حاج علی آهی ، ذاکر صاحب سبک اهل بیت عصمت و طهارت

گروه مذهبی- مهدی افراشته، استاد علی آهی فرزند حاج قربانعلي آهي در روز دوشنبه ۲۱ جمادي الاول ۱۳۴۶ هجري قمري مطابق با ۱۴ آبان ماه ۱۳۰۷ هجري شمسي در تهران، بازارچه پامنار كه يكي از محله هاي قديم پایتخت به شمار می رود و مركز مبارزه سيدالمجاهدين حضرت آيت الله حاج سيد ابوالقاسم كاشاني ( رضوان ا... تعالي) بود، در يك خانواده مذهبي قدم به دنیا آمد. البته . پدر وي از اهالي آبعلي بود كه به تهران رفته و مقيم پايتخت گرديده بود از اين رو حاج علي آهي اصالتا اهل آبعلي است.

به گزارش بولتن نیوز، وي پس از پايان رساندن دوره ابتدايي، ضمن اشتغال به كسب، به تحصيل علوم حوزوي پرداخت.

او پیش از انقلاب اسلامی به عنوان یکی از اعضای جمعیت فدائیان اسلام فعالیت می‌کرد و پس از پیروزی انقلاب، علاوه بر حضور در جبهه‌های حق علیه باطل، در کمیته انقلاب اسلامی تا سطح فرماندهی استان طبق موازین شرعی خدمات شایانی ارائه کرد. آهی در طول تلاش های مذهبی و علمی خویش مؤسس محافل، مساجد و حسینیه‌های متعددی بوده که از آن جمله تشکیل بنیاد دعبل خزاعی، تأسیس چند باب کتابخانه و مسجد در تهران و آبعلی و تأسیس صندوق قرض الحسنه الغدیر آبعلی است. دیوان آهی (دو جلد)، دیوان آئینه نور (دو جلد)، فرهنگ اصلاحات قافیه (یک جلد)، توصیف صنایع شعر کهن فارسی و پیرایش آن با کلک بدیع، فلسفه قیام امام حسین(ع) از دیدگاه عقل، شعر و شاعری از نظرگاه قرآن و عترت و سنت در هفت بخش، درس‌هایی از علم کلام «نگرشی تحلیلی درباره تصوف و تاثیرات آن در ادبیات آئینی» و «تنور الافکار؛ روشنی افکار جهت شعر و شاعری و مداحی اهل بیت(ع)» ( یک جلد) و چندین اثر دیگر از جمله تألیفات این پیرغلام حسینی کشورمان است.

وجه تسمیه شهرت: پدر ایشان (مرحوم حاج قربانعلی آهی)، متولد دهستان «آه» بوده است. «آه» به مجموعه شش پارچه آبادی گفته می¬شده که امروز مشهور به شهر آبعلی است و در ۶۰کیلومتری شمال شرقی تهران، جاده تهران- آمل قرار دارد.
متولد: ۱۴ آبان ۱۳۰۷ هـ ش، تهران، بازارچه پامنار (یکی از محله¬های قدیم و اصیل تهران).
-وضعت تأهل: متأهل، سه فرزند پسر (حسین- حسن- محمد) و سه فرزند دختر.
-سفرها: عربستان سعودی- عراق- سوریه- مصر- بحرین- کویت- ترکیه- اردن هاشمی- لبنان.

تحصیلات
-تحصیلات متداول مکاتب قدیم.
-تحصیلات حوزوی (تا آستانه درس خارج)

اساتید
ادب عرب، منطق، فقه، اصول، تفسیر، رجال و حدیث: حضرات آیات: حاج سیدعلی اصغر میردامادی، حاح شیخ احمد مجتهدی، حاج سیدمحمد ضیاء آبادی و ...
منظومه ملاهادی سبزواری: آیه الله حاج سیدرضی شیرازی.
-نهج البلاغه: آیه الله حاج سیدمحمود طالقانی (اولین امام جمعه تهران)
-کلام: آیه الله حاج میرزا حسن لواسانی
-معارف ادعیه: آیه الله میرزا محمد علی شاه آبادی( استاد بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران حضرت امام خمینی)
اخلاق و علوم اعتقادی در شعر و شاعری: آیه الله حاج شیخ جواد خراسانی (تهران)، آیه الله العظمی سیدمحمد هادی میلانی (مشهد)، آیه الله حاج میرزا جواد تهرانی (مشهد)، آیه الله العظمی سیدابوالقاسم خویی (نجف اشرف)، آیه الله العظمی سیدمحمدرضا گلپایگانی (قم)، آیه الله حاج شیخ علی نمازی شاهرودی (مشهد)، آیه الله العظمی سیدمحمد وحیدی (قم)، آیه الله العظمی شیخ حسین وحید خراسانی (قم)، شهید آیه الله سیدعبدالحسین دستغیب (شیراز) و ...
(قابل ذکر است که در بین استاتید یاد شده، مرحوم آیه الله حاج شیخ جواد خراسانی، عمده ترین سهم را در تعلیم و تربیت جناب آقای آهی، داشته اند).
تدریس
علوم حوزوی (تا لُمعَتَین): در مدرسه آیه الله مجتهدی (از سال ۱۳۴۴ تا ۱۳۴۷)، مدرس های عمومی و خصوصی دیگر در رسائل و مکاسب و کفایتین.
علوم اقتصادی در شعر و شاعری» در انجمه ای ادبی، محافل آیینی، محافل خصوصی و تخصصی و ... (از سال ۱۳۴۲تا کنون).
فن مقدس مداحی، مقتل خوانی و علوم مرتبط دیگر: در جوامع مداحان تهران و شهرستان های مختلف، و نیز جلسات تخصصی متعدد که ماحصل بخشی از این تلاش, پرورش و معرف یبیش از یک صد مداح زبده، به هیأت های مذهبی کشور است که بسیاری از ایشان، از مشاهیر گذشته و حال می باشند. ( این کلاس ها، هم اکنون نیز در محفل «خانه مداحان»، توسط ایشان برگزار می گردد).
اجازات در امور حسبیه و نقل حدیث.
از آیات عظام و مراجع کرام تقلید: امام خمینی، سیدابوالقاسم خویی، سیدعبدالهادی شیرازی، سیدمحسن حکیم، سیدمحمود شاهرودی، سیدمحمدرضا گلپایگانی، سیدعبدالله شیرازی، سیدمحمدهادی میلانی، سیدشهاب الدین مرعشی نجفی، سیدعلی حسینی خامنه ای.


فعالیت های سیاسی
حضور فعال در حوزه مردمی در جنبش ملی شدن صنعت نفت، به زعامت آیه الله سیدابوالقاسم کاشانی (در آغاز جوانی)
عضو هیأت مدیره «جمعیت اتحاد مسلمین» به سرپرستی آیه الله سیدهدایت الله تقوی شیرازی (علیه فرق ضالّه بهاییت).
عضویت در «جمعیت فدایان اسلام» به رهبری شهید حجّه الاسلام سیدمجتبی نوّاب صفوی.
هم راهی با شهید آیته الله سعیدی، در فعالیت های سیاسی ایشان.
فعالیت همه جانبه و مؤثر در خصوص لغو لایحه «انجمن های ایالتی و ولایتی».
چاپ و توزیع گسترده اعلامیه های ضد رژیم شاهی (که برخی از آنها، در همین مجموعه آمده است).
مکاتبات فراوان با مراجع عظام (در امور سیاسی)، و نیز نامه¬رسانی¬های متعدد در این خصوص که بین علمای بزرگ تهران و مشهد و به واسطه ایشان، به انجام می¬رسید.
دست¬گیری¬های متعدد (از جمله در واقعه ۱۵خرداد ۱۳۴۲و ۱۷شهریور ۱۳۵۷) توسط ساواک، و تحمل شکنجه های فراوان (دو فرزند ایشان حسن و حسین آهی- نیز به جُرم تبعیت از تحرکات سیاسی پدر، متحمل حبس و شکنجه شده اند).
از مسؤولین انتظامات مستقبلین، در سال روز ورود تاریخی امام خمینی به ایران (۱۲بهمن۱۳۵۷).
پذیرش عضویت و مسؤولیت در کمیته انقلاب اسلامی (تا سطح فرماندهی استان به دعوت آیه الله مهدوی کنی)
حضور فعال در هشت سال دفاع مقدس، و نیز پشتیبانی تدارکاتی و فرهنگی آن.

فعالیت های فرهنگی
ورود به کِسوت پرافتخار مداحی، از ۱۰سالگی (۱۳۱۷هـ ش).
آغاز سرایش شعر، در ۲۹ سالگی (۱۳۳۶ هـ ش).
مدیریت کاروان های حج عمره و عتبات عالیات، از سال ۱۳۴۰. توفیق تشرّف به سرزمین وحی، بیش از هفتاد مرتبه و نیز به عتبات عالیات و سوریه و مصر، به دفعات فراوان که طی این سفرها- علاوه بر مسؤولیت کاروان سالاری- به ترویج احکام و معارف حقّه جعفری، می پرداخته است.
تشکیل هیأت های مختلف مذهبی.
تشکیل و رهبری جوامع مداحان و پرورش شاگردان برجسته.
پرچم داری توجه به بعد اعتقادی شعر (در کنار توجه به بعد ادبی آن) که در این راده دشوار، متحمل سختی ها و مصائب فراوان بوده است (از سال ۱۳۴۲ تاکنون).
نقد اعتقادی آثار بزرگان ادب فارسی، مانند: مولوی، سعدی، حافظ و ... با تکیه بر منابع قرآنی و روایی (به صورت منظوم و منثور).
تأسیس چند مسجد و حسینیه (در تهران و آبعلی). شایان ذکر است، یکی از این مساجد، مسجد آهی (واقع در سرآسیاب دولاب-خیابان کرمان) است که توسط پدر مشارٌالیه، تأسیس شده بود (سال ۱۳۲۶ هـ ش)، اما ایشان ضمن اقدام به نوسازی آن (سال ۱۳۷۳ هـ ش) با ضمیمه کردن حدود ۲۵۰متر از منزل شخصی خود به مسجد – به کسب رضایت از اعضای خانواده پدری، مبادرت ورزیده، و سپس نام آن را به «امیرُالمؤمنین (ع)» تغییر داد. هم اکنون، مسجد «امیرُالمؤمنین (ع)» یکی از پایگاه های اصلی فعالیت های فرهنگی وی به شمار می آید.
تأسیس چند کتابخانه (در تهران و آبعلی). گفتنی است که کتابخانه شخصی ایشان، خود دارالکتب عظیمی است که بیش از بیست هزار ج کتاب را در خویش جای داده است.
تأسیس صندوق قرض الحسنه الغدیر (در آبعلی).
نامه نگاری های متعدد با رهبر معظم انقلاب و پیگیری های بی وقفه (از سال ۱۳۸۱ هـ ش) در خصوص برقراری بیمه تأمین اجتماعی، برای مداحان و شاعران اهل البیت (ع)، که سرانجام با مساعدت و دتسور معظمٌ له منجر به تأسیس «بنیاد دعبل خُزاعی» شد. (۱۳۸۵ هـ ش).
عضو هیأت امنا و هیأت مدیره بنیاد دعبل خُزاعی.
تأسیس خانه مداحان اهل البیت (ع) که پس از پیگیری های فراوان ایشان و هم یاری جناب آقای دکتر قالیباف (شهردار محترم وقت تهران) در خیابان فخرالدّوله، عمارت فخرالدّوله، به منظور پوشش امور فرهنگی و ارتقاء سطح علمی مداحان اهل البیت (ع) به انجام رسید.
در اختیار گرفتن ۱۲۰۰قطعه قبر جهت مداحان عضو خانه مداحان، درجنوب شرقی قطعه ۳۰۱، به نام «روضه الحسین (ع)»
وام پانصد میلیون تومانی از شورای شهر در بانک شهر برای مداحان.

برخی از تألیفات
مجموعه شعر «دیوان آهی»، ۲مجلد، در قطع جیبی، سال ۱۳۴۸ هـ ش.
مجموعه شعر «آیینه نور».
مجموعه شعر «انوار معرفت» (کتاب حاضر)
توصیف صنایع شعر کهن فارسی و پیرایش آن با کلک بدیع.
فلسفه قیام امام حسین (ع) از دیدگاه عقل.
شعر و شعاری از نظر گاه قرآن، عترت و سنّت.
درس هایی از علم کلام (نگرش تحلیلی درباره تصوّف و تأثیرات آن در ادبیات آیینی).
تنویر الافکار (درباره مباحث اعتقادی در شعر)
قافیه در شعر فارسی (نقد و بررسی قافیه، از آغاز تا امروز) این کتبا – با ویرایش استاد حسین آهی- به صورت آموزشی تدوین یافته که در نوع خود بی نظیر است.
جزوات آموزشی متعدد، با موضوعات: جبر و تفویض، تشبیه و تعطیل، تجسّم، تجسّد و ... و نیز آشنایی با عقاید متصوّفه، مانند: صلح کل، وحدت وجود، حلول و اتحاد، ولایت نوعیه و ... که به شعر و ادب پارسی – و متأسفانه و به اشعار آیینی- راه یافته است.

آهی نزد چه کسانی دروس حوزوی و ادبی را فرا گرفت؟

آهی دروس ادبيات صرف و نحو، منطق و فقه، اصول، تفسير، علم كلام، رجال، علم حديث را از محضر اساتيد بزرگواري همچون حجن الاسلام والمسلمين مرحوم حاج سيد علي اصغر ميردامادي ، حجة الاسلام والمسلمين حاج شيخ احمد مجتهدي، حجة الاسلام والمسلمين حاج سيد محمد ضياء آبادي و منظومه سبزواري را در نزد حضرت آيت الله حاج سيد رضي شيرازي و نهج البلاغه را از محضر مجاهد خستگي ناپذير حضرت آيت الله حاج سيد محمود طالقاني اولين امام جمعه تهران فرا گرفت. وی همچنین علم كلام را از حضرت آيت الله حاج ميرزاحسن لواساني و اخلاق وعلوم اعتقادي در شعر و شاعري و نقدو تحليل آن را با استفاده از كتابهاي معتبر اسلامي و ماخذ شيعي ازمحضر علماء بزرگواري همچون حضرت آيت الله حاج شيخ محمدجواد خراساني در تهران و مرحوم حضرت آيت الله العظمي حاج سيد ابوالقاسم خوئي مرجع تقليد شيعيان در نجف اشرف و به ویژه مرحوم حضرت آيت الله العظمي حاج سيد محمد هادي ميلاني مرجع تقليد شيعيان جهان در مشهد رضوي و مرحوم حضرت آيت الله حاج ميرزا جواد آقا تهراني، زاهد زمان در مشهد رضوي و مرحوم حضرت آيت الله العظمي سيد محمدرضا گلپايگاني مرجع تقليد قم، مرحوم حضرت آيت الله حاج شيخ علي نمازي شاهرودي در مشهد رضوي، حضرت آيت الله العظمي حاج سيد محمد وحيدي مرجع تقليد در قم، حضرت آيت الله العظمي حاج شيخ حسين وحيد خراساني مرجع تقليد در قم، حضرت آيت الله العظمي حاج سيد عبدالحسين دستغيب شهيد مكتب تشيع در شيراز آموخت.

همچنين علي آهي از نوجواني تحت تعلیم و ترتیب حضرت آيت الله حاج سيد ابوالقاسم كاشاني بود و به دستور ايشان عليه رژيم ستمشاهي مبارزات فراواني داشت؛ همچنین عضو جمعيت فدائيان اسلام به رهبري شهيد حجت الاسلام والمسلمين سيد مجتبي نواب صفوي بود.

استاد آهی نقش مهمی در شكل گيري نظام انقلاب اسلامي به رهبري حضرت امام خميني داشت به گونه ای که دو فرزند او به نام های حسين ابن آهي و حسن آهی مورد بازداشت و ضرب و شتم نیروهای رژیم ستمشاهی قرار گرفتند. علي آهي پس از پيروزي انقلاب دوشادوش خدمت گزاران نظام در مسئوليت هاي متعدد منشاء اثر بود كه ازجمله فعاليت هايش می توان به شركت در جبهه هاي جنگ تحميلي و شركت در كميته انقلاب اسلامي تا سطح فرماندهي استان اشاره کرد.

از دیگر فعالیت های علی آهی مديريت كاروانهاي حج بيت ا... الحرام بوده که وی در این را حدود هفتاد مرتبه به زيارت حج بيت ا... الحرام و عمره مفرده توفيق پيدا كرد و سالهاي متمادي به زيارت عتبات مقدسه مشرف شده است.

قابل فهم و صمیمی بودن ویژگی‌های شعری این مداح بزرگ به شمار می‌رود

شعر آهي چون مصداق کامل شعر آیینی به شمار می رود؛ روان، قابل فهم، ساده و صميمي است، در حقیقت آهي كوشيده است خودرا از نازك انديشي ها و خيالپردازي هاي نا متعادل برهاند چرا كه مي كوشد شعرش ترجمان آيات و احاديث و سيره نوراني آن بزرگواران باشد.

از ویژگی های شعری شعر آهی را می توان رعایت اصل ادبي كه آشنايي، تسلط و مهارت بر علوم ادبي، شعري و بلاغي را می طلبد تاريخی بودن كه مبتني بر واقعيات و حقايق است و مبتنی برعقايد و كلام؛ كه ريشه اي و بنيادين دارد را برشمرد. به عبارت دیگر از نگاه او شعر اييني باید داراي شاخصه هايي چون، ولايي و اهل بيتي و قرآنی بودن، نزدیکی ادبيات شعر به ادبيات امامت و ولايت، اخلاق گرا و حماسي و سلحشور پرور باشد.


آیت‌الله مجتهدی شاگرد استاد علی آهی

از جمله شاگردان ايشان درس حوزوي در مسجد ديني آيت الله مجتهدي است، همچنین مرحوم آهی حدود يكصد نفر از مداحان سنتي آئيني را طبق موازين شرعي تربيت کرد كه جز ۱۰ نفر از آنان بقيه به رحمت خداوند پيوستند.

وی در وصیت‌نامه بلند خود توصیه‌ها و مطالب مهمی را بیان کرده است که به بهانه در گذشت این پیرغلام آستان حضرت اباعبدالله الحسین(ع) منتشر می‌شود.

نظرات مرحوم استاد آهی درباره بعد عقیدتی شعر

مرحوم استاد علی آهی توجه ویژه ای به بعد عقیدتی اشعار آیینی داشتند. ایشان در پیشگفتار کتاب انوار معرفت به صورت تفصیلی قواعد و اصولی که شاعران آیینی هنگام سرودن شعر باید رعایت کنند را منتشر کرده اند. متن کامل این مطلب را می توانید از اینجا دریافت کنید. در ادامه بخش هایی از این مطلب آمده است :

سيره و گفتار پيامبراكرم(ص) و ائمه معصومين(ع) آنچنان جامع است كه می‌‏توان از آن- در هر زمينه‏‌اى- راه صحيح را استخراج و استنباط كرد، حتى در زمينه شعر و شاعرى. پيغمبر اسلام(ص) و ائمه معصومين(ع) راه و روش سرودن شعر و خواندن اشعار آيينى را به شاعران و خوانندگان متعهّد مذهبى نشان داده، از شعر بعضى از شاعران زمان خود انتقاد عقيدتى نمودند، كه برخى از آن انتقادات و رهنمودها- به‌طور مستند و مأخوذ از ده‏ها كتاب تاريخى و روايى شيعى و سنّى- براى مشتاقان معارف اهل‌البيت(ع) خصوصاً شعرا بازگو می‌گردد.

مسلم است كه مطالعه دقيق آن، اَسرار نهفته‌‏اى از معارف اسلامى را آشكار و افكار خفته بعضى از شاعران و خوانندگان مذهبى را بيدار می‌‏سازد و علوم و معارف اهل ‏البيت(ع) را به آنها می‌‏آموزد و آنها را از جهل در عقيده، گفتار و عمل رها می‌‏سازد.

به‌طور كلّى كسى كه در يك موضوع، جامعيّت ندارد، دخالت و ورودش در آن موضوع موجب انحراف خويش و ديگران می‌‏شود و اِصرارش بر اين امر، او و پيروانش را به آخِرين مرحله گمراهى می‌‏كشاند.

شايان ذكر است، عدم اطلاع از معارف و احكام دينى، سبب می‌‏شود كه انسان وظيفه خود را در انجام عبادات نيز نداند. لذا چنين كسى علم و آگاهى به احكام و مسايل نماز و روزه و حج و ساير عبادات نخواهد داشت و اگرآن عبادات را با رأى و نظر خود انجام دهد، اَعمال اين شخص مطابق با دستورات و واقعيات شرع نبوده و باطل است و مورد عتاب و مؤاخذه نيز قرار خواهد گرفت.

اگر شاعر متعهّد دينى، معارف و اعتقادات مذهب شيعه را نداند و نيز اطلاعاتى از مكاتب غيراسلامى و غيرشيعى نداشته باشد، نخواهد توانست بر اساس مبانى صحيح اعتقادى به سرودنِ اشعار آيينى بپردازد. چون ممكن است طبق مكاتب غيراسلامى و موافق با مسالك و مذاهب غير شيعى شعر بسرايد و با رأى و نظر خود، ساخته و پرداخته ذهنى و فكرى خود را به نظم درآورد.

لذا شاعر متعهّد مذهبى بايد سعى نمايد تا با عقل و درايت و با بينش علمى و عدالت عملى، معارف دينى را در قالب «شعر» در جامعه گسترش دهد. بدين‌جهت، سروده‏‌هاى يك شاعر متعهّد مذهبى بايد منطبق بر معارف قرآن و روايات مُستند از ائمه معصومين(ع) باشد و بداند كه در سرودن اشعار شرعى مسئوليت داشته، خود را پاسدار معارف و اخلاقيات مكتب جعفرى و مروّج آنها بداند و بايد طبع خود را در چهارچوبى قرار دهد كه مبناى آن عقايد و معارف حقّه است؛ چراكه قرآن كريم می‌‏فرمايد: «انسان، هيچ سخنى را نمی‌‏گويد، مگر اين‌كه در نزد او نگهبانى حاضر و آماده است.»

اين آيه، هشدارى جدّى است براى همه مردم و نيز شاعران مسلمان كه از گفتار و سخن بيهوده، مستهجن، هزل، خطا، حرفى كه فايده‌‏اى ندارد (لغويات)، دروغ و خيال پردازی‌هاى واهى پرهيز كنند؛ چون براى هر لفظ و سخن بايد جوابگو باشند. در تفسير آيه مذكور نقل است: حتّىٰ انسان، از آهى كه در حالت مريضى كشيده، بازخواست خواهد شد. (كه آن، از سرِ شكر بود يا شكايت يا....)

همچنين در آيه كريمه می‌‏خوانيم: «به حقيقت مؤمنان رستگار شدند ... و آنان كه از لغو پرهيز می ‏كنند.»

در توضيح لغو گفته‏اند: «لغو آن چيزى است كه آدمى را از ياد و ذكر خدا غافل سازد و همچنين سخن بيهوده و باطل را لغو می ‏گويند»

شايان ذكر است كه شاعر مذهبى، طبق آيات قرآنى و احاديث می‌‏داند كه دروغ‌گويى و دروغ‏پردازى- حتّى به مزاح و شوخى- در اشعار آيينى حرام است و نيز آگاه است كه دروغ از گناهان كبيره است.

بنابراين، شاعر متعهّد مذهبى بايد طبق موازين اسلام سخن گفته، و طبع خويش را آزاد و رها قرار ندهد و با تلقيح دانش و معارف آيينى، آن را بارور سازد كه در غير اين صورت اشعار و سروده‌‏هاى او مانند فرزند نامشروع و ناخَلفى است كه از طبع او متولّد گرديده و به مرور زمان، موجب انحطاط فرهنگى در جامعه شده، افكار مردم را به تباهى می‌‏كشاند و سرمشق نامطلوب و بدآموزى را براى ديگر شاعران و خوانندگان شعر، به‏يادگار می ‏گذارد.

بدين جهت محتواى شعر مذهبى و متعهّد بايد متّكى به معارف برگرفته از وحى الهى باشد كه از طريق اهل ‏البيت(ع) به ما رسيده است، مخصوصاً مطالب و نسبت‏ها و لقب‏‌هايى را كه شاعر می‌‏خواهد درباره خداوند و ائمه معصومين(ع) در اشعارش به‌‏كار بَرد، بايد محبوب ائمه باشد نه مبغوض آنان، كه امام صادق(ع) فرمود: « خداوند لعنت كند كسى را كه در حق ما چيزى بگويد كه ما آن را درباره خويش نمی‌‏گوييم.» و نيز شاعر مذهبى در شعر آيينى بايد، تمثيلات و داستان‏هايى را كه می ‏سرايد، با واقعيت‏هاى تاريخى و روايات مستند، مطابقت كند و از سرودن تشبيب و تغزل و اصطلاحات صوفيّه پرهيز نمايد. چون شاعر متعهّد مذهبى آن شاعرى است كه اشعار او براى تحكيم و استوار كردن اعتقادات و باورهاى مردم جامعه باشد.

احوال خودنوشت «حاج علی آهی» به زبان شعر

حاج علی آهی از پیرغلامان اهل بیت که شامگاه دیروز (یکشنبه ۱۶ فروردین ماه) پس از اذان مغرب جان به جان آفرین تسلیم کرد، در کتاب «انوار معرفت» درباره طریقش در راه سیر سلوک اینچنین سروده است:


دل به تنگ آمد مرا، هم‏صحبتی پیدا نکردم
خواستم خلوت گزینم، خلوتی پیدا نکردم


خواستم تا عزّت نفسی به دست آرم دریغا
چون اسیر نفس بودم، عزّتی پیدا نکردم


خواستم پرسم ز یاران، علّت رنجیدگی‏‌‏ها
موشکافی هر چه کردم، علّتی پیدا نکردم


خواستم از تجربت‏‌ها عبرتی گیرم به گیتی
ای عجب از تجربت‏‌ها عبرتی پیدا نکردم!


خواستم در زندگی، هم‏صحبتی یابم ز مردم
چون به کارآمد محک، هم‏صحبتی پیدا نکردم


خواستم سبقت بگیرم در مدار علم و تقوا
نفس شد بر عقل غالب، سبقتی پیدا نکردم


خواستم روی نیاز خود نَهم بر درگه حق
تیره‌بختی بین که آخِر همّتی پیدا نکردم


خواستم، «آهی» بپویم راه مردان خدا را
از جفای نفس سرکش، فرصتی پیدا نکردم


بخشي از وصيت نامه مرحوم استاد علي آهي

از دوستان و آشنايان و اهل محل و مسجديان بويژه فرزندان و اقوام محترم و خويشاوندان معزز و همكاران گرامي تمناي بخشش و عفو نمودن از قصوراتش را دارد و چنين تقاضامند است به بزرگواري خويش پوزش و عذرخواهي او را پذيرا باشند و براي او طلب مغفرت نمايند.

عَنِ النَّبي (ص): مَنْ ماتَ عَلي وصِيّهٍ حسنه مات شهيدا  پيغمبر (ص) فرمود : كسيكه بميرد وصيت نيكو نموده باشد شهيد مرده است .

ما از او هستيم و بازگشت ما بسوي اوست
ز حكمت نموده خلق و به رحمت روند خلق

تهي دستي شرمنده ، بسوي كريمي بخشنده ، رهسپار گرديد، كه بردن زاد و توشه در نزد آن كريم بسيار ناپسند بود . او را نا خواسته به جايگاه ابديش روانه ساختند.

آن ذره اي كه هيچ نبود است در حساب
بردش حسابگر بسوي عالم مآب


او از فرط شرمساري دلش پذيراي اين سفر نبود ، زيرا دستش خالي از زاد و توشه اي بود كه اميرالمومنين علي (ع) فرمود: آه آه مِنْ قِلَّه الزّاد وَ بُعْدِ الَّسفَرْ كه چنين گفته اند :

به قيامت در بار همه را بگشايند
آنچه خواهي كه نبينند در آن بار منه

بنده رو سياهي كه دين او اسلام و كتاب او قرآن و قبله او كعبه و معتقد به مذهب جعفري يعني شيعه اماميه بود و خداوند متعال را از دو حد تشبيه و تعطيل خارج دانسته و بيزار از جبر و تفويض بوده ، و بِما اَنْزَلَ الله و بِما جاءَ بِهِ النَّبي (ص) و ولايت ائمه معصومين (ع)اعتقاد داشته و پروانه وش گرد شمع خوف و رجا مي سوخت و هراسان از اشدالمعاقبين و عفو و رحمت واسعه ارحم الراحمين كه لاتَقْنَطوا مِنْ رَحْمَتِ الله تنها توشه او بود اميدوار ، و اعتقاد به سوال قبر و برزخ و معاد معتقد به بهشت و دوزخي بود كه كليد آن بدست اول مظلوم عالم خلقت امام موحدان يعني اميرالمومنين علي (ع) سپرده شده است و چنين يقين او بود عليٌ حُبُهُ جُنَّه ، قسيم النارِ و الجَنَّه ، وَصِيِّ المصطقي حَقَاً، امام الانس و الجِنَّه ، « دوستي علي سپر است ، اوست تقسيم كننده بهشت و دوزخ ، حقيقتاً وصي پيغمبر اسلام است ، امام جن و انسان است »

"او" به فضل و كرم الهي و شفاعت اهل بيت (ع)اميدوار بود ،‌ و نيز همواره در آرزوي ظهور منجي عالم بشريت حضرت بقيه الله الاعظم حجه بن الحسن العسكري (عج) چشم به راه و دل نگران ، و معتقد به رجعت آل محمد (ع) بود اميدوار است كه خداوند متعال به فضل و كرم خويش او را جزء ياران امام عصر (عج) و ائمه معصومين قرار دهد ، "او" او دوستان وبستگان را به رعايت تقوي و پرهيزكاري توصيه مي نمايد ، برادري و شفقت را به شيعيان آل محمد (ص) خواستار است . صله رحم را ولو به پيام دادن و رسيدگي نمودن به كار آنان لازم و زيارت اهل قبور را لازم الاجرا كه حضرت اميرالمومنين علي (ع) فرمود :

زوُروُا مَوْتاكُمْ فَاِنَّهُمْ يَفْرَحونَ لِزيارَتِكُمْ
به زيارت قبر خويشاوندان برويد بدرستيكه آنان از ديدن شما خوشحال مي شوند
و زيارت اهل قبور را توصيه مي نمايد ، اميد عفو و رحمت واسعه الهي را داشته و نداي يا ارحم الراحمين را در گوش جان دارد ، و با اين احوال ، عالم قبر و برزخ و قيامت را پيش رو :

اَلا اُخْبِرْكُمْ بِيَوْمِ فَقْري يُومَ اوُضَعُ النّاسْ في قَبْري
آيا خبر ندهم شما را از فقر و بيچارگي ام آن روزي است كه مردم مرا در قبرم مي گذارند.

خداوندا آن روزي كه مردم و خويشاوندان و فرزندان و آشنايان مرا در قبرم تنها مي گذارند و همگي فوق الارض در پي كارهاي روزانه خويش به شادماني روانه و مشغول استراحت و غذا خوردن و به آسايش و رفاه ، عمر خود را مي گذرانند ، همزمان در همان ساعت است كه من در تحت الارض بايد پاسخگوي رسولان الهي نكير ومنكر باشم ، خداوندا من در آن حال فرياد رسي ندارم و با تهي دستي كه دارم فقط گناهانم را به تو عرضه مي كنم و جز تو اميدوار به كسي نيستم ، واميد مغفرت و بخشش ، فقط از تو دارم و همواره مي گويم اَلّلهُمَّ اغْفِرْلي عَظيمِ ذُنُوبي بِعَظيمِ عَفْوِكْ وَ كَثيرَ تَفريطي بِظاهِرِ كَرَمِكْ « خدايا گناهان بزرگ مرا به عفو و بخشش بزرگت ببخش ، و بسياري خودداري كردن مرا " از انجام كارهاي نيك " به فضل و كرم آشكارت در گذر » شايان ذكر است بنا به وصاياي پيغمبر اسلام حضرت محمد (ص) كه به اميرالمومنين (ع)فرمودند : يا علي لَيْسَ عَلَي النِّساء جُمْعَهٌ « اِلي اَنْ قال» و لا اِِتّْباعُ جَنازَه ( يا علي . . . بر زنان تشييع جنازه جايز نيست )

 نماز شب را فراموش نفرمائيد كه پيغمبر اسلام به اميرالمومنين(ع)فرمود : عَلَيْكَ بِالصَّلوه الَيْلْ . قابل تذكر است اگر مراسم ازدواج كسي در حال برگزاري بود اعم از فاميل و غيره و به تقدير الهي عمر من به پايان رسيد مبادا بگذاريد بر آن دو فاميل خسارتي وارد شود و امر نكاح آنان به تأخير افتد ولو به يك ساعت ( اگر چه ليله الدفن هم باشد ) در امر خير آنان كمك نموده و شركت نمائيد چون رضايت خداوند متعال و رسول اكرم (ص) و ائمه معصومين (ع)در تسريع امر نكاح است .

در خاتمه از دوستان و آشنايان و اهل محل و مسجديان بويژه فرزندان و اقوام محترم و خويشاوندان معزز و همكاران گرامي تمناي بخشش و عفو نمودن از قصوراتش را دارد و چنين تقاضامند است به بزرگواري خويش پوزش و عذرخواهي او را پذيرا باشند و براي او طلب مغفرت نمايند والسلام عليكم و رحمه الله و بركاته.


چهارشنبه مورخ سيزدهم رجب المرجب ۱۴۲۴ روز ميلاد حضرت اميرالمومنين علي (ع) مطابق با ۱۹/۶/۱۳۸۲