با موسیقی نداشت و این موضوع در مورد «شمعدونی» نیز صادق است.

3- آثار سروش صحت همگی متعلق به ژانر سریال‌های آبکی هستند و البته Opera Soap بودن یک اثر به معنای نازل بودن اثر نیست؛ بلکه نوع نگاه به اثر را تغییر می‌دهد. توجه خاص به مقوله سریال‌های از دست«شمعدونی»، به سبب وجوه Opera Soap بودنش می‌تواند تحلیلی از وضعیت فرهنگی یک کشور به حساب آید. همانطور که رابرت آلن از آن با عنوان فرم‌های روایت نام می‌برد.

در ابتدا این سوال مطرح می‌شود چرا «شمعدونی» را باید در زمره آثار Opera Soap قرار داد؟ نخستین دلیل را باید در فیلمنامه اثر جستجو کرد. خاصیت اصلی سریال‌های آبکی کش‌دار بودن آن است که با اصطلاح به آب بستن هم شناخته می‌شود و با مفهوم سریال آبکی نزدیک‌تر است. اگر 5 قسمت ابتدایی «شمعدونی» را مورد مداقه قرار دهید، میزان کش‌دار بودن موضوعات قابل تامل است: قبول نشدن سارا، ربع سکه رییس بانک، مساله تصادف و ... . در واقع ساختار سریال «شمعدونی» برخلاف رویه سابق که هر قسمت یا اپیزود داستانی مجزا نقل می‌کند، در این سریال برای هر داستان چند قسمت رزرو شده است و این در حالی است که موضوعات توانایی زمانی مناسب را ندارند؛ ولی می‌تواند آنتن شبکه سه را با حداقل بودجه حفظ کند و میزان تبلیغات را به اثر سرازیر کند.

ضعف در گره‌گشایی ماجراها نیز از تصمیم جدی سازنده به کشدار شدن اثرش حکایت می‌کند. برای مثال چند قسمت تنها به ازدواج پدربزرگ خانواده اختصاص می‌یابد، چند شخصیت جدید بدون در نظر گرفتن نیاز دراماتیک به اثر ورود پیدا می‌کنند، همه تلاش می‌کنند که در یک انتخابات برای پدربزرگ تصمیم‌گیری کنند و در نهایت در حالی که روی تابلو 12 رای وجود دارد - و 12 شخصیت در کل اثر وجود ندارد - کار به «سنگ و قیچی» کشیده می‌شود و با وجود پیروزی مخالفان، پدربزرگ هیچ نظری را نمی‌پذیرد؛ یعنی پنج قسمت از یک سریال برای هیچ مخاطب را به دنبال خود کشیده است.

این فرم روایی حکایت از طبع کنونی جامعه ایران دارد و جایی است که می‌بایست نسبت به آن احساس خطر کرد. در نگاه نخست این سوال پیش می‌آید که هدف از ساخت سریالی به نام «شمعدونی» چیست؟ آیا قرار این سریال اثری کمدی باشد یا پیام دهنده؟ در قسمت نخست بار پیام‌های اخلاقی بیش از هر چیزی به چشم می‌خورد، فضایل اخلاقی که هیچ یک از اعضای خانواده آن را رعایت نمی‌کنند و مدام بابت آن آسیب می‌بینند. البته مشخص نیست سروش صحت با کدام استدلال چنین خانواده پر خطایی که میزان بدآموزیش هم بالاست را برای تقریباً 30 سال کنار هم حفظ کرده است.

 به هر رو سریال با رشد خود میزان پیام‌های اخلاقی خود را می‌کاهد و نیشتر نقد خود را به سمت مسائل سیاسی سوق می‌دهد. این تغییر رویه نشان دهنده سیاست کلانی است که پشت چنین آثاری قرار گرفته و از قضا با فرم‌های روایی موجود در ایران نیز هماهنگی کامل دارد. اگر روایت را با تعاریف اجتماعی آن - گفتمان حاکم بر اجتماع - مدنظر قرار دهیم، فقدان ثبات در موضوعات در میان عامه مردم به خوبی عیان می‌شود. کافی است شبکه‌های تلویزیونی ایران به عنوان بخشی از فرهنگ مصرفی کشور را مرور کنید تا متوجه شوید چگونه یک شبه گفتمان حاکم تغییر می‌کند.

مولفه دیگری که «شمعدونی» را به سریالی آبکی تبدیل می‌کند وجوه فرهنگی نهفته در اثر است که البته در قامت روشنفکرمآبانه صحت مخفی  می‌شود. در مقاله‌ای تحت عنوان «نقش سریال‌های آبکی در گسترش مطالعه تلویزیون فمنیستی» به قلم شارلوت برانسدان، استاد مطالعات سینمایی و تلویزیونی دانشگاه ورویک انگلستان، دلایل اهمیت این ژانر در حوزه مطالعات زنان را این گونه برمی‌شمرد: سریال آبکی ژانر زنان است، وجوه سیاسی دارد، معنایی استعاری دارد و از نوعی دمدمی مزاجی بهره می‌برند.

با بسط این نظر بر اثر صحت و تحلیل آن روی چهار شخصیت عمده زن «شمعدونی»، می‌توان فهمید چطور سریالی که در نهایت مخاطب عمده‌اش زنان خواهد بود - با تاکید بر وجه نخست - می‌تواند با کمک تصویر فرهنگ عامه را به کمک سه وجه دیگر تغییر دهد. شخصیت‌پردازی چهار زن سریال به نحوی است که زن ایرانی امروزی، حتی در قامت یک شخصصیت کمدی را به تصویر نمی‌کشد؛ چرا که هیچ یک از زنان کمیک نیستند، بلکه صرفاً یا از نوعی حماقت بهره‌مندند یا از نوعی رندی ناشایست. برای مثال زهره که کارمند ظاهراً موفقی است و با توجه به شغلش از درآمد خوبی نیز بهره‌مند است، در زمان خرج پول تبدیل به تیپ آشنای زن‌های تلکه کننده شوهر می‌شود یا آنکه زهره جایی که باید از شوهرش دفاع کند، نه به نفع کمدی بلکه به دلیلی غیردراماتیک از برادرش حمایت می‌کند.

المان‌های نهفته در اثر صحت چیزی نیستند که یک شبه وارد فرم‌های روایت حاکم بر جامعه وارد شوند؛ بلکه پروسه‌ای چند ساله را طی می‌کند. جالب آنکه رسانه ملی نیز با ترفندهای ستاره‌سازی حرکت مبتذل این گونه آثار را تسریع می‌بخشد. نمونه بارز آن پژمان جمشیدی است که از دل یک سریال آبکی، تبدیل به ترومای کنونی فضای هنری شد.موفقیت رسانه ملی در راستای تغییر فرم‌های روایی، آن هم در پوشش فرم‌های نوستالژیک در سال‌های اخیر مساله‌ای است که نمی‌توان از آن سرسری گذشت.

«شمعدونی» با موسیقی سنتی و نام نوستالژیکش و هر از گاهی در حیاط نشستن و کباب خوردن فرمی از روایت جهان شبه‌مدرن ایران تپه قیطریه را به نمایش می‌گذارد که به هیچ وجه وجود خارجی ندارد؛ اما با شمایل‌سازی از یک جامعه مصرفی، آن را به واقعیت تبدیل خواهد کرد و منادیان آن مخاطبان زن این مجموعه خواهند بود.

پی‌نوشت: کتاب «ادامه دارد...: سریال‌های آبکی در سراسر دنیا» در سال 1995 توسط انتشارات راتلج و به سردبیر رابرت سی آلن، پرفسور تاریخ اقتصاد دانشگاه آکسفورد منتشر شده است، تمامی نویسندگان مقالات این کتاب از اساتید به نام حوزه رسانه هستند. در ایران هیچ گونه پژوهش منتشر شده‌ای درباره آسیب‌شناسی سریال‌های تلویزیونی، حتی به شکل عمده منتشر نشده است. هیچ آمار و اطلاعات دقیقی از میزان تاثیرگذاری این آثار بر جامعه ایرانی وجود ندارد و تنها می‌توان با تکیه بر شواهد میدانی و نظریه‌های علمی، به حدس و گمان پرداخت که این مقاله از این مساله مستثنی نیست.

انتهای پیام/